Morgunblaðið - 13.03.1983, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. MARZ 1983
7
HUGVEKM
eftir
Pétur Sigurgeirsson biskup
Nýlega er afstaðin í Reykja-
vík sýning á verkum Bertels
Thorvaldsens. í Frúarkirkjunni
í Kaupmannahöfn eru hinar
frægu myndir hans af Kristi og
postulunum. Séra Helgi Kon-
ráðsson skrifaði merka bók um
ævisögu Bertels Thorvaldsens.
Þar segir svo:
„Þessi dæmalausi hæfileiki
Thorvaldsens að setja sinn eigin
blæ á verk samstarfenda sinna
kemur sennilega hvergi skýrar
fram en í postulamyndunum og
Kristsmyndinni í Frúarkirkj-
unni og Jóhannesargaflbríkinni
yfir útidyrum hennar. Ekki
færri en 10 ungir listamenn
unnu að þessum myndum með
honum, því að verkinu var
þannig hagað, að hann gerði
sjálfur frumdrætti hverrar
myndar og mótaði leirmyndina
í smáum stíl. Síðan lét hann
steypa eftir frummyndinni
gipsmynd, er hann fékk sam-
starfsmanni sínum að vinna
eftir og gera myndina í fullri
stærð, en síðan kom hann sjálf-
ur og lagaði og leiðrétti og svo
hissa voru samstarfsmenn hans
ingalandi, er hann var að móta
trúarkenningar sínar. Þegar um
það er að ræða að velja milli
trúarbragða, þá er það Jesús,
sem ræður vali kristinna
manna. Að trúa á hann er að
vera kristinn.
Ástæðan fyrir útbreiðslu
kristindómsins er sú, að Kristur
lifir. Hann hefur enn hin mót-
andi áhrif. Hann gerbreytir enn
mynd mannlegs lífs, að sínu
leyti eins og sá, sem meitlar í
steininn listaverkin sín. (Smbr.
1. Pét. 2,5.) Án Meistarans frá
Nasaret væri kristindómurinn
ekki til.
Þegar prófessorarnir Ás-
mundur Guðmundsson og
Magnús Jónsson höfðu ferðast
um Gyðingaland og voru komn-
ir á skipsfjöl á leið heim, horfðu
þeir í sjónauka til landsins
helga, og þá ritaði Magnús
Jónsson niður hugleiðingar sín-
ar:
„Þetta land! Hér fyrir austan
er Betel, þar sem stigi var reist-
ur upp til himna. Dálítið sunnar
er Bethlehem, þar sem himn-
eskar hersveitir töluðu við
skrifa söfnuðum bréf (t.d. Þess-
alonikubréfin) — og þá hafði
kristin trú fest rætur í Evrópu.
Tacitus, sagnaritari Rómverja,
segir frá því er Rómaborg
brann 64 e.Kr. og Neró kenndi
kristnum mönnum um brunann,
sem varð til þess að ofsóknir
hófust og margir kristnir menn
urðu píslarvottar. En ekkert gat
hindrað framgang kristninnar.
„Blóð píslarvottanna varð besta
útsæði kirkjunnar."
Guðmundur Friðjónsson rit-
höfundur hugleiðir í ritverkum
sínum alla þessa stórfelldu sögu
um kristindóminn og áhrif
hans: „Oss er kennt, að kærleik-
urinn sigri allt. Kærleikurinn er
góðvilji í hæsta veldi. Mesti
góðvilji, sem mannkynssagan
þekkir, gekk um kring, gerði
gott og græddi alla fyrir nærri
19 hundruð árum. Hann leiddi í
ljós lífið og ódauðleikann með
því að sigrast á dauðanum og
birtast sýnilegri mynd eftir
andlátið. Vér, sem efumst um
annað hvert orð í helgiritunum,
þorum þó ekki að neita þessu
atriði vegna þeirra vitna, sem
Sprettur tré af
ímynduðu fræi?
oft á handbragði hans og næmi,
því að hann gat með einum
drætti gerbreytt myndinni, að
þeir áttu ekki orð til að lýsa því
annað en að það væri stórkost-
legt. En þetta hefði auðvitað
ekki nægt, nema af því að
vinnubrögð starfandans voru í
hans eigin stíl. Hann gat inn-
blásið þá, sem með honum
unnu, sínum eigin anda, þeir
stefndu í verkum sínum í sömu
átt og hann, og því vantaði oft
ekki nema herslumuninn. Og
þess vegna gátu allar þessar
myndir fengið sama heildarsvip
að lokum, þó að svo margir og
ólíkir menn ynnu að þeim.“
(Bertel Thorvaldsen bls. 260.)
