Morgunblaðið - 03.09.1985, Blaðsíða 44
44
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIDJUDAGUR 3. SEPTEMBER 1985
Lovísa Helga-
dóttir - Minning
Fædd 24. mars 1912
Dáin 22. ágúst 1985
í dag verður til moldar borin
mágkona mín, Lovísa Helgadóttir.
Foreldrar hennar voru Helgi
Árnason, fyrrum safnahúsvörður,
og eiginkona hans, Þuríður
Bjarnadóttir.
Lovísa var yngst barna þeirra
hjóna og eru nú þrjú þeirra á lífi,
Margrét, Ellert og Bjarnveig, en
Jóhannes sem var elztur er látinn
fyrir allmörgum árum.
Margs góðs er að minnast frá
kynnum mínum við Lúllu, en und-
ir því nafni gekk hún meðal fjöl-
skyldunnar og nánustu vina.
Á átján ára aldri var hún í skóla
í Þýzkalandi um eins árs skeið, en
áður hafði hún sótt nám í Verzl-
unarskóla íslands. í veikindafor-
föllum föður síns starfaði hún í
Safnahúsinu þar til hún giftist ár-
ið 1936 eftirlifandi eiginmanni
sínum, Magnúsi Pálssyni, verzlun-
armanni.
Um tíu ára skeið bjuggu þau í
sama húsi og við hjónin og urðu
kynni okkar náin og góð og héld-
ust svo ávallt síðan.
Á þessum árum varð hún fyrir
þeim þungu áföllum að missa tvö
fyrstu börn sín, dóttur, fjögurra
ára, og son stuttu eftir fæðingu, en
við hlið síns trausta eiginmanns
vann hún bug á þessum raunum
sínum. Þau hjón eignuðust síðan
þrjú börn, Helga Þór, Elínu og
Þuríði. Elín er gift Sigurði Ingi-
marssyni, bifreiðastjóra, og eiga
þau þrjú börn, einn son og tvær
dætur. Helgi Þór er giftur Krist-
ínu Guðmundsdóttur, en þau eru
barnlaus. Þuríður er yngst þeirra
og ógift.
Að eðlisfari var Lovísa glaðlynd
og þótti gaman að vera með vinum
og kunningjum. Hún hafði gott
skopskyn og glöggt auga fyrir
spaugilegum hliðum lífsins, en
jafnframt var traust hennar á æð-
ri máttarvöld mikið og trú hennar
á Guð, sem foreldrar hennar höfðu
innrætt henni, ávalit ofarlega í
huga. Þessir góðu kostir hennar
styrktu hana mjög í þungri lífs-
baráttu, því auk barnamissisins
átti hún við margháttuð veikindi
að stríða.
Á fyrri hjúskaparárum sínum
dvöldu þau hjón ásamt börnum
sínum á sumrin í sumarbústað, er
við hjónin áttum með þeim. Þar
undi Lovísa sér vel, því útilífið átti
vel við hana.
Síðar lögðust þessar sumardval-
ir smátt og smátt af, þegar börnin
voru komin á legg og farin að vera
sjálf sín ráðendur.
Þau hjón stunduðu síðar reglu-
lega sund í sundlaugunum í Laug-
ardal og héldu því áfram þar til
Lovísa var lögð inn á Landa-
kotsspítala, þar sem hún lést hinn
22. ágúst sl.
í gegnum veikindi sín átti Lov-
ísa erfitt með að stunda öll nauð-
synleg heimilisstörf. Eiginmaður
hennar var henni ávallt hjálpleg-
ur á því sviði sem öðrum. Þá ber
ekki síður að geta þess hversu
ómetanlega hjálp dætur hennar
veittu henni við margskonar störf
á heimilinu.
í hinni síðustu spítalaiegu
skiptust dætur hennar á að sitja
hjá henni. Það er, eins og áður er
sagt, margs að minnast frá löng-
um kynnum við þessa heiðurs-
konu, en þessar fátæklegu línur
læt ég nægja.
Við hjónin vottum eiginmanni
hennar, börnum, tengdabörnum
og barnabörnum einlæga samúð
og vonum að góðar minningar um
farinn ástvin megi verða sorginni
yfirsterkari.
