Morgunblaðið - 27.05.1983, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. MAÍ 1983
Gustur hjá Framsókn, svipt-
ingar hjá Sjálfstæðisflokki
ÞAÐ var gustur á tveimur fráfarandi ráðherrum Framsóknarflokksins er
þingflokksfundi þeirra, sem valdi ráðherra flokksins, lauk f fyrrinótt. Tómas
Arnason og Ingvar Gíslason fóru ekki dult með það á meðan á stjórnarmynd-
unarviðræðunum stóð, að þeir sóttust eftir endurnýjuðu ráðherraumboði.
Þeir hlutu ekki til þess traust og mátti greina að sögn þeirra sem með
fylgdust að þeir voru lítið ánægðir er þeir yfirgáfu þinghúsið í fyrrinótt.
Samkvæmt heimitdum Mbl.
hafði formaður Framsóknar-
flokksins, Steingrímur Her-
mannsson, þann háttinn á við val
ráðherranna, að kalla einn og
einn, fráfarandi ráðherra og nú-
verandi, á einkafundi á meðan
þingflokkurinn beið og gerði hann
þeim grein fyrir óskum sínum,
sem samkvæmt heimildum Mbl.
eru í samræmi við þann ráðherra-
lista sem síðan var afgreiddur á
þingflokksfundinum.
Þingflokkur Sjálfstæðisflokks-
ins kom saman til fundar kl. 9
árdegis í gær og fyrir honum lá að
velja ráðherraefni flokksins. Ljóst
var í upphafi fundarins að ekki
fengju allir ráðherraembætti sem
vildu. Atkvæðagreiðslu lyktaði svo
að Geir Hallgrímsson hlaut 19 at-
kvæði, Albert Guðmundsson 14,
Matthías Á. Mathiesen 13, Matthí-
as Bjarnason og Sverrir Her-
mannsson 12 hvor og Ragnhildur
Helgadóttir 11. Friðjón Þórðar-
son, Ellert B. Schram og Þorvald-
ur Garðar Kristjánsson fengu 9
atkvæði hver, Friðrik Sophusson
7, Lárus Jónsson og Þorsteinn
Pálsson 6 atkvæði hvor, Birgir ís-
leifur Gunnarsson 5 og Eyjólfur
Konráð Jónsson og Pétur Sigurðs-
son 3 atkvæði hvor.
Eftir að ljóst varð hverjir yrðu
ráðherrar komu þeir saman sér-
staklega og skiptu með sér ráðu-
neytum sem þingflokkurinn stað-
festi síðan. Samkvæmt því sem
Mbl. hefur fregnað mun Albert
Guðmundsson ekki hafa reiknað
með að verða fjármálaráðherra,
heldur viðskiptaráðherra. Hann
mun hafa samþykkt að taka að sér
embættið vegna þrýstings frá
samráðherrum sínum.
*
„Eg veit að embættið
er í öruggum hönduma
Geir Hallgrímsson tekur við embætti utanríkisráöherra af Ólafi Jóhann-
essyni í gær. MorgunblaftiS/EmiKa.
— sagði Ölafur Jó-
hannesson, þegar
Geir Hallgrímsson
tók við utanríkis-
ráðherraembættinu
„Vertu velkominn. Mér þykir
vænt um að það skulir vera þú sem
tekur við þessu embætti úr mínum
höndum. Eg veit að embættið er í
öruggum höndum hjá þér, þetta er
mikilvægt hlutverk," sagði Ólafur
Jóhannesson, fráfarandi utanrík-
isráðherra, við Geir Hallgrímsson,
þegar sá síðarnefndi tók við utan-
ríkisráðherraembættinu af honum
á sjötta tímanum í gærdag.
Geir þakkaði og sagði síðan:
„Það hefur hent einu sinni áður,
að ég hef tekið við embætti af
þér og síðan afhent þér það aft-
ur. Skyldi sagan endurtaka sig?“
en eins og kunnugt er tók Geir
Hallgrímsson við forsætisráð-
herraembættinu úr höndum
ólafs Jóhannessonar 1974 og
skilaði því aftur í hendur hans
1978.
„Ef af því á að verða, má þessi
ríkisstjórn ekki verða langlíf,"
sagði Ólafur þá og brosti við.
Geir og ólafur ræddu síðan
saman um stund, áður en nýi
utanríkisráðherrann heilsaði
upp á starfsfólk ráðuneytisins.
