Morgunblaðið - 14.03.1981, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. MARZ 1981
UmHORF
Umsjón:
Gústaf Níelsson
1% * **s*"'%*+

I
•**>?
, -
„Sovéskur kjarnorkukafbátur i norAurhöfum. Stafar mesta ógnunin við frið og öryggi á
Norðurlondum frá vigtólum þessarar gerðar?“
Kjarnorkuvopna-
laus Norðurlönd - er
„friðarsóknin“ hafin?
1 nafni friðar voru
einu sinni uppi hugmynd-
ir um friðlýsingu Ind-
landshafsins. Flokkar
sósíalista um heim allan
borðust fyrir þessu mark-
miði. Þetta gerðist á
þeim tíma er Sovétríkin
höfðu ekki yfir að ráða
flotabækistöðvum, er
veitt gætu greiðan að-
gang að Indlandshafinu.
Nú hafa Sovétríkin hins
vegar komið sér upp slík-
um, flotabækistöðvum og
friðlýsingarhugmyndin
er dauð.
Að undirlagi sósíalista
hefur þeirri hugmynd öðru
hverju skotið upp, að frið-
lýsa beri N-Atlantshafið. En
eins og kunnugt er hafa
Sovétríkin engar flotastöðv-
ar á því svæði og munu ekki
fá við %breyttar aðstæður.
Eg mun ekki ræða sérstak-
lega hér hversu óraunhæf
hugmynd þessi er, enda hef-
ur margoft verið á það bent.
En engu að síður lítur hún
vel út við fyrstu sýn. Hins
vegar er athyglisvert að
skoða þessa friðlýsingarhug-
mynd með hliðsjón af hug-
myndinni um kjarnorkulaus
Norðurlönd. Á það er fyrst
að líta að Norðurlönd eru
kjarnorkuvopnalaust svæði.
Hér er því eingöngu um
óraunhæfa sýndartillögu að
ræða. í annan stað er tillag-
an út í bláinn af þeirri
ástæðu einni að hún tekur
ekki til siglinga skipa, sem
bera kjarnorkuvopn við
strendur Norðurlandanna.
Eðlilegt hefði því verið að
tillagan gerði ráð fyrir
kjarnorkuvopnalausum
Norðurlöndum, ásamt 200
mílna lögsögu þeirra. í þessu
sambandi er ennfremur full
ástæða til að benda á tilvist
stærsta víghreiðurs heims á
Kolaskaga, rétt við bæjardyr
okkar Norðurlandabúa og
hvílík ógnun það er öllu
mannlífi á Norðurlöndum.
Um sovéska víghreiðrið skal
þegja og láta sem það sé ekki
til. Það er umhugsunarefni
út af fyrir sig hversu hljóðir
sósíalistar á Norðurlöndum
eru um atriði sem máli
skipta í þessum efnum.
Víghreiðrið á Kolaskaga
stofnar sjálfstæðri tilveru
Norðurlandanna i hættu.
Sigling sovéskra kjarnorku-
kafbáta og annarra sovéskra
skipa, sem bera kjarnorku-
vopn gera það sömuleiðis.
Friðar- og öryggisviðleitni
Norðurlandanna hlýtur því
óhjákvæmilega að beinast að
því að Sovétríkin dragi úr
vígbúnaði á norðurslóðum og
láti af þeirri ógnun, sem
felst í stöðugum siglingum
kjarnorkuflota þeirra um
200 milna lögsögu Norður-
landanna. Hin raunhæfa
krafa Norðurlandanna í
þessum efnum er því kjarn-
orkuvopnalaus norðurálfa,
t.d. norðan 55. breiddar-
baugs. Og að skip, sem bera
kjarnorkuvopn mættu ekki
sigla um 200 milna lögsögu
Norðurlandanna, án sér-
stakrar heimildar viðkom-
andi ríkisstjórnar. Þótt
áróðursprótókoll sósíalista
segi að fyrsta skrefið skuli
vera kjarnorkuvopnalaus
Norðurlönd, sem þau raunar
eru, þá ætla þeir sér aldrei
að ganga lengra.
