Morgunblaðið - 12.10.1982, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. OKTÓBER 1982
37
Árið 1927, eftir 4 ára búsetu á
Nesjavöllum, festu þeir bræður,
Guðmundur og Jóhann, kaup á
jörðinni Króki í Grafningi. Þetta
var talin drjúg bújörð, ásamt veiði
í Þingvallavatni, frá Hagavík að
Ölfusvatnsfjalli. Flutt var frá
Nesjavöllum að Króki um vorið.
Áður var lagður vagnfær vegur
frá Nesjavöllum að Hagavík, til
flutnings fólks, fénaðar og búslóð-
ar. Sauðfé var skilið eftir til
hausts. Veginn lögðu þeir bræður
með járnkarli, síðan sléttaður með
skóflum. Hraun hafði runnið í
öndverðu um þessar slóðir.
Guðmundur og Jóhann fluttu
260 fjár með gemlingum að Króki
um haustið. Að Króki var unnið af
dugnaði að uppbyggingu staðar-
ins, túnrækt, áveitum og virkjun
kom þar árið 1929 og var með
þeim fyrstu á landinu. Þeir bræð-
ur höfðu það takmark að búa vel,
en hafa ekki of mikið umleikis.
Vegna kreppunnar urðu þeir að
fjölga fé og svo var komið árið 132
að þeir höfðu 400 ær á fóðrum,
hvert lamb lagði sig á 7 krónur og
greiddu þeir í vexti vegna krepp-
unnar 100 lömb. í kjölfar krepp-
unnar kom mæðiveikin og voru þá
settar á 150 gimbrar, hið flesta
meðan veikin gekk yfir. Krókur
var með um 560 fjár mest á þess-
um erfiðleikatímum.
Áður en nokkur traktor kom,
var bústærðin 550 ær, 8 kýr í fjósi
og 8 hross. Tún voru slegin með
orfi og ljá og skipti miklu hvernig
staðið var að slíku stórfelldu verk-
efni á stórbúi. Sláttur í túni hófst
um klukkan hálfátta, en í mýri um
klukkan átta. Hætt var slætti um
klukkan níu að kveldi. Þeir bræð-
ur í Króki fréttu eitt skipti, að
Búrfellsbræður byrjuðu slátt
klukkan fjögur að morgni. Reyndu
þeir Króksbræður þetta háttarlag,
gafst ekki vel og var því hætt.
I Króki var veiði stunduð jafn-
hliða búskap. Þar var gestkvæmt
mjög og búskaparreisn hin mesta
hjá þeim Guðmundi og Guðrúnu.
Jóhann, bróðir Guðmundar, lézt
fyrir aldur fram, 9. nóvember
1937, þá 38 ára að aldri, var þá
höggvið mikið skarð í fylkingu
unga fólksins, sem lagði upp frá
Eyvík í upphafi.
í Króki fæddust fleiri börn. Þar
fæddust Jóhannes Þórólfur Gylfi
20. maí 1931, Sæunn Gunnþórunn
15. júní 1933 og Jóhanna 12. ágúst
1936. Ljósmóðir þessara barna var
Kristín Jósepsdóttir frá Bíldsfelli.
Þess má geta að ljósmóðir Egils,
er fæddist í Eyvík, var Sigríður
frá Gelti. Ljósmóðir Guðrúnar
Mjallar og Áslaugar Fjólu, sem
fæddust að Nesjavöllum, var Sig-
ríður Einarsdóttir frá Torfastöð-
um.
Elfa Sonja fæddist í Landspítal-
anum 28. marz 1945 og Erlingur
Þór fæddist þar einnig 1. desem-
ber 1947. Ljósmóðir þeirra var Jó-
hanna Friðriksdóttir.
Þau Guðrún og Guðmundur
höfðu, eins og sjá má, fyrir mörg-
um að sjá, og að auki höfðu þau
kaupafólk á hverju sumri, að
þeirra tíma sið. Þess ber að geta,
að einnig komu fjöldamörg börn
til sumardvalar lengri og skemmri
tíma og, jafnframt ólu þau upp að
nokkru leyti dótturson sinn, Jó-
hannes.
Öll börn þeirra hjóna hafa tekið
miklu ástfóstri við föðurleifð sína,
má þar finna verk foreldranna,
sem lutu að uppvexti barnanna.
Guðmundur og Guðrún lögðu af
búskap í Króki árið 1958. Egill
sonur þeirra tók þá við búinu. Hér
hefur verið fátt eitt sagt af ævi-
vegi þessa merkismanns og konu
hans. Vegna heilsubrests af völd-
um heyryks kvaddi Guðmundur
hérað sitt, sem hann hafði valið
sér og sínum.
Þrátt fyrir þrotlausa baráttu
hafði Guðmundur aldrei misst
sjónar á því merki sem hann leit-
aði að. Hann hafði unnað fegurð,
leitað hennar og fundið hana í
hrikalegu og undurfögru umhverfi
sögufrægra slóða við Þingvalla-
vatn.
