Morgunblaðið - 21.02.1982, Blaðsíða 12

44
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. FEBRÚAR 1982
« SIDA - ►JDOVIIJINN MHfla • -
l*kr*ar IMI
sOörnmM i sunnudcgi
Kjartan
Ólafsson
skrifar
Á tveggja ára afmæli
ríkis-
stjórnar
Besti kosturinn var valinn
Soqulequr atburAur
Nu 4 mánudítfinn rru ríll 2 ár
lillin frá þvl nuvrrandi rlkisstjörn
vjr mynduft þann S frbruar IMU
I þau 7á ár srm þá voru liftin frá
þvl viö IslrndinRar IrnRum fyrsl
mnlrndan ráðtirrra hrfur varl
nokkur sljðrnarmyndun orftift
mrft svo Ovjmtum of soRulrRum
livlli srm þrssi
Tvrimur mánuftum fyrr hofftu
alþinfisknsnmRar lanft fram of
varla hrfur morfum kjOsrndum
srm þá Rrngu aft kjorborftinu
dntlift I huR aft þrir v»ru aft kjOsa
rmmill þrssa rlkissljOrn Kn
þrRar rlkissljdrnin haffti vrrift
rriynduft snrmma I frbruar IMu
brá hins vrgar svo vift. aft
skoftanakannanir syndu aft hun
á111 mnri vmsrldum aft fagna m
ylirlrill haffti þrkksl um Is
Irnskar rlkisstjOrmr fyrr o*
þaft aft nu á IvrgRja ára afmali
sijornarmnar. þá rr hftr bjartara
um aft litast I rfnahags or at
vtnnumálum hrldur m I n«r
ollum náRrannarlkjum okkar or
brrytir þar rkki miklu um á
hvafta sliku rr m*lt
I vrrftbolgusokum stondum vift
aft vlsu rnn srm fyrr lanRt aft baki
nágrannaþjOftunum rn llka 4 þvl
svifti Jirfur vrnft sOII fram mrft
JO% larkkun vrrftbolRustigsuis á
slftasla ári ur um <0% I rosklrga
Þrátt fynr alvarlrga krrppu I
rfnahaRsllfi umhrimsms þrssi
slftustu tvo ár. þO hrfur trkisl aft
vrrja Islrnsku þjðftarskutuna
nflum st*rri áfollum or komast
n*r algrrlrga hjá llfskjara
skrrftinRu alls almrnninRS
A fjolmorRum sviftum frlags
mála hrfur hrr vmft sOtt fram
'9 Æ
Varöstafta
Efta hvrrmg halda mrnn. aft
ástatl v*ri i okkar sjálfslcftis
málum. rf hrr hrffti fyrir tvnmur
árum vrrift mynduft ..viftrnsnar
•tjðrn". rfta rfkisstjðrn Grirs
llallgrimssonar rndurvakin’
Vift þrkkjum sogu liftinna ára
tuga. og oll vitin lil varnaftar um
lalrnskar rikisstjðrnir srm irtu
undan ásókn rrlrnds hrrvalds og
fjolþjðftlrgs auftvalds og vcrks
ummrrkin á Krflavfkurnugvrlli
or I Straumsvik An varftstoftu
innan sljörnarráftsms og utar,
vrrftur öhrillabrautin grrift ST
rkki t*kif*ri til söknar þá rr aft
halda vrlli. - þaft skulu mrnn
Eins oq allt starfstolk i
$|ávarutveqi vært atvinnu
laust
I upphafi þrssarar grnnar var
á þaft minnl aft hír v*ri nU brtur
ástatt I atvmnu og rfnahags
málum hrldur rn hjá flrstum
okkar nágronnum
Skoftum nokkur atrifti nánar til
samanburftar
Hér I Þjöftviljanum hrfur áftur
vrrift á þaft brnt. aft I Danmörku
OR Hrrtlantfi rr alv inaulrv si. mrft
þrim hvltr aft v*ri sama avlantf I
þr.m rfnun. hér þa Rrngju 11.000
manni atvmnulauiir á Islantfi
Þrita rr állka lala oR nrmur ollu
itarfsfðlki I okkar sjávarðlvrgi.