Voðaleg viðbrigði verða að
skipta yfir í þessa lesningu
— sagði Sverrir Hermannsson er hann tók við lyklunum að iðnaðarráðuneytinu
Voðaleg viðbrigði verða að lesa þetta f stað Vfga-Glúms sögu, sagði
Sverrir er Hjörleifur Guttormsson aflienti honum nýsamda skýrslu um
gang orku- og iðnaðarmála f ráðherratíð sinni.
„Ég læt það nú ekkert á mig fá
þótt liturinn sé svona, nei nei,“
sagði Sverrir Hermannsson er
hann tók við rauðum lykli að
skrifstofu iðnaðarráðherra af
Hjörleifi Guttormssyni í gær.
Kvaðst Hjörleifur hafa valið litinn
sjálfur, en lykil að útidyrum ráðu-
neytisins hafði hann merkt bláum
lit.
Hjörleifur sagði það ánægju-
legt fyrir sig að fá þingmann
Austurlands í sinn stað, „og ég
vænti þess að þú njótir dvalar-
innar hér, hversu löng sem hún
verður."
Er Sverrir tók við lyklinum af-
henti Hjörleifur honum einnig
litla neftóbakskrús fyllta fyrsta
alíslenzka saltinu, sem framleitt
var í saltverksmiðjunni á
Reykjanesi. „Þetta hef ég oft
þurft að nota,“ sagði Hjörleifur.
„Ég var dálítið ólukkulegur
með verksmiðjuna í Hvalfirði, á
ég að segja þér af hvurju. Það
var af því ég var annarrar skoð-
unar en þú á eignaraðild útlend-
inga. Ég vildi nefnilega ekki að
við ættum meirihluta," sagði
Sverrir er Hjörleifur gaf honum
lítinn málmgrýtisbút, ferrosili-
con, sem ráðherra var gefinn í
Noregi er hann skoðaði járn-
blendiverksmiðju þar.
„En Hjörleifur, má ég eiga þig
að. Við unnum nú svo vel saman
sem þingmenn eystra, og því
vildi ég eiga þig að ef eitthvað er
sem maður þarf að leita sér upp-
lýsinga um.
„Mjög gjarnan," sagði Hjör-
leifur og afhenti Sverri nýsamda
103 blaðsíðna skýrslu um orku-
og iðnaðarmál árin 1980 til 1983
Morgunblaðið/Guðjón Birgisson.
til að auðvelda honum að setja
sig inn í þau mál sem unnið hef-
ur verið að í iðnaðarráðuneytinu
í tíð Hjörleifs.
„Já það var þér lfkt að láta
semja þessa skýrslu. Er þetta
ekki upplögð heimalesning?"
sagði Sverrir. „Ég var að lesa
Víga-Glúms sögu og nú skipti ég
yfir í þetta. Voðaleg viðbrigði
verða það,“ sagði Sverrir.
Aka nú fyrir
nýja ráðherra
TÍU ráðherrar fóru frá Bessa-
stöðum í gær, aðrir tíu mættu
skömmu síðar, aðeins einn þeirra
var í báðum hópunum. En það var
önnur „tíu-manna-stétt“ sem
minna fór fyrir á Bessastöðum í
gær en þó er líkt á komið, aðeins
einn af tíu heldur svo til óbreyttu
starfi.
Hér ræðir um einkabílstjóra
ráðherranna. Einn þeirra, það er
bílstjóri Steingríms, heldur
óbreyttu starfi, þó miðstöð dag-
legs amsturs færist um set.
Óskráð regla er sú, að bílstjór-
arnir fylgja ekki endilega ráðu-
neytum, þannig að í gær var
þeim flestum ókunnugt um hver
næsti yfirmaður yrði. Þá eru
ráðherrabifreiðirnar eign ráð-
herranna svo nýjum ráðherrum
fylgja ný vinnutæki.
Á meðan fréttamenn og bíl-
stjórar drápu tímann fyrir utan
Bessastaði og beðið var komu
fráfarandi ríkisstjórnar úr há-
degisverðarboði forseta var auð-
sótt mál að fá að smella af einni
mynd. Bílstjórarnir eru, talið frá
vinstri: Þorvaldur Ragnarsson,
sem ekið hefur Tómasi Árna-
syni, en mun nú aka Geir Hall-
grímssyni, enda var hann bíl-
stjóri hjá honum í forsætisráð-
herratíð hans. Þá Kristján B.