G.N.
Sambandsráðsfundur SUS
Sambandsráðsfundur
SUS var haldinn í Hvera-
gerði sl. laugardag.
Fundurinn visaði bæði
stefnumörkun SUS í kjör-
dæmamálinu og þjóð-
málaályktun til stjórnar-
innar. Niðurstöðu stjórn-
arinnar í þessum málum
er að vænta í næstu viku.
Ennfremur samþykkti
fundurinn stuðningsyf-
irlýsingu við Grænlend-
inga í baráttu þeirra við
EBE og hafnaði öllum
hugmyndum um frestun
á landsfundi Sjálfstæðis-
flokksins.
Að öðru leyti fóru fram
hreinskilnar umræður um
stöðu Sjálfstæðisflokksins í
hinum einstöku kjördæmum
landsins. Stefnumál ungra
sjálfstæðismanna og starfs-
hættir á væntanlegum
landsfundi flokksins voru og
til umræðu.
Með Grænlendingum
— móti EBE
„Sambandsráðsfundur
ungra sjálfstæðismanna
haldinn í Hveragerði 7. mars
1981 lýsir yfir andstöðu við
fiskveiðastefnu Efnahags-
bandalags Evrópu gagnvart
Grænlendingum.
Grænlendingar eiga sið-
ferðilegan rétt á yfirráðum
yfir fiskimiðum við land sitt.
Islendingar hljóta að styðja
við bak þeirra í jafn sjálf-
sögðu máli og hér um ræðir.“
Enga frestun
á landsfundi
„Sambandsráðsfundur
ungra sjáifstæðismanna
skorar á miðstjórn Sjálf-
stæðisflokksins að halda
landsfund flokksins í maí-
mánuði nk. Sambandsráðs-
fundurinn telur óeðlilegt að
fresta landsfundi til hausts,
enda í andstöðu við vilja
stórs hóps flokksmanna sem
komið hefur fram í tillögum
á undanförnum flokksfund-
um og miðað hafa að því að
hafa landsfund fyrr en á
venjulegum tíma. Slíkt
mundi eingöngu sýna veik-
leika. Engar efnisástæður
hafa komið fram, sem rétt-
lætt geta slíka frestun. Ung-
ir sjálfstæðismenn benda á,
að landsfundur í júní er afar
óheppilegur fundartími fyrir
marga unga landsfundar-
fulltrúa, sem þá hafa nýlokið
prófum og hafið störf víðs-
vegar um landið. Sambands-
ráðsfundurinn telur því
heppilegast að halda lands-
fund dagana 29.—-31. maí.“
Sjónarmið SUS
Alþýðubandalagið,
mesta,afturhald
á Islandi
í eina tíð stefndu íslenskir sósíalistar að róttæk-
um þjóðfélagsbreytingum í anda marxisma. Um
árabil hefur flokkur þeirra, sem nú nefnist
Alþýðubandalag, lagt þessa stefnu opinberlega til
hliðar, en þess í stað tekið upp blygðunarlausa
valdastreitu- og kröfugerðarstefnu. Þessi stefnu-
breyting var óhjákvæmileg, enda höfnuðu íslend-
ingar byltingunni og þjóðfélagsþróunin varð með
allt öðrum hætti en sósíalistar höfðu talið í
hégómaskap sínum. Leiðtogar sósíalista töldu því
vænlegra til árangurs að starfa á grundvelli
borgaralegs lýðræðis og óska brautargengis eftir
leikreglum þingræðis.
Trúir uppruna sínum, hefur þessi stefnubreyting
sósíalista orsakað pólitískan geðklofa í flokki þeirra
ef svo má að orði komast. Þar takast á tvö öfl.
