Morgunblaðið - 27.02.1983, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. FEBRÚAR 1983
7
HL(,\ EKJA
eftir
Pétur Sigurgeirsson biskup
Vitað er til þess, að Jesús
hafi einu sinni farið út fyrir
Gyðingaland á hérvistardög-
um sínum. Það var, þegar
hann fór með lærisveinum sín-
um, eins og sagt er frá í guð-
spjallinu, til byggða Tyrusar
og Sidonar. Þær borgir voru í
gömlu Fönikíu, sem er mjó
strandlengja norður af Gyð-
ingalandi og heitir nú Líban-
on. Landið er oft nefnt í frétt-
um vegna stríðsátaka.
Þegar Jesús var þarna
staddur kom í veg fyrir hann
kanversk kona. Hún var „út-
lendingur" og „heiðin" á mæli-
kvarða Gyðinga. Viðbrögð Jesú
við ákalli konunnar eru
óvenjuleg. Hún hrópar á hjálp
handa sjúkri dóttur sinni, en
Jesús virðist daufheyrast.
Álitið er, að Jesús hafi verið að
reyna trú konunnar. Að
minnsta kosti fer svo, að lækn-
ingakraftaverkið gerist, þegar
hann hefur komist að raun um,
hve trú hennar er mikil. Það
liggur í orðum Jesú, að trú
konunnar á mikinn þátt í
kraftaverkinu, þegar hann
segir: „Kona, mikil er trú þín.
Verði þér sem þú vilt." (Matth.
15.28)
Góð lýsing trúarreynslunnar
er í Apokrýfu bókunum: „Ver
eigi varbúinn reynslunni, er þú
kemur að þjóna Drottni Guði.
Vertu einbeittur og hugsterkur
og óttast eigi er á reynir. Halt
þér fast við hann og slepp hon-
um eigi, svo að þú vaxir að
visku um síðir. Tak öllu sem að
höndum ber og ver þolinmóður
í þjáningum og eymd. Því að
gull prófast í eldi og guð-
hræddir menn í nauðum.
Treystu honum og hann mun
taka þig að sér, set á hann von
þína og hann mun veg þinn
greiða." (Síraksbók 2.1—6.
Apokrýfar bækur eru helgirit,
er fylgja Gamla testamentinu,
en eru þó ekki í Biblíu okkar.)
Þetta var reynsla kanversku
konunnar. Og þannig er lífið í
andstreymi og áreynslu.
Auðnubrigði, sjúkdómar,
slysfarir og margvíslegir erfið-
leikar reyna á manninn, ekki
hvað síst á trú hans. Dæmin
sýna, að þá skírist trúin, rétt
eins og gullið í eldinum. Þegar
Ford, fyrrv. Bandaríkjaforseti,
tók við embætti sínu, man ég,
að hann sagðist bæði vilja vera
forseti hinna trúuðu og trú-
lausu, en bætti svo við: „Ef
nokkur er þá trúlaus eftir allt
það, sem við erum búin að
reyna." Þá hafði bandaríska
þjóðin gengið í gegnum mikla
erfiðleika.
Klettafjallaskáldið kvað:
()f( lífsins kvöð ofj kjarni er það að líða
og kenna til í stormum sinna tírta.
Stephan G. Stephansson var
skáld mikilla örlaga. í upp-
vexti fór hann á mis við skóla-
göngu, sem hann þó þráði.
Hann tárfelldi við það að sjá
jafnaldra sína á leið í skóla og
geta ekki fylgt þeim eftir. I
æviminningum sínum lýsir
hann þessari reynslu og skrif-
ar: „Seinna komst ég að raun
um, að lærdómsleysið, með öll-
um sínum göllum, hafi verið
lán mitt.“ Reynsla hans var
áþekk því, sem fram kemur í
orðum Jesaja spámanns: „Til
blessunar varð mér hin sára
kvöl.“ (38.17)
Kvöl mannsins og þolraun er
engan veginn öll af völdum
hins illa. Þó að orðið freisting
sé yfirleitt notað um það að
vera tældur til ranglætis, til
þess sem illt er — (samanber
hugvekjan á sunnudaginn) —
þá getur freisting einfaldlega
þýtt áreynsla, einskonar
reynslupróf. (Jakobsbréf 1.13)
Guð freistar manns ekki í
neikvæðri merkingu orðsins,
„Hinn
nýja dag
er nóttin
að skapa“
— en hann reynir manninn,
rétt eins og Kristur reyndi trú-
armátt kanversku konunnar.