b*fti vjomonnum or fiskvmnslu
ÞriOjudagur 27. janUar 19S2 — 19. tbl. 47.krg.
tíiláKáúp og utanlandsferðir
Neyslan aldrei meiri
en á síðast liðnu ári

Nú, þegar tölur eru aft berast um innflutning á
hverskonar neysluvarningi á sl. ári kemur i ljús aft
þar hafa verift sett met á flestum sviftum. Eins og
Þjóftviljinn skýrfti frá um sl. helgi voru fluttir 8509
nýjar fólksbifreiftar til landsins árift 1981, en alls
voru fluttar inn 10.366 bifreiftar 1981. Þetta er annaft
mesta bilaárift hér á landi; metáríft var 1974, 10.600
bifre1'1"
77.S25 Islendingar lil landain* 4'
móti «9 270 árift á undan Og
feröamannagjaldeyrir var »eldur
fyrir 321.3 miljdmr króna en árið
1980 framreiknað íyrir 230.0'
miljónir króna
Loks mt svo gela þess aö aukn
ing á innflutnmgi á venjulegum
rvovsiuvarningi jókst um 22% áriö
Ritstjóri Þjóðviljans vítir ríkisstjórnina í afmæliskveðjuskyni svo segjandi:
„Eitt er að afla verðmæt-
anna og annað að nýta þau
með skynsamlegum hætti“
Kreppulífskjör
í góðærinu
Það er rangt að tekist hafi að
verja lífskjörin „þrátt fyrir krepp-
una“. Vissuiega ríkir kreppa í
efnahagsmálum þjóðarinnar þrátt
fyrir „mikla verðmætasköpun í
sjávarútvegi“. Sú kreppa stafar af
stjórnarfarinu og sú kreppa veld-
ur því að lífskjör hafa versnað.
Guðmundur J. Guðmundsson
sagði orðrétt í Þjóðviljanum 18.
ágúst í fyrra: „þá er það óþolandi
að kaupmáttur umsaminna fast-
launa sigi á samningstímabilinu
eins og raunin hefur orðið á.“
Kjartan Olafsson er einnig svo
bráðsnjall að hann segir orðrétt í
þeirri grein sem telur lífskjörin
„hafa verið varin þrátt fyrir
kréppuna" að „kaupmáttur kaup-
taxta verkafólks hafi að vísu sigið
(!) um 4—5% frá metárinu
1979 ...“ en kemst að þeirri gleði-
legu niðurstöðu samt að „kaup-
máttur ráðstöfunartekna heimil-
anna“ sé nú meiri en nokkru sinni
fyrr .. .“!!
Þessi grátbroslega fullyrðing
ritstjóra Þjóðviljans lætur áreið-
anlega vel í eyrum vinnuveitenda,
sérstaklega sú staðreynd að þetta
málgagn sósíalisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis er nú allt
í einu farið að nota hugtakið „ráð-
stöfunartekjur heimilanna" sem
mælikvarða á lífskjör en ekki
kaupmátt taxtakaups fyrir unna
vinnustund. Aður fyrr benti þetta
blað á að aukin yfirvinna, aukið
vinnuálag vegna bónuskerfa —
meiri „vinnuþrælkun“ mældist
sem bætt lífskjör í „ráðstöfunar-
tekjum heimilanna". Það vill svo
til einmitt nú að margföld ástæða
væri til að minna á þetta. í nýút-
komnu fréttabréfi Kjararann-
sóknarnefndar segir svo orðrétt:
„Hjá verkamönnum var vikulegur
vinnutími greiddra stunda 1,8
klukkustundum fleiri á 2. árs-
fjórðungi 1981 en 2. ársfj. 1980.“
Og um bónusgreiðslu, segir m.a.