Myndhöggvarameistarinn og
menn hans eru mér táknræn
líking um Jesúm frá Nasaret og
lærisveina hans. Jesús „gat inn-
blásið þá, sem með honum voru,
sínum eigin anda“. Og það er
þetta, sem gerir allan muninn á
kristindómi og öðrum trúar-
brögðum. Og því minni eg á um-
mæli höfundar Hebreabréfsins:
„Beinum sjónum vorum til Jesú,
höfundar og fullkomnara trúar-
innar." (12.2.)
Þegar hin ýmsu trúarbrögð
ber á góma og við fjöllum um
gildi þeirra, þá er það þetta,
sem aðgreinir kristna trú frá
öðrum trúarkenningum. Það er
Jesús Kristur: Fæddur, kross-
festur, upprisinn og uppstiginn.
Þetta eru hornsteinar, sem
kristin trú byggist á.
Vissulega er ýmislegt sameig-
inlegt með trúarbrögðum
heimsins. Múhameð varð t.d.
fyrir sterkum áhrifum í Gyð-
hirða úti á grundunum. Nokkru
austar opnaðist himinninn og
andinn sté niður eins og dúfa,
og nokkru norðar sté himinninn
sjálfur niður á fjall, og um-
myndaði Jesú fyrir augum
jarðneskra manna. Það mætti
halda lengi áfram að telja
þetta,“ skrifar prófessorinn.
„Og hvað sem spekingar efnis-
hyggjunnar segja um þetta, þá
er af þessu sprottið voldugasta
aflið, sem sagan segir frá:
Sprettur tré af ímynduðu
fræi?“ (Jórsalaför bls. 322.)
Ástæðan til þess, að þetta
voldugasta afl fékk svo mikla
„fjölmiðlun", eins og útbreiðsla
kristindómsins í dag ber vott
um, er, að orð Jesú féllu i svo
góðan jarðveg hið næsta honum
sjálfum. Til þess liggja sömu
forsendur og fram koma í svari
Benedikts Sveinssonar sýslu-
manns, þegar Einar skáld sonur
hans spurði, hverju það sætti,
að ræður hans hefðu svo mikil
áhrif.
„Það skal eg segja þér, Einsi
minn,“ svaraði faðir hans. „Það,
sem kemur frá hjartanu, það
nær til hjartans."
„Brann ekki hjartað í okkur,
meðan hann talaði við okkur á
veginum og lauk upp fyrir
okkur ritningunum," — sögðu
samverkamennirnir tveir á
göngunni til Emmaus, er þeir
höfðu rætt við Jesúm meistara
sinn upprisinn, án þess að vita
að það var hann. (Lúk. 24,32.)
Kraftur orðsins var mikill og
fór hratt um lönd og álfur á
mælikvarða þeirra tíma. Ald-
arfjórðungi eftir að Kristur var
krossfestur er Páll farinn að
þorðu að lifa og deyja fyrir
þennan sannleika." (Ritsafn
VIII. bls. 22.)
Enginn þarf að láta sér
bregða, þótt efinn verði mörg-
um þungur í skauti og áleitinn.
Þessi mannlegi eiginleiki kom
upp í hópi lærisveinanna. En
dæmið þaðan og önnur áþekk
sýna það, að baráttan við efann
getur leitt til mikillar sannfær-
ingar og fullvissu. Þegar sálina
þyrstir og manninn hungrar
eftir réttlæti, — eftir Guði. Þá
er það honum eitt og allt að
verða mettur. Jesús sagði: „Ég
er brauð lífsins. Þann mun ekki
hungra, sem til mín kemur og
þann mun aldrei þyrsta, sem á
mig trúir.“ (Jóh. 6,35.) Hugur
mannsins þolir ekki tómarúm.
Dýpsta þrá mannsins felst í
þessum orðum: „Eins og hindin,
sem þráir vatnslindir, þráir sál
mín þig, ó Guð. (Davíðssálm.
