Morgunblaðið - 31.10.1985, Qupperneq 4
4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. OKTÓBER1985
Sameining ísbjarnarins og Bæjarútgerdar Reykjavíkur
Skuldabyrði borgarsjóðs létt-
ist verulega við sameininguna
— segir Davíð Oddsson, borgarstjóri
„AÐ MÍNUM DÓMI felur þessi samningur í sér mikilvægt átak til að
styrkja stöðu fiskvinnslunnar í Reykjavík, sem átt hefur undir högg aó
sækja á undanförnum árum vegna stjórnvaldsaögerða," sagði Davíð
Oddsson, borgarstjóri, er hann var inntur álits á samningi þeim um
sameiningu Bæjarútgerðar Reykjavíkur og ísbjarnarins, sem kynntur var
á fundi borgarráðs sl. þriðjudag.
Davið Oddsson sagði að samn-
ingurinn væri mjög merkur fyrir
margra hluta sakir. í fyrsta lagi
yrði hér um að ræða langstærsta
útgerðarfyrirtæki á landinu auk
þess sem þetta yrði það islenskt
fyrirtæki, sem mest hlutafé hef-
ur, en gert er ráð fyrir að hluta-
fé fyrirtækisins verði 200 millj-
ónir króna. „Þá er Bæjarútgerð-
inni um leið breytt úr opinberu
fyrirtæki i fyrirtæki sem lýtur
lögmálum einkarekstursins,
hlutafélag, sem í sjálfu sér er
sérstakt fagnaðarefni," sagði
borgarstjóri ennfremur.
Um ábyrgð borgarsjóðs og
skuldbindingar gagnvart hinu
nýja fyrirtæki sagði Davíð meðal
annars: „Þótt borgarsjóður eigi
75% i hinu nýstofnaða fyrirtæki
þá mun ábyrgð borgarsjóðsins
breytast er fram líða stundir. Á
síðastliðnu ári voru veittar á
Davíð Oddsson
Sameiningin hefur marga
kosti fyrir báða aðila
— segir Jón Ingvarsson, framkvæmdastjóri
og einn aðaleigandi ísbjarnarins
„Sameiningin hefur marga kosti í för með sér fyrir báða aðila. Nýja
fyrirtækið verður líklega stærsta fiskvinnslu- og útgerðarfyrirtæki í
landinu með trausta eiginfjárstöðu, eða um 450 milljónir króna. Stjórnun
hráefnisöflunar verður auðveldari og möguleikar á hagræöingu í rekstri
eru miklir. Með aukinni nýtingu fjárfestingarinnar skapast svigrúm til
að selja hluta eigna fyrirtækisins," sagði Jón Ingvarsson framkvæmda-
stjóri og einn aðaleigandi ísbjarnarins, inntur álits á því hvaða hag
eigendur ísbjarnarins sæju sér að því að sameinast Bæjarútgerð Reykja-
vfkur.
Jón sagði að með stofnun hins
nýja félags væri verið að renna
styrkari stoðum undir fisk-
vinnslu og útgerð í Reykjavík.
Svo öflugt fyrirtæki hefði alla
burði til að bera sig, svo fremi
sem stjórnvöld sköpuðu því sem
öðrum sjávarútvegsfyrirtækjum
viðunandi starfsskilyrði.
Jón var spurður álits á eigna-
hlutfallinu, BÚR 75% og ísbjörn-
inn 25%:
fólks, en það er erfitt að meta
það á þessu stigi," sagði Jón.
Jón sagðist sannfærður um að
sameining fyrirtækjanna væri
skynsamleg ráðstöfun af beggja
hálfu miðað við aðstæður í dag:
„Án þess að ég vilji vera að tala
fyrir munn borgarinnar, þá ligg-
ur ljóst fyrir að með sameining-
unni ætti hún að losa sig út úr
þeim vandræðum að þurfa að
greiða 40-80 milljónir króna með
Jón Ingvarsson
Bæjarútgerðinni árlega, því eins
og ég sagði, nýja fyrirtækið er
sterkt og ætti auðveldlega að
geta staðið á eignin fótum.“
núvirði 80 milljónir króna beint
úr borgarsjóði til Bæjarútgerð-
arinnar og á verðlagi þessa árs
til viðbótar 40 milljónir, það er
að segja að meðaltali 60 milljónir
á hvoru þessara ára. Borgarsjóð-
ur tekur yfir við þessa breytingu
nokkuð af skuldum Bæjarút-
gerðar Reykjavíkur, en frá þeim
dragast jafnframt svæði útgerð-
arinnar á Meistaravöllum, sem
borgin fær í sinn hlut, og hlutur
borgarinnar í SH, sem leysist til
borgarinnar við þessi skipti.
