Morgunblaðið - 01.02.1986, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR1. FEBRÚAR1986
Svona
burstum
við
tennurnar
FÉLAG aðstoðarfólks tannlækna
kynnti tannhirðu í stórmörkuðum
í Reykjavík í gær; Hagkaupi
Miklagarði, Víði í Mjóddinni og
Vörumarkaðnum Eiðistorgi. Og
eins og þessar myndir sýna, sóttu
bæði böm og fullorðnir fræðslu í
þessa kynningu.
Morgunblaðið/Bjarni
Bíðum eftir að-
gerðum Banda-
ríkjastjórnar
— segir Matthías Á. Mathiesen utanríkisráðherra
„VIÐ munum hinkra við og sjá
hver viðbrögð Bandaríkjastjórn-
ar verða við þessari niðurstöðu
áfrýjunardómstólsins áður en við
tökum ákvörðun um aðgerðir af
okkar hálfu. Sendiráðið í Wash-
ington er í sambandi við banda-
ríska utanríkisráðuneytið og
lætur okkur vita strax og eitt-
hvað gerist,“ svaraði Matthías Á.
Mathiesen utanrikisráðherra
þeirri spurningu hvernig ríkis-
stjórn Islands hygðist bregðast
við staðfestingu áfrýjunarrdóm-
stóls í Washington DC á úrskurði
undirréttar i máli bandaríska
skipafélagsins, Rainbow Naviga-
tion Inc., gegn þarlendum stjóm-
völdum. Dómstóllinn staðfesti að
útboð flotamálaráðuneytisins á
sjóflutningum til varaarliðsins á
Keflavíkurflugvelli væri brot á
forgangsflutningalögunum frá
1904.
Hörður H. Bjamason í sendiráði
íslands í Washington sagðist hafa
vissu fyrir því að málinu væri ekki
lokið af hálfu bandarískra stjóm-
valda. „Það er nú til athugunar
hjá bandaríska utanríkisráðuneyt-
inu til hvaða ráða hægt sé að grípa
og ætti ákvörðun um framhald
málsins að liggja fyrir fljótlega,"
sagði Hörður.
Hörður sagði að dómaramir þrír,
sem skipuðu áfrýjunardómstólinn,
hefðu allir verið sammála þeirri
túlkun undirréttar að þetta mál
snerist fyrst og fremst um farm-
gjöld skipafélagsins. „Bandaríkja-
stjóm hafði bent á í sínum málflutn-
ingi að það yrði að taka tillit til
þess að þetta vandamál gæti skaðað
samskipti þjóðanna og þar með
bandaríska hagsmuni. Þessari rök-
semd vísuðu dómaramir algerlega
á bug og sögðu að málið snerist
einungis um það hvort farmgjöld
Rainbow væm óeðlilega há eða
ekki,“ sagði Hörður.
Forgangsflutningalögin frá 1904
veita bandarískum fyrirtækjum
forgangsrétt á flutningum fyrir
bandaríska herinn. í ákvæði þess-
ara laga segir að frá þeim megi
víkja ef verðlagning viðkomandi
fyrirtækis er óeðlilega há. Að sögn
Harðar töldu dómaramir að Banda-
ríkistjóm hefði ekki tekist að sýna
fram á það að svo væri í tilfelli
Rainbow.
Að sögn Magnúsar Ármanns hjá
skipamiðlun Gunnars Guðjónssonar
sf., sem er umboðsaðili Rainbow
hér á landi, hafa flutningar skipafé-
lagsins með vömr til vamarliðsins
gengið vel undanfama mánuði.
„Það er iðulega 80—100% nýting á
flutningsgetu skipsins frá Banda-
ríkjunum, en hún er eitthvað minni
frá íslandi," sagði hann.
Farmgjöld Rainbow hækka nú
um mánaðamótin um 7—8% og
sagði Magnús að sú hækkun væri
mjög eðlileg. Vísaði hann til þess
að launakostnaður hefði hækkað á
íslandi frá síðustu verðhækkun
skipafélagsins og hafnargjöld hefðu
hækkað um 35% frá 24. jánúar.
Hádegisverðarfundur
SVS og Varðbergs:
Slökun spennu
milli austurs
og* vesturs
MARY Dau, sendiráðunautur I
dönsku utanríkisþjónustunni og
ríthöfundur um sovésk málefni,
flytur fyrirlestur á hádegis-
verðarfundi Samtaka um vest-
ræna samvinnu og Varðbergs í
dag.
Fyrirlesturinn, sem fluttur
verður á ensku, ber yfirskriftina:
Hlutverk Noðurlandaþjóða við að
draga úr spennu milli austurs og
vesturs.
Fundurinn, sem er opinn félags-
Áfrýjunardómarinn í lögbannsmáli Rainbow Navigation:
Engin stoð í lögunum til
að taka tillit til stefnu
Mary Dau
mönnum Samtaka um vestræna
samvinnu og Varðbergs, verður
haldinn í Átthagasal Hóteis Sögu
og verða salarkynnin opnuð
klukkan 12 áhádegi.
stjóraarinnar í hermálum, sem
til dæmis tæki mið af óskum ís-
lendinga um að þeirra skip annist
flutningana og hótunum þeirra
um að loka herstöð okkar,“ segir
Antonin Scalia, dómari í áfrýjun-
ardómstól í Washington DC, m.a.
