Morgunblaðið - 21.02.1982, Blaðsíða 10
42
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21, FEBRÚAIi 1982
Lýsið frá íslandi komið í skólastofur barnaskólans í Gdaiisk. 1 jósm Björn Tr-v,!l!vaM'n Banönum dreift.
„„Það ríkir stríð hér, en við
vitum ekki hver óvinurinn er“
- er alls staðar viðkvæðið hjá Pólverjum,“ segir Björn
Tryggvason, sem nýkominn er heim frá Póllandi
„Það er ekki talað um annað en að það sé stríð. „Stríðið byrjaði 13. desember, við vitum ekki almennilega hver
óvinurinn er, þetta er ekkert annað en stríð og því er ekki lokið,“ var allsstaðar viðkvæðið. Menn eru heldur
svartsýnir á ástandið, vöruverð hefur hækkað mjög mikið en framboð aðeins aukizt. Þessir menn sem ég treysti
og þekki þarna eru svartsýnir og búast við því að ástandið eigi eftir að versna, að kaupmáttur launa ráði ekki við
hið hækkaða verð, þannig að fólkið muni hafa enn minna úr að spila þar til í haust, að von er á uppskeru
sumarsins," sagði Björn Tryggvason, sem nýkominn er heim frá Póllandi, þar sem hann fylgdist með starfi og
matvæladreifingu pólska Rauða krossins, er Morgunblaðið ræddi við hann.
„ÉG var í Póllandi frá því á
mánudaginn í síðustu viku til þess
að fylgjast almennt með starfi
pólska Rauða krossins og hvernig
hann tæki á móti hjálparsending-
um og dreifði þeim. I Gdansk var
ég í tvo daga og heimsótti birgða-
stöð og tvo skóla og fylgist með
störfunum. I skólunum var verið
að útdeila bönunum og tómötum
frá Spáni. Þetta voru tónlistar-
skóli fyrir fólk upj) að 20 ára aldri
og barnaskóli. Ég skoðaði líka
birgðastöðina nákvæmlega og þar
var mötuneyti fyrir aldraða og
gististaður og mikið vörustreymi
um hana. Dreifing matvæla er að-
allega til barna og gamalmenna
og það sem kemur frá okkur fer
aðallega á heilsugæzlustöðvar,
þar sem mæður koma með börn
og svo er meiningin að afhenda
þetta í skólum yngri krakkanna.
Ég held að þetta sé mjög vel
skipulagt og komi vel til skila.
Það eru 8 aðalstöðvar í Póllandi,
sem annast dreifinguna. Svo er
mikil dreifing fyrir aldrað fólk og
fatlað og þá 80.000, manns sem
eru á flóðasvæðunum. Þetta er 36
milljóna þjóð og það fæðast 60.000
börn í landinu mánaðarlega og
rakinn próteinskortur er meðal
fólks. Rauði krossinn pólski virð-
ist vera 100% Rauði kross í venju-
legum skilningi, úthlutunarkerfið
virðist fullkomið, en það hefur
verið gagnrýni á hann vegna þess
að það eru hermenn, sem vinna
við afermingu bílanna og forseti
rauðakrossins er tildæmis vara-
heilbrigðisráðherra og Rauði
krossinn er sagður með 5 milljón-
ir meðlima og tugi þúsunda
starfsmanna, en í reynd er hann
náttúrlega hluti af ríkisapparat-
inu, en það á ekki að koma í veg
fyrir það að hjálpin komi á rétta
staði og þetta er svo alvarlegt
ástand að það leggja sig allir fram
um að sjá um að þetta fari til
þeirra staða, þar sem þörfin er
mest, og komi sem jafnast niður
og komið er í veg fyrir misnotkun.
En ástandið fer einnig mikið eftir
hjálparstarfinu og matarsending-
um Rauða krossins og kirkjunnar.
Ég var svo nokkra daga í
Varsjá, bæði hjá pólska Rauða
krossinum og fulltrúum alþjóða
Rauða krossins í Genf þar. Það er
ekki mikið breytt í Varsjá miðað
við það sem ég hef séð hana áður.
Þó er það leiðinlegt að sjá hervörð
og skriðdreka í úthverfunum. Bið-
raðirnar eru fyrir utan búðirnar
og minna af bílum á ferðinni. Fólk
í Varsjá getur þó farið í símann. í
Gdansk er hins vegar enginn sími
á milli húsa vegna óróleikans,
ekkert bensín fyrir einstaklinga,
útgöngubann frá því 20.00 á
kvöldin til 05.00 á morgnana.
Afengi er hvergi selt og bjórinn
skammtaður. Þá er það agalegt að
fara í flugvél milli Varsjár og
Gdansk. Það stendur hervörður
yfir manni og maður má ekki
hreyfa sig úr sætinu. Þá eru stórir
herflokkar á flugvöllunum. Þeir
eru svo hræddir við flugrán,"
sagði Björn.
Frá barnaskóla í Gdansk. Börnin voru nýbúin að fá eitt kíló af banönum
hvert, þeir voru frá Spáni.
Björn Tryggvason ásamt dr. med. Antony Rogowski frá pólska Rauða
krossinum fyrir framan birgðastöð samtakanna í Sopot.
Höfuðstöðvar Rauða krossins í Gdansk.
Ritverk Guðmundar G. Hagalín 1.-15. - Fyrri hluti
Ég veit ekki betur — Sjö voru sólir ó lofti — llmur liðinna daga —
Hér er kominn hoffinn — Hrævareldar og himinljómi — Stóð ég úti
í tunglsljósi — Ekki fæddur í gær — Þeir vita þaö fyrir vestan —
Fílabeinshöllin — Virkir dagar I — Virkir dagar II — Melakóngurinn,
smósögur — Kristrún í Hamravík o.fl. — Sturla í Vogum — Þrjór
sögur.
Guómundur G. llagalín
SavnamaAurinn mikli
Höfundur fjölmargra óviðjafnan-
legra sögupersóna, kvenna og
karla. Sjór minninga, sérsfæður
húmoristi.
>7A Almenna bókaffelagið,
Austurstræti 18, sími 25544
Skemmuvegi 36 Kóp. Sími 73055