Morgunblaðið - 29.12.1982, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. DESEMBER 1982
27
3% framleiðsluaukn-
ing hjá Toyota 1982
Spá hins vegar um
1% samdrætti i
útflutningi
TOYOTA Motor Corporation,
stærsti bílaframleiðandi i Japan, til-
kynnti nýverið, að um 1% samdrátt-
ur yrði í útflutningi fyrirtækisins á
næsta ári, en hins vegar tilkynnti
Nissan Motor Co., annar stærsti
bílaframleiðandinn i Japan, að vænt-
anlega yrði um 1,7% aukning á út-
flutningi fyrirtækisins á næsta ári.
Toyota tilkynnti, að framleiðsla
fyrirtækisins yrði í námunda við
3,25 milljónir bíla á næsta ári, sem
er um 3% aukning frá yfirstand-
andi ári, þegar framleiðslan verður
í námunda við 3,15 milljónir bíla.
Fyrirtækið gerir ráð fyrir um 5%
aukningu á innanlandsmarkaði og
þar verði salan um 1,6 milljónir
bíla, en hins vegar 1% samdrætti í
útflutningi, sem verður væntanlega
í kringum 1,65 milljónir bíla.
Talsmaður Toyota sagði ástæð-
unafyrirl% útflutningssamdrætti
vera minnkandi eftirspurn á helztu
mörkuðum fyrirtækisins í Evrópu
og Bandaríkjunum.
Talsmaður Nissan sagði á fundi
með blaðamönnum á dögunum, að
fyrirtækið ætlaði að framleiða
2,552 milljónir bíla á næsta ári,
sem er um 6,1% aukning frá árinu
í ár. Nissan gerir ráð fyrir um 7,1%
aukningu á sölu á heimamarkaði og
að hún verði 1,184 milljónir bíla. Þá
gerir fyrirtækið ráð fyrir um 1,7%
aukningu í útflutningi eins og áður
sagði og að hann verði samtals
1,368 milljónir bíla.
Talsmaður Nissan sagði að fyrir-
tækið gerði ráð fyrir aukinni eftir-
spurn í Vestur-Evrópu og í Mið-
Austurlöndum, en gerði hins vegar
ráð fyrir áframhaldandi höftum í
Bandaríkjunum og einstaka iðn-
ríki.
Hærri dreifingar-
kostnaður viður-
kenndur af verð-
lagsyfirvöldum
J. Hinriksson hefur
selt 22 toghlera til
Bandaríkjanna á árinu
MAT á dreifingarkostnaði vegna inn-
lendrar framleiðslu hefur verið hækk-
að í 20% af heildsöluvcrði. Vörugjald-
ið lcggst þvi á lægri og réttari stofn en
áður, segir í nýjasta fréttabréfi V'erzl-
unarráðs íslands.
Verzlunarráðið kannaði í sumar í
samvinnu við nokkra félaga ráðsins
þennan kostnað, en hann hafði verið
vanmetinn lengi. Ráðið sendi síðan
rökstuddar tillögur um hækkun til
Verðlagsstofnunar, þegar matið á
dreifingarkostnaðinum var í endur-
skoðun. Niðurstaðan varð sú, að
matið var hækkað úr 14,33% í 20%.
Mat á dreifingarkostnaði vegna
framleiðslu á innlendu sælgæti,
kexi, öli og gosdrykkjum er áfram
til endurskoðunar hjá Verðlags-
stofnun, sem kann að leiða til frek-
ari hækkunar úr 20% í 25%.
Þetta mat á dreifingarkostnaði
hefur tvíþætt gildi: Bæði leiðir það
til lægra vörugjalds hjá innlendum
framleiðendum og einnig hlýtur það
að vera opinber viðurkenning á því,
að hámarksálagning hjá innflytj-
endum er í langflestum tilvikum
undir dreifingarkostnaði, segir
ennfremur í fréttabréfi Verzlunar-
ráðsins.
J. HINRIKSSON, vélaverkstæði,
hefur undanfarna mánuði selt tals-
vert magn af toghlcrum til Banda-
ríkjanna og hafa þeir líkað mjög vel,
en þeir nefnast „Poly-fs“-stáltog-
hlerar.
Skömmu fyrir jólin sendi fyrir-
tækið 10 hlera með sömu skips-
ferðinni, en á liðnum mánuðum
hefur fyrirtækið sent 22 toghlera
til notkunar í fiskiskipum í Main-
fylki og Massachusetts-fylki, sem
eru á austurströnd Bandaríkj-
anna.
