Morgunblaðið - 07.12.1985, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. DESEMBER1985
13
Cay Holmberg, yfirmaður sjólidsforingjaskólans, gagnrýnir sænsku stjórnina fyrir linkind gagnvart óvinakafbátum
í landhelgi Svíþjóóar.
Kafbátamálið aftur bitbein
sænskra stjórnmálamanna
— eftir Pétur
Pétursson
Friður sá sem ríkt hefur meðal
sænskra stjórnmálamanna um
utanríkismál frá því í upphafi
kosningabaráttunnar í vor virðist
nú standa völtum fótum. 10. nóv-
ember sl. birtu blöðin viðtöl við
yfirmenn í flotanum þar sem fram
kemur hörð gagnrýni á stefnu
stjórnarinnar í kafbátamálinu
svonefnda, sem oft hefur verið á
dagskrá undanfarin ár. óvinakaf-
bátar hafa komið inn í sænska
lögsögu, jafnvel nálægt hernaðar-
lega mikilvægum stöðum, en þrátt
fyrir margar tilraunir hefur
sænska flotanum ekki tekist að ná
neinum þeirra á sitt vald. Margt
bendir til þess að þessir kafbátar
séu sovéskir eða frá ríkjum Var-
sjárbandalagsins.
Tólf liösforingjar
gera „uppreisn“
Tólf liðsforingjar í flotanum létu
hafa eftir sér að þeir treystu ekki
stjórn jafnaðarmanna með Olof
Palme í fararbroddi til þess að
taka af fullri festu á þeim ögrunum
sem stöðugt koma frá Sovétríkjun-
um. Þeir saka stjórnina um að
draga úr alvöru þessara landhelg-
isbrota til þess að styggja ekki
Sovétríkin um of. Nokkrir liðs-
foringjanna ganga svo langt að
saka Olof Palme um að þagga
niður óyggjandi upplýsingar um
nærveru kafbátann. Ónafngreind-
ur gagnrýnandi úr þessum hópi
fullyrðir að æðstu ráðamenn í
flotanum vilji ekki leggja út í elt-
ingarleik við kafbátana vegna
þrýstings frá stjórnmálamönnum
og embættismönnum í Stokk-
hólmi.
Opinber talsmaður flotastjórn-
arinnar vísar þessu á bug. Hann
segir aftur á móti að sjóherinn
hafi lært af fyrri mistökum og
telji varhugavert að leggja trúnað
á allar ábendingar um óvinakaf-
báta. Umfjöllun fjölmiðla hafi gert
það að verkum að menn séu alltaf
Yfirmaður flotans, Bengt Schuback,
telur að liðsforingjar eigi ekki að
tjá sig um mál sem varða samskipti
við erlend rfki.
að sjá kafbáta og oftast reynast
fyrirbærin stafa af öðrum og nátt-
úrulegri orsökum en óvinakaf-
bátum. Þá bendir hann einnig á
að við vissar aðstæður hafi sjóher-
inn enga möguleika að ná kafbát
þó svo að nærvera hans sannaðist.
„Það er ekki eins einfalt mál og
áður að leggja út í eltingaleik við
óvinakafbáta," segir þessi tals-
maður og bætir við: „en við erum
nú klókari en áður. Hins vegar
hikum við ekki eina sekúndu að
leggja út í slíkar aðgerðir ef vís-
bendingin er nægilega örugg og
aðstæður hagstæðar."
Æösti yfirmaöur flotans
reynir að skapa
samstööu
Flotaforinginn Bengt Schubach
hefur ferðast um milli liðsmanna
sinna og reynt að sannfæra þá um
réttmæti stefnu stjórnarinnar og
það sem nýjasta er á döfinni til
þess að bæta aðstöðu flotans í
þessum eltingaleik. Hann fullyrðir
að stjórnin hafi ekki beitt þvingun-
um eða þrýstingi af neinu tagi
gagnvart flotanum né breytt yfir
sönnunargögn. Hann bendir á að
ýmislegt hafi verið gert undan-
farin tvö ár til að bæta útbúnað
sjóhersins og að á tíu ára tímabili
sé ráðgert að verja rúmum tveim
milljörðum sænskra króna til
varna gegn þessum óboðnu gest-
um.
