Morgunblaðið - 18.09.1986, Page 54

54
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEPTEMBER 1986
„Vib höfum rá&jert ab -farcL i a&ra.
briíbk(xupsie.rp, ef ég fte. kLukkutimct
frí úrvínnunrú."

ást er...
... að meta verð-
gildi hringsins en
ekki stærð steins-
ins.
TM Reg. U.S. Pat. Off.-all rights reserved
© 1986 Los Angeles Tlmes Syndlcate
Veistu það, mamma, að
það er hægt að baka
köku í gömlu skónum
hans pabba?
Með
morgnnkaffinu
Konan mín leitar að
ástæðu til skilnaðar.
Gætir þú nokkuð hjálpað
upp á þær sakir?
HÖGNI HREKKVÍSI
„EN AMM A ^ HAMM (2É.TUR EkKI LÁTIP
5JÁ SIQ í SLOPP ÚR SÖTASAUMI /'/
Hrein borg um næstu aldamót
Jón Á. Gissurarson skrifar.
Reykjavíkurborg kostar miklu til
götuhreinsunar en þess sér löngum
lítinn stað. Margir kasta rusli hvar
sem þeir standa og það þótt sorp-
skrína sé við næsta fótmál. Götu-
og sjoppusalar hirða lítt um að hafa
ruslageymslu við sölustaði sína, en
vörum þeirra fylgir að jafnaði
kynstur umbúða sem kaupendur
þurfa að koma fyrir róða. Við endi-
mörk maraþonhlaups sl. mánuð
bauðst sprengmóðum hlaupagörp-
um margskonar svaladrykkur í
plastumbúðum en enginn rusla-
kassi, enda varð Lækjargata
samfelldur skarnhaugur.
Öll börn í Reyjavík sækja skóla
frá sex til. sextán ára aldurs. Raun-
ar hefja flest skólagönguna fyrr og
ljúka henni síðar. Aætla mætti, að
með þessari löngu skólavist, hefði
fólki lærst að ganga um borg sína
svo sem siðuðu fólki sæmir. Svo er
ekki. Hér þarf að spyrna við fæti.
Skólar verða að hefja markvissa
baráttu fyrir bættri umgengni ung-
menna, enda virðast margir foreldr-
ar hafa varpað uppeldisskyldum
sínum á herðar kennara. Litla von
hef ég um hugarfarsbreytingu hjá
Víkverji
Nú þegar skólalífið er komið á
fulla ferð hefur Víkveiji fengið
að reyna það sjálfur hversu marg-
þættu hlutverki þær gegna, þessar
stofnanir sem við köllum skóla.
Ástæðan fyrir því að hann hefur
mátt halda sig heima við hálfan
daginn á móti maka, bundinn yfir
bami sem ekki kemst í skóla, er
sú, að ennþá er verið að byggja
hverfísskólann.
Raskið sem þessu fylgir fyrir
heimilislífið er með ólíkindum en
sjálfsagt er þetta holl áminning til
manns um vaxandi hlutverk skólans
í þjóðfélaginu. Þessum stofnunum
er strangt til tekið ékki lengur að-
eins ætlað að mennta þá kynslóð
sem nú er að vaxa úr grasi heldur
eru þær í æ ríkari mæli að verða
geymslu- eða dagvistarstofnanir
fyrir bömin meðan foreldramir
stunda vinnu sína.
Þetta nýja hlutverk skólanna bar
á góma í þætti í nýju útvarpsstöð-
inni sl. sunnudag um fréttir vikunn-
ar á undan, þó að í framhjáhlaupi
væri. í símatíma sem fylgdi á eftir
hringdi fólk í þáttinn til að segja
álit sitt á ýmsum málum og þá kom
á daginn að e.t.v. var það þetta
málefni — hvað á að gera við böm-
in yfir daginn, sem lá hlustendum
mest á hjarta og sumir hringdu til
þess eins að þakka fyrir að þetta
málefni skyldi tekið upp.
Ein konan sem hringdi krafðist
þess að stjómmálamennimir, þing-
mennimir okkar, fmndu lausn á
þessu máli tafarlaust því að það
væri þeirra hlutverk, en af frammi-
stöðu þeirra hingað til mætti ráða
að alþingismenn væm í engum takt
við þarfir þjóðarinnar.
Það er e.t.v. til of mikils ætlast
að þingmenn hafi ráð undir hveiju
rifi — en þeim er samt e.t.v. einnig
hollt að hlusta á þjóð sína til að
heyra hvaða mál það eru sem hún
ber mest fyrir bijósti. Fyrir stóran
hóp fólks, sérstaklega þann er býr
á þéttbýlli svæðum landsins og er
á aldrinum frá tvítugu til 45 ára,
er greinilegt að einmitt þetta, dag-
vistarmál barnanna, er kannski það
málefnið sem heitast brennur á því-
um þessar mundir.
Þessi þörf er til komin vegna
efri bekkingum. Þeir hafa vanist
rusli og vilja víst enga breytingu
þar á. Öðm máli gegnir um yngstu
árgangana. Viðhorf þeirra má móta
með markvissri kennslu.
I nám þeirra ætti að skjóta inn
þætti — ekki svo veigalitlum — um
sambúð manns við borg. Náms-
gagnastofnun (orðskrípi með
endemum) ætti að hafa á boðstólum
fjölþætt myndefni, t.d, götur og
torg í sínum besta og versta ham,
annars vegar hrein og snyrtileg og
svo þakin bréfsnifsum og óþverra.