42,1.) Þessari þrá hefur Jesús
svarað — og því er Jesús sjálfur
mesta mettunarkraftaverkið, —
og það er sterkasta sönnunin
fyrir tilveru hans. — Þegar
Jesús hefur mettað mannssál-
ina kærleika sínum, fórn og
fyrirgefningu, þá hefur hann
breytt manninum, eins og
myndhöggvari steininum. —
Sagt er að hinn mikli listamað-
ur Michaelangelo hafi eitt sinn
verið staddur uppi í fjöllum ít-
alíu til þess að leita sér að
marmara í nýja mynd. Hann
nam staðar og horfði lengi á
marmaraklett — og menn
spurðu hann á hvað hann væri
að horfa. Hann svaraði: „Ég sé
engil í þessum steini!"
eða 8% ?
Verötrygging veitir vörn gegn veröbólgu — en hefur þú hugleitt
hversu mikla þýöingu mismunandi raunvextir hafa fyrir arðsemi
þína?
Yfirlitið hér aö neöan veitir þér svar viö því.
VERÐTRYGGÐUR SPARNAOUR - SAMAN6URDUR A AVOXTUN
Verötrvggmg m v lánskjara v í sítóiu Nafn- vextir Raun- ávöxtun Fjökfi ára til aö tvöf raungildi höfuðstóls Raunaukning höfuöst eftir 9 ár
Veðskuldabréf 3% 8% 9ár 100%
Sparisk. rikissj. 35% 3.7% 19ár 38.7%
Sparisjóðsreikn 1% 1% 70ár 9.4%
100%
Verðtryggð
veðskuldabréf
Dæmi um
raunaukningu
höfuðstóls eftir 9 ár.
Verðtryggð
spariskírteini ríkissjóðs :;;S:
Verðtryggður
sparisjóðsreikningur
Veröbréfamarkaöur Fjárfestingarfélagsins hefur víötæka reynslu í
verðbréfaviöskiptum og fjármálalegri ráögjöf og miðlar þeirri þekk-
ingu án endurgjalds.
GENGIVERÐBRÉFA
13. MARS
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI CX1
RÍKISSJÓOS: pr.kí^w®
1983:
VEÐSKULDABRÉF
MEÐ LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1973 1. flokkur A
1973 2. flokkur
1974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. ftokkur
1976 2. flokkur
1977 1. flokkur
1977 2. flokkur
1978 1. flokkur
1978 2. flokkur
1979 1. flokkur
1979 2. flokkur
1980 1. flokkur
1980 2. flokkur
1981 1. flokkur
1981 2. flokkur
1982 1. flokkur
1982 2. flokkur
11.701,45
10.197.20
8.841,98
7.493,24
5.356,04
4.933,42
3.405,87
2.800,27
2.109,70
1.999,49
1.595,85
1.480,59
- 1.236,38
1.003,89
789.84
665,80
515,19
385,89
303,45
259.85
193,03
175,53
131,23
M«dalávöxtun umfram varötryggingu ar
3,7—5,5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGÐ:
Sölugengi m.v. nafnvexti
(MLV)
Sölugangi nafn- Ávöxtun
m.v. vextir umfram
2 afb./ári (HLV) varötr.
1 ár 96,49 2% 7%
2 ár 94.28 2% 7%
3 ár 92,96 2'/i% 7%
4 ár 91,14 2’/r% 7%
5 ár 90,59 3% 7%
6 ár 88,50 3% 7'/.%
7 ár 87,01 3% 7'/»%
8 ár 84,85 3% 7’/2%
9 ár 83,43 3% 7’/2%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLAN , RlKISSJÓDS prÆ
C — 1973 3.340,09
D — 1974 2 872.15
E — 1974 2.021.38
F — 1974 2.021.38
G — 1975 1.339.92
H — 1976 1 224.53
I — 1976 971.46
J — 1977 867.10
1. fl. — 1981 186.83
12% 14% 16% 18% 20% 47%
1 ár 63 64 65 66 67 81
2 ár 52 54 55 56 58 75
3 ár 44 45 47 48 50 72
4 ár 38 39 41 43 45 69
5 ár 33 35 37 38 40 67
Ofanskráð gengi er m.v. 5% ávöxtui
p.A. umfram verötryggingu auk vinn
ingavonar. Happdraettisbréfin aru gef
in út é handhafa.
VeröbréfamarKaöur
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lönaóarbankahúsh' • Sími 28566