Morgunblaðið - 21.05.1983, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. MAÍ 1983
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir MAGNÚS SIGURÐSSON
Francois Mitterand forseti.
Frá stúdentaóeirðumim í Parfs fyrir skemmstu.
Eftir tveggja ára valdaferil:
Vonbrigðin setja mark
á frönsku stjórnina
I þessari viku eru liðin tvö ár frá valdatöku Francois Mitterands og
vinstri manna í Frakklandi. En viðhorfin eru önnur nú en þá. Sú mikla
bjartsýni, sem ríkti í upphafi jafnt í röðum jafnaðarmanna sem kommún-
ista, tilheyrir nú fortíðinni en deyfð og vonleysi eru komin í staðinn.
Ástæðan er framar öðru erfiðleikarnir í efnahagsmálum, sem stjórninni
hefur ekki tekizt að finna nein ráð við. Af nógu er að taka. Franski
frankinn hefur verið felldur þrisvar sinnum á þessu tímabili, viðskipta-
hallinn við útlönd nam 93 milljörðum franka á síðasta ári eða meira en
nokkru sinni fyrr og í iandinu eru 2 millj. manna atvinnulausar.
Kjósendur hafa snúið baki
við stjórninni hópum sam-
an. Það kom berlega í ljós í
baejarstjórnarkosningunum í
marz sl., en þá misstu jafnað-
armenn og kommúnistar meiri-
hlutann í 31 borg með yfir 30.000
íbúum. Kommúnistar töpuðu
borgarstjóraembættunum í jafn
mikilvægum borgum og Nimes,
Saint-Etienne og Arles, sem þeir
þó hafa státað af sem einstökum
fyrirmyndum um góða stjórn.
Vaxandi andstaða við frönsku
stjórnina kom glöggt í ljos á
verkalýðsdaginn 1. maí sl. í
fyrsta sinn frá árinu 1979 fylktu
þrjú stærstu verkalýðssambönd
landsins liði og efndu til sameig-
inlegrar kröfugöngu, sem lauk á
Place de la Republique, hefð-
bundnum útifundarstað vinstri
manna í Frakklandi. Fyrir
tveimur árum hefði varla nokk-
urn órað fyrir því að þrenn
vinstri sinnuð verkalýðssamtök í
landinu ættu eftir að mótmæla í
einni fylkingu efnahagsstefnu
þeirrar stjórnar, sem þau áttu
svo stóran þátt í að koma á lagg-
irnar.
Óeiningin vex einnig hröðum
skrefum bæði innan ríkisstjórn-
arinnar sem innan stjórnmála-
flokkanna, jafnaðarmanna og
kommúnista. Þeir síðarnefndu
telja sig hafa greitt stjórnar-
samvinnuna við jafnaðarmenn
dýru verði. Mitterand hefur ekki
hikað við að lýsa yfir stuðningi
sínum við Samstöðu, samtök
frjálsu verkalýðssamtakanna í
Póllandi. Þá er Mitterand einnig
eindreginn fylgismaður þeirra
áforma Bandaríkjamanna og
annarra aðildarríkja NATO að
koma fyrir meðaldrægum eld-
flaugum í Vestur-Evrópu til þess
að vega upp á móti hernaðaryfir-
burðum Sovétríkjanna og nú síð-
ast rak hann 47 sovézka sendi-
starfsmenn úr landi fyrir meint-
ar njósnir í Frakklandi. öllu
þessu hafa kommúnistar kyngt
og jafnvel tekið undir sumt.
Stjórna kreppunni
En ókyrrðin fer nú ört vaxandi
innan kommúnistaflokksins.
