Morgunblaðið - 23.06.1984, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 1984
21
Björgunarþyrla varnarliðsins komin á slysstaðinn. Morgunbla»i9/RAX
sinnis áður komið að flugvélar-
flökum og ekki nærri alltaf orðið
vitni að kraftaverki. Kraftaverk,
það var eina orðið sem gat lýst
því, er þeir upplifðu í morgunsól-
inni á jökulbungunni. Þeir eyddu
þó ekki dýrmætum tíma i að
hugsa | um eigin tilfinningar,
mestu máli skipti að koma mönn-
unum tveimur undir læknishend-
ur.
í sama mund var Gæsluþyrlan
að hefjast til flugs eftir að hafa
sett af sér þrjá síðustu björgun-
arsveitarmennina. Frá slys-
staðnum var haft talstöðvarsam-
band við þyrluna og gleðifréttirn-
ar færðar. í bækistöðvum björg-
unarmanna við jökulræturnar var
læknir, sem þegar í stað var flutt-
ur með þyrlunni beint á slysstað-
inn. Hann kannaði líðan mann-
anna og áfram var hlúð að þeim.
Suður á Keflavikurflugvelli var
björgunarsveit varnarliðsins köll-
uð út til að flytja mennina á
sjúkrahús í Reykjavík.
Sá glaði græni
Á meðan var hafist handa við að
ná þeim Dukes og Sikora úr flak-
inu. Skrokkurinn aftan við flug-
mannssætið var heillegur og hafði
skýlt þeim fyrir norðannæðingn-
um. Fyrstu menn voru með járn-
sög í pússi sínu og hófust handa
við að saga sundur hurðarstaf og
fleira, sem gat gert erfiðara fyrir
þegar slösuðu mennirnir voru tek-
nir úr flakinu. Björgunarmennirn-
ir „flýttu sér hægt“ með það í
huga að kapp er best með forsjá.
Búið var að klæða Englendingana
tvo í úlpur, ullarvettlinga, sokka
og húfur og veita þeim þá lækn-
ishjálp, sem hægt var að veita við
aðstæðurnar á slysstaðnum.
Björgunarþyrlan af Keflavíkur-
flugvelli, Jolly Green Giant, var
komin að jöklinum laust fyrir
klukkan sjö. í talstöðinni mátti
heyra flugmanninn spyrjast fyrir
um aðstæður á slysstað, hversu
harður snjórinn væri og hvaða
möguleikar væru á að lenda. Hann
flaug í sveig um jökulbunguna og
lækkaði síðan flugið rétt austan
við flakið. Snjórinn rauk upp og
björgunarsveitarmönnunum þar
niðri fannst þeir vera í stórhríð og
tólf vindstigum. Þyrluflugmaður-
inn tyllti sér síðan á „blátærnar"
og setti út tvo menn með sjúkra-
börur. Nokkurn tíma tók að ná
þeim Dukes og Sikora úr flakinu
og setja á börurnar en þegar því
var lokið lenti sá „glaði græni" á
staðnum og mennirnir voru settir
um borð. Klukkan var að verða
hálf átta. Tæpir sex tímar voru
liðnir síðan flakið hafði fyrst sést
úr TF ÓLI og ekki nema hálfur
þriðji tími síðan fyrstu björgun-
arsveitarmennirnir komu á stað-
inn. Örfáum mínútum eftir klukk-
an átta í gærmorgun var Englend-
ingunum ekið inn á Borgarspítal-
ann í Reykjavík — heimtir úr
helju.
Björgunarmennirnir á jöklinum
fóru að tygja sig niður skömmu
síðar. Eftir að hafa svo oft orðið
vitni að sigri dauðans yfir lífinu
leið þeim nú vel. Þreytan og syfjan
gleymdist alveg. Lífið hafði sigrað
dauðann.
- ÓV.
„Hvarflaði ekki að
nokkrum að menn-
irnir væru á lífi“
— sagði Sigurður Böðvarsson úr björgunarsveitinni Ingólfi
Hluti félaga úr björgunarsveitinni Ingólfi skammt norðan fjallsins Strúts.
Sigurður Böðvarsson er annar frá hægri í aftari röðinni.
Morjfunblaðið/Júlíus
Leitarmenn bera saman bækur sínar á jeppaslóðum skammt vestan Eiríks-
jökuls snemma í gærmorgun.
„ÞAÐ hvarflaði ekki að nokkrum
okkar, að mennirnir væru á lífi, ekki
síst eftir að við höfðum heyrt það í
talstöðinni að vélin væri svo illa far-
in, sem raun bar vitni,“ sagði Sig-
urður Böðvarsson, einn meðlima
björgunarsveitarinnar Ingólfs, þegar
blm. Mbl. náði tali af honum á leit-
arsvæðinu vestan Eiríksjökuls
snemma í gærmorgun. Sigurður var
þá var nýkominn ofan af jöklinum.
Hann var í hópi þeirra fyrstu sem
komu að flakinu af bresku vélinni,
þar sem hún hafði brotlent í um
1500 m hæð vestanvert í Eiríksjökli.
Jökullinn er 1675 m hár, þar sem
hann er hæstur.
Auk björgunarsveitarmann-
anna var Jón Baldursson, læknir,
sem jafnframt er formaður Hjálp-
arsveitar skáta, með í hópnum.
