Morgunblaðið - 16.04.1982, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 16. APRÍL 1982
Þórðar Benediktsson-
ar minnzt á Alþingi
Jón Helgason, forseti Samein-
ads Alþingis, flutti í upphafi
þingfundar í gær minningarorö
um l>órð Benediktsson, fyrrum
alþingismann. Fara þau hér á
eftir:
„Áður en gengið verður til
dagskrár vil ég minnast Þórðar
Benediktssonar fyrrverandi al-
þingismanns, sem andaðist í
gærmorgun, 14. apríl, 84 ára að
aldri.
Þórður Benediktsson var fædd-
ur 10. mars 1898 á Grenjaðarstað í
Suður-Þingeyjarsýslu. Foreldrar
hans voru Benedikt prófastur þar
Kristjánsson og Ásta Þórarins-
dóttir seinni kona hans. Hann
lauk verslunarskólaprófi í Reykja-
vík vorið 1919. Á árunun
1919—1920 vann hann verslun-
arstörf í Reykjavík, en dvaldist
síðan erlendis 1920—1923. í febrú-
ar 1924 settist hann að í Vest-
'mannaeyjum, hafði þar á hendi
verkstjórn og starfaði auk þess við
fiskmat og verslun fram til ársins
1942. Upp frá því átti hann heimili
í Reykjavík, vann hjá Sambandi
íslenskra berklasjúklinga
1943—1974 og var framkvæmda-
Ríkisborgararéttur:
Krumvarp til laga um veitingu
ríkisborgararéttar, sem væntanlega
gengur frá efri til neðri deildar Al-
þingis fyrir helgina, nær til 54 ein-
staklinga, sem lagt er til að öðlist
íslenzkan ríkisborgararétt. Þeir eru:
1. Adal, Peggy Annadale, kennari á
Laugarvatni, f. 27. júli 1956 í Guyana.
2. Anderiman, Dísa, nemi í Reykjavík,
f. 18. maí 1962 í Tyrklandi. 3. Axel
Ásmundsson, barn í Reykjavík, f. 27.
september 1981 í Indónesíu. 4. Ágúst
Smári Henrýsson, barn í Reykjavík, f.
26. ágúst 1976 á Islandi. 5. Bach, Rita
Norgaard, húsmóðir í Borgarnesi, f. 20.
febrúar 1943 í Danmörku. 6. Bentína
Björgólfsdóttir, snyrtifræðingur í
Reykjavík, f. 22. júlí 1957 í Banda-
ríkjunum. 7. Christiansen, Judith, hús-
móðir í Reykjavík, f. 21. október 1944 í
Færeyjum. 8. Cilia, María Dís, barn í
Reykjavík, f. 29. ágúst 1968 á íslandi. 9.
Cubero, Andrew Markus, barn í
Reykjavík, f. 20. des. 1968 í Bandaríkj-
unum. 10. Cubero, Erika Erna, barn í
Reykjavík, f. 8. júní 1972 í Banda-
ríkjunum. 11. Einar Magnússon, full-
trúi í Reykjavík, f. 29. september 1928 á
Islandi. 12. Evans, Trausti, barn á Ak-
ureyri, f. 27. ágúst 1976 á íslandi. 13.
Eymar Geir Eymarsson, barn á Akra-
nesi, f. 27. maí í Guatemala. 14. Favre,
Gabriel Christian, kennari í Reykjavík,
f. 28. febrúar 1944 í Frakklandi. 15.
Guðrún Elíasdóttir, skrifstofustúlka í
Keflavík, f. 9. september 1919 á íslandi.
16. Gunnhildur Viðarsdóttir, nemi í
Reykjavík, f. 1. nóvember 1963 í Dan-
mörku. 17. Gúngör, Tamzok, verkamað-
ur á Eskifirði, f. 27. desember 1954 í
Tyrklandi. 18. Gökken, Gören, barn í
Mosfellshreppi, f. 24. janúar 1979 í
Tyrklandi. 19. Halldór Jóhann Ragn-
arsson, barn í Kópavogi, f. 13. sept.