Þórarinsson, sem er reyndar
gestabílstjóri ríkisstjórnarinnar
en var þarna í vinnu í forföllum
Haralds Guðmundssonar sem
verið hefur bílstjóri Ólafs
Jóhannessonar. Haraldur er
elstur í stéttinni og hefur ekið
ráðherrum í áratugi. Þriðji frá
vinstri er Lárus Sigfússon bíl-
stjóri Steingríms Hermannsson-
ar, fjórði Garðar Örn Kjartanss-
on, en hann ók Hjörleifi Gutt-
ormssyni. Þá kemur Guðmundur
Daníelsson sem ók fráfarandi
forsætisráðherra. Sjötti í röð-
inni er Bjarni Gottskálksson
sem ók Svavari Gestssyni,
sjöundi Ágúst Kjartansson en
hann ók Ingvari Gíslasyni. Átt-
undi frá vinstri er Páll Vil-
hjálmsson sem ók Ragnari Arn-
alds, þá Kristján Ragnarsson
fyrrum bílstjóri Pálma Jóns-
sonar og lengst til hægri er
Kristján Jóhannsson en hann
var bílstjóri Friðjóns Þórðarson-
Sr. Ljósm. Mbl. Kmilía.
„Staðan metin
í heild á for-
mannaráðstefnuu
j *
— segir Asmundur Stefánsson, forseti ASI
„Ný ríkisstjórn er tekin við völdum.
Þær aðgerðir, sem hún boðar, sýnast
að meginefni snúast um afnám samn-
ingsréttar um kaup og kjör og kaup-
máttarskerðingu tvöfalt til þrefalt
meiri en nemur samdrætti þjóðartekna
síðastliðin tvö ár. Stefnt virðist að því,
að um næstu áramót verði kaupmáttur
um fjórðungi lakari en á síðasta ári,“
segir m.a. í ályktun miðstjórnar ASl,
sem samþykkt var í gærdag.
„Ekki verður séð að mótuð hafi
verið samræmd atvinnustefna,
þannig að enn á ný er kjaraskerðing
eina svarið til þjóðarinnar. Verka-
lýðshreyfingin mótmælir þessum að-
gerðum harðlega og miðstjórn Al-
þýðusambands Islands samþykkir að
boða til formannaráðstefnu 6. júní
næstkomandi," segir ennfremur í
ályktuninni.
Ásmundur Stefánsson, forseti
ASÍ, sagði í samtali við Mbl., að
óhjákvæmilegt væri að ræða málið
frekar í stærri hópi en miðstjórn
ASÍ. Aðspurður um hugsanlegar að-
gerðir af hálfu verkalýðshreyfingar-
innar sagði Ásmundur: „Ég held að
það sé ekki hægt að svara þeirri
spurningu endanlega í dag. Fyrir
það fyrsta hefur stjórnarsáttmálinn
enn ekki verið birtur. Því eru ýmis
atriði efnahagsaðgerðanna enn óljós.
í öðru lagi hljóta samtökin að meta
stöðu slna í heild, áður en ákvarðan-
ir um slíkar aðgerðir eru teknar.
Málið hlýtur hins vegar að verða
rætt í heild sinni á þeirri for-
mannaráðstefnu, sem boðuð hefur
verið."
Hagstofan
undir stjórn
vidskiptaráðherra
HAGSTOFA Islands sem er eitt af
þrettán ráðuneytum er nú undir stjórn
Matthíasar Á. Mathiesen við-
skiptaráðherra, en í fráfarandi ríkis-
stjórn var hún undir stjórn forsætis-
ráóherra.
Nokkurs misskilnings gætti eftir
að ráðherralistar og ráðuneytaskipt-
ing hefði verið birt og komu fram
skiptar skoðanir um hvor flokkanna
hefði hlotið yfirstjórn Hagstofunn-
ar. Hið rétta er að hún er áttunda
ráðuneyti Sjálfstæðisflokksins og
verður undir stjórn Matthíasar Á.
Mathiesen viðskiptaráðherra.
Hagstofan hefur nokkur undan-
farin ár verið undir stjórn forsætis-
ráðherra, en hefur áður lotið stjórn
annarra ráðherra, svo sem fjármála-
ráðherra og menntamálaráðherra
svo dæmi séu tekin.