Morgunblaðið - 21.04.1985, Side 7

Morgunblaðið - 21.04.1985, Side 7
MORGUNELADIÐ, SUNNUDAGUR 21. APRÍL 1985 B 7 HUAfc koSTAR 'E.I&IMUESA, ÓLL þESSI. UlTLEYSPl? HVERNTG VÆRT AÐ tr^ncrw-AV ^YNA KlNVERSKU 8RRA rRfhhRí)\ flÐFERH>IMA ? EKKt EF ÓG REVK \ K 1 K|£> þ'A 'EKKl ALDtlLlS ll þ'A MUNDI ENGINN VIL3A BORGA \OKKUR KRUP _N& JT \\ r O r- W SÚm VJE jnjuljjf' \\ 1 / ***** ö e\ót hættara við slysum, vinnuafköst þeirra eru minni o.s.frv. Það er margt sem bendir til þess að dra- ga megi úr líkunum á að fólk líði fyrir og jafnvel deyi fyrir aldur fram úr margumtöluðum menn- ingarsjúkdómum, ef fólk stundar hóflega og skynsamlega líkamsr- ækt. Því hefur jafnvel verið haldið fram að gott líkamsfar dragi úr líkum á að fólk veikist af ýmiskon- ar krabbameinssjúkdómum. Fyrir nokkru fór fram rannsókn á opinberum starfsmönnum í Bretl- andi. Gerður var samanburður á <0» mönnum er reyndu þó nokkuð á sig í meira en hálftíma á viku og þeim er reyndu minna á sig. í ljós kom að i hópnum sem reyndi reglubundið á sig var tíðni hja- rtaáfalla margfalt lægri en hjá kyrrsetumönnum ... Ekki er enn fullkomlega vitað hversvegna lík- amsþjálfun hefur fyrirbyggjandi áhrif gagnvart ýmsum sjúkdóm- um. Sumir segja að það sé vegna þess að þjálfunin leiði til lækkaðs blóðþrýstings, minni óþarfa lik- amsfitu og minni blóðfitu. Aðrir segja að mikilvægustu áhrifin séu á taugakerfið og tilfinningalifið þ.e.a.s. að streita minnki og að ein- staklingurinn verði betur í stakk búinn til að þola streitu. Þetta er heldur ekki aðalatriðið, heldur hitt að læknavísindin eru almennt að viðurkenna það betur og betur að rétt líkamsþjálfun — líkamsrækt er áhrifarík leið til að koma í veg fyrir sjúkdóma. Það má jafnvel benda á, að t.d. tíðkast það sumstaðar í Þýskalandi að fólk geti haft beinan fjárhagsleg- an hagnað af því að stunda lík- amsæfingar. Þar hafa líftrygg- ingafélög boðið lægri líftrygg- ingagjöld ef fólk fellst á að stunda reglubundnar likamsæfingar i viðurkenndum æfingamiðstöðv- 8%_ ATVINNUSKIPTING A LANDINU OG I REYKJAVÍK1971-1982 hlutfall heilbrigðismála af öllum greinum .8% 7%. E3 LANDIÐ ALLT ðfl REYKJAVlK 6%. 5%. 4%_ 3%_ 2%. 1% _ .7% 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 um. Bæði tryggingafélögin og viðskiptavinirnir hafa góðan hag af þessu." Vöðvagigt, sjúkdómur eða sjálfskaparvíti Ingólfur Sveinsson læknir hefur einnig ritað athyglisverða grein sem hefur verið sérprentuð úr Hjartavernd 1979 og ber heitið „Vöðvagigt, sjúkdómur eða sjálfskaparvíti". Vöðvagigt er einn af algengari sjúkdómum hér á landi og talið að um það bil þriðji hver maður þjáist af henni. Hingað til hefur vöðvagigtin þó notið lítillar virðingar lækna og sjúklingar oft þurft að ganga í gegnum langar, kvalafullar og kostnaðarsamar rannsóknir til að Eins og sjá má á þessu súlurítí hefur fjöldi þeirra sem vinna viö heilbrigöisþjónustuna í Reykjavík og á landinu öllu tvöfaldast á sl. áratug. Súluritið er unniö upp úr Árbók Reykjavíkur 1984 og töl- urnar eru reiknaöar út frá mann- árum. útiloka að hann sé haldinn ein- hverjum lífshættulegum sjúkdóm- um, jafnvel þó tiltölulega augljóst sé að viðkomandi sé haldinn vöðvagigt á háu stigi. í Mbl. 13. nóvember ’81 er rætt við Ingólf um vöðvagigt og hann spurður hvað hægt sé að gera til að fyrir- byggja og lækna vöðvagigt. Þar segir hann m.a.: „Fólk sem er með vöðvagigt í einhverjum mæli hefur alltaf truflun á lífeðlisfræðilegri starf- semi sem nær út fyrir vöðvakerfið sjálft. Gigtin hefur ríka tilhneig- ingu til að viðhalda sjálfri sér þeg- ar hún er einu sinni komin í gang og maður getur hugsað sér í því sambandi marga vítahringi. Mér virðist að hlutverk læknis i með- ferð vöðvagigtar sé að þekkja og rjúfa þessa hringi og kenna sjúkl- ingnum aðferðina. Eg trúi því að endanlegt markmið meðferðar eigi ekki aðeins að vera það að sjúklingur læknist, heldur að það- an í frá hafi hann kunnáttu til og nokkra ábyrgð á að halda sjálfum sér í lagi. Hér verða nefndir þrír vítahringir sem eru sennilega allt- af fyrir hendi í slæmri vöðvagigt. a) Verkur — vöðvaspenna. Hvar sem verkur er í líkamanum þar spennist vöðvi. Vöðvi sem er spenntur í nokkurn tíma verður aumur. Þannig getur verkur og vöðvaspenna viðhaldið hvort öðru. Meðal aðferða til að rjúfa þennan vítahring eru: nudd, hiti, lyf, notk- un vöðvans, það er að segja hreyf- ing. b) Taugaspenna — vöðvaspen- na. Til taugaspennu heyrir kvíði, reiði, dapurleiki og það ástand sem í daglegu tali nefnist stress. Sams konar taugaspenna veldur reyndar einnig öðrum lífeðlisfræðilegum truflunum og jafnvel sálvefrænum truflunum sem geta þróast yfir í sjúkleika- ástand ef fólk lætur reka á reiðan- um. Dæmi um slíkar sálvefrænar truflanir eru hraðari hjartsláttur, hækkaður blóðþrýstingur, dýpri öndun, aukinn sviti, titringur, munnþurrkur, niðurgangur, her- pingur eða kökkur í hálsi, aukin öndunarþörf og fleira. Ég læt nægja að benda á að lík-

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.