Svo kveðjum við hjónin vin og
systur með þökk og góðar minn-
ingar í huga.
Sofðu vært hinn síðsta blund,
unz hinn dýri dagur ljómar,
Drottins lúður þegar hljómar
hina miklu morgunstund. (V. Briem)
V. Björnsson.
Kalliðerkomið,
komin er nú stundin,
vinsaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér sinn síðsta blund.
(V.Briem)
Móðursystir mín Lovísa, eða
Lúlla frænka, eins og hún var allt-
af kölluð í fjölskyldunni er látin.
Á slíkum kveðjustundum koma
margar endurminningar fram í
hugann, og um leið verður manni
ljóst hve stutt lífshlaup okkar er
í raun. Mínar fyrstu bernskuminn-
ingar tengjast Lúllu frænku, því
hún bjó ásamt eiginmanni sínum,
Magnúsi Pálssyni, í sama húsi og
foreldrar mínir, á Njálsgötu 10, en
þar var bernskuheimili mitt til 12
ára aldurs. Lúlla var yngst móður-
systkina minna og mér þótti mikið
til hennar koma.«Hún kenndi mér
fyrstu stafina og ég man, að ég
var tíður gestur á efri hæðinni
hjá Lúllu og Magga, meðan við
bjuggum í sama húsi. Lúlla var
að eðlisfari ákaflega glaðlynd og
kát og gaman að vera samvistum
við hana. Börn hændust að henni
og má segja að í okkar fjölskyldu
hafi hún alltaf verið uppáhalds-
frænka okkar systkinabarna
sinna. Hún var alltaf hlý og einlæg
og þessir eðliskostir hennar komu
best fram í því, að þeim, sem
kynntust henni, þótti strax vænt
um hana, treystu henni og leið vel
í návist hennar.
Móðir hennar, amma mín, var
sín síðustu æviár hjá henni á heim-
ili þeirra Magnúsar, því þar kaus
hún helst að eyða ævikvöldi sínu.
Lífsreynsla Lúllu var oft þung
og við skildum ekki af hverju svo
mikið þurfti að leggja á eina fjöl-
skyldu. Tvö fyrstu börn sín misstu
þau, annað fjögurra ára, hitt nokk-
urra daga gamalt. Þau eignuðust
síðan einn son, Helga Þór, og tvær
dætur, Elínu og Þuríði. Lúlla veikt-
ist af berklaveiki á þessum árum
og varð því oft að dveljast bæði
lengri og skemmri tima á sjúkra-
húsum, meðan börnin voru ung.
Hún sigraðist þó á berklaveikinni,
en heilsuhraust varð hún aldrei
að öllu leyti.
Lúlla var þrátt fyrir allt þetta
mikil gæfumanneskja. Hún lifði
alltaf í hamingjusömu hjónabandi
og átti einstaklega góðan eigin-
mann, sem vildi allt fyrir hana
gera og reyndist henni traustur í
blíðu og stríðu. Oft kom það í hlut
hans að hugsa um heimili og börn
í veikindum Lúllu og gerði hann
það af mikilli natni og umhyggju-
semi. Börnin lærðu einnig fljótt
að taka tillit til veikinda móður-
innar og umhyggja þeirra fyrir
henni var einstök. Dæturnar Elín
og Þuríður sýndu móður sinni svo
sérstaka umhyggjusemi alla tíð,
allt fram á síðasta dag, að aðdáun
hefur vakið.
Líklega hefur sá sjúkdómur er
lagði Lúllu að velli verið nokkurn
tíma aða búa um sig, án þess að
vitað væri hvers kyns hann var.
Hún lifði því heima og í faðmi
fjölskyldunnar þangað til síðustu
fimm vikurnar áður en hún dó.
Við vottum Magnúsi, börnum
hans, tengda- og barnabörnum
okkar dýpstu samúð. Það er hugg-
un í harmi, að hún fékk hvíld frá
þjáningum svo fljótt, sem raun
varð á.