Vegna erfiðra skilyrða var ekki
hægt að lenda við flakið, en menn-
irnir voru ferjaðir eins nærri
slysstaðnum og kostur var af
þyrlu Landhelgisgæslunnar, TF-
GRO. Síðasta spölinn urðu þeir að
ganga. Voru þeir um 20 minútur á
leiðinni.
Alls fóru 32 menn frá björgun-
arsveitinni Ingólfi til leitar í
fyrrakvöld. Sögðu þeir í samtali
við blm., að þeir hefðu verið til-
búnir til brottfarar um miðjan
dag, en ekki lagt upp fyrr en um
kvöldmatarleytið. Töldu þeir sig
hafa verið komna á leitarsvæðið
um kl. 22 og voru að eigin sögn
með fyrstu mönnum á vettvang
við rætur jökulsins.
Rænulitlir
„Þegar við komum að vélinni
voru báðir vængirnir brotnir af
henni og hún lá á hliðinni. Ekkert
lífsmark var sjáanlegt fyrr en
mennirnir komu auga á okkur. Þá
reyndu þeir, aðallega þó annar, að
gera sig skiljanlegan en það var
lítið að marka það sem hann sagði.
Orðin voru sundurlaus," sagði Sig-
urður ennfremur. „Annar mann-
anna var orðinn afar kaldur á fót-
um og stoðaði lítið þótt hann væri
í 5 pörum af sokkum. Það var enda
mjög kalt á jöklinum í nótt, 11
stiga frost og vélin veitti þeim lít-
ið skjól. Hinn virtist talsvert
meiddur í andliti, var orðinn mjög
þrekaður og rænulítill."
Að sögn Sigurðar var það
fyrsta, sem björgunarmenn gerðu,
að koma plastdúk yfir vélina
þannig að mynda mætti eitthvert
skjól fyrir mennina tvo. Síðan
tóku tveir menn strax við að
nudda lífi í fætur þeirra, en sem
fyrr sagði var annar orðinn illa
kaldur. Báðir voru fremur illa
búnir, aðeins í skjóllitlum flíkum.
„Þegar við komum á svæðið var
augljóst að annar hvor mannanna,
hugsanlega báðir, hafði verið á
vappi við vélina, sennilega til þess
að koma neyðarsendinum fyrir.
Hann virkaði ekki þegar til átti að
taka,“ sagði Sigurður er blm. innti
hann eftir því hvort þetta hjálp-
artæki hefði verið um borð. „Ég
held að þetta hafi verið það sem
við köllum venjulega gúmbáta-
sendi, en kveikja þarf sérstaklega
á þessum tækjum, þ.e. þau fara
ekki sjálfkrafa í gang við óhapp.“
Þyrla varnarliðsins kom á jök-
ulinn rétt fyrir kl. 7 í gærmorgun,
eftir að óskað hafði verið eftir því
að hún kæmi til hjálpar. Um
hálfri klukkustundu síðar, kl. 7.34,
tilkynnti flugmaðurinn þyrlunnar,
að báðir Bretarnir væru komnir
um borð og stefnan hefði verið
tekin á Borgarspítalann. Þar var
áætlað að lenda um kl. 7.55 í
gærmorgun.
Félagar úr björgunarsveitinni Fiskakletti:
í
# MorgunblaðiÖ/Júlíus
Félagar úr Fiskakletti horfa upp á Eiríksjökul, þar sem þeir eru á flugvellinum við Húsafell.
Allar aðstæður til
leitar voru erfiðar
„ÞEIR, sem voru komnir hæst voru
komnir í 8—900 metra hæð, þ.e.
voru enn í hlíðum jökulsins þegar
vélin fannst,“ sögðu félagar úr
björgunarsveitinni Fiskakletti í
Hafnarfirði er blm. Mbl. ræddi við
þá um kl. 7 í gærmorgun, þar sem
þeir voru að snúa heimleiðis eftir
leitina við Eiríksjökul. Fiskaklettur
var með 22 af 29 meðlimum sínum
við leitina.
Sögðu Hafnfirðingarnir, að all-
ar aðstæður til leitar hefðu verið
slæmar er þeir komu uppeftir um
kl. 23 i fyrrakvöld. Þeir lögðu af
stað um kl. 19 en höfðu þá beðið
átekta í nokkrar klukkustundir.
Félagar úr Flugbjörgunarsveit-
inni, sem blm. ræddi við skammt
norðan fjallsins Strúts, tóku undir
þau ummæli Fiskaklettsmanna,
að aðstæður hefðu verið erfiðar.
Þá gerði það leitarmönnum ekki
auðveldara fyrir, að jeppaslóðirn-
ar á þessum slóðum eru torfarnar.
Önnur liggur upp með Norðlinga-
fljóti, þaðan sem farið er inn á
Arnarvatnsheiði, en hin norðan
Strúts í austurátt að Eiríksjökli.
Lentu margir bílanna i erfiðleik-
um og sumir festust.
Félagarnir í Fiskakletti sögðust
hafa verið með tvo snjósleða til
taks ef þyrfti, en þeir voru ekki
komnir í notkun þegar flakið
fannst laust fyrir kl. 2 í fyrrinótt.
„Það var eiginlega ekki fyrr en þá
að loksins sást eitthvað til á efsta
hluta jökulsins," sagði einn úr
hópnum.