Morgunblaðið - 15.04.1980, Blaðsíða 28

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. APRÍL 1980
SK
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
— Umsjón Sighvatur Blöndahl
Hæstu laun veraldar
eru greidd í Sviss
í tölum mælt greiða Svisslendingar hæstu laun allra,
verðlag er hæst í Saudi-Arabíu, en Bandaríkjamenn
þurfa að vinna skemmstan tíma til þess að framfleyta
sér samkvæmt niðurstöðum athugunar Union Bank,
stærsta viðskiptabanka Sviss.
Samkvæmt athuRuninni sem Deildarstjóri fyrirtækis í málm-
fram fór í 45 ríkjum víða um iðnaði hefði um 46700 dollara í
heiminn, þó engu kommúnistaríki,
er ódýrast að lifa í bandarísku
borgunum Chicago, San Fransisco
og Los Angeles. Þar er fólk um
76—82 klukkutíma að vinna fyrir
hugsaðri „þarfakörfu“ á sama
tima og Svisslendingar eru 84—92
klukkutíma að vinna fyrir sama
skammti. í borgum eins og Manila
á Filippseyjum og Jakarta í Indó-
nesíu eru menn um 500 klukku-
stundir að vinna fyrir þessari
„þarfakörfu".
Samkvæmt niðurstöðunum eru
skattar hins vegar nokkru hærri í
þessum bandarísku borgum held-
ur en í Sviss og er þar tekið dæmið
af skattgreiðandanum í Zurich og
hann settur með kennitöluna 100.
Þá þurfa íbúar Chicago að borga
110, Los Angeles 106 og íbúar San
Fransisco 103.
Höfuðborg Saudi-Arabíu, Jedd-
ah, er talin dýrasta borg heims
samkvæmt niðurstöðum könnun-
arinnar. Er hún til að mynda talin
um 41% dýrari heldur en Zúrich í
Sviss.
Mjög mikill munur er á hótel
kostnaði hinna ýmsu borga. Sé
dæmið tekið af tveggja manna
herbergi á fjögurra stjörnu hóteli,
þjónustugjald innifalið, kostar
það 167 dollara, eða 67600 krónur í
Jeddah, 144 dollara í Tokyo, eða
um 58300 krónur, 139 dollara í
London, eða um 56300 krónur, 122
dollara í Dússeldorf, eða um 49400
120 dollara í Zúrich, eða um 48600
krónur, 113 dollara í París, eða um
45700 krónur, 106 dollara í New
York, eða um 42900 krónur. Ódýr-
ast. er að gista í Lissabon í
Portúgal og Istanbúl í Tyrklandi,
þar sem slík gisting kostar um 45
dollara, eða sem næst 18200 krón-
ur.
Samkvæmt niðurstöðum könn-
unarinnar hefur grunnskólakenn-
ari í Genf í Sviss um 33900 dollara
á ári, eða sem næst 13,7 milljónir
íslenzkra króna. Starfsfélagi hans
í New York hefði fyrir sömu vinnu
um 16200 dollara, eða sem næst
6,6 milljónir íslenzkra króna og
Starfsfélaginn í Dússeldorf fengi
fyrir sömu vinnu um 20200 doll-
ara, eða sem næst 8,2 milljónir
íslénzkra króna. Grunnskólakenn-
ari á Manila á Filippseyjum fengi
fyrir þessa sömu vinnu um 1100
dollara eða sem næst 445 þúsund
krónur íslénzkar.
Strætisvagnastjóri í Genf fengi
um 26600 dollara árlega, eða sem
næst 10,7 milljónir íslenzkra
króna á sama tíma og starfsfélagi
hans í Dússeldorf fengi um 20000
dollara, eða sem næst 8,1 milljón
íslenzkra króna. Starfsfélaginn í
New York fengi um 16000 dollara,
eða sem næst 6,5 milljónir ís-
lenzkra króna, í London 11000
dollara, eða sem næst 4,5 milljónir
íslenzkra króna, en blessaður
strætisvagnastjórinn á Manila
fengi um 1200 dollara, eða sem
næst 486 þúsund íslenzkar krónur.
árslaun í Zúrichæ eða sem næst 19
milljónir íslenzkra króna. Vinnu-
félagi hans í New York hefði um
40000 dollara, eða sem næst 16,2
milljónir íslenzkra króna, félaginn
í Dússeldorf um 37500 dollara, eða
sem næst 15,2 milljónir króna og
félaginn í London fengi um 18500
dollara, eða sem næst 7,5 milljónir
íslenzkra króna. Maður í sömu
stöðu á Jakarta í Indónesíu fengi
um 5000 dollara, eða sem næst 2
milljónir íslenzkra króna.
Þess skal að síðustu getið að
þessi athugun fór fram miðað við
verðlag i viðkomandi löndum í
júní og júlí á sl. ári.
IATA krefst sanngjarn-
ara eldsneytisverðs
FLUGFÉLÖG innan IATA, Al-
þjóðasambands flugfélaga,
þrýsta nú stöðugt meira á stjórn-
völd hvert i sínu landi að þau geri
alit sem í þeirra valdi stendur til
að tryggja félögunum eldsneyti á
sanngjörnu verði á yfirstandandi
ári til að tryggja eðlilegan rekst-
ur.
Að sögn talsmanns IATA fara
um 4% af heildarnotkun olíu í
heiminum til flugfélaga innan
sambandsins, en félögin telja sig
þurfa að borga hærra verð en
sanngjarnt, m.a. vegna þess að
stjórnvöld heimili einungis of
langar flugleiðir, þar sem aðrir
möguleikar væru fyrir hendi.
