Morgunblaðið - 29.07.1980, Page 17

17
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. JÚLÍ 1980
og samþykkt 15. júlí sl. áskor-
un á þingmenn Austurlands-
kjördæmis og stjórnvöld að
vinna að því með fullum þunga
að koma á orkufrekum iðnaði
á Reyðarfirði í tengslum við
Fljótsdalsvirkjun, þannig að
ákvarðanir megi taka sem
fyrst. Benda sveitarstjórnirn-
ar réttilega á að hagkvæm
virkjun sem Fljótsdalsvirkjun
óumdeilanlega er, kemur
Austurlandi til góða bæði
hvað varðar húsahitun og ann-
an iðnað.
Orkukostnaður
í dreifbýli
Orkan og orkukostnaður
kemur víða við sögu og næst
heimilishögum, þegar hita
skal híbýli manna. Nú er svo
komið að upphitunarkostnað-
ur er víða tífalt meiri en á
Reykjavíkursvæðinu, að vísu
þegar miðað er við undirverð
og taprekstur eða mergsogin
orkufyrirtæki eins og Hita-
veitu Reykjavíkur og Lands-
virkjun.
Það er til dæmis um auðnu-
leysi núverandi ríkisstjórnar
að draga fæturna í orkufram-
kvæmdum, þykjast halda
orkuverði niðri í þéttbýli, sem
eykur vitaskuld á aðalstöðu-
mun strjálbýlis- og þéttbýlis-
fólks, og nýta síðan þann
aukna mun sem rök til að
leggja orkuskatt á alla lands-
menn, ýmist með verðjöfnun-
argjaldi og beinum eða óbein-
um sköttum. Auðvitað ber að
jafna jafn geigvænlegan að-
stöðumun og fram hefur kom-
ið í kyndingarkostnaði lands-
manna, en slík jöfnun má ekki
draga úr orkuframkvæmdum,
svo að fleiri og fleiri búi við
háa orkuverðið eins og aðgerð-
ir ríkisstjórnarinnar leiða til,
þegar aftur þarf að kynda hús
í Reykjavík með olíu. Slíkt
seinkar því að strjálbýlið fái
leiðréttingu sinna mála. Það
skilja Egilsstaðabúar sem nú
fá væntanlega nægilegan
varma til hitunar híbýla
sinna.
Fátt tengir þó betur og
samræmir hagsmuni fólks í
strjálbýli og þéttbýli en
samgöngumálin. Þar hafa
sjálfstæðismenn einnig verið í
fararbroddi. Við Sjálfstæð-
ismenn lögðum til fyrir kosn-
ingar 1978 að gerð yrði 15 ára
áætlun um lagningu varanlegs
slitlags á hringveginum kring-
um landið og helstu tengivegi
til sveita og sjávar. Fátt
mundi breyta landi okkar í
jafnríkum mæli til hins betra
og einmitt slíkt átak. En
skilningsleysi andstæðinga
okkar var slíkt, að um óraun-
hæft áróðursbrall var talið um
að ræða.
Það sama vorum við sjálf-
stæðismenn sakaðir um í
borgarstjórn Reykjavíkur
1962, þegar við birtum 10 ára
áætlun um malbikun allra
gatna borgarinnar. En okkur
tókst að gera fyrirætlanirnar
að veruleika, 15 ára vegaáætl-
un á landsvísu er ekki meira
fyrirtæki en fullnaðarfrá-
gangur gatna í Reykjavík.
Ef við sjálfstæðismenn
fáum það afl atkvæða sem við
höfðum í Reykjavík verður
slíkri samgöngubót á landinu
öllu komið í framkvæmd.
Sá munur er á byggðastefn-
um sjálfstæðisflokksins og
annars vegar Alþýðubanda-
lagsins og Framsóknarflokks-
ins hins vegar — Alþýðuflokk-
urinn hefur enga byggða-
stefnu — að Sjálfstæðisflokk-
urinn leggur áherzlu á að
skapa almenn skilyrði sem
víðast á landinu fyrir atvinnu-
rekstur, afkomu fólks og
heimila, menntun, heilsugæslu
og félagslega þjónustu, en Al-
þýðubandalag og Framsóknar-
flokkur hugsa fyrst og fremst
um sérgreindar ráðstafanir í
hverju byggðarlagi fyrir sig,
svo að þeir geti slegið sér á
brjóst og sagt við háttvirta
kjósendur: Sjáið hvað við höf-
um gert fyrir ykkur, fallið nú
fram og kjósið okkur.