Forystumenn flokksins lögðu í
upphafi mikið kapp á að sann-
færa stuðningsmenn sína um, að
þeir hygðust ekki fara í stjórn
með jafnaðarmönnum til þess
eins að „stjórna kreppunni". Eft-
ir kosningarnar í marz komst
André Lajonie, formaður þing-
flokks kommúnista, svo að orði í
málgagninu „L’Humanité":
„Hvernig getum við vænzt þess,
að Frakkar kjósi frambjóðendur
vinstri manna, þegar stefna
okkar sveigist í takt við stefnu
þeirra landa, þar sem hægri
stjórnir fara með völd.“
Ástandið er engu betra í röð-
um jafnaðarmanna. Reymond
Forni, einn af forystumönnum
þeirra, sagði óhikað við upphaf
síðasta þingtímabils, að hann
væri „þrumu lostinn vegna
þeirrar uppgjafar, kjarkleysis og
hiks“, sem ríkti á meðal þing-
manna flokksins. Óánægjan er
þó skiljanlega mest innan vinstri
arms flokksins, þar sem því er
óspart haldið fram nú, að stjórn-
in sé ekki lengur stjórn vinstri
manna. Þannig sagði Georges
Sarre í þrumuræðu, sem hann
hélt fyrir skömmu, en hann er
einn helzti leiðtogi vinstri arms-
ins: „Efnahagsáætlun Jacques
Delors fjármálaráðherra er and-
stæð stefnuskrá jafnaðarmanna.
í hverju felst vinstri stefna rík-
isstjórnarinnar, þegar hún er
farin að móta stefnu sína eftir
stefnu Reagans, Kohls og
Thatchers?"
Síðustu aðgerðir stjórnarinn-
ar í efnahagsmálum, sem gerðar
voru í marzlok, hafa ekki bætt
úr skák. Þá voru skattar hækk-
aðir, verð á áfengi og tóbaki var
hækkað og sama máli gegndi um
rafmagn, gas og síma. Ennfrem-
ur gengu þá í gildi harkalegar
takmarkanir á gjaldeyri. Með
þessum aðgerðum fannst al-
menningi sem bundinn væri endi
fyrir fullt og allt á vonirnar um
batnandi lífskjör undir vinstri
stjórn.
Eining jafnaðarmanna
í hættu
Sjálf einingin innan Jafnað-
armannaflokksins er í hættu.
Margir stuðningsmanna Mitter-
ands forseta telja það eitt mesta
afrek hans að ná að safna saman
hinum stríðandi fylkingum inn-
an flokksins undir eitt merki og
hann hélt þeirri viðleitni áfram,
eftir að hann var kominn til
valda. Hann gerði Pierre
Mauroy, sem tilheyrði miðarmi
flokksins, að forsætisráðherra
og valdi síðan menn jafnt úr
báðum ytri örmum flokksins til
ráðherrastarfa og gerði þá þann-
ig ábyrga gagnvart sér.
En eftir því sem franska
stjórnin hefur neyðzt til þess að
taka upp meiri aðhaldssemi í
efnahagsmálum og draga úr
framlögum gegn atvinnuleysi og
til félagsmála yfirleitt, hafa
ótvíræðir brestir komið í ljós,
hvað snertir eininguna innan
Jafnaðarmannaflokksins og há-
værar óánægjuraddir látið þar
til srn heyra.
Vaxandi ókyrrðar verður líka
vart alls staðar annars staðar í
frönsku samfélagi nú. Stúdenta-
óeirðirnar þar fyrir skemmstu
voru talandi tákn, en þær voru
hinar mestu frá því í stúdenta-
óeirðunum 1968. Enn má nefna
miklar mótmælaaðgerðir bænda
í Suður-Frakklandi nýlega. Þess
sjást því öll merki nú, að sú ró-
semi og festa, sem að mörgu
leyti hefur einkennt franskt
þjóðlíf undanfarin ár, sé úr sög-
unni að sinni og að framundan
sé tímabil þjóðfélagsátaka, þar
sem stéttadeilur og verkföll eiga
eftir að setja svip sinn á þjóðlífið
í hraðvaxandi mæli.
(Heimild: Der Spiegel)
Hvítasunnukappreiðar Fáks:
Fannar keppir
á ný — Fjölnir í
B-flokk gæðinga
Senn líður að því að fyrstu kappreiðar ársins verði haldnar en það er
hestamannafélagið Fákur sem ríður á vaðið með hinum árlegu Hvítasunnu-
kappreiðum. Mikill fjöldi hesta er skráður til leiks og taldist blaðamanni svo
tll að þeir væru rúmlega hundrað og sjötíu talsins og er það metþátttaka.
Áttatíu og fimm skráðir í gæðingakeppni fullorðinna og unglinga og um
níutíu í kappreiðar.