Svissneskir og franskir
framkvæmdastjórar halda
mestu eftir af launum
Framkvæmdastjórar í Sviss og
Frakklandi standa launalega betur
að vígi en framkvæmdastjórar í öðr-
um Kvrópulöndum, þegar búið er að
standa skil á heinum sköttum, sam-
kvæmt könnun „Managemcnt Center
Kurope" í Briissel. Þessar upplýs-
ingar er að finna í nýjasta fréttabréfí
Verzlunarráðs íslands.
Svissneskir framkvæmdastjórar
með um 20 þúsund dollara árslaun
halda eftir um 87% heildarlauna
sinna. Franskir kollegar þeirra í
sama launaflokki halda eftir um
83%. Neðstir í röðinni eru Svíar,
sem fá ekki nema 58% launa sinna
í hendur og Danir, sem fá 61%.
Hér á eftir fer skrá yfir 18 lönd,
sem sýnir hlutfall launa sem fram-
kvæmdastjórar halda eftir miðað þúsund dollara árslaun. Miðað er
við 20 þúsund, 50 þúsund og 100 við fjölskyldumann með 2 börn.
% 20.000 $ 50.000 s 100.000
9íiss m Sviss 7« Frakklam) &4X
Frakklvc 83X Frakklami 74X &ÍISS 63X
Lldoborg m SpAm 73X U.S.A. 63X
U.S.A. su u.s.a. 71X SpAcm 62X
cj~Afft 7SX lTALÍA 651 ItalIa 58X
Grikmno 75 Lðoochg 64X Lukboorg 531
JRLVC 6« t>*SK»L«e 61X Nskalno 5BX
lT»J* m Fjelnc 55 ÍNGLAM) 50X
Ndreglr 7(1 ^RIKKLAM) 58X (•RIKKLVO 45
Nwuwo 69K Irlam) 531 Irlno 46X
BelgIa 671 BplgIa 53X 4jsturrIki 46X
Fimuvo 67X AushjrrIki 5?X BelgIa 42X
Englahd 67X Hollam) sa Hollno 41X
\kxiAH) 661 FlMOAM) 4« Finmno 45
AbsturrIki 6n ffcREGUR 48X Noregur 35
ftFTTSGAL 651 IWKIrk Qwea» 571
QutOK 6« ftKTlSGAL 42X ftjmÍGAL 511
SvlMe 581 SvlklðB 34X SvlMo 24X
Saga hrepps
Bókmenntír
Erlendur Jónsson
Valgeir Sigurðsson, Þingskálum:
RANGVELLINGABOK. I—II. 680
bls. Útg. Rangárvallahreppur. Hellu,
1982.
Formáli þessa rits er í tvennu
lagi. Fyrri hlutann undirritar höf-
undur en Arni Böðvarsson seinni
hlutann. Höfundur gerir grein
fyrir orsök þess að hann hóf
verkið, greinir einnig frá samning
þess og síðan frá lokavinnunni.
Bókin er að mestu leyti unnin í
héraði, þar með talin prentun,
þannig að sýnt má vera að Rang-
æingar eru sjálfum sér nógir og
þurfa ekkert til annarra að sækja
til að gera bók vel úr garði.
Þetta er ekki sýslurit eins og
einhverjum, sem í fjarlægð búa,
kypni að koma til hugar heldur er
hér einungis fjallað um einn
hrepp, Rangárvallahrepp. Hann er
að vísu nokkuð víðlendur, nær allt
frá sjó til efstu bæja skammt frá
rótum Heklu. Margir sögufrægir
staðir eru í hreppnum, og ber fyrst
að nefna Odda. Þar var skólahald,
eitt með hinum fyrstu á landinu.
Þar var líka valdamiðstöð hér-
aðsins á þjóðveldisöld. Þá koma
margir bæir í hreppnum verulega
við sögu í Njálu, til að mynda
Kirkjubær þar sem Otkell bjó,
einnig Sandgil, og Tröllaskógur,
en þeir bæir eru löngu komnir í
eyði.
Gunnarsholt telst meðal
merkisstaða í hreppnum er þar
bjó Gunnar Baugsson, afi Gunn-
ars á Hlíðarenda. Nú er þar mið-
stöð sandgræðslunnar, og mun
viturlega fyrir komið því hreppur-
inn hefur öðrum fremur orðið
fyrir ágangi sandsins sem öllu
eyðir þar sem hann fer yfir.
