Morgunblaðið - 20.01.1985, Síða 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. JANÚAR 1985
Þegar maðurinn á götunni sér
meðbróður sinn aka fram hjá i
stóra fína bflnum sínum dreymir
hann um að einn góðan veðurdag
muni hann sjálfur aka um i
svona bfl.
Þegar hinn maðurinn á göt-
unni sér ökumanninn í fallega
bílnum sínum dreymir hann um
þann dag sem helvítið missir bíl-
inn sinn svo að hann neyðist til
að ganga eins og hinir.
Svona geta markmiðin í lífinu
verið misjöfn. Þessari skilgrein-
ingu skaut upp í kollinum fyrir
framan sjónvarpsskerminn á
þriðjudagskvöld. Hún Vilborg
var að gera grein fyrir því
hversu hættulegt það gæti verið
ef útvarp og sjónvarp yrðu
frjálsir fjölmiðlar og óháðir
ríkisvaldinu eins og blöðin okkar
beggja. Svo gæti bara farið að
einhverjir sem ættu aura vildu
fara að útbúa og senda út efni
handa okkur hinum. Síðan erum
við hin svo skrýtin að verða feg-
in ef einhver hefur fé til þeirra
hluta sem gera skal, tala nú ekki
um ef hann vill verja því í að
fræða og skemmta okkur í stað
þess að byggja höll yfir sjálfan
sig eða eyða þeim á sig og sína á
Broadway eða i einhverri lax-
veiðiánni. Er nú ekki fremur von
til þess að boðið verði upp á al-
mennilega dagskrá og það meira
að segja vandaða islenska fram-
leiðslu ef menn geta og vilja
leggja fé í það, hvort sem það
eru félög eða samtök einstakl-
inga af einhverju tagi, sem hafa
áhuga á að bæta tónlistarvalið,
þáttagerð eða hysja obbolítið
upp tæknilegum gæðum.
Kannski er þetta bara tómt píp.
Við eigum bara að láta okkur
dreyma um þann dag þegar allir
eru orðnir að makráðum nöldr-
urum sem ekki vilja og geta lagt
í neitt. Ekki virðist það jrfir-
gnæfandi viðhorf á íslandi um
þessar mundir, með allri þessari
grósku i menningarmálum sem
byggð er á einstaklingum og
samtökum sem vilja og þora.
Það er auðvitað óskaplega
vont ef menn vilja líka ávaxta
sitt pund og afla peninga. Þó
þykir ekki alvont að afla peninga
í útlöndum og koma með þá inn i
landið. Ekki er það samt ein-
hlítt. Nýlega var fjögurra dálka
fyrirsögn í 8Íðdegisblaðinu:„ Út-
lendingar streyma til íslands i
tannviðgerðir". Tannlæknir
kvartaði sáran undan því að
Bandaríkjamenn hafi löngum
streymt hingað til lands í tann-
viðgerðir og nú væru Evrópu-
menn farnir að koma lfka, þar
sem þeir sæju sér hag í því. Væri
bara farið að hlægja að okkur á
ráðstefnum erlendis fyrir ódýrar
tannviðgerðir. Tannlæknar sem
sagt farnir að afla gjaldeyris
með góðum og ódýrum tannvið-
gerðum á heimsmælikvarða.
Ljótt ef satt er!
Vinsælt er að allir séu jafnir,
en menn vilja bara verða svo
misjafnlega jafnir. Tökum af
gefnu tilefni ríkisútvarpið, sem
rembist árið um kring við að
jafna og slétta allt út af mikilli
samviskusemi. Einkum ef þessi
varhugaverða tík sem gengur
undir nafninu pólitík gægist í
gáttum. Komi t.d. einhver frétt
um það sem Reykjavíkurborg
hyggst fyrir, hefur gert eða er að
framkvæma, er kallað á borgar-
stjóra eða annan fulltrúa meiri-
hluta borgarbúa sem hafa kosið
þá til að gera það sem gera skal í
borginni, og síðan er kallað á
fjóra fulltrúa minnihluta borg-
arbúa til að andmæla eða reka
það ofan i hann. Jöfnuður einn á
móti fjórum. Þegar vinstri flokk-
arnir voru í borgarstjórn var
oftast kallað á þrjá til að gera
grein fyrir því sem átti að gera
og einn á móti. Þegar stjórnar-
flokkarnir sem eru kjörnir full-
trúar meiri hluta þjóðarinnar
standa í stórræðum eru kallaðir
til oddviti ríkisstjórnarinnar eða
mest fulltrúar tveggja stjórnar-
flokkanna. Og síðan til að berja
á þeim og lýsa þetta sem þeir eru
að gera mestu óráðsíu fjórir full-
trúar minnihlutaflokkanna í
landinu. Það er tveir á móti fjór-
um. Þetta er hinn viðurkenndi
ríkisrekni jöfnuður, sem gengur
svo eins og kækur inn í umræðu-
þætti um öll möguleg almenn
mál. Leiðarar, þar sem er að
finna stefnumótandi skoðanir
dagblaðanna, eru lesnir í útvarpi
— einn úr hverju eintaki af sum-
um blöðum, tveir úr vissum ein-
tökum annarra blaða, sem hafa
fundið upp á því að skrifa auka-
leiðara fyrir þá daga sem þeir
ekki gefa út neitt blað. Semsagt
6 leiðarar úr 6 blöðum af Mbl. og
jafnað með einum aukaleiðara
úr gömlu blaði frá öðrum. Svona
má fá afstæðan jöfnuð, ef vel er
unnið.
