Morgunblaðið - 16.01.1988, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1988
Einn fyrir alla,
allir fyrir einn
Fullorðnir byija að tínast í salinn nokkru
fyrir átta. Þá eru öll bestu sæti löngu
full af börnum og. unglingum og þau lak-
ari óðum að fyllast. Upptakan á að hefjast
klukkan níu.
Sjónvarpið er mætt og mikið stendur
til. Bamamergðin er eins og á blómatímum
þijúbíósins. Stór systkini dragast með lftil,
lítil systkini baksa með enn minni...
Fullorðna fólkið stendur upp á endann
spariklætt. Lítil stúlka hefur sprautað
toppinn rauðan. Það er ekki að vita nema
hún lendi í sjónvarpinu, allt í lit...
Tíminn silast áfram og enn fyllist salur-
inn. Menn ræða hástöfum um að þetta
endi með ósköpum, það geti ekki á annan
veg farið. Sjónvarpsmenn svitna, þeir
bogra yfir köplum sínum sem liggja út
um allt á yfirfullu gólfínu, stilla brenn-
heita kastarana, reyna að snúa vélunum
en reka þær jafnóðum í böm og fullorðna
sem mynda vegg allt í kring.
Á bamum er lítil sala. Sá sem er svo
heppinn að hafa náð í stól stendur ekki
upp aftur án þess að missa hann og sá
sem kaupir glas kemur því aldrei í gegnum
mannþröngina án þess að missa niður.
"LOKSINS ... loksins hefst upptakan.
Salurinn sem hefur mókt í hitasvækjunni
og biðinni vaknar, lófaklappið dynur. Og
svo hefst keppnin. Þátttakendur sitja flóð-
lýstir og uppábúnir hver andspænis öðrum.
Þeir hugsa svo að brakar í toppstykkinu,
svitinn bogar, heilinn logar.
Tveir orðsins snillingar sitja vafðir inn
í alskegg og kasta fram spaklegum vísum
með reglulegu millibili. Stjómandi þáttar-
ins tekur bakföll, ætlar að ærast úr hlátri.
Hann engist eins og í flogaköstum, hend-
ir sér fram á við og þegar allir halda að
hann sé í þann véginn að missa jafnvægið
og steypast fram yfír sig tekst honum að
rétta sig af og halda áfram.
í hálfleik em skemmtiatriði. Þau eru
af menningarlegri toganum og bömin, sem
em komin hingað til að skemmta sér,
bregða á leik. Þau ræða saman í hópum
og'herma eftir skemmtikröftunum um leið
og þau spila á tómar gosdósirnar. Fullorðn-
ir sperra eyrun, reyna að heyra. Á tímabili
er mjótt á mununum í hvom lætur hærra,
söng Wagners eða undirleik Sólkóladós-
anna hans Davíðs Scheving.
Nokkrir krakkar em líka svo heppnir
að hafa tölvuspil í vasanum. Það er engin
ástæða til að láta sér leiðast. Tikkið í spil-
unum er reglubundið og svæfandi. Svo
skiptast þau á um spilin og metast um
vinningana. Allt er þetta í mesta bróðemi
eins og væm þau heima á eldhúsgólfi. Þau
em gjörsamlega ómeðvituð um að þau em
að tmfla menninguna. Menninguna, hvað
er nú það?! Þau yppta öxlum og halda
áfram að spjalla.
Hópur vaskra manna tekur barinn með
áhlaupi. Þeir ætla að ryðjast í gegnum
mannþröngina eftir vatni eða öðm sem
slökkva megi þorstann með hvað sem það
kostar. En á bamum ganga þeir á vegg.
Bestu sætin em nefnilega uppi á barborð-
inu. Þar sér vítt og breitt um allan salinn.
Vatnið í krönunum á klósettinu er ískalt
og svalandi, íslenska vatnið er engu
líkt... Svo troðast menn í salinn aftur.
Og næsta lota hefst.
Þvílíkur hraði, þvílíkt minni; hraða
hljóðsins skakkar ekki upp á sekúndu, hæð
fjalla og dýpt dala skilar sér á ótrúlega
skömmum tíma. Heimamönnum veitir bet-
ur, stemmningin í salnum er ótrúleg. Menn
em stoltir af sínu og jafnframt dijúgir.
Við hveiju var líka að búast í þessu byggð-
arlagi? Það má ekki á milli sjá hvorir vita
meira, keppendur eða áhorfendur. í salinn
er kominn hálfgerður þjóðhátíðarbragur,
einn fyrir alla, allir fyrir einn stemmn-
ing...
