Morgunblaðið - 09.01.1985, Blaðsíða 1

48 SIÐUR
STOFNAÐ 1913
6. tbl. 72. árg. ___________________________________MIÐVIKUDAGUR 9. JANÚAR 1985________________________________Prentsmiðja Morgunblaðsins
A fv opnunarviðræð-
urnar hefjast á ný
Genf og MoHkvu, 8. janúar. Frá AP og önnn Bjarnadóttnr, fréttaritara MbL
UTANRÍKISRÁÐHERRAR Bandaríkjanna og Sovétríkjanna
náðu um það samkomulagi á fundi sínum í Genf, sem lauk í
kvöld, að fulltrúar ríkjanna hefji á ný viðræður um afvopnun-
armál. Verður dagsetning viðræðnanna ákveðin innan mánaðar.
George Shultz, utanrík-
isráðherra Bandaríkj-
anna, tekur í hönd
Andrei Gromyko, utan-
ríkisráðherra Sovét-
ríkjanna, í móttöku,
sem haldin var í aðsetri
bandarísku sendi-
nefndarinnar í Genf
síðdegis í gær.
Símamynd/AP.
Báðar aðilar voru sammála
um að á hinum væntanlegu
fundum skyldi rætt um marg-
vísleg efni hernaðarlegs eðlis,
þ. á m. geimvopn. Markmið við-
ræðnanna er að komast að
raunhæfu samkomulagi, sem
hindrað getur vígbúnaðarkapp-
hlaup í geimnum og útrýmt því á
jörðinni, að því er segir í sameig-
inlegri yfirlýsingu utanríkis-
ráðherranna, sem George
Shultz, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, las á fundi með
fréttamönnum í Genf í kvöld.
Yfirlýsingin var samtímis birt í
Moskvu.
Shultz sagði að viðræður sínar
við Andrei Gromyko væru mik-
ilsvert upphaf afvopnunarvið-
ræðna, en kvað mikinn ágreining
enn vera á milli Bandaríkja-
manna og Sovétmanna. „Enn á
eftir að leysa margvísleg erfið og
flókin ágreiningsefni,” sagði
hann.
í yfirlýsingu ráðherranna seg-
ir að þremur viðræðunefndum
verði komið á fót til að fjalla um
geimvopn og kjarnorkueldflaug-
ar, langdrægar og meðaldrægar.
Shultz sagði fréttamönnum að
rannsóknir Bandaríkjamanna á
geimvarnarkerfi hefðu komið til
umræðu á fundunum með
Gromyko og kvaðst hann hafa
fullvissað sovéska ráðherrann
um að Bandaríkjastjórn hefði
enn enga ákvörðun tekið um
smiði geimvopna.
Sovétmenn slitu afvopnunar-
viðræðum stórveldanna fyrir 13
mánuðum og hefur sambúð
þeirra verið mjög stirð að und-
anförnu.
Sovéski herinn í Afganistan:
Er stórsókn f
undirbúningi?
Nýjn Delbi, 8. juiir. AP.
SOVÉTTMENN hafa sent fleiri en
tíu þúsund hcrmenn að landamær-
um Afganistans viö íran og Pakist-
an og virðist sem þeir séu nú að
hefja stórsókn gegn frelsissveitun-
um í landinu. Er þetta haft eftir
vestrænum stjórnarerindreka í
Nýju Delhí, sem ekki er nafn-
greindur.
Að minnsta kosti sjö þúsund
hermenn hafa verið sendir til
vesturhluta Herats-héraðs, sem
liggur að íran, og á fjórða þús-
und til héraða þeirra er liggja að
Pakistan.
Sami heimildarmaður segir að
sovéski herinn og stjórnarherinn
í Afganistan hafi náð á sitt vald
tveimur mikilvægum samgöngu-
leiðum til Pansjer-dals í norður-
hluta landsins, sem hefur verið
höfuðvígi frelsissveitanna. Eru
það suður- og vesturleiðin í dal-
inn, en norðurleiðina er ekki
hægt að fara, þar sem þverhn-
íptir fjallgarðar loka henni.