að þær hafi hækkað kaup verka-
kvenna um 3,9%. á umræddum
tíma. Þjóðviljinn hefði einhvern
tíma ekki hrópað húrra fyrir því
stjórnarfari að verkafólki tækist
með stórauknu vinnuálagi að
halda nokkuð í horfi með lífskjör
sín við góð ytri skilyrði þjóðarbús-
í lok jánúar skrifaði Kjartan Ólafsson, ritstjóri Þjóðviljans svæsnasta
ádeiluleiðara sem sést hefur lengi í íslensku pressunni um efnahagsstefnu
núverandi ríkisstjórnar. Leiðarinn bar yfirskriftina „Hátt er lifað“. Þar er bent á þá
staðreynd að þjóðin hefur úr að spiía 60% meira framleiðsluverðmæti sjávar-
útvegsins að raungildi nú en árið 1976. „En eitt er að afla verðmætanna
og annað að nýta þá með skynsamlegum hætti,“ segir Kjartan og eru það
sannarlega orð að sönnu. Síðan býsnast ritstjóri Þjóðviljans yfir eyðslunni í þjóðfé-
laginu, auknum innflutningi, bflakaupum og ferðalögum Islendinga erlendis,
og bendir að lokum á að nær væri að nota hluta þessara fjármuna m.a.
til þess „að byggja upp traust atvinnulif“.
Nokkrum dögum síðar skrifar sami þjóðviljaritstjóri dæmalausa
þvælu sem líkast til ber að skilja sem varnarræðu eða eftirmæli um ríkisstjórn-
ina á tveggja ára afmæli hennar. Þar segir m.a. í fyrirsögn: „Lífskjkörin varin þrátt
fyrir kreppuna.“ Þá er allt í einu orðin kreppa á Islandi í öllu góðæringu og
„hinni miklu verðmætasköpun“, sem á sér stað í sjávarútveginum vegna
aukins afla ár frá ári, enda dugir ekkert minna í varnarskyni þegar Alþýðu-
bandalagið hefur fleiri lykla að stjórnarráðinu en nokkkru sinni fyrr í sögu landsins!
Mi
l.árus JónsNon, alþingismaður
ins, sívaxandi aflabrögð og sjáv-
arvöruframleiðslu!
Sú fullyrðing ritstjóra Þjóðvilj-
ans að kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna heimilanna sé nú meiri en
nokkru sinni fyrr vekur þá áleitnu
spurningu hvort maðurinn hafi
gleymt „sólstöðusamningunum"
frá 1977 og þá um leið öllu bægsla-
gangi málgagns hans undir kjör-
orðinu: „samningana í gildi“,
„kosningar eru kjarabarátta",
„kjósum ekki kaupránsflokkana".
tíf Kjartan hefur gleymt þessu er
rétt að rifja það upp með honum,
að allir verkalýðsfleiðtogar hafa
síðan krafist þess sama og Þjóð-
viljinn gerði af ríkisstjórn Geirs
Hallgrímssonar að kaupmáttur
þeirra samninga næðist. Þeir eru
allir sammála um að það sé víðs-
fjarri að svo se. Guðmundur J.
Guðmundsson sagði orðrétt í sjón-
varpi fyrir síðustu kjarasamn-
inga: „Við erum reiðubúnir að ...
ná svona gildi sólstöðusamn-
inganna sem kallað er ...“
Grunnkaupshækkunin varð
3,5% en að mati verkalýðsforingj-
anna sjálfra þurfti allt að 20%
hækkun til þess að þetta marg-
fræga mark tækist. Það er ekki
ónýtt fyrir þessa menn að lesa
þessa yfirlýsingu Kjartans Ólafs-
sonar að kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna heimilanna „sé nú meiri en
nokkru sinni fyrr“.
Það er sorgleg staðreynd fyrir
aðstandendur Þjóðviljans og
stuðningslið núverandi ríkis-
stjórnar að sennilega hefur það
mark aldrei verið eins fjarlægt og
nú á árinu 1982, að sá kaupmáttur
sem samið var um 1977 næðist.
