Morgunblaðið - 01.03.1985, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. MARS 1985
ÚTVARP / S JÓN VARP
Andvara-
leysi
Það er oft næsta átakanlegt að
sjá hversu andvaralausir og
andlausir menn verða í stórum
ríkisstofnunum. Þá á ég ekki við
hinar tiltölulega smáu ríkisstofn-
anir lands vors heldur miklu
fremur við ríkisstofnanir nálægra
velferðarríkja eins og til dæmis
frænda vorra á Norðurlöndunum.
Eða hvar annars staðar gæti orðið
til önnur eins sjónvarpsmynd og
var hér sýnd frá norska sjónvarp-
inu fyrir nokkru og lýsti tveimur
auðnuleysingjum á klettaskeri —
en þá mynd sæmdi ég í háðung-
arskyni „Norrænum Óskarsverð-
launum".
Enn betra dæmi er kannski
danska barnamyndin Kári fimm
ára er leysti af hólmi hinn frá-
bæra evrópska teiknimyndaflokk
Sú kemur tíð. Þessi Nordvision-
mynd af Kára litla stoð í næstum
hálftíma á þriðjudaginn var. Þar
var því lýst er mamma hans Kára
hringir í systur hans úr vinnunni
og biður þess að þau systkinin
færi pabba sínum nesti í vinnuna.
Systirin vekur Kára og fer síðan
mestur hluti filmunnar í að sýna
hann önnum kafinn við að smyrja
fimm brauðsneiðar handa pabb-
anum. Það er ef til vill rangt að
telja þessa mynd frænda vorra
Dana mjög ófrumlega því í raun-
inni má finna frumiegt atriði í
myndinni. Hér er átt við ofaná-
leggið er Kára tókst á endanum að
klína ofan á brauðsneiðarnar
fimm. Þar var nefnilega ekki um
að ræða spægipylsu eða danska
herragarðsskinku, heldur súkku-
laðiflögur.
Textinn
Það hefði nú kannski verið hægt
að hafa pínulítið gaman af þessari
mynd um hann Kára litla, ef hinir
íslensku starfsbræður hinna
dönsku snillinga hefðu ekki sýnt
af sér það andvaraleysi að setja
einvörðungu ritaðan texta með
myndinni. Hvernig stendur á því
að engum datt í hug innan hinnar
tiltölulega fáliðuðu ríkisstofnunar
sem sjónvarpið okkar er að inná
mynd sem þessa ætti að lesa text-
ann? Er máski ætlunin að kenna
börnum dönsku í krafti myndar
þar sem leikendur muldra oní
bringu sér á næsta óskiljanlegu
Kaupinhafnarskrolli? Ég tek und-
ir það með Birni S. Stefánssyni er
lagði það til hér í blaðinu fyrir
skömmu að íslenskt tal verði sett
inná barnamyndir á myndböndum
og í sjónvarpi. Slíkt eflir ekki að-
eins málkennd barnanna heldur
opnar þeim leið að víðara mynd-
sviði, ef svo má segja.
Framkvæmdin
Mér finnst þessi tillaga dr.
Björns frá 19. þessa mánaðar
raunar næsta sjálfsögð en ekki
finnst mér skipta minna máli að
þar takist vel til um framkvæmd-
ina. Framsögn þeirra, er lesa inná
myndsnældur og kvikmyndir,
verður í senn að vera skýr og
leikræn og lifandi — í samræmi
við efnið hverju sinni. Tel ég per-
sónulega að Guðna Kolbeinssyni
hafi tekist hvað best upp á þessu
sviði í þáttaröðinni Sú kemur tíð.
En Björn S. Stefánsson vill ganga
lengra í þessu efni. Hann vill
nefnilega einnig setja íslenskt tal
við fullorðinsmyndir í sjónvarpi.
Gætuð þið hugsað ykkur lesendur
góðir gamalkunnar raddir íslenskra
leikara hljóma í stað Richards
Burton eða Sir Johns Gielgud?
Slíkt er óhugsandi og hvaða ís-
lensk leikkona vill taka til máls í
stað Bette Davis? Ég vænti svars.
Nú, og ekki má gleyma því að
sumir heyra alls ekki mælt mál í
sjónvarpi.
Ólafur M.
Jóhannsson
Hér sést hvar
hleypt er milljón
volta straumi á
bfl nokkurn án
þess að bflstjór-
ann eða bflinn
saki. Sama gerist
t.d. þegar flugvél
verður fyrir eld-
ingu, þar sem
straumurinn fylg-
ir aðeins yflr-
borðinu.
Á SVEITA-
LÍNUNNI
— þáttur frá RÚVAK
mmm I kvöid ki. 23.15
Válynd
veður
Wm I kvöld kl. 21.45
45 verður sýnd í
*”* sjónvarpi bresk
heimildarmynd sem nefn-
ist Válynd veður. Þýðandi
er Jón 0. Edwald.