Eina undankomuleið frelsis-
sveitanna úr dalnum er um Bar-
ikot í austurátt og ef Sovét-
mönnum tekst einnig að loka
henni eru liðsmenn sveitanna í
alvarlegri hættu staddir.
Herþotur íraka:
Réðust á flutninga-
skip í Persaflóa
BagdJMÍ, irak og Muuma, Bahrain, 8. janúar.
AP.
HERÞOTUR íraka gerðu í dag árás
á flutningaskip frá Suður-Kóreu er
það var á siglingu um Persaflóa,
skammt fyrir utan strönd frans.
Kinn af vélstjórum skipsins lét lífið
og annar maður í áhöfninni ssrðist.
Hernaðaryfirvöld í Bagdad
halda því hins vegar fram, að her-
þotur þeirra hafi í dag gert árásir
á þrjú skip í grennd við Kharg-
eyju á Persaflóa og gefa í skyn að
eitt þeirra hafi verið olíuflutn-
ingaskip. Af þessum árásum hafa
hins vegar engar spurnir borist.
Réttarhöldin í Torun:
Aðstoðarráðherra
vissi um áætlunina
— sagði Piotrowski höfuðsmaður, en breytti um framburð eftir réttarhlé
Toraa, 8. juéu. AP.
HÖFUÐSMAÐUR sá í pólsku
leynilögreglunni, sem skipulagði ránið
og morðið á séra Jerzy Popieluszko,
skýrði frá því fyrír rétti í Torun í dag,
að ákvörðunin um ránið hefði verið
tekin „á æðstu stöðum" og kvaðst
þess fullviss að aðstoðarinnanríkis-
ráðherra hefði vitað hvað var í undir-
búningi.
Eftir að hafa verið spurður um
þetta atriði i þaula af dómaranum
sagði höfuðsmaðurinn, sem heitir
Grzegorz Piotrowski og er 32 ára að
aldri, að sér kynni að hafa skjátlast
þar eð hann hefði aldrei haft
áþreifanlegar sannanir fyrir þvf að
-svo háttsettir menn tegndust laun-
ráðunum gegn prestinum.
Piotrowski sagði í upphafi yfir-
heyrslunnar í dag, aö ákvörðunin
um að ræna séra Popieluszko hefði
ekki verið tekin í deild þeirri I inn-
anríkisráðuneytinu, sem hann
starfaði í. „Ég veit hvernig hlutir
ganga fyrir sig í ráðuneytinu,”
sagði hann, „og lægst setti embætt-
l
Simamynd/ AP.
GRZEGORZ Piotrowski, höfuðs-
maður í pólsku leynilögreghiniii, í
upphafi yfirheyrslna fyrír réttinum í
Torun í dag. llann er ásamt þremur
öðrum lögregluforingjum sakaður
um ránið og morðið á séra Jerzy
Popieluszko, víðkunnum og vinsæl-
um stuðningsmanni óháðu verka-
lýðshrcynngarinnar í landinu.
ismaður, sem getur tekið svona
ákvörðun, er aðstoðarráðherra".
Eftir réttarhlé um miðjan dag
sagði Piotrowski réttinum aftur á
móti, að fullvissa sín um að ránið
nyti stuðnings á æðstu stöðum
hefði stafað af því að hann tók
mark á ummælum yfirmanns síns,
Adam Pietruszka ofursta, sem
einnig sætir ákæru fyrir hlutdeild
að ráninu og morðinu. „Ég sé nú að
ég hafði aldrei fyrir því neinar
haldbærar sannanir að einhver
„toppur” væri á bak við ráðagerð-
ina.“ Dómarinn sagði þá: „Þá er
ljóst, að „toppurinn* er aðeins sak-
borningurinn Adam Pietruszka
ofursti* Piotrowski svaraði dómar-
anum að bragði: „Ég geri mér nú
grein fyrir því, að Pietruszka er eini
háttsetti maðurinn, sem á hlut að
þessu máli.“ Hann bætti siðan við:
„Sennilega er best, að enginn „topp-
ur“ fyrirfinnist.“
Réttarhöldin I Torun hafa nú
staðið í sjö daga. Þau þykja einhver
hin merkustu, sem haldin hafa ver-
ið í kommúnistaríki fyrr og siðar.