Morgunblaðið - 27.07.1986, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. JÚLÍ 1986
29
fyrr, þegar hjónabandið byggðist
að miklu leyti á fjárhagslegri sam:
einingu. Hlutverkin voru gefin. í
dag byggist hjónabandið fyrst og
fremst á tilfinningalegum áhuga.
Kvennabaráttan hefur náð tökum á
nýrri stöðu. Konur eru orðnar sjálf-
stæðari, geta framfleytt sjálfum sér
og eru því ekki lengur háðar mönn-
um sínum að því leyti. En þær gera
aðrar kröfur.
Karlmenn eru orðnir á eftir í
þfessari þróun. Og það eru enn kröf-
ur af hálfu samfélagsins, sem ýta
undir gömlu karlmannsímyndina.
Menn eiga að standa sig, þéna mik-
ið og á þann hátt halda fjölskyld-
unni saman. Tilfinningaleg hlið
málsins er þeim ekki eins nærtæk
og konum. Konur taka gjarna
hjónabandið til umræðu útfrá til-
fínningalegum sjónarmiðum.
Karlmenn hafa staðið fyrir utan
þessa umræðu og þeir líta fremur
á hjónabandið sem skynsamlegan
og hagkvæman lífsstíl. Þeim finnst
öryggi í því að eiga konu sér við
hlið, en þeir eiga erfítt með að
skilja tilfínningamál konunnar.
Karlmenn virðast hafa meiru að
tapa við skilnað. Konan er yfirleitt
betur undirbúin vegna þess að hún
setur alltaf fleiri spumingar við til-
fínningasambandið.
Líklega er erfíðara að halda sam-
böndum og hjónaböndum sem
byggjast á tilfínningalegum áhuga,
feins og nú er raunin, heldur en
þeim sem byggðust á gamla grund-
vellinum. Bæði vegna þess að það
gerir aðrar kröfur til fólks og svo
vegna þess að fólk þróast oft í ólík-
ar áttir. Þá getur afleiðingin verið
skilnaður. En það þarf ekki að vera.
Geri fólk sér grein fyrir að það er
að vaxa hvort frá öðru, meðan því
enn þykir vænt hvoru um annað,
þá tekur það oft upp þá baráttu sem
þarf til að viðhalda hjónabandinu.
Ég held að sú barátta sé æði al-
geng. Þá er árangurinn háður því
að fólk sé fúst til að leggja það á
sig að taka tillit hvort til annars
og laga sig hvort að öðru þannig
að þróunin verði sameiginleg.
Getur fólk lifað saman
hversu ólíka lífs-
skoðun sem það hefur?
Geri maður sér grein fyrir að um
mjög ólíka lífsskoðun sé að ræða,
getur það sjálfsagt leitt til skilnað-
ar. En það em líka mörg dæmi
þess að fólk lifí saman í hjónabandi
þrátt fyrir ólíkar lífsskoðanir. En
auðvitað getur það skapað vanda-
mál. Við getum tekið einfalt dæmi
eins og það þegar hjón em að lýsa
ferðalagi sem þau hafa farið í sam-
an. Lýsing á sama atriði er gjörólík,
ef til vill vegna þess að einn aðilinn
sá en hinn fann. Einn talar um
I
áþreifanlega hluti en hinn um
stemmningar. Bara þetta getur
valdið gríðarlegum árekstmm.
Ólíkar lífsskoðanir koma líka
fram í því sem fólk tekur sér fyrir
hendur dagsdaglega. Og í því hvaða
áhugamá) það velur sér. En ég held
að hin raunvemlega sanna lífsskoð-
un einstaklinganna komi aldrei
skýrara fram en einmitt þegar böm-
in koma til sögunnar. Og þá kemur
vald hefðarinnar líka í ljós. Afstaða
til bamanna er oft kynbundin. Ég
held það sé mjög algengt að karl-
maður finni til afbrýðisemi vegna
barna, sem honum fínnst fá alla
athygli móðurinnar. En slíkt tala
menn helst ekki um. Afbrýðisemi
er viðurkennd tilfínning, eigi kona
manns stefnumót við aðra menn,
en afbrýðisemi vegna bama er
bönnuð tilfínning. Þó er ekkert eðli-
legra. Það em mörg atvik í hvers-
dagslífinu sem verða til þess að
öðm foreldrinu finnst barnið eiga
alla athygli hins og það sjálft verða
útundan.
Að lifa saman í tilfínningasam-
bandi er erfíð jafnvægislist. Margar
hindranir þarf að yfirstíga. Ég held
það sé mikilvægt að fólk átti sig á
í hvetju það á samleið og læri að
virða hitt, sem skilur það að.
Hverjir leita
ekki hingað?
Karlmannsímyndin gamla er enn
ríkjandi í hugum fólks og þá einkum
karlmanna. Maðurinn sem er sjálf-
um sér nægur og sem getur leyst
úr öllum hlutum af sjálfsdáðum.
Hinn þögli sterki karlmaður, sem
ber harm sinn í hljóði og ferðast
einn og stoltur á fáki sínum í átt
til sólarlagsins. Sú ímynd lifír enn.
Þeir karlmenn sem byggja sjálfs-
mynd sína á þessari ímynd reyna
oft að yfirstíga djúpa tilfínninga-
lega kreppu með því að yfírgefa
allt. Víst kemur það fyrir að þeir
menn leiti hingað. „Ég bara fór,“
segja þeir. Hafa kannski látið kon-
unni eftir allt sem tilheyrði fjöl-
skyldunni, til að sýna henni að hún
væri þeim þess virði. En þeirra eig-
in sjálfsmynd fer í mola.
Þeim sem tekst að fínna sameig-
inlegan umræðugrundvöll og ræða
út um vandamálin, þeir koma ekki
hingað. Ekki þeir sem hafa mögu-
leika á að leysa vandamálin á annan
hátt. Fólk verður kannski sammála
um að þau séu leysanleg og reynir
að fínna leiðir til að nálgast hvort
annað gegnum þá lausn sem það
velur og sambandið heldur lífi. Eíða
þá að niðurstaðan er: Við erum svo
ólík að við skulum bara horfast í
augu við það og skilja. Fólk skilur
þá ef til vill með fullri virðingu
hvort fyrir öðru, getur komið sér
saman um hlutina og þarf ekki á
utanaðkomandi hjálp að halda, séu
báðir aðilar sáttir.
BATUR
20 feta Vitra norskur orginal frá verksmiöjunum. I lalstöd VHS,
1 talstöð CB, 1 dýptartruelir, 1 kompás, 1 utanborösm. 75 hö Evin-
rut, I hensintank. 25.1., bólstraöur, svefnaöst. f. 4—5, vaskur,
eldavél. yfirbreiösia, vagn — einnar hásingar, norskt kaffœris-
skírteini, anker, björgunarvesti.
Upptýsingar í síma 91-622830.
FINNSKAR
BÓMULLAR-
DRAGTIR
Jakkar kr. 3.860,00
Pils kr. 2.640,00
Buxur kr. 2.700,00
Litir: rautt, grænt,
svart, brúnt.
Stærðir: 34—48
v/Laugaiæk,
sími 33755.
GÆÐINGARNIR FRA
MITSUBISHI
1987
ERU AÐ KOMA
og hafa aldrei verið betri
Laugavegi 170-172 Simi 695500