Morgunblaðið - 31.12.1985, Blaðsíða 9

HUGVEKJA
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31.DESEMBER 1985
9
í Jesú nafni
áfram enn
— eftir séra Heimi Steinsson
IJZfmenn því vilja leggja lið lifandi
sameiningarafli, mun þeim hentast að
taka upp þráð kirkjulegrar trúar. Með
nýtízkulegu orðfœri mœtti geta þess til,
að um vœri að rœða ^kynsamlega fjár-
festingu “. Boðun ogiðkun trúar í kirkju
ogá heimilum, í skólum.fjölmiðlum
og hvarvetna annars staðar, er verkefni
dagsins ogársins. “
Áramót búa yfir víðtækari skír-
skotun en aðrar hátíðir. Það á sér
augljósa skýringu. Tilveran er
formlega römmuð inn í tímatal,
sem enginn fær umflúið. Strangt
tekið getur hver, sem þess óskar,
haft t.a.m. jól, páska, hvítasunnu,
þjóðhátíðardaginn og aðrar merk-
isstundir að engu. En öðru máli
gegnir um áramót. Ef þú einum
sólarhring eftir lestur þessa
greinarkorns heldur áfram að
skrá ártalið 1985 á þau margvís-
legu plögg, er frá þér kunna að
fara, stór og smá, verður þú fljót-
lega fyrir ýmsum óþægindum,
sem menn reyna að forðast. Hér
er ekki um neitt að villast: í kvöld
verða tímamót í lífi okkar alira —
áramót. Þau gjöra sér engan
mannamun og heimila enga und-
antekningu.
Allt að einu er auðvelt að halda
því fram, að áramót séu tilbúning-
ur. Raunar eru þau miðuð við
gang himinhnatta. Einhvers stað-
ar verður að ljúka hverri hring-
ferð jarðar um sólu. Hin ýmsu
mannfélög hafa valið áramótum
stað á mismunandi árstíðum.
Heppilegast er, að þeir, sem búa
innan einnar menningarheildar,
hafi þar sama háttinn á. En sá
tími, sem við teljum í dögum,
vikum, mánuðum og árum, tekur
að öðru leyti á sig ýmsar myndir.
unnt er að færa rök fyrir því, að
tíminn sé fullkomlega afstæður,
jafnvel heilaspuni og annað ekki.
Til hagræðis mælum við þó tím-
ann með alkunnum hætti. Þar af
leiðir meðal annars, að áramót
orka á hugi manna upp til hópa.
Þau eru áminning, jafnvel nær-
göngul áminning. Ærsl og um-
brot, er þeim tengjast, kynnu
öðrum þræði að vera feluleikur,
settur á svið í því skyni að dyljast
þeirrar staðreyndar, að ævi-
tíminn eyðist: Klukkan, sem slær
tólf högg í kvöld, glymur ekki
einungis árinu, sem er að kveðja,
heldur einnig þér og mér. Þetta
er ekki sérlega frumleg nýting á
alkunnri tilvitnun. En þetta er
satt.
Eilífð og andartak
Áramót einkennast af hvoru
tveggja í senn, hraðfara ham-
skiptum og djúpri kyrrð. Hið fyrr
nefnda birtist í hugstæðum ljóð-
um: „Nú allt er á fljúgandi ferð
liðið hjá.“ Þannig syngjum við í
kvöld með orðum séra Valdimars
Briem. Hnitmiðaðri er hendingin
gamla, sem einn af meisturum
íslenzkrar arfleifðar gaf nýtt líf
í ógleymanlegri ræðu fyrir fáum
árum: „Hratt flýgur stund."
Hverfulleikinn er áleitinn við
áramót. Allt fram streymir. Ég
er að breytast og þú líka, og þjóðin
okkar beggja stingur stömpum.
Við sjáum, að flest er á hverfanda
hveli og vitum ekki, hvað framtíð-
in kann að bera í skauti sér.
Flugastraumur ára og alda veldur
öryggisleysi og kvíða. Þar af leið-
andi eiga enn önnur gömul orð
vel við í dag: Kostaðu hugann að
herða.
En jafnframt vekur orðið „ára-
mót“ með okkur hugmynd um
tiltekið andartak eða augnablik,
svo að notað sé tökuorð, sem ekki
fæst annað betra: Áramótin verða
í þeirri andrá, er mundang tímans
staldrar við á mörkum tveggja
skeiða. Reyndar staldrar það ekki
við. En mörkin eru á sínum stað.
Sjálf getum við beint athyglinni
að mörkunum, numið staðar við
andartakið, stöðvað það milli lófa
okkar og starað í augnabliksins
algjöradjúp.
Augnablikið er andstæða hins
hraðfleyga tíma. Þú minnist
augnablika, sem voru ofar tíman-
um, hófu sig hátt yfir hafrót
verðandinnar. Eitt slíkt augna-
blík varpar ljósi eða skugga yfir
heila ævi. Það er sinnar eigin
tegundar, óskylt tifi þess tíma-
mælis, sem þú berð um úlnliðinn.