1981 í Indónesíu. 20. Helga Guðríður
Ottósdóttir, barn á Kjalarnesi, f. 22.
sept. 1981 í Indónesíu. 21. Helgi Már
Hannesson, barn í Keflavík, f. 22. janú-
ar 1980 í Guatemala. 22. Henoque,
Matthieu Charles Florimond, sjómaður
í Reykjavík. f. 17. júní 1949 í Frakk-
landi. Fær réttinn 27. sept. 1982. 23.
Þórður Benediktsson
stjóri Vörhappdrættis SÍBS frá
stofnun þess 1949 til 1967. Hann
var varaformaður stjórnar Sam-
bands íslenskra berklasjúklinga
1946—1954 og formaður þess
1955-1974.
Þórður Benediktsson varð
Higazim, Fawz Kamal Abdel Fattah,
verkamaður í Reykjavík, f. 13. mars
1953 í Jerúsalem. 24. Jones, Alan, sjó-
maður á Raufarhöfn, f. 7. janúar 1948 í
Englandi. 25. Jóhannes Birgir Pálma-
son, barn í Reykjavík, f. 3. desember
1981 í Líbanon. 26. Július Þór Sigur-
jónsson, barn í Keflavík, f. 18. febrúar
1981 í Indónesíu. 27. Kelley, Donald
Thor, verkamaður á Akureyri, f. 6. júlí
1964 í Bandaríkjunum. 28. Kettler,
Ernst Rudolf, kvikmyndatökumaður í
Reykjavík, f. 23. febrúar 1942 í Austur-
ríki. 29. Keyser, William Gísli, nemi í
Reykjavík, f. á íslandi 8. júní 1957. 30.
Lassen, Helle, húsmóðir í Breiðdals-
hreppi, f. 2. janúar 1952 í Danmörku.
31. Lindgren, Milda Elvíra, húsmóðir í
Reykjavík, f. 5. október 1912 í Finn-
landi. 32. Lundgren, Per Bjarni Haum-
ann, verkamaður í Reykjavík, f. 10. ág-
úst 1957 á íslandi. 33. Marlies, Michael
Willard, lektor í Reykjavík, f. 26. mars
1943 í Bandaríkjunum. 34. Marlowe,
Christopher George, tölvufræðingur á
ísafirði, f. 30. júlí 1951 i Bandaríkjun-
um. 35. Marlowe, Halldóra Patricia,
barn á ísafirði, f. 21. nóvember 1975 í
Bandaríkjunum. 36. Marlowe, María
Berglind, barn á ísafirði, f. 26. janúar
1980 á íslandi. 37. Merbt, Petra Maren,
húsmóðir i Glæsibæjarhreppi, f. 22. júlí
1943 í Þýskalandi. Fær réttinn 29. júlí
1982. 38. Mikkelsen, Ann, röntgentækn-
ir í Reykjavík, f. 19. júní 1950 í Dan-
mörku. 39. MUnoz, Simeona, ljósmóðir
á Akureyri, f. 18. febrúar 1951 á Fil-
ippseyjum. 40. Nielsen, Jens Grome
Schirmer, sjómaður í Neskaupstað, f. 6.
júní 1947 í Danmörku. 41. Olsen, Jo-
hannes Martin, sjómaður í'Reykjavík,
f. 1. mars 1927 í Færeyjum. 42. Olivvar-
es, Juana Dominga Cardenas, starfs-
stúlka í Kópavogi, f. 4. ágúst 1950 í
Nicaragua. 43. Olafur Geir Ottósson,
barn á Kjalarnesi, f. 4. ágúst 1980 i
Indónesíu. 44. Ólafur Pálsson, barn í
Reykjavík, f. 31. október 1981 í Líban-
on. 45. Rakel Rós María Njálsdóttir,
barn á Seltjarnarnesi, f. 2. janúar 1981
í Guatemala. 46. Schneider, Sebastian,
barn í Glæsibæjarhreppi, f. 5. mars
1967 í Þýskalandi. 47. Singh, Manjit
Singh Nand Singh Santa, þjónn í
landskjörinn alþingismaður í
haustkosningunum 1942. Kom
hann til þingsetningar 14. nóv-
ember, en varð að þingsetningar-
degi liðnum að hverfa frá störfum
vegna veikinda. Átti hann ekki
afturkvæmt til þings vegna
heilsuleysis fyrr en 1. febrúar
1946, en sat þá á þingi þrjá mán-
uði í lok kjörtímabilsins.
