Morgunblaðið - 21.12.1982, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER 1982
31
Fjárhagsmál RARIK reka á reiðanum:
Áætlaður rekstrarhalli á
þessu ári 41,4 milljónir kr.
— segir í nefndaráliti um verðjöfnunargjald
Fulltrúar sjálf.staðismanna í
iðnadarnefnd neðri deildar Al-
þingis, Birgir ísl. Gunnarsson og
Jósef H. Þorgeirsson, hafa lagt
fram svohljóðandi nefndarálit
varðandi verðjöfnunargjald á
raforku:
„Við undirritaðir nefndarmenn
erum andvígir verðjöfnunargjaldi
af raforku eins og það hefur verið
lagt á. Teljum við skattheimtu af
raforkusölu orðna meiri en góðu
hófi gegnir, en slík skattheimta
kemur ekki síst illa við íslenskan
iðnað. Raforkukostnaður er mikill
þáttur í rekstrarkostnaði margra
iðnfyrirtaekja. Þessi skattlagning
skerðir samkeppnisaðstöðu þeirra
gagnvart iðnaði annarra landa,
sem íslenskur iðnaður þarf að
keppa við.
Ymis fleiri rök mæla gegn verð-
jöfnunargjaldinu, og benda má á
að Samband ísl. rafveitna hefur
eindregið lagst gegn þessu gjaldi.
Gjald þetta hefur verið fram-
lengt frá ári til árs, og í hvert sinn
sem gjald þetta hefur verið fram-
lengt hafa fylgt yfirlýsingar um
að leysa eigi fjárhagsvanda Raf-
magnsveitna ríkisins á annan
hátt, en lítið orðið úr framkvæmd-
um. Nú ætti að vera betri grund-
völlur til þess en nokkru sinni
fyrr, þar sem mjög hefur dregið úr
þeim mikla kostnaði, sem fylgt
hefur mikilli raforkuframleiðslu
með dísilkeyrslu. Lagning orku-
flutningslína til Orkubús Vest-
fjarða og norður og austur um
land hefur breytt fjárhagsstöðu
Orkubúsins og RARIK. Þá má og
benda á að með samningi ríkis-
stjórnarinnar og Landsvirkjunar
um yfirtöku Landsvirkjunar á 132
kv stofnlínukerfi landsins
(hyggðalínunni) er tryggt að raf-
orkuverð verði hið sama á öllum
afhendingarstöðum stofnlínukerf-
isins um land allt.
Við lýsum óánægju okkar yfir
því, að fjárhagsmál RARIK hafa
verið látin reka á reiðanum. Árið
1979 og 1980 gerði RARIK tillögur
um lausn á fjárhagsvanda fyrir-
tækisins. Þær tillögur voru tví-
þættar: Annars vegar að óarðbær-
ar framkvæmdir yrðu kostaðar af
ríkissjóði. Hins vegar að gjaldskrá
hækkaði í samræmi við verðbólgu.
Á fjárlögum áranna 1979, 1980 og
1981 lagði ríkissjóður ríflega til
óarðbærra (félagslegra) fram-
kvæmda RARIK. Hins vegar vant-
ar verulega upp á í fjárlögum 1982
og í fjárlagafrv. ársins 1983. 1980
og 1981 voru hækkanir á gjaldskrá
undir verðbólgu, en nú hefur verið
bætt úr því, þó að enn sé óleystur
sá halli sem verið hefur í fyrir-
tækinu undanfarin ár. Rekstrar-
halli 1981 var 24 millj.kr. og áætl-
aður halli 1982 41,4 millj. kr. Af
þessu má sjá að því fer fjarri, að
gerð hafi verið gangskör að því að
leysa fjárhagsvanda RÁRIK.
Vandanum er velt til framtíðar-
innar á þessu sviði sem öðrum.