Ef skoðuð er sú skuldabyrði,
sem á borginni lendir vegna
þessa, kemur í ljós að miðað við
raunverð að meðaltali hvers árs
væri hér um að ræða 7 til 10
milljónir króna, og menn sjá af
samanburðinum við 60 milljóna
króna framlög að meðaltali síð-
astliðinna tveggja ára hversu
mikill léttir þessi breyting er
fyrir borgarsjóð. Til viðbótar er
þess að geta, að framvegis verður
ekki hægt að ganga með þeim
hætti, sem gert hefur verið af
þessu fyrirtæki, í vasa skatt-
borgaranna og ábyrgðir borgar-
sjóðs á fyrirtækinu hverfa smám
saman,“ sagði Davíð Oddsson.
Borgarstjóri sagði ennfremur,
að það væri sitt álit, að hið
sameinaða fyrirtæki, með öllum
þeim eignum sem það hefði yfir
að ráða, ætti að geta stýrt rekstri
sínum með hagkvæmari hætti en
hvort fyrirtækjanna fyrir sig.
„Þær breytingar, sem gerðar
hafa verið á Bæjarútgerð
Reykjavíkur á undanförnum
tveimur árum, hafa skilað mikl-
um árangri og telja verður, að
þegar unnið er út frá sömu for-
sendum, við það tækifæri, sem
þetta sameinaða fyrirtæki skap-
ar, þá eigi árangurinn að nást.
Ef þetta fyrirtæki, sem þannig
er til stofnað, fær ekki staðist,
þá er það skoðun mín, að fisk-
vinnsla og sjósókn á landinu
yfirleitt fái ekki staðist, og þá
er illa komið fyrir landi og þjóð,“
sagði Davíð Oddsson, borgar-
stjóri.
Fulltrúar
fiskyíimslustöðva:
Sameiningin
breytir engu
fyrir önnur
fiskvinnslu-
fyrirtæki
„Ég hef enga sérstaka skoðun á
þessari sameiningu, en ef menn
telja sig ná betri rekstursskilyrðum
með þessu móti er það af hinu
góða. Maður hlýtur ailtaf að vera
jákvæður gagnvart því sem styrkir
sjávarútveginn,“ sagði Ríkharður
Jónsson framkvæmdastjóri hrað-
frystihússins Kirkjusands hf.
„Ég reikna ekki með að sam-
einingin breyti einu eða neinu í
sambandi við mitt fyrirtæki. Við
höfum átt góð viðskipti við BÚR
og ég á von á því að svo verði
áfrarn," sagði Ríkharður.
í sama streng tók Ágúst Ein-
arsson framkvæmdastjóri Hrað-
frystistöðvarinnar í Reykjavík:
„Ég hef ekkert um þetta að
segja annað en það að ég óska
fyrirtækinu velfarnaðar. Þetta
breytir engu fyrir okkur. Það
hefur verið mjög góð samvinna
milli sjávarútvegsfyrirtækjanna
í Reykjavík og ég reikna með að
það verði áfram.“
„Það er ekkert við því að segja,
matið á fyrirtækjunum gefur
þessa niðurstöðu. Þar munar
auðvitað mest um þá ákvörðun
borgarstjónar að yfirtaka mun
meiri skuldir en ísbjörninn gerir,
um 205-215 milljónir á móti 65-70
milljónum ísbjarnarins," sagði
Jón.
— En mun sameiningin leiða
til fækkunar starfsfólks?
„Það er ljóst að bæði fyrirtæk-
in hefur skort fiskvinnslufólk,
svo það kemur örugglega ekki til
fækkunar á þeim starfsvett-
vangi. En aukin hagræðing á
öðrum sviðum gæti hugsanlega
haft í för með sér fækkun starfs-
Fulltrúar miimihlutans í borgarstjóm:
Sameiningin aðeins formbreyting
á BÚR til að bjarga ísbirninum
„EINS OG málið blasir nú við virðist þetta vera formbreyting á BÚR
til þess eins gerð að bjarga ísbirninum, en engan veginn til að bæta eða
gera rekstur BÚR tryggari. Ef Reykjavíkurborg hefði í staðinn létt rúmum
200 milljón króna skuldum af BÚR væri það hlutfallslega mun sterkara
fyrirtæki en hið nýja,“ sagði Sigurjón Pétursson fulltrúi Alþýðubandalags-
ins í borgarstjórn.