„Kristin trú er svo djörf, að
hún fullyrðir það, að öll kvöl
geti orðið til blessunar. Hún er
ekki með því að réttlæta
hörmuleg atvik, átakanleg
áföll, slys og sárar þrautir ...
Guð er mannsins megin í bar-
áttunni við reginöfl náttúr-
unnar og allt sem tjóni getur
valdið. Guð stríðir sjálfur í
öllu mannlegu stríði með
manninum og fyrir hann.“
(Vísir, 21/2 1959)
Þess eru mörg dæmi, að
reynslan að missa eitthvað af
því, sem manninum er dýr-
mætt og kvelur hann að vera
án, verður til þess að hann öð-
last vizku og mátt til enn meiri
trúar og stærri sköpunar.
Beethoven varð heyrnarlaus,
og lýsir því sjálfur hvílíkt
kvalræði það var honum: „Það
var ómögulegt fyrir mig að
segja við fólk: Talið hærra!
Hrópið! — því að ég heyri ekki.
Hvernig gat ég sætt mig við
veikleika á því sviði þar sem ég
hafði skarað framúr?" En með
heyrnarleysi sínu samdi tón-
skáldið einhverja tignarleg-
ustu tónlist, sem heimurinn á.
Beethoven sagði: „Durch
Leiden Freude" — Gleðin kem-
ur gegnum þjáningu. Mæðg-
urnar í byggðum Tyrusar og
Sidonar öðluðust gleði sína
eftir þeirri braut. Þannig vaxa
fegurstu blómin í hjörtum
þeirra, sem geta fundið til.
Okkur finnst það vera þver-
sögn, en þannig er lífið.
Trúna á Guð verður hver og
einn að finna og upplifa með
því sem hann reynir í lífinu.
Það er kristið sjónarmið, sem
kemur fram í orðum Platós:
Reynslulausu lífi er gagnslaust
að lifa, og reynslulaus trú er til
einskis nýt. Það er skyldukvöð
hvers hugsandi manns, að
hugsa til enda leiðina til
Guðs. —
Á sunnudaginn hlustaði eg á
Pál Gíslason yfirlækni predika
í Dómkirkjunni. Hann sagði
frá reynslu sinni, hve trúin
hefði mikla þýðingu fyrir
sjúklinga og væri þeim mikill
styrkur og hjálp á dánarbeði.
Og hvenær reynir á trú
mannsins, ef ekki þá? Davíð
frá Fagraskógi orti um hin
ströngu próf í skóla lífsins,
þegar hann kvað:
l>ér finnst þú snauóur, IiTió lítils virdi
þú leitar meiri hvíldar, ekki byrdi.
Ilvort sást þú aldrei mold, sem rótlaus rýkur,
rekald, sem hrekst um hafió, lauf sem fýkur.
I»ig skortir festu, byrði til ad bera.
Ad bera eitthvad þungt, — það er að vera.
Hvað er lífið? Unaðsrík
augnablik og sársaukafull
áreynsla. Kristur þekkti hvort
tveggja, og sérhver maður
verður að reyna hvað lífið er.
En í bæninni biðjum við Guð
að leggja ekki meira á okkur
en við getum borið: „Eigi leið
þú oss í freistni."
Kanverska konan var sett í
mikinn vanda á meðan hún
beið eftir svari við bæn sinni,
og fékk ekki önnur viðbrögð en
þögn, tómlæti (að því er virt-
ist) og svo leit út, sem henni
yrði alls ekki svarað. En hún
var ákveðin í því að „biðja og
bíða“. Og það er þessi eigin-
leiki, sem er svo dýrmætur.
Þolinmæði er lykill gleðinnar.
Við eigum það til að örvænta,
þegar við væntum svars frá
himni við bæn okkar, en verð-
um aðeins vör við þögn, eins og
það sé ekki á okkur hlustað. En
er ekki einmitt þá verið að
undirbúa bænheyrsluna, —
eins og það var nauðsynlegt,
sem á undan fór, áður en Jesús
gat sagt við kanversku konuna:
„Verði þér sem þú vilt."
