Morgunblaðið - 21.09.1982, Blaðsíða 1

48 SIÐUR MEÐ 8 SIÐNA IÞROTTABLAÐI
208. tbl. 69. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 21. SEPTEMBER 1982
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Friðargæzlusveitir
aftur til Líbanon
Fjöldamorð
Þannig var aðkoman
þegar fréttamönnum var
leyft að fara inn í
Sabra-búðir Frelsis-
samtaka Palestínu í
Vestur-Beirút eftir
fjöldamorðin þar.
Beirút, 20. septemher. AP.
LÍBANONSTJÓRN fór þess formlega á leit í dag við ríkisstjórnir Banda-
ríkjanna, Frakklands og Ítalíu að þær sendu friðargæzlusveitir sínar aftur
til Vestur-Beirút, sem ísraelsmenn hersitja, og að þær yrðu þar í a.m.k. 20
daga. A sama tíma fann Rauði krossinn lík 120 fórnarlamba fjöldamorð-
anna og kom þeim fyrir í fjöldagröfum.
Samþykkja að velja
Kohl kanzlara 1. okt.
Honn, 20. september. AP.
LEIÐTOGAR flokka kristilegra demókrata (CDU) og frjálsra demókrata (FDP)
samþvkktu í dag aö reyna að fella stjórn Helmut Schmidts kanzlara fyrir 1.
október, kjósa Helmut Kohl, leiðtoga CDU, eftirmann hans og boða til nýrra
kosninga fyrsta sunnudaginn í marz.
Ronald Reagan forseti tilkynnti
í sjónvarpsávarpi í kvöld að
bandarískir landgönguliðar yrðu
aftur sendir til Líbanon til að taka
þátt í friðargæzlustörfum, en yrðu
þar aðeins í „takmarkaðan tíma".
Francois Mitterrand forseti til-
kynnti einnig í sjónvarpsávarpi í
kvöld að Frakkar myndu senda
nýtt friðargæzlulið tii Líbanon og
sagði að fyrstu hermennirnir yrðu
komnir þangað innan þriggja
daga. Italir staðfestu að þeir
mundu senda friðargæzlusveit.
Forseti ísraels, Yitzhak Navon,
hvatti í dag til rannsóknar „áreið-
anlegra og óháðra manna“ á
fjöldamorðunum og ísraelska út-
varpið taldi líklegt að Menachem
Begin forsætisráðherra samþykkti
það. Navon kvað það skyldu
Israelsmanna gagnvart sjálfum
Navon, forseti ísrael, hefur hótað að
segja af sér.
sér og hinum siðmenntaða heimi
að gera fulla grein fyrir morðun-
um. Yfirlýsing hans í útvarpi
hafði að geyma óbeina hótun um
afsögn.
Verkamannaflokkurinn krefst
einnig opinberrar rannsóknar og
leiðtogi hans, Shimon Peres, skor-
aði á stjórnina að segja af sér.
Blöðin „Davar" og „Jerusalem
Post“ tóku undir áskorunina.
Blaðið „Haaretz" sagði að Ariel
Sharon landvarnaráðherra og for-
seti herráðsins, Rafael Eytan
hershöfðingi, ættu að segja af sér.
Ráðherrann Yitzhak Modai
kvað stjórnina „sannfærða um að
haldið hafi verið eins vel á málum
og unnt hefði verið". Rannsókn
blaða bendir þó til þess að morðin
hafi byrjað á fimmtudagskvöld og
ráðherrar hafi vitað um þau á
föstudagsmorgun án þess að gera
nokkuð.
Modai sagði að morðin hefðu
hafizt á fimmtudagskvöld og hætt
þegar ísraelskir hermenn skárust
í leikinn „fyrir hádegi" á föstudag.
Yfirstjórn hersins segir að ísra-
elskir hermenn hafi vitað að sveit-
ir falangista hefðu farið inn í búð-
irnar og heyrt skothríð, en haldið
að slegið hefði í bardaga milli fal-
angista og palestínskra skæruliða,
þar sem það væri yfirlýstur til-
gangur falangista að hafa upp á
skæruliðum og hergögnum þeirra.
Þegar særðir og fallnir falang-
istar voru bornir út var það talið
staðfesta að bardagar hefðu geis-
að. A föstudagsmorgun og síðar
um daginn hefði sá grunur vaknað
að eitthvað grunsamlegt væri á
seyði. Samband var haft við leið-
toga falangista og þeim skipað að
fara úr búðunum. Israelsmenn
segja að þeir hafi haldið að fal-
angistarnir væru velagaðir her-
menn, sem hefðu barizt gegn
skæruliðum, ekki skríll eins og
þeir sem börðust í borgarastríð-
inu.
Nú er talið víst að Amin
Gemayel úr flokki falangista verði
valinn forseti í stað bróður síns.
Camille Chamoun fv. forseti til-
kynnti í dag að hann hefði dregið
sig í hlé í þágu „þjóðareiningar,
frelsis og lýðræðis".
Flestir múhameðstrúarmenn á
þingi styðja Gemayel. Þriðji for-
setaframbjóðandinn, Raymond
Edde, sem er í útlegð í París,
hvatti til þess að forsetakosning-
unum yrði frestað.
ísraelskir embættismenn hörm-
uðu í dag þá ákvörðun Egypta að
kalla heim sendiherra sinn í ísrael
til skrafs og ráðagerða. Utanrík-
isráðherrar Arababandalagsins
koma saman í Túnisborg á morg-
un að ræða sameiginlegar aðgerð-
ir vegna fjöldamorðanna.