„Ég á eftir að skoða samning- kemur helst á óvart hvflik breyt-
inn betur, en í fljótu bragði ing hefur orðið á eiginfjárstöðu
Fulltrúar sjómanna og fiskvinnslufólks:
Ef engum verður sagt upp er
ástæðulaust að hafa áhyggjur
„OKKUR skilst á forráðamönnum
að engum verði sagt upp, og ef það
er rétt þurfum við kannski ekki
að hafa miklar áhyggjur. En því
er ekki að leyna, að það ríkir
nokkur ótti hjá starfsfólki BÚR
varðandi framtíðaraðsetur frysting-
arinnar," sagði Elína Hallgríms-
dóttir varaformaður Verkakvenna-
félagsins Framsóknar og starfs-
maður BÚR.
„Það liggur ekki ljóst fyrir
hvort frysting verður áfram á
báðum stöðunum og flest okkar
eru ekki spennt fyrir því að
skipta um vinnustað og fara að
starfa i húsi Isbjarnarins. Hér
er góður andi og okkur líkar vel.
Okkur finnst því að mörgu leyti
eins og verið sé að selja okkur á
fæti. En vonandi er það ástæðu-
laus ótti,“ sagði Elína.
Guðmundur Hallvarðsson for-
maður Sjómannafélags Reykja-
víkur hafði einungis gott eitt að
segja um sameiningu fyrirtækj-
anna:
„Ég kem ekki auga á að sam-
einingin hafi neinar breytingar
í för með sér fyrir sjómenn. Það
hefur komið fram að útgerðin
sem slík mun verða I fullri drift,
og með það erum við mjög
ánægðir. Maður vonar svo bara
að ekki komi til verulegs skorts
á fiskvinnslufólki, því þá sæi
maður ekki fyrir endann á út-
gerðarmálum í Reykjavík,“ sagði
Guðmundur.
aðila frá því að upphafleg at-
hugun var gerð. Þá var reiknað
með að tiltölulega lítill munur
væri á eiginfjárstöðu fyrirtækj-
anna, en nú kemur í ljós að Is-
björninn virðist hafa verið mun
skuldugri en áður var talið,"
sagði Sigurjón.
„Þá var aðferðin við samein-
inguna með hefðbundnum hætti:
Sú nefnd sem sett var á laggirnar
til þess að meta fyrirtækin og
semja ef til kæmi, fékk aldrei
að koma nálægt samningsgerð-
inni. Allt sem heitir lýðræði
hefur verið sniðgengið í þessu
máli eins og öllum öðrum málum
sem núverndi borgarstjórn fjall-
ar um,“ sagði Sigurjón Péturs-
son.
Kristján Benediktsson, fulltrúi
Framsóknarflokksins í borgar-
stjórn, var þeirrar skoðunar að
sameining fyrirtækjanna hefði
ekki mikla breytingu í för með
sér fyrir Reykjavíkurborg:
„Þetta er formbreyting á BÚR,
en ekki eðlisbreyting," sagði
Kristján. „Það er verið að taka
inn nýtt fyrirtæki sem verður
með tiltölulega litla eignaraðild.
Reykjavíkurborg verður stóri
aðilinn í þessu nýja fyrirtæki,
kemur til með að eiga flesta
fulltrúa í hlutafélagsnefndinni,
eiga stjórnarformann og ráða
framkvæmdastjórum. Svo það er
augljóst að fyrirtækið verður
áfram á ábyrgð borgarinnar og
hún verður að gæta hagsmuna
starfsmanna sinna. Sú skoðun
borgarstjóra að Reykjavíkurborg
sé laus allra mála með því að
breyta BÚR í hlutafélag stenst
því ekki,“ sagði Kristján.
Kristján sagðist vera andvígur
sameiningunni, enda hefði hann
engin haldbær rök fengið fyrir
því að hún geti borgað sig fyrir
Reykjavíkurborg: „Menn segja
að eiginfjárstaða hins nýja fyrir-
tækis verði mjög góð, sem er
auðvitað fyrst og fremst vegna
þess að borgin ætlar að taka á
sig mikið af skuldum BÚR. En á
sama hátt hefði staða BÚR orðið
mjög góð ef borgin hefði lagt
þetta fé beint í fyrirtækið.
Hins vegar skil ég vel afstöðu
Isbjarnarmanna. Sameiningin er
hagkvæm fyrir þá. Isbjörninn
hefur átt í fjárhagslegum erfið-
leikum og með því að sameinast
BÚR losna þeir ákaflega auðveld-
lega við reksturinn yfir á herðar
borgarinnar," sagði Kristján