í samræmi við þetta sjónar-
mið vinstri flokkanna vilja
þeir auka miðstýringu og fjar-
stýringu úr höfuðborginni því
að þeir treysta annars vegar
ekki einstaklingunum, ein-
staka byggðarlögum eða at-
vinnufyrirtækjum fyrir for-
ræði mála sinna og vilja hins
vegar hafa ráð þeirra í hendi
sér, með því að skammta þeim
úr hnefa.
Gagnstætt þessu vilja sjálf-
stæðismenn dreifingu valdsins
og sjálfstæði og sjálfsákvörð-
unarrétt einstaklinga, byggð-
arlaga og atvinnufyrirtækja.
Sjálfstæðismenn vilja færa
valdið og fjármagnið til fólks-
ins, þar sem það á heima.
Núverandi ríkisstjórn gengur
þvert gegn þessari megin-
stefnu Sjálfstæðisflokksins og
nægir að benda á stórauknar
álögur því til svörunar.
Um leið og við jöfnum að-
stöðumun, miðað við búsetu
manna, hljótum við og að
jafna atkvæðarétt eins og ég
hef gert að umræðuefni í
ræðum síðustu helgar á Bol-
ungarvík og við Búrfell í
Varðarferð. Með því verður
ekki gengið á hlut strjálbýlis-
ins, en sköpuð betri skilyrði en
áður, fyrir gagnkvæmum
skilningi allra landsmanna
óháð búsetu þeirra.
Við Islendingar erum ham-
ingjunnar börn. Við erum
sjálfsagt jafn mismunandi og
við erum margir. Við búum í
hlutfallslega stóru landi sem
býður einnig upp á mismun-
andi skilyrði og landkosti. Hér
á landi ættu allir íslendingar
að geta fundið sér búsetu og
starfsvettvang í samræmi við
eðli sitt, skipulag og hæfileika.
Við skulum ekki jafna svo
skilyrði og aðstöðumun á landi
okkar, að landsins börn eigi
ekki fjölbreyttra og mismun-
andi kosta völ til búsetu og
viðfangsefna. Og sem betur
fer, verður slíkt seint á
mannsins færi, máttarvöld og
náttúruöfl munu sjá fyrir því.
Það verður heldur ekki full-
næging eða gagn af að lifa í
landi þar sem allt er jafnað í
samskonar staðnað mót, frek-
ar en við kjósum að einstakl-
ingarnir, fólkið sjálft, glati
persónuleika sínum og verði
brúður í leikhúsi sósíalist-
anna.
Fjölbreytni og frumkvæði
einstaklinganna og frjáls sam-
skipti þeirra á milli í lífi og
starfi í fjölskrúðugu landi
gefur lífinu gildi.
Trén í Heiðmörk og Hall-
ormsstað búa vafalaust við
misgóð skilyrði. Að hvoru-
tveggja viljum við hlynna. Við
þurfum ekki að draga úr vexti
á Hallormsstað þótt við þurf-
um e.t.v. að hlúa sérstaklega
að Heiðmörk í uppvextinum.
Getum við ekki af þessu
dregið lærdóm við mótun heil-
brigðrar byggðastefnu til
vaxtar hamingjuríks mannlífs
í landinu öllu?
Sumartónleikar í Skálholti
Helga Ingólfsdóttir semballeik-
ari og Ingvar Jónasson lágfiðluleik-
ari opnuðu tónlistarhátíðina að
Skálholti um helgina og fluttu verk
eftir Corette, Reger og Bach og
frumfluttu nýtt tónverk eftir Jónas
Tómasson, er hann nefnir Notturno
III. Einnig var á efnisskránni verk
eftir undirritaðan. Tónleikarnir
hófust á sónötu í E-dúr eftir,
Michel Corette (1709—1795), sem
var organisti í París og þar um
slóðir einn þekktasti „Vínarklass-
ikkerinn“ fyrir fallegar „serenötur"
og „noktúrnur“. Hann stendur í
flokki með ítölsku tónskáldunum
Durante, Paganelli og Ferrandini,
en tónlist þeirra hefur þar til nú á
síðustu árum lent nokkuð utan við
allt tónleikahald og verið viðfangs-
efni námsmanna. Sónatan eftir
Corrette er falleg tónsmíð og var
vel leikin af Ingvari og Helgu.