Talið er að heildareldsneytis
kostnaður flugfélaga innan IATA
muni nema á yfirstandandi ári
ríflega 7,4 milljörðum Bandaríkja-
dollara, eða sem næst 3070 millj-
örðum íslenzkra króna, en á sama
tímabili í fyrra var heildarkostn-
aðurinn aðeins 3,32 milljarðar
Bandaríkjadollara, eða sem næst
1380 milljarðar íslenzkra króna og
hefur því ríflega tvöfaldast á einu
ári. Samkvæmt áætlunum mun
svo heildareldsneytiskostnaðurinn
á næsta ári nema ríflega 9 millj-
örðum Bandaríkjadollara, eða sem
næst 3740 milljörðum íslenzkra
króna.
Góður árangur af Finnlandsferð húsgagnaframleiðenda:
„Ættum að geta flutt út
húsgögn fyrir 1—2 millj-
arða króna innan 4 ára“
— segir Ingjaldur Hannibalsson deildarstjóri tæknideildar FÍI
„Það er óhætt að segja að menn voru mjög ánægðir með ferðina,“
sagði Ingjaldur Ilannibalsson, deildarstjóri tæknideildar Félags
íslenzkra iðnrekenda, um ferð þá er íslenzkir húsgagnaframleiðend-
ur, fulltrúar Félags islenzkra iðnrekenda og Útflutningsmiðstöðvar
iðnaðarins fóru í til Finnlands fyrir skömmu til þess að kynna sér
tækninýjungar og annað viðkomandi húsgagnaframleiðslu þar í
landi, sérstaklega með tilliti til útflutnings en þariend framleiðsla
stendur mjög framarlega.
„Ferðin opnaði augu margra
fyrir því að Islendingar eiga
möguleika á útflutningi húsgagna,
hafi þeir á annað borð áhuga á
honum.
I ferðinni heimsóttum við bæði
lítil fyrirtæki og stór, auk þess að
kynnast starfsemi útflutnings-
samtaka finnskra húsgagnafram-
leiðenda. Við heimsóttum m.a.
lítið fyrirtæki í Mið-Finnlandi,
sém er með mjög mikil afköst.
Þeir flytja út næstum 100% af
framleiðslu sinni, þar af um 30% í
gegnum Ikea, sem er stórfyrir-
tæki, en 70%. seldu þeir beint
sjálfir.
Þá fórum við í annað lítið
fyrirtæki, með um 35 starfs-
mönnum, sem flytur út um 30%
sinnar framleiðslu.
Þá fórum við í stórfyrirtæki
eins og Isko og Asko, sem eru
hvort um sig með um 1300 starfs-
menn. Þar kom það okkur nokkuð
á óvart að þeir stóðu sig lítið eða
ekkert betur en litlu fyrirtækin í
sambandi við framleiðni. Skýring-
in á því er kannski sú að starfs-
andinn í litlu fyrirtækjunum er
kannski betri og samband milli
stjórnenda og starfsmanna betra.
Auk þess sem búið var að leggja
meiri vinnu í að starfsaðstaðan
yrði sem bezt í litlu fyrirtækjun-
um og þannig höfðu litlu fyrirtæk-
in í raun og veru yfirunnið
vandamál smæðarinnar," sagði
Ingjaldur.
Þá kom fram hjá Ingjaldi að
menn hafi sannfærzt um það, að
ef Islendingar framleiði vöruteg-
undir, sem eru samkeppnsifærar
miðað við það sem aðrir gera, þ.e.
vörurnar eru markaðssettar á
faglegan hátt og framleiddar fyrir
nokkurn veginn sama kostnað, þá
geti þeir flutt út framleiðslu sína.
Ennfremur væri þannig hægt að
auka samkeppnishæfni íslenzku
fyrirtækjanna á innlendum mark-
aði. — „Þar sem Finnar geta flutt
út húsgögn í miklu magni ættum
við líka að geta það með réttum
starfsaðferðum og sem dæmi um
lítið fyrirtæki sem flytur út fyrir
miklar fjárhæðir get ég nefnt að
við heimsóttum fyrirtæki þar sem
9 starfsmenn framleiddu húsgögn
til útflutnings að verðmæti um
1200 milljónir íslenzkra króna, en
þetta fyrirtæki er einmitt af þeirri
stærðargráðu sem við gætum
hugsað okkur. Ég er því sannfærð-
ur um að íslenzkir húsgagna-
framleiðendur ættu að geta flutt
út húsgögn fyrir 1—2 milljarða
króna innan 4—5 ára,“ sagði
Ingjaldur ennfremur.
Hvert verður svo framhaldið?
— „Við höfum verið að skipu-
leggja mjög umfangsmikið verk-
>efni, sem væntanlega mun taka
1 ‘/2 ár, en þar verður aðaláherzlan
lögð á framleiðniaukriingu, vöru-
þróun og markaðssetningu. í sam-
bandi við þetta verkefni munum
við leita aðstoðar finnskra ráð-
gjafa, auk þess sem íslenzkir
hönnuðir munu eitthvað koma.þar
inn í myndina. Þá verður þetta
verkefni væntanlega notað til þess
að þjálfa starfsmenn hjá Iðn-
tæknistofnun, Útflutnings-
miðstöðinni og tæknideildinni,
eftir því sem tök verða á,“ sagði
Ingjaldur að síðustu.
Nefnd sú er hefur undirbúið
þetta útflutningsátak í húsgagn-
aiðnaðinum er skipuð þeim Vil-
hjálmi Lúðvíkssyni, sem er for-
maður, Ingjaldi Hannibalssyni,
Úlfi Sigurmundssyni, Snorra
Péturssyni og Þórleifi Jónssyni.