Kagra sjádu UraCningsgrund,
gróðri stráðan völlinn.
Vötnin bláu, laufgan lund,
Ijósbrýn háu fjöllin.
(iuðm. Jóh.
Þau hjón festu kaup á íbúð í
Ljósheimum 4 í Reykjavík. Lífs-
hlaupi Guðmundar frá Króki var
ekki lokið. Þrek þessa áræðna
manns var ekki í samræmi við
lífshætti stórborgarinnar.
Hann tók jörðina Krísuvík á
leigu og bjó þar frá árinu 1962 til
1963. Hann hafði hug á að kaupa
jörðina Herdísarvík en ekki varð
af því.
Hann unni ljóðum Einars Bene-
diktssonar og er einn vísasti mað-
ur hérlendis um þann kveðskap.
Sjálfur hefur hann ort talsvert
sem ekki hefur farið hátt, en sett
hefur verið saman bókarkilja í til-
efni þessa afmælis hans.
Andleg og líkamleg lífsorka
Guðmundar frá Króki er undra-
verð. Hann hefur frá búskapar-
slitum sínum i Króki starfað
meira og minna við rif á uppslætti
frá nýjum húsum og starfar við
það enn þann dag í dag.
Hann hefur verið vinsæll hjá
vinnuveitendum sínum og enn
skortir hann ekki verkefni.
Eftir 85 ára afmælið mun hann
taka við stórverkefni á þessu sviði
og væntanlega ljúka því sem öðru
er hann hefur tekið sér fyrir hend-
ur á lífsleiðinni.
Lít meó gát af lífsins bát,
leió frá spjátri ventu.
Keyrðu grát og kvíða í mát,
klár að sátri lentu.
(■uðm. Jóh.
Guðmundur Jóhannesson og
Guðrún Sæmundsdóttir frá Króki
i Grafningi halda hátíðlegt 85 ára
afmæli Guðmundar sunnudaginn
17. október nk. í Oddfellow-húsinu
við Tjörnina í Reykjavík kl.
15—18. Þau hjón bjóða þangað öll-
um er fagna vilja þessum áfanga
Guðmundar frá Króki.
Gylfi Guðjónsson,
Stórateigi 22, Mosf.
Helga Thoroddsen,
Stórateigi 24, Mosf.
Nýju
vasamyndavélarnar frá
Canon
iJj 35mm/auto compactcamera^j
SnafifUf 50/20
ekki sambærilegar
við venjulegar vasamyndavélar
AFSMELLARI
AUTO-FOCUS GLUGGI
Athugið eftirfarandi eiginleika
Snappy-vasam y nda vélarinnar:
SnRPPV vasamyndavélarnar nota 35 mm filmu sem skilar ávallt skarp-
ari og skýrari Ijósmyndum, heldur en venjuleg vasamyndafilma.
SnRPPV vasamyndavélarnar eru meö sjálfvirka filmuþræöingu.
SnRPPV vasamyndavélar eru meö sjálfvirka filmufærslu áfram og aftur-
ábak.
SnflPPV vasamyndavélar eru meö innbyggt sjálfvirkt flash.
SnflPPV vasamyndavélar eru einfaldar og handhægar en nákvæmar.
SnRPPV vasamyndavélarnar sjá um allar stillingar fyrir þig svo aö þú
náir rétta augnablikinu áöur en það er orðið um seinan.
Lítið inn hjá okkur og skoðið Snappy-vélarnar, þá sannfærist þið
um að Snappy er vélin fyrir ykkur.
EINKAUMBOÐ A ISLANDI.
lyl
H
Sérverzlun með ljósmyndavörur,
Austurstræti 7.
Símar: 10966, 26499
Póstsendum
írrSÖLUSTAÐIR:
Filmuhúsið, Akureyri,
Fókus, Reykjavík,
Ljósmyndaþjónusta Mats,
Reykjavík,
Týli, Reykjavík,
Verslun Einars Guðfinnssonar,
Bolungarvík,
Verslunin Eyjabær,
Vestmannaeyjum.
ÞARFTU AÐ KAUPA?
ÆTLARÐU AÐ SELJA?
12
M AI GLYSIR l'M ALLT LAND ÞEGAR
Þl AIGLYSIR I MORGINBLAÐINL
Birting
afmœlis- og
minningar-
greina
ATIIYGLI skal vakin á því, að
afmælis og minningargreinar
verða að berast blaðinu með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði, að berast í síöasta lagi
fyrir hádegi á mánudag og hlið-
stætt með greinar aðra daga. í
minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Þess skal
einnig getið, af marggefnu til-
efni, að frumort Ijóð um hinn
látna eru ekki birt á minningar-
orðasíðum Morgunblaðsins.
Handrit þurfa að vera vélrituö og
með góðu linubili.
HOLLENSKAR
KASSETTUTÖSKUR
Nýkomnar hollenskar
töskur fyrir video-spólur
og kassettur, gæöavara á
góöu veröi.
Fás! á útsölustöðum
um land allt
FÁLKIN N
Suöurlandabraut 8, 8. 84870.