Annað verkefnið var einleiks-
svíta fyrir lágfiðlu (op. 131), eftir
Max Reger. Miðað við tækni Regers
er þessi Svíta mjög klassisk og var
leikur Ingvars góður. Hann hefur
mjúkan tón og allt er varðar
tæknina í hendi sér, en það vantar
þann tíma í mótun verksins, sem
gerir nótnabókina óþarfa. Eftir
Tðnllst
eftir JÓN
ÁSGEIRSSON
Jónas Tómasson tónskáld var
frumflutt Notturno III. Verkið er í
sex stuttum þáttum, fjórum er bera
yfirskriftina Epigramma (áletr-
un?) 1—4, en upphafs- og endá-
þættimir heita Prologos og Epilog-
os. Það er eins og Jónas sé að hugsa
til hreyfings út úr mjög fast
mótuðum tónstíl sínum. Þarna gat
að heyra margt fallegt og vel gert,
eins t.d. skemmtilegt samspil fiðl-
unnar og sembalsins á 1. áletrun-
inni, þar sem leikið var með
pizzicato fiðlunnar. Þó allt væri í
knöppu formi, skeði margt
skemmtilegt og mætti hugsa sér að
þetta verk eigi eftir að njóta
vinsælda hjá lágstrengjaleikurum
og áheyrendum í framtíðinni. Eftir
undirritaðan lék Helga Ingólfsdótt-
ir þrjá þætti fyrir sembal. Helga er
frábær semballeikari og flutti
verkið mjög vel. Tónleikunum lauk
með annarri gambasónötunni eftir
Bach og var samleikur Ingvars og
Helgu mjög góður. Fiðla og sembal
eiga mjög vel saman, einkum ef
fiðluteikarinn hefur gott vald á
veikri tónmyndun eins og kom
fram hjá Ingvari, og hann og Helga
léku sér nokkrum sinnum að. Þeir
óútreiknanlegu veðurguðir, sem af
óvægni hafa tamið Islendinga og
innrætt þeim hryssing og harðn-
eskju, voru um helgina fullir um-
hyggju og blíðu, svo heimsókn í
Skálholt var meira en að hlusta á
góða tónlist. Stórhugur Islendinga
er samtengdur víðfeðmri útsýn til
stórfenglegra fjalla og fram eftir
óendanlegum ökrum til sjávar, þar
sem samspilið er ofið úr gegntærri
veðurfegurð og ógnþrunginni hörku
með eld og eimyrju sem millispil.
Um helgina var Hekla spariklædd
og saklaus á svipinn, þar sem hún
trónaði yfir fjallasýninni til aust-
urs.
Phílíps
ferðafélaglnn
ánægjuna. Kassettu-
tæki fyrir rafhlödur
og 220 v. Innbyggöur
hljóðnemi. Ól yfir öxl-
ina og kassetta fylgir.
/Ferðaútvarpstækid
í vasann er Philips
AL 172 fyrir rafhlöður.
Lb. Mb. Heymartæki
fylgir. Tilvalið í
gönguferðina.
/Litli ferðafélaginn
er Philips N 2002
kassettutækið. Inn-
byggður hljóðnemi.
Rafhlöður. Kassetta
fylgir. Gott verð.
Spennubreytir fylgir.
Sjónvarp
líka í ferðina
/ Philips ART 60 er allt í
/ senn, útvarp - stereo -
^— segulband og sjónvarp.
Bæðifyrir rafmagn og
rafhlöður og getur því
fylgt þér hvert sem er.
/Vanti þig sambyggt
útvarp og segulband
er Philips AR 073 mik-
ill ferðagarpur. Lb.
mb. fm. Rafhlöður
220 v. Tónstilling.
Endastopp — hraðspól-
un og innbyggður
hljóðnemi. Auka-
tengingfyrir hljóð-
nema, plötuspilara eða
annað. Kassetta fylgir.
Minnsti morgun-
haninn er vafalaust
Philips AS 100 ferða-
útvarpsklukkan. Fm.
Mb. Rafhlöður. 21*
tíma minni. Vekur
afiur og afiur með út-
varpi eða hringingu.
heimilistæki hf
HAFNARSTRÆTI 3 — 20455 — SÆTÚN 8 — 15655