Með því að bæta fjárhagsstöðu
RARIK mætti tryggja eðlilega
jöfnun á raforkuverði og koma í
veg fyrir hallarekstur fyrirtækis-
ins. Þar sem enn hefur ekki verið
gerð gangskör að því að leysa fjár-
hagsvanda RARIK, þrátt fyrir
margar yfirlýsingar þar um, vilj-
um við ekki nú stofna fjárhag
RARIK og orkubús Vestfjarða í
óvissu, enda aðeins nokkrir dagar
þar til heimildir til núverandi
verðjöfnunargjalds renna út. Við
viljum því ekki greiða atkvæði
gegn frumvarpinu, en viljum láta
þessi sjónarmið koma frarn."
Stjórnarfrumvarp:
Veiting ríkis-
borgararéttar
í GÆR var lagt fram á Alþingi
stjórnarfrumvarp um veitingu ís-
lenzks ríkisborgararéttar til eft-
irtalinna:
Blanco, Hugo Roberto, nemi í
Reykjavík, f. 16. maí 1953 í Arg-
entínu. Boulter, Fred, umsjónar-
maður í Reykjavík, f. 22. febrúar
1956 í Bandaríkjunum. Cates,
James Michael, verkamaður í
Hafnarfirði, f. 29. mars 1964 á ís-
landi. Eriksen, Liv Synnöve,
skrifstofustúlka í Reykjavík, f. 7.
febrúar 1935 í Noregi. Fernandez,
Daniele, kennari í Reykjavík, f. 5.
apríl 1950 í Marokkó. Garðar
Ragnvaldsson, rafvirki í Kópa-
vogi, f. 6. nóvember 1955 á íslandi.
Henriksen, Rosa Kristiane Jakob-
ine, verkakona í Keflavík, f. 11.
febrúar 1961 á Grænlandi. Hentze,
Amy Evarda, húsmóðir á Skaga-
strönd, f. 5. febrúar 1939 í Færeyj-
um. Hiibner, Tryggvi Júlíus, nemi
í Kópavogi. f. 11. janúar 1957 á
íslandi. Jacobsen, Turid Egholm,
húsmóðir í Reykjavík, f. 2. júní
1935 í Noregi. Hansen, Sofie Katr-
ine Deodora, húsmóðir á Kjalar-
nesi, f. 12. maí 1953 á Grænlandi.
Kashima, Miyako, prestur í
Reykjavík, f. 3. febrúar 1947 í Jap-
an. Lozanov, Krsto, rafsuðumaður
í Reykjavík, f. 28. nóvember 1937 í
Búlgaríu. Mahaney, Stella Marie,
verslunarmaður á Seltjarnarnesi,
f. 22. febrúar 1962 í Bandaríkjun-
um. Suarez, Maria Emma, hús-
móðir í Reykjavík, f. 5. apríl 1954 á
Filippseyjum. Thepchai, Narcum-
on, húsmóðir í Reykjavík, f. 3.
mars 1952 í Thailandi. Wilkinson,
Janine Ruth, kennari í Hafnar-
firði, f. 16. ágúst 1955 í Englandi.
Lárus Jónsson, alþingismaður:
Er verið að svipta
Alþingi fjár-
y ei tingav aldinu ?
EIN alvarlegasta afleiðing af
óraunhæfri fjárlagagerð, sagði
Lárus Jónsson (S) í fjárlagaum-
ræðu, kemur fram í því að ein-
stakir ráðherrar og ríkisstjórnin
í heild veitir hundruö aukafjár-
veitinga, án nokkurs samráðs
við Alþingi eða fjárveitinga-
nefnd. Samtals námu þessar
ráðherrafjárveitingar frá upphafi
þessa árs fram til októberloka
kr. 541.808.000.
Sem dæmi um þessar aukafjárveitingar skal nefna:
• 1. Menntamálaráðuneytið ................. 80.278 m.kr.
• 2. Landbúnaðarráðuneytið ................ 13.638 m.kr.
• 3. Dóms-og kirkjumálaráðuneytið ......... 21.203 m.kr.