Þættir gætu sýnt krakka nota nær-
tækar mslageymslur og aðra sem
skeyttu því engu. Gera mætti nám
þetta spennandi, efna til ritgerða-
samkeppni, vettvangsgöngu og
fleira í þeim dúr. Smám saman
mundi þeim lærast það að hvorki
kostar fé né fyrirhöfn að ganga
snyrtilega um borg sína.
Yngstu nemendur sem nú hcfya
nám í skólum Reykjavíkur munu
setja svipmót á götulíf henar um
næstu aldamót. Hefði þeim í
bernsku lærst snyrtimennska þá
myndi Reykjavík heilsa nýrri öld
sem fögur borg með hrein torg.
skrifar
gífurlegra þjóðfélagsbreytinga sem
hafa verið að eiga sér stað á allra
síðustu árum. I annan stað hafa
konur sjálfviljugar hafið mikla sókn
út á vinnumarkaðinn og einnig hef-
ur dapurt efnahagsástand þjóðar-
innar með tilheyrandi lífskjara-
skerðingu valdið því að í flestum
tilfellum þarf heimilið nú laun
beggja foreldra til að framfleyta
heimilunum.
Þróunin í dagvistarmálum, en þó
e.t.v. einkum í skólamálum, hefur
hvergi nærri fylgt eftir þessum öru
þjóðfélagsbreytingum, þó að nú
megi sjá þess merki að fræðsluyfír-
völd séu að byija að þreifa fyrir sér
með samfelldan skóladag. Það er
auðvitað sú lausn sem nærtækust
er. En einnig spila hér inn í launa-
mál kennara og fóstra, því að finna
verður einhveija leið til að halda
hæfasta fólkinu í starfi vegna vax-
andi uppeldishlutverks þessara
stofnana.
Stjómmálamenn, bæði á þingi
og í sveitastjómum, þurfa greini-
lega að setja „mjúku málin“ á borð
við það sem hér er nefnt, ofar á
verkefnalistann — a.m.k. ef fram-
angreindur símaþáttur Bylgjunnar
gefur einhvem þverskurð af því sem
fólk er að hugsa um þessar mundir.
xxx
IRegnboganum er verið að sýna
eins konar blaðamannamynd
sem kallast Til varnar krúnunni eða
Defence of the Realm. Þrátt fyrir
nokkuð reyfarakenndan söguþráð
er þarna ágætis spennumynd á
ferðinni. Myndin gerist að verulegu
leyti innan dæmigerðs Fleet
Street-blaðs og það má ætla að það
sem veki mesta eftirtekt íslenskra
blaðamanna, sé hversu aftarlega á
merinni breskir blaðamenn eru í
öllu er varðar tæknivæðingu rit-
stjóma blaðanna. Hvergi í íslensk-
um blaðaheimi má í dag finna jafn
fornfálegt umhverfi og lýst er í
þessari kvikmynd. Það má því sjá
þama svart á hvítu hvemig verka-
lýðshreyfing á villigötum getur
leikið heila atvinnugrein. Samtök
prentara í Bretlandi hafa um árabil
Bréfritari telur, að ef þeim
nemendum, sem nú eru að hefja
nám í skólum Reykjavíkur, verði
kennd snyrtimennska í bernsku
muni Reykjavík heilsa nýrri öld
sem fögur borg með hrein torg.
staðið gegn öllum tækninýjungum
innan bresks blaðaheims og þetta
hefur aftur valdið því að bresk
blöð hafa smám saman verið að
dragast aftur úr blöðum annarra
landa allt í kring, bæði í tæknileguín
efnum og prentgæðum. Nú hafa
hins vegar breskir útgefendur verið
að bijótast út úr þessari herkví
hver á fætur öðrum með því að
flytja blöð sín úr Fleet Street og í
önnur hverfi samfara því að semja
við önnur samtök en prentara um
tækniþáttinn. Fyrir bragðið er nú
meira Iíf í breskum blaðaheimi held-
ur en um árabil áður og eitt nýtt
dagblað þegar séð dagsins ljós,
meðan annað er á lokastigi undir-
búnings.
xxx
Fréttir berast af fjölda nauðung-
aruppboða. Formaður lög-
mannafélagsins skrifar grein í
blöðin þar sem hann kvartar undan
því að lögfræðingarnir sem standa
í því að innheimta kröfur hjá fólki
í fjárhagserfiðleikum, séu ranglega
gerðir að skálkum meðal ákveðins
hluta þessa fólks, og lögfræðing-
amir verði þannig táknmynd
vonbrigða fólks í fjárhagserfíðleik-
um þess.
Um sama leyti berst inn á borð
Víkveija fréttabréf frá einu af þessu
nýju hugbúnaðarhúsum sem spretta
upp um allan bæ um þessar mund-
ir. Þar rekur maður augun í klausu
um það hversu vel gangi að selja
sérstakt innheimtukerfí fyrir lög-
mannsskrifstofur og greint frá því
að hjá einni slíkri skrifstofu, sem
fjárfesti í tölvubúnaði fyrir 900
þúsund, hafi þessi búnaður borgað
sig upp á einu ári. Síðan er sögð
eftirfarandi dæmisaga um áhrifa-
mátt kefísins.
„Þau skráðu málið í tölvuna og
sendu innheimtubréf. Skömmu
síðar uppgötvaðist, að rangt nafn-
númer skuldara hafði verið skráð.
Afturkalla þurfti innheimtubréfíð
og biðja viðkomandi afsökunar á
mistökunum. Áður en til þess kom
hafði borist greiðsla, ávísun upp á
kr. 38.000,00.“