Morgunblaðið - 10.09.1983, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. SEPTEMBER 1983
Ný smátölva frá
Wang á markað
Tölvudeild Heimilistækja hf. er nú þessa dagana að hefja markaðssetn-
ingu á nýrri 16 bita smátölvu frá WANG Laboratories í Bandaríkjunum. En
WANG er einn stærsti framleiðandi á sérhæfðum tölvubúnaði, til notkunar á
skrifstofum, í heiminum í dag, að sögn Sveins Guðmundssonar hjá Heimilis-
tækjum.
WANG Professional Computer
er byggður upp í kringum Intel
8086 micro-tölvu og er með 8 MHz
klukkutíðni. Minni er hægt að fá í
stærðunum frá 128kb til 640 kb, og
getur geymslurými verið annað-
hvort 1. 2 diskettustöðvar eða 10
Mb eða harður diskur.
Stýrikerfi tölvunnar er MS-DOS
en einnig er hægt að fá CP/M
stýrikerfi. Hægt er að velja um
ýmis forritunarmál svo sem Basic,
Fortran, Cobol, og Pascal. Einnig
er hægt að fá UCSD-P „run time“
sem gerir að hægt er að þýða
Pascal forrit, sem skrifuð hafa
verið á stærri tölvur yfir á WANG
P.C.
Hægt verður að tengja tvo eða
fleiri WANG P.C. saman í net-
tengingu, og mynda þannig eins-
konar fjölnotenda kerfi. I net-
tengingunni er þó hægt að tak-
marka aðgang einstakra notenda
að skrám eða skráa-grúppum.
WANG tölvunotendur geta
tengt WANG P.C. inná núverandi
tölvu og vinnur hann þá sem hver
annar viðtengdur skjár. Þannig
geta WANG tölvunotendur nýtt
sér sveigjanleika smátölvanna og
afkastagetu þeirra stærri án
nokkurra vankvæða á flutningi
gagna á milli þeirra.
Hjá tölvudeild Heimilistækja er
nú unnið að þýðingu á forritum
eins og WANG P.C. ritvinnslu og
Multiplan (forrit til áætlanagerð-
ar).
Innbyggt í þessi forrit eru upp-
lýsingar sem leiða notandann
áfram í uppbyggingu hinna ýmsu
verkefna.
Notandi getur með aðstoð
„hjálp“-takkans fundið út hvernig
hinar ýmsu skipanir vinna, þó svo
hann sé inni í miðri áætlunargerð
eða skjali.
WANG hefur gert samning við
Peachtree Software Inc. og Lotus
Deyelopment Corp. í Bandaríkjun-
um um sölu á þeirra forritum.
Um 31% útflutnings ís-
lendinga til EBE-landa
Liðlega 71% útflutnings Norðmanna til EBE
EBE-LÖNDIN, löndin í Efnahags-
bandalagi Evrópu, eru stærstu viö-
skiptaaðilar Norðurlandanna, þegar
litið er á útflutning þeirra. í frétta-
bréfi EBE fyrir ísland á dögunum,
segir að alls fari um 31% útflutnigs
íslendinga til EBE-landa.
Ef litið er á tölurnar fyrir hin
Norðurlöndin kemur í ljós, að um
47% útflutnings Svía fer til EBE-
landa, um 35% af útflutningi
Finna og loks segir að hvorki
meira né minna en um 71% af öll-
um útflutningi Norðmanna fari til
landa innan EBE. Þess er getið, að
Danir eru í EBE og því sé ekki
fjallað um hlutfallstölu þeirra.
Hvað varðar mikilvægi EBE-
markaðarins fyrir heimsviðskipt-
in segir, að EBE-löndin séu óum-
deilanlega mikilvægasti markaður
þeirra, því um 40% allra viðskipta
heims fari um lönd bandalagsins.
Loks kemur fram í fréttabréf-
inu, að aðildarlöndin 10 leggi stöð-
ugt meiri áherzlu á sameiginlega
viðskiptahagsmuni sína og sam-
starf þeirra muni fara vaxandi í
framtíðinni, þeim til hagsbóta.
Janúar — júní:
Fá fyrirtæki nýta sér
rekstrarstöðvunartrygg-
ingu tryggingafélaga
Oft á tíðum stöðvast rekstur fyrir-
tækja í lengri eða skemmri tíma, ef
óhapp ber að höndum. Yfirleitt eru
fyrirtæki tryggð fyrir skemmdum á
eignum og gegn bótakröfum, en tjón
af völdum rekstrarstöðvunarinnar
lendir á þeim sjálfum.
Vert er að vekja athygli á því, að
öll helstu tryggingafélögin bjóða
sérstaka rekstrarstöðvunartrygg-
ingu, en ótrúlega fá fyrirtæki not-
færa sér þá þjónustu.
Rekstrarstöðvunartrygging nær
eingöngu yfir tjón, sem falla undir
almenna skilmála um brunatrygg-
ingar. Bætur greiðast fyrir það tap,
sem óhjákvæmilega má rekja beint
til brunans, en takmarkast þó við
vinnulaun fastra starfsmanna,
fasta kostnaðarliði og nettó ágóða,
sem hverfur eða minnkar á stöðv-
unartímanum.