Til þess að koma öllu þessu fyrir
var byrjað á dómum í unglinga-
keppninni klukkan sex í fyrradag
og í gær kl. sex byrjuðu dómar á
A-flokks-gæðingum. í dag, laugar-
dag, hefjast dómar á B-flokks-
gæðingum klukkan níu fyrir há-
degi og eftir hádegið hefjast svo
undanrásir kappreiða. Á mánu-
daginn annan í hvítasunnu verður
síðan hápunktur mótsins sem
hefst með kynningu úrslita í ungl-
inga- og gæðingakeppni og að því
loknu hefjast úrslit kappreiða.
Eins og venja hefur verið á kapp-
reiðum Fáks undanfarin ár eru öll
dagskráratriði tímasett nákvæm-
lega, hefur yfirleitt tekist að halda
þessa tímaáætlun. Það sem ný-
lunda verður að teljast á þessu
móti er að allar undanrásir kapp-
reiða fari fram á laugardeginum í
stað mánudags og er þetta til mik-
illa bóta fyrir alla aðila og ekki
hvað síst áhorfendur. Með þessu
móti geta áhorfendur verið vissir
um að sjá það sem mestu máli
skiptir án þess að þurfa að hanga
klukkustundum saman. Eru þetta
vinnubrögð sem fleiri hesta-
mannafélög ættu að tileinka sér,
það er að hafa hóflega langan há-
punkt á hestamótum á hentugum
tíma dagsins en reyna að afgreiða
tímafreka hluti eins og gæðinga-
dóma og undanrásir kappreiða á
öðrum tíma. Er þetta gott um-
hugsunarefni fyrir hestamanna-
félög sem vilja auka aðsókn að
hestamótum sínum. Áætlað er að
dagskrá laugardagsins ljúki á
sjötta tímanum en á mánudag
mun ætlunin að ljúka úrslitum
kappreiða klukkan að verða fimm.
Er þá eftir að afhenda verðlaun í
öllum keppnisgreinum mótsins að
því er segir í mótsskrá. Vert er að
minnast á aðkomuleiðir á Fáks-
svæðið því ýmsar breytingar hafa
orðið þar á frá því í fyrra. Hægt er
að nálgast svæðið úr fjórum átt-
um og skal þar fyrst nefna Vatns-
veituveginn norðan við Breiðholtið
og yfir gömlu brúna. Gamla leiðin
í gegnum Árbæjarhverfið er nú
lokuð eins og öllum er kunnugt en
þess í stað er hægt að komast með
því að fara Selásbrautina og einn-
ig er hægt að komast hjá Rauða-
vatni. Að síðustu er svo hægt að
komast Vatnsendaveg.
En svo vikið sé að hestunum
sem í keppni verða þá er það eink-
um tvennt sem vekur athygli, ann-
arsvegar að í 250 metra skeið
mætir á nýjan leik gamla kempan
Fannar þrátt fyrir að lýst hafi
verið yfir fyrir einu og hálfu ári að
hann væri hættur keppni á kapp-
reiðum en yrði þess í stað teflt
Afmæliskveðja:
Einar Björnsson
sjötíu og fimm ára
Einar Björnsson er 75 ára í dag,
laugardaginn 21. maí. Knatt-
spyrnufélagið Valur hefur átt
marga dugmikla forystumenn sem
gert hafa félagið að því stórveldi
innan íþróttahreyfingarinnar,
sem það er, og hefur verið.
Einar Björnsson hefur verið í
forystusveit Vals um áratuga
skeið. Eins og svo margir aðrir
strákar, gekk Einar í Val um 1925,
svo margs er að minnast á þessu
næstum 60 ára tímabili í hans lífi.
Knattspyrnan var það sem lokkaði
Einar í Val, en eftir að hafa lagt
skóna á hilluna, vann hann mikið
að félagsmálum, eins og sjá má af
því, að í 17 ár var hann kosinn í
stjórn félagsins. Stór þáttur í
starfi Einars fyrir Val, var sú
mikla vinna sem hann, ásamt
fleiri góðum mönnum, lagði af
mörkum við að ritstýra Valsblað-
inu. Að gefa út félagsblað, eins og
Valsblaðið, stórt blað og vandað,
er ekki á færi annarra en afburða-
manna. Þó mikið hafi verið á sig
lagt, er ekki að efast um að slíkur
félagsmálamaður hefur notið sigr-
anna og þess árangurs sem náðist,
og þess félagsskapar sem slíkt
starf véitir.
Knattspyrnufélagið Valur
stendur í þakkarskuld við slíkan
ŒJ KOR OLDUTUNSSKOLA