Augnablikið eigin tegundar —
og þó ekki. Sem andstæða tímans
er það hluti af eilífðinni, óháð
eftirgangssömum höggum kluk-
kunnar miklu, er slær í kvöld.
Augnablikið er spegilmynd eilífð-
arinnar, sjónarhóll og gluggi. Af
þeim hóli, um þann skjá, færð þú
skynjað ævarandi veruleika, sem
ekki gengur á grunn, heldur er
og varir án tillits til þeirrar
hagkvæmu sjónhverfingar, sem
við nefnum tíma.
Sjálf ert þú eilífðarvera, sem
lent hefur á villigötum. Öll vand-
kvæði þín eiga rætur sínar að
rekja til þeirrar villu, sem hrjáir
eilífðarbarn í fjötrum tímans.
Gjörðu sjálfum þér þann greiða
í kvöld að nema staðar við augna-
blrkíð, sem verður á mörkum
áranna tveggja. Kappkostaðu síð-
an að varðveita endurminninguna
um það augnablik allt til næstu
áramóta.
„Var hann látinn
heita Jesús“
Á aðfangadag hugleiddum við
þverstæðuna miklu, er Guð gjörð-
ist maður. Sama þverstæða er til
umræðu hér að framan: Eilífðin
skerst í leik tímans. Ævarandi
Guð birtist á sviði hraðfara verð-
andi.
Hvort tveggja er óvænt og
kemur til skjalanna sem viðburð-
ur, er ekki verður borinn saman
við atvik, sem gjörast í sögunni
og eiga sér almennar orsakir. Þú
lifir augnablikið, eilífðina, Guð,
að baki hversdagsatburðum ævi
þinnar. Sjálfur gengur Guð aðeins
einu sinni inn á vettvang manna
í eigin persónu. Við þekkjum þann
mann, sem er Guð. Við fögnuðum
fæðingu hans fyrir fáum dögum.
Á morgun er ekki aðeins nýárs-
dagur, heldur einnig áttundi dag-
ur jóla eða „áttidagur", eins og
þeir gömlu nefndu hann. I guð-
spjalli þess dags greinir frá því,
að sveininum, sem borinn var í
Betlehem, hlotnaðist nafn, „og var
hann látinn heita Jesús, eins og
engillinn nefndi hann, áður en
hann var getinn í móðurlífi".
Síðar meir á ævinni kynnti
Jesús sig á ýmsa vegu. Skýrust
eru orð hans í Jóhannesar guð-
spjalli, er hann segir: „Áður en
Abraham fæddist, er ég.“
Jesús Kristur er eilífðarvera,
sem ekki hefur lent á villigötum,
heldur brýtur af sér fjötra tímans
og hverfulleikans. Hann er
„augnablikið" einstæða holdi
klætt á jörðu, eilífðin í tímanum,
í manns mynd.
Sjálfur færð ú höndlað eilífan
Guð með því að festa augun á
Jesú í trú og í trausti. „I Jesú
nafni áfram enn með ári nýju,
kristnir menn.“ Þannig syngjum
við á morgun og göngum óskelfd
til móts við flugastraum hæpinn-
ar framtíðar. Gott er að „herða
hugann“ á allar lundir, vissulega.
En við eigum óbrigðulan huggara,
sem til okkar talar í kvöld, þegar
umskiptin verða og síðan ævin-
lega, er við minnumst hans og
hleypum honum inn. Við eigum
Jesúm og þar með eilífð hans.
Þegar kurlin koma til grafar,
kemur klukkan mikla okkur ekk-
ert við að öðru leyti en því, að
hún minnir okkur á ábyrgð okkar
gagnvart Guði og meðbræðrunum
— að við notum tímann á jörðinni
til að þjóna báðum réttilega.
NauÖsyn þjóðar-
átrúnaðar
Meðbræður þeir, sem okkur er
ætlað að þjóna réttilega, eru bú-
settir um alla jörð. Hitt er þó
jafnan skyldast að þjóna sam-
borgurum í eigin landi. Meint
umhyggja fyrir framandi þjóðum
getur snúizt upp í hræsni, meðan
einhver á bágt hér heima.
Það öryggisleysi og sá kvíði um
framtíð og afdrif, sem að framan
getur, eru ekki einkamál, heldur
varða þau vandkvæði okkur öll,
sem landið byggjum. Lausnin,
sem boðuð er í Jesú nafni og trú,
er enn fjær því að vera einum
fengin eða fáum. í henni eiga allir
sömu hlutdeild, ef þeir vilja.
Nýlega flutti ungur og glæsileg-
ur fræðimaður erindi í Ríkisút-
varpið, þar sem hann fjallaði um
„trú og þjóð“. Hann vitnaði m.a.
í erlendan starfsbróður sinn, er
hélt því fram, „að trúin væri for-
senda þjóðfélagsins. Sameinandi
trú gegnsýrir heilbrigt þjóðfélag".
Ræðumaður tók síðan í sama
streng og hrærði hann á ýmsa
vegu.
