Morgunblaðið - 23.06.1984, Qupperneq 24

24
MORGUNBLADIÐ, LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 1984

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavik.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 275 kr. á mánuöi innanlands. f lausasölu 25 kr. eintakiö.
*
LIN-stjórn í stjórnarandstöðu
Málefni Lánasjóðs ís-
lenskra námsmanna
(LÍN) hafa löngum verið
þrætuefni. Hefur ekkert lát
verið á deilum vegna hans
síðustu vikur og mánuði,
hvort heldur rætt er um
starfshætti sjóðsins, fjárráð
eða hve há lán ætlunin er að
veita námsmönnum í haust.
Ragnhildur Helgadóttir,
menntamálaráðherra, hefur
nú sent frá sér greinargerð
þar sem skýrt er frá því
hvernig hún vill að staðið
verði að framkvæmd mála
hjá sjóðnum næstu mánuði.
Greinargerðinni lýkur með
þessum orðum: „Með þessu
telur menntamálaráðuneytið
að sýnt hafi verið fram á að
því fer víðsfjarri að stefnt sé
að því að skerða fjárhag
Lánasjóðs íslenskra náms-
manna með þeim afleiðingum
að lánsfjárhlutfall miðað við
framfærslukostnað lækki úr
95% í 60% á þessu ári. Á hinn
bóginn er ljóst að hag náms-
manna er ekki borgið með því
að stjórn LÍN standi þannig
að málum að hvorki sé tekið
mið af stöðu ríkisfjármála né
almennum lánsfjármarkaði
við ákvarðanir um greiðslur
úr Lánasjóði íslenskra
námsmanna."
Stjórn lánasjóðsins hefur
látið í veðri vaka bæði leynt
og ljóst undanfarið að næsta
haust muni fjárhæðir lána
miðast við 60% af fram-
færslukostnaði stúdenta og
með það veganesti hafa
stjórnarandstæðingar með
Þjóðviljann í broddi fylkingar
skellt allri skuldinni á
menntamálaráðherra, fjár-
málaráðherra, ríkisstjórnina
og meirihluta framsóknar-
manna og sjálfstæðismanna á
Alþingi. í greinargerð
menntamálaráðherra segir
meðal annars: „Þess má geta
að stjórn LÍN er að mestu
pólitískt skipuð og andstæð-
ingar ríkisstjórnarinnar sitja
þar í meirihluta." Og einnig
er sagt frá því að stjórn LÍN
hafi í bycjun þessa árs neitað
að laga sig að niðurskurði á
fjárlögum og í lánsfjárlögum
og ákveðið upp á sitt eindæmi
að hækka lánshlutfallið á síð-
asta vormisseri úr 95% í
100%, þótt vitað væri að þessi
ákvörðun hefði það í för með
sér að þeim mun minna yrði
til skiptanna á haustmisseri
og af öllum tilburðum stjórn-
arinnar er ljóst að hún ætlaði
að kasta þessum vanda á
herðar ríkisstjórnarinnar.
Það kostar átak að ná því
markmiði menntamálaráð-
herra að viðhalda 95% hlut-
fallinu í haust. Til þess að það
takist þarf að sjálfsögðu að
vera eðlileg samvinna á milli
ráðuneyta og stjórnar lána-
sjóðsins. Hag námsmanna er
alls ekki borgið með því að
LÍN-stjórnin skipi sér í
stjórnarandstöðu. Raunar
liggur beinast við eftir þá
ádrepu sem meirihluti stjórn-
arinnar, stjórnarandstæð-
ingarnir, fær frá mennta-
málaráðuneytinu að þeir sem
hann skipa segi af sér.
Friður og
eldflaugar
Formaður friðarhreyf-
ingar kirknanna í Hol-
landi, Mient Jan Faber, hefur
í sjónvarpsviðtali lýst yfir
stuðningi við að bandarískum
kjarnorkueldflaugum verði
komið fyrir í Hollandi enda
verði þær til að ryðja braut-
ina fyrir afvopnunarviðræð-
um við Sovétmenn. Þetta er
söguleg yfirlýsing í Ijósi þess
að friðarhreyfingin í Hollandi
hefur verið talin öflugasti
andstæðingur ákvörðunar
Atlantshafsbandalagsins frá
1979 um að koma meðaldræg-
um bandarískum kjarnorku-
eldflaugum fyrir í 5 Vestur-
Evrópuríkjum fjarlægi Sov-
étmenn ekki SS-20-eldflaugar
sínar.
í orðum sínum lýsir Mient
Jan Faber raunar stefnu Atl-
antshafsbandalagsins sem
hefur orðið helsta bitbein
friðarhreyfinganna, hann
tekur sem sé undir það sjón-
armið að leiðin til að fá Sov-
étmenn að samningaborðinu
sé að sýna þeim einurð en
ekki víkja undan yfirgangi
þeirra með einhliða afvopnun.
Löngum hefur því verið hald-
ið að mönnum að hollenska
friðarhreyfingin væri þeirrar
skoðunar að með því að neita
kjarnorkuvopnum hjá sér
væru Hollendingar að gefa
fordæmi sem leiddi til dæmis
til þess að ekki yrðu nein
kjarnorkuvopn í Tékkósló-
vakíu. Nú telur leiðtogi þess-
arar hreyfingar að stefna
hennar hafi verið of þröng og
hún útiloki sig frá öllum
áhrifum með of einstreng-
ingslegri afstöðu — hann vel-
ur þann kost að lýsa yfir
stuðningi við meginsjónar-
miðið í stefnu NATO.