Annars vegar hið þjóðlega uppbyggingarafl, stutt af
mönnum sem eru í Alþýðubandalaginu á röngum
forsendum og hins vegar hið marxiska niðurrifsafl,
sem vill borgaralegt þjóðfélag feigt. Þessi togstreita
hefur leitt til þess að Alþýðubandalagið er í dag
mesta afturhald, sem um getur í íslenskum
stjórnmálum; stefnulaust um öll meginatriði stjórn-
málanna, en samtaka um kröfugerðarpólitík, sem
lokkað gæti fólk til fylgilags við flokkinn. Þetta er
nauðvörn og þrautarlending flokks, sem hefur enga
stefnu fram að færa og engu hlutverki að gegna.
Alþýðubandalagið er hávært í kröfugerðum sín-
um. Þannig hefur því tekist að láta líta svo út, sem
það sé einstaklega umbótasinnaður flokkur, þó svo
að því sé þveröfugt farið í raun. Það krefst úrbóta í
hinum aðskiljanlegustu málum s.s. jafnréttismál-
um, málefnum fatlaðra, öldrunarmálum, húsnæð-
ismálum, kjara- og launamálum, málefnum náms-
manna og svona mætti lengi telja. Þessar umbóta-
kröfur eru allar þess eðlis að allir flokkar gætu
skrifað undir þær með góðri samvisku, enda mörg
brýn úrlausnarefni sem við blasa í þjóðfélaginu. En
kjarni málsins er bara sá að til þess að hægt sé að
sinna umbótamálunum, þarf að treysta forsendur
hagvaxtarins. Af slíkum málum hefur Alþýðu-
bandalagið hins vegar ekki miklar áhyggjur.
Kröfunum skal haldið fram, hvað sem það kostar,
jafnvel þótt forustumennirnir sjálfir átti sig á því,
að forsendur þeirra eru ekki fyrir hendi. Slík
vinnubrögð eru líkleg til vinsælda.
Afturhald Alþýðubandalagsins birtist í sinni
tærustu mynd í afstöðu þess til grundvallar
viðfangsefna stjórnmálanna, sem eru efnahagsmál-
in. Forsendur lífskjara framtíðarinnar verður að
treysta. Það verður óhjákvæmilega að gerast með
nýtingu þeirra náttúruauðlinda, sem m.a. eru fyrir
hendi í fallvötnum og iðrum jarðar. Alþýðubanda-
lagið leggst gegn öllum áformum um nýtingu
þessara auðlinda. Það sýndi afstaða þess til
Búrfells- og Sigölduvirkjunar á sínum tíma. Öll rök
þeirra þá hafa reynt einskis virði og fallið dauð og
ómerk. Enn í dag ríður sama afturhaldið húsum hjá
Alþýðubandalaginu. Það sýnir stefnuleysið í ráðu-
neyti Hjörleifs. Markmiðið virðist eingöngu vera
það að sitja í ríkisstjórn, en aðhafast ekkert.
Alþýðubandalagið er reiðubúið að gefa eftir sín
helgustu baráttumál fyrir ráðherrastóla. Með því
vinnst þrennt. í fyrsta lagi geta þeir hindrað eða
tafið fyrir nauðsynlegum framkvæmdum varnar-
liðsins, sem ætlað er að treysta og styrkja varnir
landsins. í öðru lagi geta þeir hindrað eða tafið
nauðsynlegar virkjunarframkvæmdir og efnahags-
samstarf við útlendinga, sem bætt gæti lífskjör hér
á landi. Og í þriðja lagi geta þeir þrengt svo kosti
atvinnufyrirtækja, að annað hvort verða þau að
leggja upp laupana eða ríkið að yfirtaka rekstur
Þetta þrennt er meginhlutverk Alþýðubandalagsins
í ríkisstjórnum á Islandi. Umbótamálin, sem eru
þeim svo „kær“ eru eingöngu til þess að fleyta
forkólfunum í ráðherrastólana, síðan gleymast þau.
Niðurrifsstarfið gengur fyrir öílu.
G.N.