Gjaldeyrisstaðan rýrn
aði um 733 milljónir
GJALDEYRISSTAÐA bankanna
rýrnaði um 733 milljónir króna á
fyrra helmingi ársins reiknað á með-
algengi tímabilsins á móti 1.575
milljóna króna rýrnun á sama tíma-
bili í fyrra, samkvæmt upplýsingum í
Hagtölura mánaðarins fyrir ágúst.
Gjaldeyriskaup bankanna voru
á tímabilinu janúar til júní 1983
um 2,2% minni en á sama tímabili
í fyrra, á gengi ýanúar til júní
1983, og gjaldeyrissala 8,4%
minni. í lok júní sl. var gjaldeyr-
isforði Seðlabankans um 4.038
milljónir króna, en nettógjaldeyr-
isstaða bankanna 1.811 milljónir
króna á gengi í lok mánaðarins.
Reiknað á gengi 30. júní sl. hef-
ur gjaldeyrisforði aukizt um 82
milljónir króna borið saman við
151 milljón króna rýrnun á sama
tíma í fyrra. Á tólf mánaða tíma-
bili, júlí 1982 til júníloka sl., rýrn-
aði gjaldeyrisforðinn um 1.951
milljón króna, en jókst hins vegar
um 743 milljónir króna á næsta 12
mánaða tímabili þar á undan.
í lok júní sl. var gjaldeyrisstaða
bankanna nettó 1.811 milljónir
króna og hafði rýrnað um 895
milljónir króna á fyrstu sex mán-
uðum ársins, samanborið við 1.981
milljón króna rýrnun á sama
tímabili í fyrra. Á tólf mánaða
tímabili, frá júlí 1982 til júní sl.,
rýrnaði gjaldeyrisstaða bankanna
nettó um 1.689 milljónir króna,
borið saman við 1.022 milljóna
króna rýrnun næstu tólf mánuði
þar á undan.
Hlutfallslega lækkun
á meðalupphæð tékka
Nokkur fjölgun á tékkum á sama tíma
Avísanaviðskipti jukust um liðlega
64,1% milli áranna 1982 og 1983, ef
tekið er mið af stöðunni í lok mái,
frá áramótum bæði árin. Ávísana-
Verðhækkanir á inn-
lendri framleiðslu
með frjálsri álagn-
ingu minni en á er-
lendri samkeppnis-
vöru í flestum tilvikum
Frjáls verðmynd-
un hefiir reynzt vel
Um síðustu áramót var ákvörðun verksmiðjuverðs gefin frjáls í nokkrum
greinum innlendrar iðnaðarframleiðslu, sem eiga í samkeppni við erlendar
iðnaðarvörur. Álagning á þessar vörur var hins vegar áfram bundin við visst
hámark, sem verðiagsyfirvöld ákveða.
Um þetta er fjallað í nýjasta fréttabréfi Verzlunarráðs íslands og segir m.a.:
„Lausleg athugun Verðlagsstofnunar á því, hvernig þetta nýja fyrir-
komulag hefur komið út sýnir, að verðhækkanir á innlendu framleiðslunni
með frjálsri álagningu hafa verið minni en á erlendu samkeppnisvörunni í
allflestum tilvikum. Sumstaðar var um lítinn mun að ræða, en þar sem
samkeppni er virkust var munurinn verulegur.
Þessi athugun var gerð 20. júlí sl. og sýnir hún verðbreytingu frá áramót-
um til þess tíma. Eftirfarandi tafla sýnir helstu niðurstöður:
innl. framl. Erl. samkeppnisv.
Niðursoðnar og niðurlagðar vörur 52% 55%
Drykkjarvörur (öl undanskilið) 30-50% 60-70%
Sælgæti 53% 60%
Hreinlætisvörur 40% 71%
Kex 54,3% 45,5%
Af hálfu verðlagsyfirvalda verður áfram fylgst með verðþróun á þeim
vörum, sem hafa verið gefnar frjálsar. Án efa er það öllum metnaðarmál,
að þessar vörur komi áfram vel út í samanburðinum og verði enn sterkari
vísbending þess, að frjáls samkeppni leiði til lægra vöruverðs.
Ef að líkum lætur, mun sú reynsla, sem þegar er fengin, hraða því, að
frjáls verðmyndun verði tekin upp á fleiri vörutegundum."
viðskipti voru samtals upp á liðlega
36.684 milljónir króna fyrstu fimm
mánuðina í ár, en til samanburðar
um 22.353 milljónir króna á sama
tíma í fyrra. Aukning ávísanavið-
skipta heldur ekki í við hækkun
lánskjaravísitölu á umræddu tíma-
bili, en hún hækkaði úr 345 stigum í
606 stig, eða um liðlega 75,65%.
Mánaðarmeðaltalið á umræddu
tímabili var um 7.337 milljónir
króna á þessu ári, en hins vegar
4.471 milljón króna á sama fimm
mánaða tímabili í fyrra.
Ef skoðaður er fjöldi tékka kem-
ur í ljós, að þeim hefur fjölgað um
9,1% milli ára. Fyrstu fimm mán-
uðina í ár voru þeir 4.680.000, en
til samanburðar 4.290.000 á sama
tímabili í fyrra.
Þá vekur það ennfremur at-
hygli, að meðalupphæð tékka
fyrstu fimm mánuði þessa árs er
ekki nema 5,4% hærri, en hún var
á sama tíma í fyrra. Meðalupp-
hæðir hafa því farið hlutfallslega
lækkandi, á sama tíma og tékkum
fjölgar.