Morgunblaðið - 07.12.1985, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. DESEMBER1985
Nýju ljósi varpað
á njósnir Breta og
Þjóðverja á íslandi
í BÓK eftir dr. Þór Whitehead, sem
út hjá AB í gær, er nýju Ijósi varpað
landi 1939—1940.
Þar kemur m.a. fram, að Werner
Gerlach ræðismaður var sérstak-
lega gerður hingað út til að kanna
hvernig Þjóðverjar gætu náð hér
efnahagslegum og pólitískum ítök-
um. Greint er frá njósnum hans
og undirróðri og tengslum hans
við fjölmarga íslendinga.
Þá skýrir dr. Þór frá áhyggjum
Breta vegna njósna Þjóðverja og
áforma hér á landi. Upplýsir hann
nefnist Stríð fyrir ströndum og kom
á njósnir Breta og Þjóðverja hér á
m.a. að erindrekar bresku leyni-
þjónustunnar skipulögðu eftirlit
með ferðum Þjóðverja við strendur
Islands og nutu í því efni leynilegs
stuðnings nokkurra áhrifamanna
í Framsóknarflokknum, þ. á m.
Jónasar frá Hriflu og Þórarins
Þórarinssonar.
Sjá „Þjóðverjar áformuðu að
ná íslandi á sitt vald“ á bls.
39.
Um 400 þúsund kr.
stolið úr íbúð
Á FIMMTUDAG var brotist inn í hús við Hvassaleiti og stolið ávísunum
og bankabókum, samtals að upphæð liðlega 400 þúsund krónur. Eldri hjón
búa þarna og voru þau að heiman allan daginn. Kannsóknarlögregla ríkis-
ins vinnur að rannsókn málsins.
starfsmanns, sem hafði brugðið
sér frá stutta stund. Full ástæða
er til að vara fólk við að skilja
verðmæti eftir á ólæstum stöðum,
jafnvel þó það bregði sér frá aðeins
stutta stund. Stöðugt fer í vöxt,
að þjófar fari um stofnanir og
fyrirtæki og steli frá starfsfólki,
sem hefur brugðið sér frá.
Þá var brotist inn í íbúð við
Ásvallagötu og þaðan stolið um 40
þúsund krónum. Þjófur læddi sér
inn í húsnæði samtaka islenskra
auglýsingastofa og stal 12 þúsund
krónum úr veski. Hið sama var
upp á teningnum á skrifstofum
Orkustofnunar á fimmtudag. Pen-
ingaveski með ávísanahefti og
greiðslukorti var stolið úr jakka
Kveikt á Hamborg-
arjólatrénu í dag
KVEIKT verður á Hamborgarjóla-
trénu á hafnarbakkanum við Hafn-
arbúðir í dag, laugardaginn 7. des-
ember, kl. 16.00.
í fréttatilkynningu frá Reykja-
víkurhöfn segir að klúbburinn
Wikingerrunde, sem er félagsskap-
ur fyrrverandi sjómanna, blaða-
manna og verslunarmanna i
Hamborg og nágrenni, hafi nú
gefið Reykjavíkurhöfn jólatré í 20
ár. Vegna þessara tímamóta mun
20 manna sendinefnd afhenda tréð.
Hafnarstjóri veitir trénu móttöku.
Lúðrablásarar munu leika við
Hafnarbúðir frá kl. 15.45.
Verslanir
opnar til
klukkan 16
VERSLANIR I Reykjavík
verða almennt opnar til kl. 16
I dag og í gamla miðbænum
verður gengist fyrir margvís-
legum skemmtunum.
Klukkan 13.30 mun sveit
jólasveina stilla sér upp fyrir
utan Kjörgarð á Laugavegi
og skemmta vegfarendum. Kl.
14 kemur sjálf Grýla akandi
á kassabíl inn á Lækjartorg
þar sem hún mun taka lagið
ásamt nokkrum jólasveinum.
Á sama tíma mun hópur jóla-
sveina skemmta fyrir utan
Laugaveg 18 og síðar víðsveg-
ar um gamla miðbæinn og kl.
14.30 munu Guðný og Elísabet
Eir syngja nokkur jólalög af
hljómplötu sinni „Manstu
stund“, fyrir utan Laugaveg
7. Kl. 15 birtist Bjartmar
Guðlaugsson á Lækjartorgi
þar sem hann mun syngja
nokkur lög af plötu sinni
„Venjulegur rnaður" og Leik-
fangahúsið Skólavörðustíg 10
gengst í dag fyrir sýningu á
jólasveinabúningum fyrir
utan verslunina.