Þingsaga Þórðar Benediktsson-
ar varð því ekki löng. Á öðrum
vettvangi varð hann þjóðkunnur.
Hann átti við berklaveiki að stríða
og þekkti af eigin raun örðugleika
berklasjúklinga í lífsbaráttunni. Á
sjúkdómsárum hans stofnuðu
berklasjúklingar og stuðnings-
menn þeirra samtök til að bæta
hlut berklasjúklinga, einkum
þeirra sem áttu afturkvæmt úr
sjúkrahúsum. Þar var hann einn
forustumanna sem unnu af eld-
móði að því að gera hugsjónir að
veruleika. Boðskapur þeirra fékk
hljómgrunn hjá alþjóð, og vitni
um árangur þeirra samtaka má
meðal annars sjá á vinnuheimil-
inu á Reykjalundi, sem hefur vak-
ið verðskuldaða athygli víða um
lönd, og á vinnustöðum öryrkja á
öðrum stöðum. Þar sér stað far-
sæls ævistarfs Þórðar Benedikts-
sonar og samstarfsmanna hans.
Ég vil biðja háttvirta alþing-
ismenn að minnast Þórðar Bene-
diktssonar með því að rísa úr sæt-
um.“
Reykjavík, f. 7. október 1949 í Kenya.
48. Stapelfeldt, Dörte Maria Elli, hús-
móðir í Bandaríkjunum, f. 29. janúar
1941 í Þýskalandi. 49. Steen-Johan
Steingrímsson, öryrki í Reykjavík, f. 8.
ágúst 1954 á íslandi. 50. Takefusa,
Björgólfur Hideaki, barn í Reykjavík, f.
11. maí 1980 á íslandi. 51. Than, Samuel
Neak, verkamaður í Reykjavík, f. 28.
sept. 1937 í Kambódíu. 52. Tryggvi
Ottósson, verkamaður í Reykjavík, f. 2.
mars 1%1 á íslandi. 53. Winkel, Jón
Ólafur, nemi í Reykjavík, f. 4. maí 1%7
í Danmörku. 54. Winkel, Poul Eigil,
nemi í Reykjavík, f. 10. júlí 1973 í Dan-
mörku.
Fjármagn skort-
ir til fiski-
kortagerðar
Með þingsályktun frá i marz 1977
fól Alþingi viðkomandi fram-
kvæmdavaldi að sjá um útgáfu fiski-
korta. Ég spyr nú sjávarútvegsráð-
herra, sagði Sverrir Hermannsson
(S) á Alþingi, sem með framkvæmd-
ina átti að fara, hvað þessari útgáfu
líður, en slík fiskikort hafa margs
konar gildi fyrir fiskimenn og fleiri
aðila.
• Steingrímur Hermannsson, sjáv-
arútvegsráðherra, sagði 3 svæðis-
kort hafa verið gefin út 1980, 5
1981 og unnið væri að 8 til viðbótar
hjá Sjómælingum ríkisins. Sala á
þessum kortum hefði verið dræm
framan af en hefði síðan glæðzt.
Þetta verk vinnst hægt fyrst og
fremst vegna tregðu fjárveitinga-
valdsins til að leggja fram nægi-
legt fjármagn til vinnslu og út-
gáfu, sagði ráðherra.