Að sögn Jóns er í mynd-
inni fjallað á fræðilegan
hátt um veðurofsa. Sagt
verður frá hvassviðrum
og sýndar skemmdir sem
orðið hafa af völdum
þeirra. Þá verða tekin
fyrir öldugangur og flóð
bæði sjávarflóð og vatns-
flóð vegna úrkomu. Loks
verður fjallað um eldingar
og þrumuveður.
I myndinni er tilrauna-
maður látinn ganga í
gegnum ýmsar raunir til
að sýna hvernig maðurinn
stenst hinar ýmsu ham-
farir. Fyrst er hann látinn
fara inn í vindgöng eins
og notuð eru til að reyna
flugvélar í, og vindkraft-
urinn er smátt og smátt
aukinn uns maðurinn fýk-
ur um koll. I annarri til-
raun er hann látinn inn í
rennu og hleypt á hann
vatni þar til straumurinn
tekur hann með sér. í
þriðju tilrauninni eru
færðar sönnur fyrir því að
sé maður inni í málmhylki
og hleypt á það straumi
fer straumurinn eftir yf-
irborðinu. Tilraunamað-
urinn er settur inn í bíl og
hleypt á hann milljón
volta straumi nokkrum
sinnum. Hvorki manninn
né bílinn sakaði. f mynd-
inni kemur fram að far-
þegaflugvélar verði a.m.k.
einu sinni á ári fyrir eld-
ingu en hún veldur engu
tjóni þar sem hún hleypur
utan á vélinni og heldur
áfram.
15 er þátturinn Á
“ sveitalínunni
frá RÚVAK á dagskrá.
Umsjónarmaður er að
venju Hilda Torfadóttir.
i
í kvöld ræðir Hilda
fyrst við Kristlaugu
Pálsdóttur sem býr að
mestu leyti ein á af-
skekktum bæ sem nefnist
Engidalur og er í Bárð-
ardal. Kristlaug á tvo
syni, annar er búsettur í
Reykjavík en hinn í
heimavistarskóla úti á
landi. Eiginmaður hennar
er sjómaður og því er
Kristlaug lengst af ein á
bænum. Þar hugsar hún
um kindurnar sínar 40 og
sinnir jafnframt heimil-
isstörfunum.
Kristlaug fluttist að
Engidal fyrir mörgum ár-
um til að annast aldraða
foreldra sína. Þegar faðir
hennar lést og móðir
hennar fluttist brott afréð
Kristlaug að búa áfram í
Engidal. Hún spjallar nú
við Hildu um hitt og þetta
og segir frá lífinu við
þessar óvenjulegu aðstæð-
ur.
Þá ræðir Hilda við
Tryggva Harðarson í
Svartárkoti í Bárðardal.
Hann ætlar að segja frá
mjög erfiðum göngum
sem hann fór í fyrir um 20
árum.
Loks leggur Hilda þrjár
gátur i bundnu máli fyrir
hlustendur en gáturnar
eru eftir gamlan mann frá
Öxnarfirði. Rétt svör
verða síðan gerð heyrin
kunn í næsta þætti að
viku liðinni.
Frumskógur
stórborgarinnar
— bandarísk mynd frá 1950
■i Föstudags-
15 myndin er
— bandarísk frá
árinu 1950 og nefnist
Frumskógur stórborgar-
innar (Asphalt Jungle).
Doc Riedenschneider er
roskinn glæpamaður.
Hann er ekki fyrr laus úr
fangelsi en hann fer að
leggja á ráðin um helj-
armikið skartgriparán.
Að bakhjarli hefur
hann sóðalegan lögfræð-
ing í fjárkröggum eftir
afdrifaríkt og kostnaðar-
samt ástarsamband með
hjákonu sinni Angelu.
Ránið heppnast og allt
virðist ætla að ganga að
óskum. En lögreg' *n er á
næsta leiti og vill skiljan-
lega óð og uppvæg hafa
hendur í hári ræningj-
anna.
Leikstjóri er John Hus-
ton en með aðalhlutverk
fara Sterling Heyden,
Sam Jaffe, Laouis Calh-
ern og síðast en ekki síst
Marilyn Monroe, kyn-
táknið fræga, en sem
kunnugt er eru menn ekki
á eitt sáttir um leikhæfi-
leika hennar.
ÚTVARP
v
FÖSTUDAGUR
1. mars
7.00 Veöurfregnir. Fréttir.
Bæn.
A virkum degi. 7.25 Leikfimi.
7.55 Daglegt mál. Endurt.
páttur Siguröar G. Tómas-
sonar frá kvöldinu áður.
8.00 Fréttir. Dagskrá. 8.15
Veðurfregnir.
Morgunorð: — Sigurbjörn
Sveinsson talar.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
„Plpuhattur galdrakarlsins"
eftir Tove Jansson
Ragnheiður Gyða Jónsdóttir
les þýðingu Steinunnar
Briem (12).