Hálfmeðvitundarlaus af hita, svækju og
ánægju klappar salurinn í lokahrinunni.
Sigurinn er unninn ... Glæsilegt!
Þú stendur upp og lætur berast með
straumnum. í framhjáhlaupi fínnurðu að
slökkt er á kösturunum og eftir því sem
þú nálgast útidymar ferðu að eiga auð-
veldara um andardráttinn. Það er gott að
fá rigninguna framan í sig úti á stétt.
Menn doka við, ná andanum, ná áttunum,
ræða sigurinn.
Þegar þú sest inn í bílinn og ekur út í
biksvart skammdegið ertu strax byijuð
að gleyma hitanum og svækjunni. Og eft-
ir því sem kflómetrunum fjölgar gleymirðu
líka að þú ætlaðir aldrei framar að stíga
fæti þínum á svona loftleysis- og þrengsla-
skemmtun.
Og þegar þú ekur í hlað heima hjá þér
ertu orðin á báðum áttum. Hver veit nema
þú drífír þig á framhaldskeppnina í vor?
Þetta er nú einu sinni þitt fólk ...
Kristín Steinsdóttir
ÚTSALA
ÚTSALA
Skólavörðustíg 17a, sími 25115
^BRowninQ
veggjatennisvörur
TÖLVUPRENTARAR
Hófsemi er hamingja
eftír Geir G.
Gunnlaugsson
Bjór er ekki bama- eða ungl-
ingadrykkur. Unglingar sem
kaupa mikið af gosi í sjoppum
og á veitingahúsum mundu skipta
yfir í bjórdrykkju og smám saman
ánetjast sterkum vínum og öðrum
vímuefnum.
Það er furðulegt að nokkur
hugsandi maður vilji stuðla að því
að leyfa fijálsan innflutning og
sölu á bjór eða öðrum vímuefnum
eins hræðilegt böl og áfengis-
neyslan er.
Áfengisneyslan sljóvgar náms-
áhuga æskunnar. Hún skerðir
starfshæfni manna og orðheldni,
orsakar óstundvísi, minnkar
vinnuafköst og vandvirkni. Hún
skapar öryggisleysi í umferð og
á vinnustöðum. Hún gerir menn
óábyggilega f viðskiptum. Hún
sundrar ástvinum og eyðileggur
hamingju heimilanna meira en
nokkuð annað og leggur fjárhag
og allt lífsöryggi í rúst.
Heimilin eru demantar lífsins
og máttarstoðir hamingjusams
þjóðfélags. Á þessu er engin und-
antekning hér á landi. Alls staðar
í nágrannalöndum er sama sagan
af áfengisbölinu. Ég hef þekkt
fj'ölda marga menn frá nágranna-
löndunum og þeim hefur öllum
borið saman um að bjórdrykkja
og áfengisneyslan væri mesta og
versta vandamál í þeirra löndum
og í sumum fyrirtækjum væru
„VIÐ munum að sjálfsögðu
kanna hvort einhver ástæða er
til sérstakrar og aukinnar örygg-
isgæslu í sambandi við ráðstefn-
una,“ sagði Bjarki Elíasson,
yfirlögregluþjónn, þegar hann
var inntur eftir því hvort lögregl-
an ætlaði að hafa sérstakan
viðbúnað vegna ráðstefnu hval-
veiðiþjóða, sem hefst f Reykjavík
f næstu viku.
Bjarki sagði að það væri stjórn-
valda að taka ákvörðun um slíka
gæslu. „Nú er ekkert sem bendir
Geir G. Gunnlaugsson
„Leggjumst öll á eitt
og berjumst fyrir bind-
indi og hófsemi og
leggjum alla okkar
orku á vogarskálina til
að hjálpa þeim sem illa
eru staddir.“
menn hafðir til þess að aðgæta
að starfsfólk kæmi ekki með bjór
með sér á vinnustað. Við verðum
að viðurkenna að við höfum beðið
hræðilegt afhroð fyrir áfengis-
til þess að þörf sé á sérstakri
gæsiu. Varðandi til dæmis komu
Paul Watson til landsins, þá vitum
við að sjálfsögðu um yfirlýsingar
hans þar að lútandi, en það hefur
ekki verið staðfest enn hvort hann
kemur. Við verðum bara að bíða
og sjá hvað setur," sagði Bjarki
Elíasson.
Árni Siguijónsson, yfírmaður út-
lendingaeftirlitsins, sagði að hann
gæti ekki gefíð fjölmiðlum neinar
upplýsingar um öryggisráðstafanir
vegna ráðstefnunnar.
stærri og eins óhamingjudrifinn
og barátta kynslóðanna gegn
áfengisbölinu og eiturlyfjum sem
flæða yfir heimsbyggðina.