• Sverrir Hermannsson (S) sagði
óviðunandi að framkvæmdaaðilar,
sem Alþingi fæli að framkvæma
viss verk, fengju ekki til þess nægi-
legt fjármagn. Ráðherra þarf hér
að ýta betur á eftir. Fiskikort, sem
þessi, eru mjög gagnsöm, og eftir-
spurn eftir þeim fer vaxandi. Og
fyrirmæli Alþingis eru nú orðin
fimm ára og tímabært að þeim
verði framfylgt að fullu — og slík
kortagerð þarf að vera í sífelldri
endurskoðun, ef hún á að þjóna til-
gangi.
Tillaga um 54
nýja Islendinga
Frumvarp um jöfnun hitunarkostnaöar:
... í STUTTU MÁLI
Þrír stjórnarliðar stinga saman nefjum: Ólafur Ragnar Grímsson, Egg-
ert Haukdal og Stefán Guðmundsson.
Blönduvirkjun vísað
til þingnefndar
Virkjunarf ramkvæmdir
Stjórnartillögu um virkjunar-
framkvæmdir og orkunýtingu,
þ.á m. Blönduvirkjun, var í gær
vísað til atvinnumálanefndar
Sameinaðs þings. Áður hafði
ríkisstjórnin lagt til að málinu
yrði vísað til fjárveitinganefnd-
ar. Karvel Pálmason (A) hafði
hinsvegar lagt til að málinu yrði
vísað til atvinnumálanefndar. í
gær tók ríkisstjórnin tillögu sína
um nefnd til baka af einhverjum
ástæðum og var málinu síðan
vísað, sem fyrr segir, samhljóða
til atvinnumálanefndar.
Stefnumörkun í flugmálum
Árni Gunnarsson (A) mæiti
fyrir tillögu til þingsályktunar
um stefnumörkun í flugmálum.
Var hann mjög harðorður í garð
samgönguráðherra vegna
stefnuleysis í flugmálum, sem og
vegna afskipta ráðherra af
kaupum Arnarflugs á eignum ís-
cargo, og flugrekstrarleyfum í
því sambandi. Ráðherra vísaði
öllum ásökunum á bug.
Norræn vinnumarkaðsmál
Ólafur Jóhannesson, utanríkis-
ráðherra, mælti fyrir tillögu um
heimild til að staðfesta Norður-
landasamninga um vinnumark-
aðsmál. Svavar Gestsson, félags-
málaráðherra, taldi fyrirvara í
þá átt, að víkja mætti frá ákvæð-
um samnorræns samnings um
vinnumarkað, ef íslenzkum at-
vinnuhagsmunum væri stefnt í
voða, næga, svo allur ótti í þá
veru væri ástæðulaus.
Sinfóníuhljómsveit
Jóhann Kinvarðsson (F), Árni
Gunnarsson (A), Garðar Sigurðs-
son (Abl.) og Jósef H. Þorgeirsson
(S) hafa flutt breytingartillögur
við frumvarp um Sinfóníu-
hljómsveit íslands:
„Sinfóníuhljómsveitin skal
kappkosta að afla sjálfstæðra
tekna af tónleikahaldi og stefna
að því að eigi minna en 12% af
útgjöldum hljómsveitarinnar fá-
ist greidd af slikum tekjum."
(Tillaga um orðalag 3. gr. 5.
mgr.)
„Stjórnin ræður hljóðfæra-
leikara, að fengnum tillögum
framkvæmdastjóra, allt að 65
stöðugildi. Aðra hljóðfæraleik-
ara ræður stjórnin eftir því sem
viðfangsefni krefjast, að fengn-
um tillögum framkvæmdastjóra
og innan þeirra marka sem fjár-
lög heimila, enda hafi viðfangs-
efnið verið samþykkt á fjár-
hagsáætlun." (Tillaga um 6. gr.
2. mgr.)
Níu ára skólaskyldu
enn frestað?
Ríkisstjórnin hefur lagt fram
stjórnarfrumvarp um frestun á
gildistöku níu ára skólaskyldu
um eitt ár, þ.e. til haustsins 1983.
I lögum um grunnskóla, nr.