9J0 Leikfimi. 9.30 Tilkynn-
ingar. Tónleikar. 9.45 Þing-
fréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veður-
fregnir. Forustugr. dagbl.
(útdr.).
10.45 „Það er svo margt að
minnast á“
Torfi Jónsson sér um þátt-
inn.
11.15 Morguntónleikar.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veöur-
fregnir. Tilkynningar. Tón-
leikar
14.00 „Blessuö skepnan" eftir
James Herriot
Bryndls Vlglundsdóttir les
þýðingu slna (17).
14.30 A léttu nótunum
Tónlist úr ýmsum áttum.
15.30 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15
Veðurfregnir.
1620 Slödegistónleikar: Tónlist
eftir Georg Friedrich Hándel
a. Konsert fyrir tvær lútur og
strengjasveit. Julian Bream
leikur með Monteverdi-
hljómsveitinni; John Eliot
Gardiner stjórnar.
b. Fiðlukonsert I B-dúr.
Yehudi Menuhin leikur með
og stjórnar Hátlðarhljómsveit
sinni.
c. Konsert I B-dúr. Maurice
André leikur á trompet meö
Kammersveitinni I Heilbronn.
Jörg Faerber stjórnar.
d. Konsert nr. 3 I F-dúr.
Enska kammersveitin leikur;
Karl Richter stjórnar.
17.10 Slödegisútvarp
Tilkynningar
18^45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. Tilkynningar.
19.50 Daglegt mál. Valdimar
Gunnarsson flytur þáttinn.
20.00 Lög unga fólksins. Þóra
Björg Thoroddsen kynnir.
20.40 Kvöldvaka
a. Frá safnamönnum
Mjöll Snæsdóttir segir frá.
b. Mannahvört og morðgrun-
ur
Olfar K. Þorsteinsson les
annan þátt.
c. Kórsöngur
Karlakórinn Vlsir syngur.
Stjórnandi: Geirharöur Val-
týsson.
d. Slðasta sjóferö Emmu
Arni Helgason les sjóferða-
þátt eftir Agúst Lárusson.
Umsjón: Helga Agústsdóttir.
21.30 Kvöldtónleikar
„Silete Vente“, kantata fyrir
sópran, óbó og strengjasveil
eftir Georg Friedrich Hándel.
Halina Lukomska syngur
SJÓNVARP
19.15 A döfinni
Umsjónarmaður Karl Sig-
tryggsson.
Kynnir Birna Hrólfsdóttir.
19.25 Krakkarnir I hverfinu
11. Kalrln heldur jafnvæg-
inu.
Kanadfskur myndaflokkur I
þrettán þáttum, um atvik I llfi
nokkurra borgarbarna.
Þýðandi Kristrún Þórðar-
dóttir.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli.
20.00 Fréttir og veöur.
20.30 Auglýsingar og dagskrá.
20.40 Kastljós
FÖSTUDAGUR
1. mars
Þáttur um innlend málefni.
Umsjónarmaður Helgi E.
Helgason.
21.15 Skonrokk
Umsjónarmenn Haraldur
Þorsteinsson og Tómas
Bjarnason.
21.45 Válynd veður
Bresk heimildamynd um
veöurofsa: flóö, fellibylji og
þrumuveður og hvernig
maöurinn stenst sllkar ham-
farir.
Þýöandi Jón O. Edwald.
22.45 Frumskógur stórborgar-
innar
(Asphalt Jungle) s/h.
Bandarlsk biómynd frá
1950.
Leikstjóri John Huslon.
Aðalhlutverk: Sterling Hayd-
en, Sam Jaffe, Louis Cal-
hern og Marilyn Monroe.
Roskinn glæpamaöur er ekki
fyrr laus úr fangelsi en hann
byrjar að vinna aö miklu
skartgriparáni og hefur lög-
fræöing I fjárkröggum að
bakhjarli.
Þýðandi Baldur Hólmgeirs-
son.
00.20 Fréttir (dagskrárlok.
með „Collegium aureum“-
kammersveitinni.
22.00 Lestur Passlusálma (23).
22.15 Veðurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgúndagsins.
Orð kvöldsins.
22.35 Ur blöndukútnum
Sverrir Páll Erlendsson.
(RUVAK).
23.15 A sveitalfnunni
Umsjón: Hilda Torfadóttir.
(RÚVAK).
24.00 Fréttir. Dagskrárlok.
Næturútvarp frá rás 2 tll kl.
3.00.
10.00—12.00 Morgunþáttur
Stjórnendur: Páll Þorsteins-
son og Sigurður Sverrisson.
14.00—16.00 Pósthólfiö
Stjórnandi: Valdls Gunnars-
dóltir.
16.00—18.00 Léttir sprettir
Stjórnandi: Jón Ólafsson.
23.15—03.00 Næturvaktin
Stjórnendur: Vignir Sveins-
son og Þorgeir Astvaldsson.
(Rásirnar samtengdar að
lokinni dagskrá rásar 1.)