Morgunblaðið - 20.07.1983, Qupperneq 1
40 SÍÐUR
162. tbl. 70. árg.
MIÐVIKUDAGUR 20. JÚLÍ 1983
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Olíutunnan á 29
dollara til 1986?
Helsinki, 19.júlí. AP.
NÝR forseti Samtaka olíuútflutn-
ingsríkja, OPEC, sagðist í dag telja
að viðmiðunarverð olíu ætti að vera
tuttugu og níu dollarar á tunnu til
loka ársins 1985. Ráðherrafundi
OPEC lauk í Helsinki í dag.
Forsetinn, Mana Saeed Otaiba,
olíumálaráðherra Sameinuðu
Prinsi
álasað
London, 19. júlí. AP.
KARL Bretaprins sætti þungum
ásökunum í dag eftir að hann
lét svo um mælt í ræðu að vand-
ræðaunglingar á Bretlandi
hefðu gott af að kynnast heraga.
Þrír félagar i brezka Verka-
mannaflokknum brugðust
ókvæða við og sögðu að ríkis-
erfinginn hefði engan skilning
á lífskjörum venjulegs fólks.
Bættu þeir við að með um-
mælum sínum væri prinsinn
jafnframt farinn að rekast í
stjórnmálum.
f ræðu sem Karl prins flutti
á fundi með lögreglumönnum
i Guildhall i London sagði
hann m.a. að unglingar á
glapstigum kynnu að hafa
gott af því að sækja búðir
undir yfirstjórn leiðbeinenda
úr hernum, þar sem listin að
„leiða, örva og ýta“, sem slík-
um leiðbeinendum væri lagin,
kenndu þeim að hafa frum-
kvæði. Orðrétt sagði prinsinn:
„Reynslan hefur sýnt mér síð-
astliðin tíu ár, að ef ungling-
um er komið fyrir í agandi
umhverfi þar sem takast þarf
á við vandamál, getur árang-
urinn orðið undraverður."
Viðbrögðin við ræðu ríkis-
erfingjans létu ekki á sér
standa. Frank Allaun, fyrr-
verandi þingmaður og áber-
andi vinstrisinni, kallaði ræð-
una „hættulegan þvætting" og
sagði að ungmenni þyrftu á
störfum að halda, ekki heraga.
Eddie Loyden, þingmaður frá
Liverpool, sagðist efast um að
prinsinn væri með báða fætur
á jörðinni, og annar þingmað-
ur, Martin Flannery, frá
Sheffield, sagði að Karl Breta-
prins ætti að „hugsa af meiri
grandgæfni um mannleg
vandamál, sem hann hefði
ekki kynnt sér agnarögn".
Karl Bretaprins.
furstadæmanna, lýsti stuðningi
sínum við óskir Ahmeds Yamanis,
olíumálaráðherra Saudi-Arabíu,
um stöðugt olíuverð næstu átján
mánuði. Saudi-Arabar eru stærstu
olíuútflytjendurnir í OPEC.
Otaiba var að því spurður hvort
aðrir fulltrúar á fundi samtak-
anna hefðu verið samþykkir af-
stöðu hans og Yamanis. Hann
svaraði: „Við viljum ekki gera
neinar skuldbindingar fram yfir
næsta ráðherrafund. En við vilj-
um heldur ekki ræða hækkanir
rétt eftir að við lækkum verðið."
Viðmiðunarverðið, sem um er að
ræða, á við um létta hráolíu frá
Saudi-Arabíu og er það notað sem
verðlagsgrundvöllur fyrir aðra
olíu. Eftir lækkun úr þrjátíu og
fjórum dollurum í mars, hefur
verð hráolíutunnunnar verið tutt-
ugu og níu dollarar.
Sökum úlfúðar milli írana og ír-
aka tókst ekki að ná samkomulagi
á fundinum um nýjan aðalritara
samtakanna til að taka við af
Marc Nguema frá Gabon. írakinn
Fadhil Al-Chalabi, sem gegnt hef-
ur starfi aðalritara til bráða-
birgða, mun verða aðstoðarmaður
Otaibas unz nýr aðalritari hefur
verið fundinn.