Móðuramma mín gaf ekki ein-
ungis börnum sínum trú í vega-
nesti, heldur líka barnabörnum
sínum. Það síðasta, sem Lúlla bað
okkur um, þegar við heimsóttum
hana á sjúkrahúsið var að biðja
fyrir sér. Víst er, að margir hafa
beðið fyrir henni og vil ég nú ljúka
þessum fátælegu orðum mínum
um leið og ég þakka Lúllu frænku
fyrir allt það sem hún var mér og
minni fjölskyldu með sálmi sem
hún móðuramma mín kenndi mér
ungri:
Nú legg ég augun aftur
ó Guð þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ virzt mig að þér taka,
méryfir láttuvaka
þinn engil svo ég sofi rótt.
(Foersom - S. Egilsson)
Dúra
í dag kveðjum við ömmu i Drekó,
eins og hún var oftast kölluð, í
hinsta sinn. Nú er hún amma
okkar lögð af stað í hina löngu
ferð sem við sem eftir stöndum
eigum eftir. Þó að langt sé nú á
milli okkar gleymast minningarn-
ar um hana aldrei. Alltaf tók hún
okkur opnum örmum þegar við
komum í heimsókn og aldrei var
eins gaman að koma til hennar og
þegar hún var úti í garði að tína
jarðarber. Þá fór hún alltaf með
okkur inn og gaf okkur jarðarber
með rjóma.
Það var ekki að sjá á henni
ömmu að hún væri með eins alvar-
legan sjúkdóm og raun bar vitni
þegar fjölskyldan var öll saman-
komin í sumarbústað í Munaðar-
nesi fyrr í sumar. Það var aðeins
nokkrum dögum síðar að hún
þurfti að leggjast í rúmið vegna
þessa sjúkdóms sem varð til þess
að hún andaðist tæplega sex vikum
síðar. Það var ekki fyrr en þá að
við systkinin áttuðum okkur á
hversu alvarleg veikindi hennar
höfðu verið. Nú þegar hún er horf-
in okkur er vonandi að henni líði
sem best og megi hún hvíla í friði.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
þig, elsku afi, í þessari miklu sorg.
Ingimar, Lovísa og
Berglind Gerða.
Orðin ein eru fátækleg en við-
mót getur sagt það sem innifyrir
býr. Hjartalagið fær ekki heldur
dulist til lengdar.
Móðursystir mín, hún Lúlla eins
og hún var oftast kölluð, átti það
hjartalag, sem yljaði öllum sem
hún umgekkst.
í návist hennar var einhver sá
geisli stafandi, sem hafði þau áhrif
Blómastofa
FríÖjinns
Suöurtandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
0pi6 5II kvöld
til kl. 22,- elnnig um helgar.
Skreytlngar viö öll tilefni.
Gjafavörur.
Minning:
Sigurður T. Hafstein
skrifstofustjóri
Fæddur 6. janúar 1913
Dáinn 21. ágúst 1985
Það kom mér alveg á óvart þeg-
ar mér barst fréttin um andlát
Sigurðar Hafstein, vinar míns og
skólabróður. Hitt kom mér hreint
ekkert á óvart sem fylgdi andláts-
fregninni, að útför hans skyldi
fara fram í kyrrþey að ósk hans
sjálfs. Það var líkt lífsstíl Sigurð-
ar.
Útför Sigurðar fór fram frá
Fossvogskirkju þann 28. ágúst og
jarðsöng hann sr. Grímur Gríms-
son, stúdentsfélagi okkar og vinur.
Hann komst svo að orði á einum
Legsteinar
Ýmsar gerðir
Marmorex
Steinefnaverksmiöjan
Helluhrauni 14 sími 54034
222 Hafnarfjöröur.
p »1
œ Askrifiarsiminn er 83033
stað í ræðu sinni: „Hann kemur
mér til hugar þegar ég heyri góðs
manns getið.“ Undir þessi orð get
ég tekið heilshugar.
Kynni okkar Sigurðar voru orð-
in býsna löng. Leiðir okkar lágu
fyrst saman í barnaskóla og síðan
urðum við samferða í gegnum
menntaskólann. Sessunautar vor-
um við þrjú seinustu árin og jók
það auðvitað á vináttuna. Ég gæti
talið Sigurð einn nánasta vin
minn um árabil, en seinasta ára-
tuginn urðu fundir færri en skyldi.
Fullu nafni hét hann Sigurður
Tryggvi. Tryggvanafnið var komið
frá ömmubróður hans, Tryggva
Gunnarssyni, hinum kunna at-
hafnamanni og síðar bankastjóra.