(Matth. 15. 28) í þögninni eru
kraftaverkin að mótast, eins
og öll fæðing hefst í myrkri.
Það eru viturleg orð í kvæðinu
Vökumaður, þegar Davíð frá
Fagraskógi segir: „Hinn nýja
dag er nóttin að skapa."
Metsölublad á hverjum degi!
eða 8% ?
Verðtrygging veitir vörn gegn verðbólgu — en hefur þú hugleitt
hversu mikla þýðingu mismunandi raunvextir hafa fyrir arðsemi
þína?
Yfirlitið hér að neöan veitir þér svar við því.
VEROTRYGGDUR SPARNAÐUR -'SAMANBURÐUR A ÁVOXTUN
Verötrygging m.v.lánskjaravísítöiu Nafn- vextir Raun- ávöxtun F)öldi ára til að tvöf. raungildi höfuðstóls Raunauknmg höfuðst eftir 9 ár
Veðskuldabréf 3% 8% 9ár 100%
Sparisk. ríkissj. 35% 3.7% 19ár 387%
Sparisjóðsreikn. 1% 1% 70ár 94%
100%
Verðtryggð
veðskuldabrét
Dæmi um
raunaukningu
höfuðstóls eftir 9 ár.

Verðtryggð
spariskírteini rikissjöðs
Verðtryggður
sparisjóðsreikningur
Verðbréfamarkaöur Fjárfestingarfélagsins hefur víötæka reynslu í
verðbréfaviöskiptum og fjármálalegri ráögjöf og miðar þeirri þekk-
ingu án endurgjalds.
GENGIVERÐBRÉFA
27. FEBRÚAR 1983:
VERÐTRYGGÐ
SPARISKIRTEINI RÍKISSJODS: Sölugengi pr. kr. 100.-
1970 2. flokkur 11.396,04
1971 1. flokkur 9.937,82
1972 1. flokkur 8.617,07
1972 2. flokkur 7.302,64
1973 1. flokkur A 5.224,90
1973 2. flokkur 4.812,62
1974 1. flokkur 3.322,48
1975 1. flokkur 2.731.44
1975 2. flokkur 2.057.84
1976 1. flokkur 1.950.34
1976 2. flokkur 1.556.93
1977 1. flokkur 1.444,48
1977 2. flokkur 1.206,22
1978 1. flokkur 979,40
1978 2. flokkur 770,57
1979 1. flokkur 649,55
1979 2. flokkur 502,62
1980 1. flokkur 376.47
1980 2. flokkur 296,05
1981 1. flokkur 254.25
1981 2. flokkur 188,90
1982 1. flokkur 171,47
1982 2. flokkur 128,19
Medalávóxtun umfram verötryggingu er
3,7—5,5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVEROTRYGGO:
Sölugengi m.v. nafnvexti
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 47%
1 ár 63 64 65 66 67 81
2 ár 52 54 55 56 58 75
3 ár 44 45 47 48 50 72
4 ár 38 39 41 43 45 69
5 ár 33 35 37 38 40 67
VEÐSKULDABREF
MEO LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
Sölugengi nafn- Ávöxtun
m.v. vextir umfram
2 afb./ári (HLV) verðtr.
1 ár 96,49 2% 7%
2 ár 94,28 2% 7%
3 ár 92,96 2V,% 7%
4 ár 91,14 2’/j% 7%
5 ár 90,59 3% 7%
6 ár 88,50 3% 7V«%
7 ár 87,01 3% 7V,%
8 ár 84,85 3% 7%%
9 ár 83,43 3% 7V4%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLAN , RÍKISSJÓÐS pr „,Tm
C — 1973 3.340.09
D — 1974 2.872,15
E — 1974 2.021,38
F — 1974 2.021,38
G — 1975 1.339.92
H — 1976 1.224,53
I — 1976 971.46
J — 1977 867,10
1. fl. — 1981 186,83
Otanskráð gengi er m.v. 5% ávöxtun
p.á. umtram verötryggingu auk vinn-
ingsvonar. Happdrœttisbréfin eru gef-
in út á handhafa.
Vcróbréfamarkaðnr
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lönaöarbankahúsin" Simi 28566