Til móts við frelsið
Símamynd AP.
— Gina Chmykhalov, eins og hálfs árs að aldri, er yngsti meðlimur
fjölskyldu hvítasunnumanna frá Síberíu, sem fékk að yfirgefa Sovét-
ríkin í gær. Myndin er tekin um borð í þotunni, sem flutti fjölskylduna
frá Sovétríkjunum til Austurríkis.
Begin hittir
Reagan ekki
Washington, 19. júlí. AP:
FORSETl Líbanons, Amin Gema-
yel, kom í dag til Washington til
viðræðna við hátt setta ráðamenn
um brottkvaðningu útlendra her-
sveita frá Líbanon. Forsætis-
ráðherra ísraels, Menachem Begin,
aflýsti á sama tíma fyrirhugaðri
ferð sinni vestur um haf í næstu
viku til viðræöna um skyld málefni.
Gemayel mun dvelja í Wash-
ington i vikutíma. Er þetta önnur
heimsókn hans til Bandaríkjanna
eftir að ísraelsmenn réðust inn í
Líbanon 6. júní í fyrra. Hann
mun eiga viðræður við Reagan
forseta á föstudag, en síðar mun
hann einnig eiga fund með
George Shultz, utanríkisráð-
herra, og Caspar Weinberger,
varnarmálaráðherra.
1 stuttu símtali, sem Begin átti
við Reagan í dag, kenndi hann
„persónulegum ástæðum" um að
af för hans getur ekki orðið í
þetta sinn. Telja fréttaskýrendur
að Begin eigi við heilsubrest að
stríða um þessar mundir, en hann
verður sjötugur á laugardag. í út-
varpi ísraelska hersins sagði hins
vegar að ástæður Begins væru
ekki heilsufarslegs eðlis, þótt
ekki kæmi nákvæmlega fram
hvers vegna af förinni gæti ekki
orðið.
Deilt á Bandaríkjaþingi
um íhlutun í Nicaragua
Washington, Leon, Nicaragua,
Mo.skvu, 19. júlí. AP.
FULLTRÚADEILD bandaríska þings-
ins kom í dag saman fyrir luktum
dyrum til þess að ræða stöðvun að-
stoðar við uppreisnarmenn f Nicar-
agua. íbúar í Nicaragua héldu hátíð-
legt fjögurra ára byltingarafmæli
sandinista og lagði leiðtogi herstjórn-
arinnar af því tilefni fram tillögur um
víðtækar friðarviðræður í Mið-Amer-
íku. Skipun Henry Kissingers, fyrr-
verandi utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, sem formanns sérstakrar Mið-
Ameríkunefndar Reagans, hefur
mælzt misjafnlega fyrir innan Banda-
ríkjanna sem utan.
Reagan kemur
til liðs við Chad
Washington, Moskvu, 19. júlí. AP.
REAGAN Bandaríkjaforseti hefur ákveðið að senda hergögn að jafnvirði tíu
milljóna dollara til stuðnings Habre forseta Chad, en hinn síðarnefndi hefur
að undanfornu átt undir högg að sækja sökum yfirgangs uppreisnarmanna
með Líbýu að bakhjarli.
Bandarískir embættismenn,
sem ekki vildu láta nafns síns get-
ið, skýrðu frá því í dag að farmar
með klæðnaði, matvælum, jeppum
og öðrum farartækjum yrðu
sendir áleiðis siðar i vikunni.
Stjórnir Frakklands og Zaire hafa
áður sent birgðir til Chad.
Að sögn embættismannanna
óttast stjórnvöld vestanhafs að
kollsteypa Habres forseta kynni
að höggva nær stjórn nágranna-
landsins Súdan, sem hlynnt er
vestrænni samvinnu.
Reagan hefur umboð til að
senda hjálp í neyðartilvikum án
samþykkis bandaríska þingsins og
er fyrir hendi sérstakur sjóður.
sem forsetinn hefur aðgang að í
tilvikum sem þessum.