Viðey RE seldi
fyrir 10 millj.
VERÐ á ferskum karfa í Þýzkalandi
er enn hærra en verð á ferskum
þorski í Bretlandi. Viðey RE fékk á
föstudag að meðaltali rúmar 50 krón-
ur fyrir kíló af karfa og ufsa í Bre-
merhaven, en Stjörnutindur SU fékk
rúmar 48 krónur fyrir þorskkflóið að
meðaltali í Hull.
Það er framboð og eftirspurn, sem
ræður verðinu að mestu og framboð
er nú meira en eftirspurn í Bret-
landi en minna í Þýzkalandi.
Stjörnutindur seldi alls 47 lestir
þorsks fyrir 2.288.800 krónur, með-
alverð 48,69. Viðey seldi alls 203,3
lestir fyrir alls 10.305.200 krónur,
meðalverð 50,70.
Morgunbladid/Júlíus
Gamlir lögreglubúningar á sýningu
f gær var opnuð sýning á Hótel Loftleiðum á
gömlum einkennisbúningum lögreglumanna víða
að úr heiminum, sem eru í eigu Lúxemborgarans
Edouards Kries. Sýningin er haldin í tilefni 50
ára afmælis Lögreglufélags Reykjavíkur og verð-
ur opin til 16. desember. Á myndinni er Svavar
G. Jónsson lögregluþjónn og Kristján Kristjáns-
son að sýna forseta íslands, Vigdísi Finnboga-
dóttur, gamla islenzka lögreglubúninga.
Seðlabankinn tryggir
sparifé í Útvegsbanka
AÐ HÖFÐU samráði við viðskiptaráðherra og fjármálaráðherra og
með hliðsjón af ákvæðum laga um ábyrgð ríkisins á skuldbinding-
um Útvegsbankans, mun Seðlabankinn sjá til þess, að Útvegs-
bankinn geti staðið við skuldbindingar sínar innanlands og utan, á
meðan verið er að leita varanlegra lausna á fjárhagsvandamálum
bankans, segir í fyrsta lið yfirlýsingar bankastjórnar Seðlabanka
íslands, sem gefin var út í gær um málefni Útvegsbankans.
„í þessu skyni," segir í öðrum lið . , . , „ , ...
inn hefur nu með höndum. Megin-
áherzlu verður að leggja á það, að
slík endurskipulagning verði þátt-
ur í nauðsynlegum skipulagsbreyt-
ingum viðskiptabankakerfisins í
heild í þá átt, að viðskiptabönkum
fækki og rekstrareiningar stækki
að sama skapi, en Seðlabankinn
hefur á undanförnum árum marg-
sinnis gert tillögur um breytingar
í þá átt.“
Loks fylgir greinargerð yfirlýs-
ingu Seðlabankans, sem er svo-
hljóðandi:
„Fyrir nokkrum mánuðum kom
í ljós eftir athuganir bankaeftirlits
Seðlabankans, að tryggingastaða
yfirlýsingarinnar, „mun Seðla-
bankinn m.a. gera sérstakan
samning við Otvegsbankann um
fjárhagslega fyrirgreiðslu, er
tryggi greiðslustöðu bankans
gagnvart viðskiptaaðilum sínum
innanlands og utan. Meðan slíkur
samningur er í gildi mun Seðla-
bankinn fylgjast reglulega með
rekstri bankans og fjárráðstöfun-
um hans.“
í þriðja lið yfirlýsingarinnar
segir: „Seðlabankinn mun af sinni
hálfu vinna að því ásamt rikis-
stjórninni að leita beztu leiða til
þess að endurskipuleggja þau
bankaviðskipti, sem Útvegsbank-
Bankamálanefnd leggur til val milli tveggja kosta:
Sameining Útvegs-
banka og einkabanka
eða sameining Búnaðarbankans og Útvegsbankans
BANKAMÁLANEFND, sem hefur unnið að tillögum um hvernig
staðið skuli að fækkun banka og sameiningu, mun að líkindum
skila tillögum sínum í næstu viku. Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins mun nefndin bjóða upp á mismunandi sameiningarmögu-
leika. Annars vegar gerir nefndin tillögur um að einkabankarnir
sameinist IJtvegsbankanum, og úr verði einn öflugur einkabanki,
og hins vegar mun nefndin leggja til að Útvegsbankinn og Búnað-
arbankinn sameinist.
