Morgunblaðið - 14.04.1982, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 1982
45
Hin „bitastæðu'
bókmenntaverk
Þröstur J. Karlsson skrifar:
Enn ein úthlutunarnefnd
starfslauna rithöfunda hefur lokið
sér af. Rithöfundarnir 45, sem
skrifuðu undir mótmælaskjalið
forðum daga, höfðu gert sér vonir
um, að þeir sem annaðhvort væru
í eða utan á Alþýðubandalaginu
fengju ekki bróðurpartinn af
starfslaunum rithöfunda, en raun-
in varð önnur.
Svo virðist mér, að þeir rithöf-
undar, sem úthlutunarnefnd
starfslauna rithöfunda þykir mik-
ið til koma, hafi ákveðinn sam-
nefnara (að fáeinum undanskild-
um þó):
Þeir eru harðir herstöðvaand-
stæðingar, vasast í mótmælum
allskonar gegn NATO og hernum
hér, eru mikið í Þjóðviljanum,
annaðhvort með skrif þar, eða þá í
einhverju vinstra félagastússi sem
er í sjálfu sér allt gott og blessað,
en eru þeir sem hafa þennan
ákveðna samnefnara betri rithöf-
undar en aðrir sem eru án hans?
Ég held ekki.
Uppistaða margrar samtíðar-
bókarinnar er af sama toga
spunnin. Vandamál, persónuleg,
félagsleg ádeila á auðvaldið, burt
með herinn og ríkjandi þjóðskipu-
lag. Uppistöðuþræðirnir eru gagn-
rýni. Ivaf furðulega margra bóka
er kryddað eftirminnilega með úr-
gangsefnum mannslíkamans.
Sögumynstrið er sem sé ákaflega
þröngt og afmarkað. Útkoman
verður kínverskur hversdags-
klæðnaður. A þetta einnig við um
þýðingar og er farið að síast inn í
barnabókmenntirnar. Þeir sem út-
hluta starfslaunum og fjalla um
bækur eru flestir orðnir sam-
dauna þessum viðhorfum og hafa
lokast inni í sínum eigin sjón-
deildarhring. Bókaþjóðin er að
sökkva í einkennilegt bókmennta-
síki og síkið er rautt. Það leitar
aðeins til sjálfs sín að hinum
svonefndu „bitastæðu" verkum."
Prýðum Reykjavík
Sighvatur Finnsson skrifar:
„Velvakandi.
Meiri trjágróður vantar í
borgina okkar til prýði og ynd-
isauka. Margir staðir hafa
orðið útundan hjá garðyrkju-
mönnum borgarinnar.
Fyrst vil ég nefna hversu
mikil óprýði er að girðingunni
á Hringbrautinni, frá Þjóð-
minjasafni að Miklatorgi. Hún
er að vísu nauðsynleg, en það
væri hægt að fela hana með
trjágróðri einhvers konar, t.d.
furu og einstöku öðrum trjá-
tegundum, svo sem hlyn og
álmi.
Svo er það geirinn við
Snorrabrautina; þar eru nokk-
ur grenitré, sem hafa þrifist
ágætlega, en mættu vera
miklu fleiri, sérstaklega með-
fram götunni í beinni röð.
Þá er komið að Austur-
stræti. Herfilega ljótt er að
sjá þessa graseyju eins og hún
er, vægast sagt ömurleg.
Þarna mætti setja tvö til þrjú
stór tré, hlyn, álm eða furu, og
í kringum þau blóm, gjarnan
fjölær eða þá sumarblóm, og
svo járnrimlagirðingu, til þess
að þetta fái að vera í friði. Ef
bærinn á ennþá girðinguna,
sem var í kringum Austurvöll,
mætti nota hana eða eitthvað
álíka.