Hannes Hafstein tekur vid „Das Verdienstkreutz“-orðunni úr hendi vestur-þýska sendiherrans, dr. Jörg R. Krieg.
Sjö íslendingar og sjö Bandaríkjamenn heiðraðir vegna Kampen-slyi
„Að bjarga mannslífi er sú dýr
endurminning sem nokkur get
SEX íslendingum og sjö Bandaríkja-
mönnum var í gær veitt í vestur-þýska
sendiráðinu í Reykjavík orður og við-
urkenningarskjöl vegna björgunarxf-
reka þeirra er þeir unnu er restur-
þýska flutningaskipið, ms. Kampen,
sökk undan suðurströnd íslands að
kvöldi hins fyrsta nóvember síðastlið-
inn. Þá var Hannesi Hafstein, fram-
kvæmdastjóra SJysavarnafélags ís-
lands, veitt viðurkenningarorðan
„Das Verdienstkreutz“ af fyrstu
gráðu fyrir giftusamlega stjórnun allra
björgunaraðgerða eftir að slysið hafði
átt sér stað.
Mörgum er sjálfsagt í fersku
minni sá atburður er ms. Kampen
sökk um 22 sjómílur austsuðaustur
af Dyrhólaey og sex af þrettán
manna áhöfn var bjargað afr nær-
stöddum fiskiskipum með aðstoð
björgunarsveita varnarliðsins, sem
sendi tvær þyrlur og eina Her-
cules-flugvél á slysstaðinn, að
beiðni Slysavarnafélags íslands.
Það var sendiherra Vestur-
Þýskalands á íslandi, dr. Jörg R.
Krieg, sem veitti afreksmönnunum
orðurnar fyrir hönd forseta Vest-
ur-Þýskalands, prófessors Karls
Carstens. í ávarpi sínu sagði dr.
Jörg R. Krieg meðal annars að
framganga björgunarmanna við
„Gátum tyllt
nefhjólinu
á jökulinn“
— segir flugmaöur varnarliösþyrlunnar
sem sótti Bretana upp á Eiríksjökul
„ÞETTA var mjög erflö ferð.
Slysstaöurinn er á toppi Eiríks-
jökuls, sem er tiltölulega hár
miðaö við aðra jökla hér á landi.
Þarna var einnig mjög bratt og
fjúkandi lausamjöll, þannig að
það var mjög erfitt að athafna
sig,“ sagði capt. Rick Newton,
flugmaður varnarliðsþyrlunnar
sem náði í Bretana upp á Ei-
ríksjökul.
8,5. „Það var ólendandi og
við gátum aðeins tyllt nefhjól-
inu á jökulinn, meðan björg-
unarmenn okkar og læknir-
inn, sem með okkur var,
stukku út. Við hringsóluðum
síðan yfir meðan mennirinir
voru gerðir klárir til flutn-
ings, en menn úr Flugbjörgun-
arsveitinni höfðu undirbúið
flutning eins, og kostur var.
Við lentum síðan aftur á sama
hátt þegar allt var tilbúið og
tókum mennina um borð. Þeir
voru báðir með meðvitund.
Annar þeirra virtitst ekki
mjög slasaður en hinn leit
verr út og virtist talsvert
slasaður," sagði capt. Newton
ennfremur.
Newton sagði að þeir hefðu
lagt upp um sexleytið og lent
við Borgarspítalann klukkan
átta. Hann hrósaði björgun-
arsveitarmönnum og mönnum
frá Landhelgisgæslunni fyrir
sinn hlut, Hvað þá atvinnu-
menn á sínu sviði. Þeir hefðu
séð um skera mennina úr vél-
inni og undirbúið björgunina
eins vel og kostur var og auð-
veldað og flýtt þannig mjög
fyrir flutningi mannanna á
spítala.
Ásamt Rick Newton voru í
varnarliðsþyrlunni, lt. Scott
Dinapoli, aðstoðarflugmaður,
capt. Bob Dixon, læknir, tsgt.
Paul Turnbull, flugvélstjóri,
tsgt. Ron Taylor og sra. Doug
Poll fallhlífarbjörgunarliðar.
Newton hélt að með Bretun-
um tveimur væru þeir menn
orðnir 206, sem björgunar-
sveit varnarliðsins hefur átt
þátt í að bjarga hér á landi.
„Létti vi
að sonui
— segir Frank Sikora, fai
„ÉG ER mjög ánægður yfir að
það skuli hafa tekist að bjarga
syni mínum úr flakinu á Eiríks-
jökli og létti mikið við fréttirnar
um að sonur minn lifði,“ sagði
Frank Sikora í samtali við blm.
Morgunblaðsins í gærkveldi, faðir
annars Bretans sem brotlenti á
Eiríksjökli í fyrrakvöld, en tókst
að bjarga ásamt félaga hans í gær-
morgun, eftir 18 tíma veru á jökl-
inum.
„Ég hef ekkert getað talað við
hann. Vegna andlitsmeiðslanna