63/1974, var gert ráð fyrir að
þetta ákvæði kæmi til fram-
kvæmda haustið 1980. Alþingi
frestaði með lögum 1980 að láta
9 ára skólaskyldu koma til fram-
kvæmda og var sá frestur fram-
lengdur 1981. Með þessu frum-
varpi er enn lagt til að fresta
henni um eitt ár í viðbót.
Fræðsla um neyzlu áfengis
Nigurlaug Bjarnadóttir (S),
Helgi Seljan (Abl.), Davíð Aðal-
steinsson (F), Salome Þorkels-
dóttir (S) og Eiður Guðnason (A)
flytja frumvarp til breytinga á
lögum um grunnskóla, þess efn-
is, að að inn í þau verði tekin
ákvæði um fræðslu um áhrif af
neyzlu áfengis og annarra
ávana- og fíkniefna.
Tollur af vélum og
tækjum til landbúnaðar
Egill Jónsson (S) flytur frum-
varp til breytinga á lögum um
tollskrá o.fl., sem felur í sér, ef
samþykkt verður, að tollar af
ýmsum vélum og tækjum til
landbúnaðar verða felldir niður.
Hitaveita Reykjavíkur
Pétur Sigurðsson (S) hefur lagt
fram fyrirspurnir til iðnaðar-
ráðherra: 1) Hve mikið telur
borgarstjórn Reykjavíkur að
heitaveitutaxtar þurfi að hækka
svo tekjur standi undir eðlileg-
um rannsóknum, nýborunum og
dreifingu um veitukerfi sitt? 2)
Hver yrði upphitunarkostnaður
á rúmmetra húsnæðis í Reykja-
vík þegar slík hækkun gjald-
skrár hefur náð fram?
Olíuhitun ekki hærri en sem nemur 2,5-földu meðalverði frá hitaveitu
Þorvaldur Garðar Kristjánsson (S)
hefur lagt fram á Alþingi frumvarp um
jöfnun hitunarkostnaöar. Samkvæmt
frumvarpinu skal rikissjóður leggja
orkusjóði til óafturkræft framlag, sem
varið skal til að greiða niður verð á
orkugjöfum til upphitunar húsa í land-
inu.
Til þess að mæta þessum kostnaði
skal ríkissjóður verja fjármagni af
andvirði orkujöfnunargjalds, sbr.
lög nr. 12/1980. Verð á olíu skal
greiða niður, skv. frumvarpinu, svo
nægi til þess, að olíukostnaður við
kyndingu húsa verði eigi hærri en
sem nemur 2,5-földu vegnu meðal-
verði hjá hitaveitum landsins, sem
hafa jarðvarma sem orkugjafa. Það
meðtal skal reiknað út fjórum sinn-
um á ári. Iðnaðarráðherra setji
reglugerð um framkvæmdina.
I greinargerð kemur fram að 172
þúsund manns (af 229 þúsundum)
njóti nú húshitunar frá hitaveitum.
Ennfremur að „meðalorkuverð
hitvaveitna nemi 22,7% af hitunar-
kostnaði með olíu, en hitunarkostn-
aður með ódýrri raforku um 38,4%
af olíukostnaði . . .“ Þá segir í grein-
argerð að skv. frumvarpinu verði
hæsta verð á olíukyndingu húsa
13,1x2,5 eða 32,8 aurar á kílówatt-
stund, en óniðurgreiddur kostnaður
við olíukyndingu sé hinsvegar 57,9
aurar. Niðurgreiðsla á olíu skv.
frumvarpinu nemi því 25,1 eyri á
kwst.
Frumvarpið gerir og ráð fyrir því
að að verð olíu, sem hitaveitur nota
til framleiðslu rafmagns til upphit-
unar húsa, skuli greitt niður sem
nemi þeirri fjárhæð að hitunar-
kostnaður verði sambærilegur og
gert er ráð fyrir í 2. gr. frumvarps-
ins, en þar er talað um hitunar-
kostnað sem verði ekki hærri en sem
nemur 2,5-földu meðalverði orku frá
hitaveitum.