Annars er tiltölulega sjald-
gæft að það sem fyrir ber í sjón-
varpi nái að mynda gárur í sinn-
inu. Miðillinn þeirrar náttúru að
áður en maður getur velt málinu
fyrir sér er komin ný setning og
ný mynd sem ekki má missa af
og svo koll af kolli. Þó gildir dá-
lítið öðru máli með spekingana,
Nóbelsverðlaunahafana, sem
spjalla á hverju ári. Þeir síðustu
nú í vikunni. Bæði setur maður
sig i sérstakar stellingar til að
missa nú ekki af einu orði, sperr-
ir eyrun eins og hundur á verði,'
og svona gáfaðir menn setja
skoðanir sínar fram á svo skýran
og einfaldan hátt að vandalaust
er að meðtaka. Hafa svo mikla
yfirsýn og eru yfir það hafnir að
rembast við að gera sig gildandi.
T.d. var nú gaman að heyra þá
spá um það hvaða tegund vfs-
inda verði efst á baugi eftir 20
ár. Læknarnir, eðlisfræðingarnir
og efnafræðingurinn voru sam-
mála um að þá mundi mest at-
hyglin beinast að heilanum,
tauga- og ónæmiskerfinu. Rubea
sagði meira að segja að það sem
fælist i mannslíkanum væri
miklu mikilvægara en þekking á
alheiminum. Hugsið ykkur, hvað
getur komið út úr einbeittum
rannsóknum á heilanum. Þegar
vitað verður betur hvernig þetta
merkilega tæki vinnur, fást
kannski skýringar á ótal mörgu
sem hingað til hefur flokkast
undir eitthvað „duló“. Seinna
fóru þeir að velta því fyrir
sér hvort tðlvurnar mundu ein-
hvern tima ná mannsheilanum.
Töldu það sem betur fer óliklegt.
Varla yrði hægt að gera tölvu og
prógrammera hana til að hafa
hugmyndaflug. Þannig gæti vél
varla orðið gáfaðri en maðurinn,
ef menn gætu þá nokkuð skil-
greint hvað eru gáfur.
Gaman var að heyra Nóbels-
verðlaunahafana í vísindum
segja frá því hvernig þeir hefðu
lent í sínu fagi og á þeirri braut
sem leiddi þá til þess árangurs
sem raun ber vitni. Daninn Niels
Jene hafði verið venjulegur hér-
aðslæknir til fertugs er hann
þurfti að afla sér aukatekna og
fór til þess á rannsóknastofu f
ónæmisfræði. Hefði allt eins get-
að lent I aukavinnu í stjarn-
fræðistöð. En þetta leiddi hann
til ómetanlegra uppgötvana um
ónæmiskerfi mannslíkamans.
Eðlisfræðingurinn Rube hafði
aftur á móti stefnt markvisst í
sömu áttina frá barnæsku og
hélt því fram að mál eins og
skortur á fjárveitingum og að-
stöðu gæti í hæsta lagi tafið vis-
indamanninn en ekki beint hon-
um af braut. Hann hafði í upp-
hafi vegferðar átt móður sem
snarlega keypti handa 10 ára
drengnum einhverja vísindalega
bók sem hann sýndi áhuga þegar
fjölskylduvinur talaði um hana
— og var upp frá því staðráðinn
í að helga vísindunum krafta
sína. Ætli megi ekki finna vendi-
punktinn einhvers staðar í lífi
manna, frægra og ófrægra. En:
Fólk sem skortir
færni, lagni,
fær ei unnið
margt að gagni.
(PH/ABS)
ÍJtíALS StímniltMR UL BV)G\Sm\
Snjóhvít fjöll, fagurblár himinn,
heit sól, endalausar skíðabrekkur,
vinalegir veitingastaðir, hlýleg hótel,
elskulegt fólk,
í einu orði sagt: Ævlntýrl.
Skíðakláfar, stólalyftur, toglyft-
ur, göngubrautir og skíðaskólar uppi
í brekku; sundlaugar, tennis- og
squashvellir, skautahöll, sleðaferö-
ir, bowling og hestamennska niður í
bæ. Og á kvöldln veitingastaðir,
spilavíti, leikhús, hljómleikar, kerta-
kvöld, krár og skemmtistaðir.
Útilokaö að láta sér leiðast.
Á KR. MMl-
ttadgastein er einn frægasti
vetraríþróttastaður Evrópu,
vettvangur heimsbikarkeppninnar á
skíðum og jafn spennandi fyrir var-
kára byrjendur sem fífldjarfa
stórmeistara.
Úrval býður2la vlkna skíðaferð-
ir til Badgastein 9. og 23. febrúar.
Verðlð er óviðjafnanlegt, frá aöeins
24.243krónum, enda eru vinsæl-
ustu gististaðirnir óðum
að fyllast.
Verlu samferða!
Ferðaskrifstofan Úrval við Austurvöll, sími 26900.