Sigurður var sonur og yngsta barn
Hannesar Hafstein ráðherra og
skálds og Ragnheiðar Stefánsdótt-
ur, Helgasonar Thordarsen bisk-
ups. Móður sína missti hann fárra
mánaða gamall og föður sinn 1922,
er hann var á tíunda ári. Eftir lát
Hannesar flyzt Sigurður til systur
sinnar Soffíu og manns hennar,
Hauks Thors, framkvæmdastjóra.
Þar átti hann svo heimili meðan á
skólagöngu stóð. Heimili þeirra
Soffíu og Hauks var mikið rausn-
ar- og menningarheimili. Við fé-
lagar Sigurðar og bekkjarbræður
minnumst með þakklæti þess at-
lætis sem við ávallt nutum þar.
Sigurður ætlaði sér á mennta-
skólaárunum að fara í læknis-
fræði að stúdentsprófi loknu og
sat reyndar í læknadeild einn vet-
ur. En þá ákvað hann að söðla um
og fara heldur í verzlunarnám við
Niels Brocks Handelsskole í Kaup-
mannahöfn, en það var mjög við-
urkenndur skóli á þeim árum.
Stúdentsprófi lýkur hann 1933
ásamt hópi samstilltra ungra
kvenna og manna, sem hefur hald-
ið tryggð innbyrðis frá þeim degi,
þó þegar séu farin að koma veru-
leg skörð í hann. Þá var skólaupp-
sögn 30. júní og stúdentafagnaður
1. júlí. Á þeim fagnaði skeðu þau
tíðindi, að Ásgerður Sigurðardótt-
ir og Sigurður Hafstein opinber-
uðu trúlofun sína með því að setja
upp hringa. Þá varð mikill fögnuð-
ur. Ásgerður var dóttir Sigurðar
Ólafssonar rakarameistara.
Heimili Sigurðar, föður Ástu,
fyrst að Brú í Skerjafirði og síðan
við Lindargötu hér í Reykjavík,
var mörgum vel kunnugt, því þar
ríkti mikil gestrisni, en líka mikil
reglusemi. Sigurður lýkur svo
verzlunarnámi frá verzlunarskól-
anum í Kaupmannahöfn en fer
síðan og er eitt ár við nám í Eng-
landi.
Þegar Sigurður hafði lokið námi
snemma árs 1937 fór hann að
vinna á skrifstofu Kveldúlfs hf. og
vann þar allmörg ár. Síðan vinnur
hann hjá mági sínum, Ásgeir
Þorsteinssyni, sem veitti forstöðu
Samtryggingu ísl. botnvörpu-
skipaeigenda, en síðustu áratug-
ina vann hann hjá öðrum mági
sínum, Stefáni Thorarensen lyf-
sala. Hafði hann verið skrifstofu-
stjóri hjá Stefáni Thorarensen hf.
um árabil, þegar hann lét af störf-
um.
Sigurður var ákaflega vandaður
maður til orðs og æðis. Það þurfti
aldrei að efa að hann gerði aldrei
annað en það sem hann taldi rétt.
Hann var ómannblendinn og lét
félagsmál aldrei til sín taka. Vinn-
an og heimilið var hans vettvang-
ur. Sigurður eignaðist góða konu,
en Ásgerður og hann gengu í
hjónaband í nóvember 1937.
Enda þótt Sigurður væri mjög
ómannblendinn og forðaðist alla
þátttöku í félagsskap, þá var hon-
um í blóð borin ákveðin skyldu-
rækni. Hann lét sig aldrei vanta í
samkvæmi bekkjarsystkina sinna,
sem haldin voru á fimm ára fresti.
En eftir að Ásgerður lézt kom
hann aðeins til að heilsa upp á
félagana og óska þeim til ham-
ingju með daginn og var svo far-
inn. Hann hefur þó fundið að þar
átti hann vini, sem virtu hann og
mátu, enda var Sigurður hugljúf-
ur maður að kynnast, ef komist
var inn fyrir skelina, sem hann
skýldi sér með.
Sambúð þeirra Ásu og Sigurðar
var til fyrirmyndar. í allmörg ár