Flotaforinginn leggur áherslu á
að liðsforingjarnir hafi málfrelsi
á við aðra borgara en varar þá við
að gefa yfirlýsingar sem gætu haft
áhrif á stjórnmálalegt og hernað-
arlegt samband við erlend ríki.
Hann telur að þessir áðurnefndu
undirmenn sínir séu fyrst og
fremst vonsviknir vegna þess hve
lítill árangur hefur orðið af öllum
aðgerðum til að ná haldi á óvina-
kafbátunum.
Palme svarar fyrir sig
Utanríkismálanefnd þingsins,
þar eiga sæti fulltrúar stjórn-
málaflokkanna, hefur fjallað um
þetta mál. Það sem fram fer á
fundum nefndarinnar er trúnaðar-
mál, en Palme fordæmdi liðsfor-
ingjana harðlega eftir seinsta fund
nefndarinnar og sagði ummæli
þeirra vanhugsuð og byggð á röng-
um forsendum. Hann sagði að
einhugur ríkti í utanríkisnefndinni
um stefnuna varðandi varnir gegn
óvinakafbátum og að ummæli liðs-
foringjanna væru skaðleg fyrir
öryggi landsins.
Bengt Westerberg, formaður
Frjálslynda þjóðarflokksins, og
Carl Bildt, talsmaður Móderata-
flokksins í utanríkismálum, sem
báðir eiga sæti í utanríkisnefnd-
inni, telja Palme hafa misnotað
samstöðuna í nefndinni þegar
hann fordæmdi liðsforingjana eins
og hann gerði. Þeir segja flokka
sína lýsa yfir stuðningi við stefnu
stjórnarinnar í varnarmálum
almennt, en segjast þar með alls
ekki hafa gefið forsetisráðherran-
um tilefni til að fordæma liðs-
foringjana í nafni nefndarinnar.
Carl Bild sagði enga ástæðu til að
áminna þessa liðsforingja.
Höfundur er fréttaritnri Mbl. í
Lundi, Sríþjóð.
LAUGAVEGI 11 SÍMI 24630
býöur ykkur velkomin á nýja
Laugaveginn nr. 11
Auk helgarmatseðils bjóðum við uppá
nýjan og fjölbreyttan matseðil. Allar veit-
ingar. Jólaglögg.
Ykkar ánægja, okkar stolt.
Borðapantanir í síma
24630.
/
VOLVO VOLVO VOLVO VOLVO
SALURINN
1983 Volvo 244GL,
ekinn 55.000 km. Grænn
met., sjálfskiptur.
Verö kr. 535.000,-
1982 Volvo 245DL,
ekinn 83.000 km. Beige,
beinskiptur.
Verö kr. 425.000,-
1978 Volvo 244DL,
ekinn 112.000 km. Gulur. 1981 Volvo244GL,
Sjálfskiptur. ekinn 61.500 km. blár
Verð kr. 240.000,- met., sjálfskiptur.
Verð kr. 390.000,-
1980 Volvo 244 GL,
ekinn 126.000 km. Gull
met., beinskiptur.
Verökr. 315.000,-
1982 Volvo 244GL,
ekinn 58.000 km. Rauöur
met., beinskiptur OD.
Verö kr. 435.000,-
1979 Chevrolet Malibu,
ekinn 57.000 km. Blár
1982 Volvo 244DL,
ekinn 64.500 km. Rauöur,
beinskiptur.
Verö kr. 420.000,-
1982 BMW315,
ekinn 26.000 km. Beige.
Beinskiptur.
Bíll ísérflokki.
„Kjör vid flestra hæfi“
met., sjálfskipur.
Verö kr. 250.000,-
ÝTOTil
Sfml 35207 Suðurlandsbrauf 16
Opið frá 13.00 til 17.00 á laugardögum.