Morgunblaðið hefur heimildir
fyrir því að skoðanir stjórnar-
flokkanna eru skiptar varðandi
afstöðu til þessa máls. Þingflokk-
ur Framsóknarflokksins vill
sameiningu Útvegsbankans og
Búnaðarbankans og það vilja
einnig nokkrir þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins. Meirihluti þing-
flokks Sjálfstæðisflokksins vill
hins vegar að einkabankarnir
sameinist á grundvelli Útvegs-
bankans. Er talið líklegt, í Ijósi
þess sem gerst hefur varðandi
viðskipti Útvegsbankans og Haf-
skips, og þess mikla taps sem
Útvegsbankinn varð fyrir vegna
þeirra, að þegar tillögur nefndar-
innar hafa litið dagsins ljós, fari
fljótlega eitthvað að gerast í
sameiningarmálum bankanna.
„Ég bíð eftir því að sjá tillögur
nefndarinnar, áður en ég segi
nokkuð um sameiningarmál
bankanna," sagði Steingrímur
Hermannsson forsætisráðherra í
gær. Hann sagðist þó hafa gert
sér í hugarlund að hægt væri að
sameina alla ríkisbankana, en
þeir, sem væru því andvígir,
hefðu ávallt borið því við að slík-
ur banki yrði of mikið bákn.
Hann sagðist telja að svo þyrfti
ekki að vera, því ef af slíkri
sameiningu yrði, mætti flytja
mikil viðskipti til einkabank-
anna, sem gætu þá einnig samein-
ast.
Útvegsbankans gagnvart einu
helzta viðskiptafyrirtæki hans,
Hafskip hf. fór ört versnandi
vegna rekstrarhalla fyrirtækisins
og rýrnandi verðgildis þeirra veða,
sem bankinn hafði í höndum. Til-
raunir Útvegsbankans til þess að
leysa þennan vanda með endur-
skipulagningu fyrirtækisins eða
sölu eigna þess, hafa hins vegar
ekki tekizt fyrr en nú, að eignir
Hafskips hafa verið seldar Eim-
skipafélagi íslands, en þó fyrir
verð, sem er langt fyrir neðan fjár-
hæð veðtryggðra skulda fyrirtæk-
isins. Hefur bú Hafskips því verið
tekið til gjaldþrotaskipta, og er
ljóst, að Útvegsbankinn mun verða
fyrir töpum vegna þessa máls, er
nema a.m.k. 350 millj. kr. Lokamat
á tjóni bankans mun þó ekki liggja
fyrir, fyrr en að loknu uppgjöri
búsins af hálfu skiptaráðanda.
Ljóst er, að það tap, sem Útvegs-
bankinn hefur orðið hér fyrir, rýr-
ir 3vo mjög eiginfjárstöðu hans,
að hann mun ekki geta uppfyllt
lágmarkseiginfjárkröfur nýsettra
laga um viðskiptabanka, sem taka
gildi næstkomandi áramót. Við
þennan vanda bætist síðan versn-
andi lausafjárstaða Útvegsbank-
ans gagnvart Seðlabankanum að
undanförnu, sem m.a. stafar af
því, að þróun innlána bankans
hefur síðustu vikurnar snúizt til
lækkunar, m.a. vegna almennrar
umræðu um fjárhagsvandamál
bankans. Hafa skammtímaskuldir
Útvegsbankans við Seðlabankann
hækkað um 370 millj. króna á
undanförnum mánuði, en lausa-
fjárstaðan rýrnað alls um 482
millj.króna.
Af öllum þessum ástæðum er
orðið óhjákvæmilegt, að gripið
verði nú til ráðstafana, er sann-
færi innstæðueigendur í bankan-
um um öryggi innstæðna þeirra
og tryggi jafnframt, að bankinn
geti haldið áfram eðlilegum láns-
viðskiptum við þau fyrirtæki og
einstaklinga, sem við bankann
skipta. Samtímis þessu þarf að
gera gagngerar skipulagsbreyting-
ar í því skyni að koma þeim banka-
viðskiptum, sem Útvegsbankinn
nú hefur með höndum, á traustan
grundvöll til frambúðar.“