Bjórtrúarmenn og áfengisunn-
endur, þingmenn og aðrir áhrifa-
menn þjóðarinnar hefðu betur
heima setið en að reyna að þvæla
þessu bjórfrumvarpi í gegn á
þingi.
Engin Jörfagleði eða Viðeyjar-
veislur.
Þær bjarga aldrei neinu en
spilla sjálfsvirðingu okkar, þjóðlífi
og þegnskap.
Ohóflegt skemmtanalíf skólar
æskuna í drykkjuskap og vinnu-
leysi. Það er sárt að sjá ungling-
ana hangandi í sjoppum og á
skemmtistöðum, áhugalausa fyrir
námi og starfí næsta dags og
vera búna að gleyma foreldrum
eftir Fred Leferink
Síðan 1978 hef ég verið reglu-
legur gestur á Islandi. Sem
fyrrverandi landafræðinemi með
nokkurt vit á skipulagsmálum
furða ég mig stöðugt meira og
meira á því hvemig skipulagi
Reykjavíkurborgar er háttað. Eg
vil nefna tvö dapurleg dæmi:
Seðlabankabygginguna á Amar-
hóli, sem lítur út einsog loftvarn-
abyrgin sem byggð voru af
Þjóðveijum við strendur Hollands
í seinni heimsstyijöldinni; og Hal-
lærisplanið í hjarta borgarinnar,
sem í stað þess að vera skemmti-
legt lítið torg með ýmis konar
gróðri og göngustígum, hefur ver-
ið útbúið á sérlega „smekklegan"
hátt, sem bílastæði.
Eitt af fáum svæðum í borginni
sem lítt hefur verið hróflað við,
er umhverfi Tjamarinnar. Það er
mér mikil ráðgáta að það skuli
reynast nauðsynlegt að byggja hið
nýja ráðhús einmitt þar. I fyrsta
lagi útheimtir starfsemi ráðhúss
ekki endilega staðsetningu í hjarta
miðbæjarins. Mér sýnist málið
heldur ekki snúast um það hvort
byggingin sé Ijót eða falleg eða
hvort nokkrum öndum verði stökkt
á braut, eða jafnvel hvort ákvörð-
og ástvinum sem bíða í ofvæni
eftir að þeir komi heim.
Sá sem ekki saman safnar
hann sundurdreifír. Leggjumst öll
á eitt og beijumst fyrir bindindi
og hófsemi og leggjum alla okkar
orku á vogarskálina til að hjálpa
þeim sem illa eru staddir. Við sem
emm svo hamingjusöm að vera
fædd á íslandi þar sem loftið er
hreint, vatnið tært og sjórinn
ómengaður hljótum að keppa við
að skapa og eiga líka heilbrigt
og heiðarlegt þjóðfélag þar sem
borin er virðing fyrir vinnu og
hófsemi.
Bindindi allra bætir hag
það blómstrar í lífi og starfí
það verðlaunar sérhvem vinnudag
með veglegum minningaarfi.
Höfundur er bóndi að Lundi.
„Það er mér mikil ráð-
gáta að það skuli
reynast nauðsynlegt að
byggja hið nýja ráðhús
einmitt þar.“
unin hafi verið tekin á lýðræðisleg-
an hátt með samþykki meirihluta
borgarstjórnar. Það snýst um það
að fjölda fólks finnst þessi bygging
ekki eiga heima á þessum stað.
Þar sem ég bý í landi með sextíu
sinnum fleiri íbúum en á íslandi,
á þrisvar sinnum minna land-
svæði, á ég erfitt með að skilja
að ekki skuli vera hægt að finna
húsi þessu annan stað, heldur vilji
menn frekar „blotna í fæturna".
Hefði skipulagsdeild borgarinnar
gripið fyrsta manninn, sem þeir
rákust á úti á götu, bundið fyrir
augu hans og látið hann kasta
pílu á kort af borginni, þá hefði
vafalaust ekki tekist verr til þegar
nýju ráðhúsi Reykjavíkur var val-
inn staður.
Höfundur er hollenskur og býr
með íslenskri konu í Hollandi.
Hann vinnur við Hjálparstofnun
fyrir þróunarlönd.
neyslu.
Enginn vígvöllur veraldar er
Ráðstefna hvalveiðiþjóða:
Kannað hvort þörf er
á aukinni löggæslu
- segir Bjarki Elíasson, yfirlögregluþjónn
Skoðun á borg-
arskipulagi