Sovézka fréttastofan Tass sagði
í dag að ákvörðun Bandaríkja-
manna um að senda hergögn til
Chad markaði „stórt skref í átt til
aukinna afskipta“ af innanríkis-
málum landsins. Fréttastofan
sagði orðrétt: „Aðgerðir stjórn-
valda í Washington eru nýjustu
sannindin um að lýðveldið Chad er
skotspónn fyrir hlutdeildarstefnu
tveggja Atlantshafsríkja, Banda-
ríkjanna og Frakklands. Þó leikur
lítill vafi á að það er Washington,
sem hefur frumkvæðið um skipu-
lögð ítök.“
Sjá nánar um Chad á bls. 17.
Áður en bandaríska fulltrúa-
deildin hóf umræður um Nicaragua
í dag höfðu fjórir þingmenn úr röð-
um demókrata, sem nýlega voru á
ferð í Mið-Ameríku, sagt að Banda-
ríkin myndu „flækja sig æ dýpra“ í
málefni þessa stríðshrjáða heims-
hluta, ef þau hættu ekki leynilegum
stuðningi sínum við andstæðinga
stjórnarinnar í Nicaragua. Þing-
mennirnir, sem eru á öndverðum
meiði við stefnu stjórnarinnar,
kváðust á hinn bóginn efins um að
þeir hefðu nægjanlegt fylgi í full-
trúadeildinni til að fá stuðningnum
hætt.
Einn herforingjanna þriggja, sem
sæti eiga í herstjórn Nicaragua,
Daniel Ortega, hélt í dag ræðu þar
sem hann lagði fram tillögur í sex
liðum um lausn á ófriði í Mið-
Ameríku. Ortega hvatti m.a. til að
aðilar þeir, sem hlut eiga að máli,
legðu niður vopn og að Nicaragua
og Honduras semdu með sér sér-
stakan friðarsáttmála. Einnig skor-
aði hann á erlend ríki að hætta
hernaðarlegri íhlutun sinni og að
nota landsvæði eins ríkis til að gera
árásir á annað. Herforinginn krafð-
ist þess að allir utanaðkomandi
hernaðarráðgjafar hyrfu brott af
svæðinu og að endi yrði bundinn á
vopnaflutning til stríðandi afla í E1
Salvador.
Skipun Henry Kissingers til að
gegna formennsku Mið-Ameríku-
nefndar beggja þingflokkanna hef-
ur reynzt umdeild vestanhafs. Jesse
Helms, öldungadeildarþingmaður
og repúblikani frá Norður-Karól-
ínu, sagði í dag að vera kynni að
Reagan hefði getað valið verri
mann en Kissinger til starfsins, en
„þó kæmi sér enginn verri í hug“.
Leiðtogi meirihluta öldungadeildar,
Howard Baker, var á öðru máli og
sagði að fáir nytu viðlíka virðingar
og trausts á alþjóðavettvangi sem
Kissinger.
Sovézka fréttastofan Tass fór í
dag hamförum yfir tilnefningu
Kissingers, sem hún kallaði „stað-
gengil Rockefeller-fjölskyldunnar
og annarra einokunarsinna".
Fréttastofan varaði við því að Mið-
Ameríkustefna Reagans kynni að
hafa „stórhættulegar afleiðingar",
en skýrgreindi orðin ekki nánar.
Ræningjar
gera kröfu
Páfagarði, 19. júlí. AP.
ÓKUNNUR maður hringdi til
Páfagarðs á þriðjudagskvöld
varðandi rán á fimmtán ára gam-
alli dóttur starfsmanns kaþólsku
kirkjunnar. Maðurinn, sem
hringdi í leynilegt númer, setti
fram formlega kröfu um að sjálf-
stæðar fréttastofur birtu yfirlýs-
ingar frá meintum ræningjum
stúlkunnar á miðvikudag.
Yfirlýsingin, sem um er að
ræða, fannst á segulbandi á
sunnudag eftir að lögreglu
hafði borizt vísbending. Þar
sagði að stúlkan yrði tekin af
lífi, ef tilræðismaður páfa, Ali
Agca, yrði ekki látinn laus.
Sjá nánar frétt á bls. 18.