Þess var þá krafist, meðal annars
með ólöglegum aðgerðum, af ríkis-
stjórn Geirs Hallgrímssonar á ár-
inu 1978, sem ekki hefur tekist síð-
an og sé rétt reiknað — á raunsæj-
um forsendum og falsaðri fram-
færsluvísitölu sleppt — blasir við
sú aivarlega staðreynd að almenn-
ingur býr við kreppulífskjör í öllu
góðærinu sem Þjóðviljinn lýsir svo
vel.
Þjódarframleiðslan —
„þjóðarkakan“ —
minnkar
Hvers vegna minnkar sífellt
vöxtur þjóðarframleiðslunnar og
staðnar alveg í ár skv. þjóð-
hagsspá á sama tíma sem sú stað-
reynd blasir við sem segir í leiðara
Þjóðviljans „að á aðeins fimm ár-
um 1976—’81, hefur framleiðslu-
verðmæti sjávarútvegsins vaxið
um nálægt 60% að raungildi"?
Hvers vegna versna lífskjörin við
slík skilyrði? Hvers vegna þurfa
menn meiri „vinnuþrælkun“ til
þess að halda í horfinu með lífs-
kjör þegar viðskiptakjör batna
eins og á síðastliðnu ári? Er ekki
nærtækara og manneskjulegra af
Kjartani Ólafssyni, ráðherrum
ríkisstjórnarinnar og stuðnings-
liði hennar á Alþingi að spyrja sig
þessara spurninga og svara þeim
afdráttarlaust, heldur en miklast
yfir því að enn sé full atvinna á
íslandi. Er það mikið afrek að
ausa öllum þessum verðmætum í
stórauknum mæli ár eftir ár úr
hafinu umhverfis landið — og
komast hjá atvinnuleysi á sama
tíma?
Hvaða land býr við svipuð auð-
lindaskilyrði?
Meðfylgjandi mynd sýnir glöggt
hvernig vöxtur þjóðarframleiðsl-
unnar hefur minnkað undanfarin
ár — þau hin sömu sem t.d. þorsk-
afli hefur aukist um hvorki meira
né minna en 130 þúsund tonn.
Þjóðarframleiðslan er þau raun-
verulegu verðmæti sem eru til
skiptanna í þjóðfélaginu. Hún er
hin eiginlega „Þjóðarkaka”. Þesi
mynd sýnir „lífskjarasig" sem átt
hefur sér stað, þrátt fyrir aflann
og mikla verðmætasköpun í sjáv-
arútvegi í tíð núverandi ríkis-
stjórnar og vinstri stjórnarinnar
sem tók við 1978.
Erlend kreppulán —
gífurlegur samdráttur
stór framk væmda
Svo langt seilist Kjartan í af-
mælisgrein sinni til varnar ríkis-
stjórninni að hann heldur því
blákalt fram að skuldastaða þjóð-
arbúsins gagnvart útlöndum sé
betri en áður! Hann birtir í þessu
skyni tölur um nettó stöðu er-
lendra skulda í hlutfalli við þjóð-
arframleiðslu — en einungis til
1980. Skv. upplýsingum Seðla-
bankans var þessi nettóstaða er-
lendra lána í hlutfalli við þjóðar-
framleiðslu sem hér segir:
1978 32,0% 1979
32,0% 1980 31,8%
1981 33,7% bráðab.tala
1982 34,9% spá skv. frv. til
lánsfjárlaga.
Af einhverjum ástæðum var tal-
an sem Kjartan birti fyrir árið
1980 ekki nákvæm og hinar birti
hann alls ekki. Á meðfylgjandi
mynd er sýnd aukning erlendra
lána til langs tíma sem undan-
tekningarlítið er notuð þegar er-
lendar skuldir þjóða eru bornar
saman. Þar sést að greiðslubyrði
erlendra lána er komin í 19% af
útflutningstekjum í árslok 1982
skv. spá Seðlabankans. í stjórn-
arsáttmála þeirrar ríkisstjórnar