• 4. Heilbr,- og tryggingaráðun............ 61.372 m.kr.
• 5. Samgönguráðuneytið ................... 26.905 m.kr.
• 6. Iðnaðarráðuneytið .................... 16.894 m.kr.
• 7. Viðskiptaráðuneytið ................. 272.817 m.kr.
Hér er gengið svo langt sagði Lárus Jónsson að segja má að
verið sé að svipta Alþingi fjárveitingavaldinu. Þessum vinnu-
brögðum verður að breyta.
Nefndarálit sjálfstæðismanna:
Húsnæðislánakerfið
svipt tekjustofnum
í ncfndaráliti sjálfstæðismanna í
fjárveitinganefnd um fjárlagafrum-
varp ríkisstjórnarinnar segir svo um
fjárveitingar til Byggingarsjóðs ríkis-
ins og Byggingarsjóðs verkamanna.
„Fjárveitingar til húsnæðismála
í heild hafa verið skornar gífur-
lega niður á undangengnum árum.
Skv. fyrri lögum áttu 2%-stig af
launaskatti að renna í Bygging-
arsjóð ríkisins og auk þess svo-
nefnt byggingarsjóðsgjald sem
var 1% álag á tekju- og eignar-
skatt og aðflutningsgjöld.
Árið 1979 voru þessir tekju-
stofnar fyrst skertir, að hluta til
með samningum milli launþega og
ríkisvaldsins.
Skerðing launaskatts var 620
millj. gkr. 1979, 3.660 millj. 1980.
Árið 1981 var launaskattur felldur
niður sem tekjustofn Byggingar-
sjóðs — en 1%-stig af skattinum
gert að tekjustofni Byggingar-
sjóðs verkamanna. Þannig var
helmingurinn af þeim launaskatti,
sem áður var tekjustofn húsnæð-
iskerfisins, tekinn í ríkissjóð auk
alls byggingarsjóðsgjaldsins. Eftir
stendur þó í lögunum um launa-
skatt að 2% hans, af 3,5% alls,
skuli renna til húsnæðismála!
Verðfag hvers árs Verðlag 1978 1978 = 100
1978 50.890 50.890 100
1979 64.507 44.037 87
1980 75.330 33.097 65
1981 118.000 33.697 66
1982 168.514 31.096 61
1983 25.644 50,4
1983 C104.5S.lt1> 135.571) 70
Keiknað er hér meó sérstöku Cramlagi, 85 millj. króna, skv. yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar með
hráöahirgðalögunum.
Beinar fjárveitingar til beggja
sjóðanna hafa skerst sem hér seg-
ir (í þús. kr.):
Niðurskurðurinn er slíkur að
helmingi raungildis þeirra fjár-
veitinga, sem gengu í sjóðina báða
1978, á að verja til húsnæðismála
skv. frv. til fjárlaga fyrir árið
1983.
Þótt sérstök fjárveiting — sem
mikið er af gumað — 85 millj. kr.,
sé reiknuð með verður raungildi
fjárframlaga úr ríkissjóði þriðj-
ungi minna á næsta ári en 1978.
Sé á hinn bóginn athugað,
hvernig raungildi fjárveitinga
skiptist milli sjóðanna, hefur það
hækkað til Byggingarsjóðs verka-
manna, en er nú ekki nema brot af
framlaginu 1978 til Byggingar-
sjóðs ríkisins. Þar kemur fram sú
stefna ríkisstjórnarinnar annars
vegar, að standa skuli að félags-
legum byggingum á kostnað al-
mennra húsbyggjenda, og hins
vegar að draga í heild úr íbúðar-
húsabyggingum."
MICROMA
| er framtíðarúrið þitt |
j - því getur þú treyst. |
| Þetta er aðeins hluti |
af úrvalinu.
\1I( m i si N
! 7^ !
étaþjónusta
| FRANCH MIC HFLSEN 1
URSMIOAMEISTARI
LAUGAVEGI 39 SIMi 1346?