Eins og ráða má af blaðsíðu-
fjöldanum er rit þetta hreint ekki
lítið, öðru nær. Hvað er hægt að
segja í svona löngu máli um einn
hrepp?
Skemmst er frá að segja að
þetta er fyrst og fremst ábúenda-
tal og ættfræðirit. Hver einn bær
á sína sögu, kvað skáldið og hafa
margir til þess vitnað. Það er ekki
svo lítið að grafa upp hverjir hafa
búið á jörð frá öndverðu til þessa
dags. Um það eru að vísu til marg-
víslegar heimildir, en langt frá að
nema brot þeirra sé prentað, hins
verður að leita í ýmsum skrifuðum
heimildum. En að taka þannig
fyrir heila sveit, stóran hrepp, er
auðvitað sýnu meira verk. Ætla ég
ekki að geta mér til hversu marg-
ar vinnustundir liggja á bak við
þessa bók en giska á að þær séu
margar.
Að vísu rætist úr fyrir manni
þegar hann er kominn af stað og
nokkurn veginn búinn að átta sig
á hvar hvaðeina er að finna. Eigi
að síður er heimildaleit í skrifuð-
um heimildum alltaf tafsöm og
tímafrek. Heimildaskrá fylgir riti
þessu, og hún er að sjálfsögðu
nokkuð löng. Einnig nafnaskrá.
Héraðsrit ýmiss konar hafa
komið út á undanförnum árum.
Sum hafa einkum byggst á ætt-
fræði eins og Strandamenn og
Dalamenn sr. Jóns Guðnasonar.
Önnur fela í sér alhliða héraðalýs-
ingar eins og Húnaþing sem segir
frá héraði og íbúum þess í sam-
tímanum en fer lítið aftur í fortíð-
ina. í Rangvellingabók situr hið
sögulega efni í fyrirrúmi og þá
fyrst og fremst ættfræði og per-
sónusaga.
Utlit þessa rits hæfir efni.
Kápumynd — Rangá, Hraunteigur
og Hekla — er eftir Klöru Har-
aldsdóttur, húsfreyju á Kaldbak.
Mannamyndir eru afar margar í
bókinni. Það er ærið verk að safna
slíkum myndafjölda. Enn er víða
til mikið af gömlum manna-
myndum, allt frá aldamótum. En
þær ganga frá manni til manns og
fara forgörðum með ýmsum hætti.
Fyrir kemur einnig að enginn veit
lengur af hverjum mynd er, hún er
til, en hefur þar með glatað gildi
sínu. Birting gamalla mynda og
þar með varðveisla þeirra er eitt
með öðru sem gefur svona riti
mikið og varanlegt gildi.
Hljómsveitin KAN: (f.v.) Haukur, Kristinn, Herbert, Finnbogi og Magn-
ÚS. Mbl. (iunnar
Bolungarvík:
Hljómsveitin KAN
Holungarvík. 15. desomber.
FIMM ungir og hressir piltar skipa
hljómsveitina KAN en heimavíg-
stöðvar hljómsveitarinnar eru í Bol-
ungarvík. Hljómsveitin hefur starfað
síðan í júli i sumar og að sögn þeirra
félaga hafa þeir haft nóg að gera og
vart fallið úr helgi siðan þeir byrj-
uðu. Hljómsveitin hefur getið sér
gott orð hér í Bolungarvík og einnig
á þeim stöðum öðrum hér á Vest-
fjörðum þar sem þeir hafa lcikið.
Aðspurðir um hvers konar mús-
ík þeir léku, sögðust þeir leika alla
tegundir af dansmúsík og legðu
sig alla fram um að leika þá músík
sem dansgestir óskuðu eftir
hverju sinni.
Hljómsveitina KAN skipa:
Haukur Vagnsson, sem er þeirra
yngstur og þykir ákaflega efni-
legur trommuleikari, rétt tæpra
16 vetra, Finnbogi Kristinsson
sem leikur á bassa, Magnús Há-
varðarson leikur á gítar, Kristinn
Elíasson leikur á hljómborð og
söngvari er Herbert Guðmunds-
son, en hann er ekki alveg óþekkt-
ur í poppheiminum því hann
starfaði áður m.a. með Eik, Pelik-
an og Dýnamít, svo eitthvað sé
nefnt. Þeir félagar kváðust gera
ráð fyrir að leika aðallega hér á
Vestfjörðum í vetur, en hafa full-
an hug á að leita víða fanga í
sumar.
Gunnar