í forsendum sinum fyrír úrskurði
liðsins. í yfirlýsingu frá George
P. Shultz, utanríkisráðherra
Bandarikjanna, sem lögð var
fyrir dóminn, segir að takist ekki
að leysa málið gæti það leitt til
„einhliða gagnráðstafana af
hálfu islensku ríkisstjórnarinnar,
er gætu haft áhríf á hemaðarað-
Forstjóri Skeljungs hf. um ummæli formanns LÍU:
Ýmsar fullyrðingar ekki í
samræmi við staðreyndir
„ÝMSAR fullyrðingar fram-
kvæmdastjóra Landssambands
íslenskra útvegsmanna um oliu-
innkaup og oliuviðskipti almennt
hér á landi hafa mér virst, sér-
staklega á síðustu misserum, oft
á tiðum hinar furðulegustu og
langt frá þvi að vera í samræmi
við staðreyndir. Þetta á sérstak-
lega við þegar litið er til þess
að fyrir nokkrum árum átti
Krístján Ragnarsson verulegan
þátt i þvi að samið var lun oliu-
kaup til íslands frá bresku fyrir-
tæki, sem hét Brítish National
Oil Company, þannig að ég er
viss um að Krístján hefur þekk-
ingu á þessum málum. Upplýs-
ingarnar sem hann notar hljóta
því að vera meira en lítið vafa-
samar svo ekki sé meira sagt,“
sagði Indriði Pálsson, forstjóri
Skeljungs hf., er hann var spurð-
ur áiits á ummælum Kristjáns
Ragnarssonar í Morgunblaðinu í
gær.
Varðandi þau efnisatriði, sem
fram koma f viðtalinu við Kristján
í Morgunblaðinu í gær, vildi Indriði
segja eftirfarandi: „Sameiginlegur
innkaupajöfnunarreikningur olíufé-
laganna fyrir svartolíu, sem sam-
kvæmt lögum á raunar að leggja
niður, var neikvæður ura síðustu
veit ekki nákvæmlega hvemig þessi
reikningur stendur í dag, það fer
eftir sölu á svartolíu í janúarmán-
uði. En áætlað er að hann sé nei-
kvæður um verulega fyárhæð en
ekki jákvæður eins og Kristján
segir. Til jöfnunar á þessari nei-
kvæðu stöðu eru nú inni í söluverð-
inu rúmar 400 krónur á tonn en
ekki 600 eins og Kristján segir.
Það er rétt að skráning á svart-
olíu var síðastliðinn mánudag um
91 dollari á tonn, en ekki dreg ég
í efa að Kristján veit að sama skrán-
ing hefúr farið hækkandi í þessari
viku og er nú um 100 dollarar á
tonn. Skráningar á gasolíu hafa
áramót um 16 milljónir króna. *Ég ■ .verið mjög breytilegar. Síðustu
daga hafa þær því miður farið
hækkandi og era nú hærri en kaup-
verð á þeirri gasolfu, sem er á leið
til landsins, er byggt á. Um birgðir
og birgðahald oífufélaganna vil ég
aðeins segja það að þær era minni
en með rökum má telja eðlilegt og
minni en reglur Alþjóða olíumála-
stofnunarinnar (IEÁ) í París gera
ráð fyrir,“ sagði Indriði Pálssonað
iokum.
Morgunblaðið reyndi að ná sam-
bandi við forstjóra hinna olíufélag-
anna en Þórður Ásgeirsson, for-
stjóri Olúverslunar íslands hf., er
erlendis og Vilhjálmur Jónsson,
forstjóri OUufélagsins hf., vildi ekki
tjá sig uni málið.
eram
Þetta kemur fram í fréttaskeyti,
sem AP fréttastofan sendi út í
gær. Þar.er einnig haft eftir Shultz
úr yfirlýsingu hans, að flutningar
með skipi Rainbow Navigation, Inc.,
væra orsök „stórfelldra árekstra" f
samskiptum íslands og Bandaríkj-
anna.
Scalia dómari vísaði á bug þeirri
fullyrðingu bandaríska flotamála-
ráðuneytisins, að farmgjöld Rain-
bow Navigation váera of há eða að
öðra leyti ósanngjöm — niðurstaða
hans var sú, að gjaldskrá banda-
ríska skipafélagsins væri ekki hærri
en gjaldskrá íslensku skipafélag-
anna, sem áður hefðu séð um þessa
flutninga. Lögmenn bandaríska
dómsmálaráðuneytisins héldu því
fram í málflutningi, að of há farm-
gjöld Rainbow Navigation ættu að
koma í veg fyrir að skipafélagið
nyti þeirrar vemdar, sem einokun-
arlögin frá 1904 gera ráð fyrir.
Þrátt fyrir þrýsting af hálfu ís-
lenskra stjómvalda stenst þetta
ekki, sagði dómarinn í forsendum
sínum, og sömuleiðis hafnaði hann
þeirri röksemd bandaríska utan-
ríkisráðuneytisins, að það gæti
orðið hættulegt samskiptum f slands
og Bandaríkjanna að halda áfram
að flytja vörar til vamarliðsins með
bandaríska skipinu.
Fréttamaður AP f Washington
DC, Bob McHugh, hefur eftir Peter
S. Maier, lögfræðingi í bandaríska
dómsmálaráðuneytinu, að af hálfu
flotans hafl enn ekki verið tekin
, -ákvörðun um frekari áfrýjun máls-
ins.