Samkomulagið náðist á fundi leið-
toga FDP, Hans-Dietrich Genschers
og Franz-Josef Strauss, leiðtoga
CSU, systurflokks CDU í Bæjara-
landi. Gerhard Stoltenberg, forsæt-
isráðherra Slésvíkur-Holsteins, og
Friedrich Zimmermann, þingleiðtogi
CSU, sátu einnig þennan sáttafund.
Áður hefur verið stefnt að því að
fella Schmidt fyrir fylkiskosn-
ingarnar í Hessen um næstu helgi,
en engin skýring var gefin á því
hvers vegna því áformi hefur verið
breytt. Fyrr í dag hafði komið upp
ágreiningur milli stuðningsmanna
Strauss í Bæjaralandi og FDP og
hann vakti efasemdir um árangur
þeirra tilrauna. Kohl, Genscher og
Strauss virðast vilja næði til að
vinna að stefnumótun nýrrar stjórn-
ar áður en Schmidt verði felldur.
Strauss gagnrýndi frjálsa demó-
krata fyrir tækifærisstefnu og sagð-
ist ekki vilja sitja með þeim í ríkis-
stjórn, ef þeim tækist að fella
Schmidt í atkvæðagreiðslu um van-
traust í þessari viku. í viðtali við
„Stern“ kvaðst hann hafa „fyrir-
vara“ á samvinnu við FDP og tók
fram að hann vildi nýjar kosningar í
desember í síðasta lagi. CDU og
FDP, sem olli stjómarkreppunni
með því að slíta stjórnarsamvinn-
unni á föstudaginn, hafa viljað kosn-
ingar í vor.
Vinsældir FDP hafa dvínað ört
samkvæmt skoðanakönnunum að
undanförnu og flokkurinn telur hag
sínum bezt borgið með því að fresta
nýjum kosningum til þess að vinna
sig aftur í álit. Úrsögnin úr stjórn-
inni getur hins vegar veikt flokkinn
ennþá meira.
Leiðtogar vinstri arms FDP hafa
krafizt þess að flokkurinn snúi baki
við Hans-Dietrich Genscher, sem
átti mestan þátt í úrsögninni úr
stjórninni á föstudaginn. Upphaf-
lega ætluðu FDP og CDU að bera
fram frumvarp um vantraust á mið-
vikudag og þá hefði Kohl verið kos-
inn kanzlari á föstudaginn.
Fast hefur verið lagt að flokkun-
um að komast að samkomulagi fyrir
kosningarnar í Hessen. FDP vildi
semja um samsteypustjórn fyrir
þann tíma, þar sem flokkurinn
óttast slæma útreið í Hessen og að
staða ihaldsmanna, eins og Strauss
og félaga hans í CSU, sem vildu nýj-
ar kosningar, styrkist. CDU og CSU
er spáð hreinum meirihluta í nýjum
kosningum. FDP er spáð aðeins 4,3
af hundraði, en þarf 5% til að koma
manni að.
Nánar um atburðina í
Líbanon á bls. 30 og 31.
Palme kannar myndun
stjórnar eftir sigurinn
Stokkhólmi, 20. september. AP.
OLOF PALME, leiðtogi sósíaldemókrata, hóf óformlegar viðræður við
helztu samstarfsmenn sína I dag um stjórnarmyndun eftir greinilegan
sigur jafnaðarmanna í kosningunum á sunnudaginn. Forseti þingsins
ræddi jafnframt við leiðtoga helztu flokka um stjórnarmyndunina. Ráð-
herralistinn mun verða lagður fram 8. október, nokkrum dögum eftir aö
þing kemur saman.
Thorbjörn Fálldin forsætis-
ráðherra afhenti þingforsetan-
um lausnarbeiðni sína í morgun,
en stjórn hans situr áfram til
bráðabirgða.
Þetta er í raun fyrsti sigur
Palme í fimm kosningum síðan
1969 og hann verður í fyrsta
skipti sjálfráður um myndun
eigin ríkisstjórnar, 13 árum eftir
að hann varð flokksleiðtogi. Á
því tímabili hefur hann verið sjö
ár forsætisráðherra. Jafnframt
tryggði hann sósíaldemókrötum
meirihluta, en borgaraflokkarn-
ir hafa verið við völd í ýmsum
samsteypustjórnum síðan 1976.
Sósíaldemókratar fengu 166
þingsæti og borgaraflokkarnir
163, en kommúnistar héldu sín-
um 20 þingsætum. Sósíaldemó-
kratar sigruðu einnig í stærstu
borgum Svíþjóðar í borgar-
stjórnarkosningum sem einnig
fóru fram.
Úrslitin valda því að Palme
hefur frjálsari hendur en ella t
tilraunum sínum til að berjast
við atvinnuleysi og versnandi
efnahagsástand, sem voru aðal-
mál kosninganna, en hingað til
hefur hann orðið að treysta á
stuðning kommúnista. Búizt er
við að hann muni safna völdun-
um sem mest hjá sér.
Talið er víst að nokkrir full-
trúar verkalýðssambandsins og
nokkrar konur fái sæti í nýju
stjórninni. Vera má að Gertrud
Sigurdson, fyrrum ráðherra
þróunaraðstoðarmála, verði
næsti utanríkisráðherra. Palme
leggur sérstaka áherzlu á að
ráða stjórn utanríkismála sem
mest sjálfur að sögn stjórnmála-
manna.
Iðnrekendur, vinnuveitendur
og samtök þeirra, svo og
borgaraflokkarnir, hafa boðað
baráttu gegn hinum umdeildu
tillögum sósíaldemókrata um
launþegasjóði, en vona að Palme
geri einhverjar breytingar á til-
lögunum. Ovenjurólegt var í
kauphöllinni í Stokkhólmi eftir
sigur sósíaldemókrata.
Nánar um sænsku kosningarnar
ábls.19.