Hér var vel að verið. Öllum mun
ljóst, að ekkert verður Islending-
um heilladrýgra á komandi ári
og árum en ræktarsemi við þann
þjóðarátrúnað, er sameinar velf-
lesta landsmenn. — Þess konar
umsýsla eflir samstöðu og kjark,
en léttir af mönnum tortryggni
og ótta. 1 annan stað er aukið
gengi kristinnar trúar líklegt til
að bæta þá þjónustu, sem lands-
menn veita hver öðrum — en
styrkja um leið góðan hlut þeirra
að málum á alþjóðavettvangi.
Þessi orð eru þeim mun tíma-
bærari sem nýjar kannanir leiða
í ljós einkar jákvæða afstöðu ís-
lendinga til kristinnar arfleifðar.
Alkunnugt er, að viðhorf manna
til flestra efna annarra eru næsta
blendin. En blendin viðhorf kynda
undir sundrungu, átök og örvænt-
ingu, er um síðir leiða til falls.
Margt bendir til, að við um
þessar mundir stöndum á tíma-
mótum. Efnishyggja síðustu alda
er sér til húðar gengin. Hún
sameinar enga um nokkurn skap-
aðan hlut framar, og má einu
gilda í hverra kvikinda líki hún
bregður sér. Efnishyggjan er dauð
sem virkt afl. Hún er einungis
nærstödd sem lík, misjafnlega
átakanlegur smurlingur.
Ef menn því vilja leggja lið
lifandi sameiningarafli, mun
þeim hentast að taka upp þráð
kirkjulegrar trúar. Með nýtízku-
legu orðfæri mætti geta þess til,
að um væri að ræða „skynsamlega
fjárfestingu". Boðun og iðkun trú-
ar í kirkju og á heimilum, í skól-
• um, fjölmiðlum og hvarvetna
annars staðar, er verkefni dagsins
og ársins.
Sú boðun mun skila arði í ein-
huga og bjartsýnni þjóð, er ódeig
horfir fram á veginn og skipast í
samtaka sveit við lausn vand-
kvæða allra.
Niðurlag
Þegar ég í septembermánuði
hóf að skrifa hugleiðingar í Morg-
unblaðið að nýju, að loknum
sumarönnum, talaðist svo til, að
stefnunni yrði fram haldið til ára-
móta. Nú er sú stund komin. Ég
þakka fjölmörgum lesendum vin-
semdarorð og hvatningu. Starfs-
mönnum blaðsins þakka ég
ánægjulega samvinnu og lipurð í
hvívetna. Landsmönnum öllum
bið ég blessunar Guðs á nýju ári.
911RÍ1- 71170 S0LUSTJ LARUS Þ VALDIMARS
4IIJU ^.IJ/U logm joh þoroarson hdl
Upplýslngar til viöskiptamanna okkar um
víðskiptin á árinu 1985
úr meöaltali allra seldra eigna
Útborgun 87,4% af nafnveröi eöa 77,4% af raunviröi.
Á fyrstu 29 dögum samningstimans greiddu kaupendur 33,3% af nafn-
veröi eöa 25,8% af raunviröi.
Afhending var aö meöaltali 89 dögum eftir gerö kaupsamnings.
Útborgun greiddist aö meöaltali á 335 dögum.
Hlutfall raunviröis miöaö viö fasteignamat var aö meöaltali 118,3%.
Hlutfall raunviröis af brunabótamati var aö meöaltali 94,5%.
Miöaö er viö hækkun lánskjaravísitölu á milli ára sem var rúm 39%
og vexti 5% af verötryggöum skuldum.
Óvenjumargir
fjársterkir kaupendur hafa leitað til okkar um útvegun é húsnæði.
Margir með mjög góða útborgun strax við kaupsamning. Vinsamleg-
ast hafið samband við skrifstofuna.
Bestu nýársóskir -
með þökk fyrir viðskiptin á árinu sem er að kveðja.
SIMAR
Fasteignasalan Hátún
Nóatúni 17, s: 21870, 20998
Ábyrgd - reynsla - öryggi
Við óskum
viðskiptavinum
okkar svo og
öllum lands-
mönnum árs og
friðar
Innilega þakka ég vinum og frœndum
allan sóma sýndan mér og fjölskyldu
minni á sjötugsafmæli mínu 18. des-
ember síðastliðinn.
SIGURDUR BJARNASON
FRÁ VIGUR.
Gleðilegt ár!
Þökkum árið sem er að líða.
Viöskiptum hjá okkur
fylflja _______________________
ráögjöf og trauatar FASTEIGNASALÁN
upplysingar
LAUGAVEG118 SIMAR 21150-21370
AtMENNA
Hilmar Vaidimarsson s. 687225,
Kolbrún Hilmarsdóttir s. 76024,
Sigmundur Boðvarsson hdl.
28444
HÚSEIGNIR
VCLTUSUNDM 8»
SIMI 28444 ðltlr
Daníel Arnason, lögg. fast. !*■>
Ornólfur Örnólfsson, söluatj. UfQj