A mörgum öðrum stöðum í
borginni þyrfti að gróðursetja
tré. Þau fegra umhverfið og
gera það hlýlegt. Svo er t.d.
um svæðin kringum Sjómanna
skólann, Háteigskirkju, kirkju
Óháða safnaðarins, Kennara-
háskólans og umhverfis hita-
veitugeymana á Öskjuhlíð,
sem klæða mætti af með háum
grenitrjám.
Borgin þyrfti að eignast sér-
stakan bíl til að taka upp og
flytja stór tré. Þessir bílar,
sem búnir eru tilheyrandi
tækjum, eru algengir erlendis
og nauðsynlegir hverri borg,
sem vill prýða umhverfi sitt.
Mér hefur oft blöskrað að
sjá hvernig tré og runnar hafa
verið klippt af vinnuflokkum
borgarinnar. Það hefur verið
gert af algjöru kunnáttuleysi
og að því er virðist bara vegna
ánægjunnar við að klippa. Má
t.d. nefna í því sambandi
trjábeðin framan við Iðn-
skólann og limgerðið í Hljóm-
skálagarðinum sem var eyði-
lagt.
Það kann að vera að ekki sé
völ á nógu mörgum lærðum
mönnum til garðyrkjustarfa í
borginni, en geta þeir ekki,
sem þessum störfum stjórna,
sagt og sýnt flokksstjórum
vinnuflokkanna, hvernig á að
vinna þetta verk? Það ætti
ekki að taka langan tíma.“
SIGGA V/öGPk t \tLVtmi
Sof, rós mín
S.G. hringdi og hafði eftir-
farandi að segja: — Geturðu
nokkuð haft upp á ljóði fyrir
mig sem ég lærði ung en man
aðeins slitur af nú orðið og
ekki man ég heldur hver höf-
undurinn er. Ljóðið fjallar um
fagra rós, sem bliknar fyrir
nöpru frostinu og deyr. Meira
man ég nú eiginlega ekki, en
langar til að endurnýja kynni
mín við ljóð og höfund.
- • -
Með aðstoð upplýsingaþjón-
ustu Borgarbókasafns tókst að
hafa upp á hvoru tveggja, sem
S.G. spyr um. Ljóðið heitir
Rósin og er eftir Guðmund
Guðmundsson. Það er m.a. að
finna í síðara bindi Ljóðasafns,
ísafold 1954.
RÓSIN
Hún fölnaði, bliknaði, fagra rósin mín,
því frostiö var napurt.
Hún hneigöi til foldar in blíðu blöðin sín
við banastríð dapurt.
En guð hana í dauðanum hneÍRÖi sér að
hjarta
og himindýrð tindraði um krónuna bjarta
Sof, rós mín, í ró, djúpri ró.
Bílstjórinn lét
sem hann sæi
þetta ekki
Kona í Hraunbæ hringdi og
hafði eftirfarandi að segja: —
Ég varð nýlega fyrir því óhappi
að detta í strætisvagni sem var
á ferð. Meiddi ég mig lítilshátt-
ar og óhreinkaði fötin mín.
Þetta gerðist þegar vagninn
tók krappa beygju og ferðin
svo mikil á honum, að ég hent-
ist fram úr sæti mínu. Ég sat
rétt hjá bílstjóranum, en hann
lét sem hann sæti þetta ekki.
Finnst forrrðamönnum SVR
viðeigandi að bílstjórar bregð-
ist við á þennan hátt, þegar
óhöpp verða?
OÐAL
Opið
frá
18—01
með hækkandi
Við kynnum í kvöld hina stór-
góðu plötu Nolans-systra
„Portrait“, sem slær örugglega í
gegn ef aö líkum lætur.
Hafið þið heyrt brandarann um hafnfírsku rœkj-
una? Hann veröur í blaðinu é morgun, ha ha.
Allir í
ÓSAL
Flugáhugafólk
Vorið er rótti tíminn tii að hefja flugnámið.
Góöar vélar. — Góö kennsla.
Allar nánari uppl. í síma 28970.
FLUGKLÚBBURINN H.F. SííSSZJ'n*-