Morgunblaðið - 16.01.1988, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. JANÚAR 1988
Fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar fyrir 1988:
Ber vitni sterkri stöðu og
miklum framkvæmdavilja
- sagði Davíð Oddsson borgarstjóri við framsögu sína
„Gæluverkefnin hafa forgang“ segir minnihlutinn
Fyrri umræða um fjárhags-
áætlun Reykjavíkurborgar fór
fram á fundi borgarstjómar
síðastliðinn fimmtudag. Davíð
Oddsson gerði grein fyrir fjár-
hagsáætluninni. Davíð taldi
frumvarpið að fjárhagsáætlun
bera vitni sterkri stöðu borgar-
innar ásamt miklum fram-
kvæmdavilja borgaryfirvalda.
„Má færa að því rök, að fjár-
hagsstaða hennar hafi sjaldan
verið betri en nú, þó hlutur henn-
ar í þjónustu við borgarbúa hafi
vaxið með ótrúlegum hraða á
undanförnum árum.“ Sigurjón
Pétursson, borgarfulltrúi Alþýðu-
bandalagsins, sem talaði fyrir
hönd minnihlutans, taldi það ein-
kenna fjárhagsáætlunina, hversu
miklu ætti að veija í gæluverk-
efni meirihlutans.
Um einkenni Qárhagsáætlunar-
innar nefndi Davíð miklar gatna-
gerðarframkvæmdir til að mæta
auknum bílafjölda í borginni og að
haldið yrði fast við að hreinsa fjörur
borgarinnar. Davíð sagði að núver-
andi borgarstjóm væri staðráðin í
því að leysa hin mikla bílastæðis-
vanda, sem væri í borginni og háð
hefði miðbæjarlífinu. Einnig benti
hann á að nú væri verið að vinna
að mestu virkjunarframkvæmd í
landinu á vegum borgarinnar á
Nesjavöllum. Jafnframt þessum
þáttum benti Davíð á að framlög til
skólamála og málefna aldraðra væru
stóraukin. „Haldið er áfram mark-
vissri uppbyggingu dagvistarheim-
ila, þrátt fyrir tímabundna erfíðleika
við mönnun þeirra. 0g enn er haldið
uppi öflugu átaki í umhverfísmálum,
uppgjörsdeild innan Jöfnunarsjóðs
er ætlað það hlutverk að greiða á
árunum 1988—91 sveitarfélögum og
félagasamtökum framlög vegna
áfallinna skuldbindinga ríkissjóðs.
Gat Davíð þess að nefnd sú, sem
samið hefði frumvarpið, hefði gert
ráð fyrir því að uppgjörsfénu innan
hvers fjárlagaárs yrði skipt eftir
reglum, sömdum af félagsmálaráð-
herra, að fengnum tillögum Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga, en við
framlagningu frumvarpsins á Al-
þingi hefði þessu verið breytt á þann
hátt að fjárveitinganefnd væri falið
að skipta þessum greiðslum. Taldi
borgarstjóri þetta afar óheppilegt,
þar eð hér væri ekki um íjárveitingu
að ræða heldur greiðslu á skuld,
samkvæmt sérstöku uppgjöri á milli
aðila.
Verðbólgan 20—30% á næsta ári
Davíð Oddsson, borgarstjóri, gerði
því næst grein fyrir rekstrarútgjöld-
um borgarsjóðs. Samkvæmt áætlun
hækka þau um 30,9%, sé reiknað
ríflega 16% hækkun framfærsluví-
sitölu á árinu 1988, á móti 10% í
þjóðhagsáætlun."
Áhrif staðgreiðslunnar
„Stærsti liður rekstrargjalda
borgarsjóðs samkvæmt frumvarpi
um fjárhagsáætlun er launakostnað-
ur, sem ætlað er að nemi tæplega
2,4 milljörðum. Varðandi þennan lið
vakti Davíð sérstaka athygli á ýms-
um spumingum varðandi áhrif
staðgreiðslukerfisins. Taldi hann að
það gerði það að verkum, að um-
samdar breytingar á kauptöxtum,
hverjar sem þær kynnu að verða,
hefðu ekki samsvarandi áhrif á
heildartekjur launþega, heldur yrði
hækkun heildartekna minni en
taxtabreytingar gæfu tilefni til að
ætla. „Hér hjá okkur eykur þetta
fyrst og fremst óvissuna um útsvars-
tekjumar, þar sem útgjöldin eru
yfírleitt bundin verkefnum, sem
krefjast tiltekins vinnumagns."
Tæpir tveir milljarðar í
rekstrarafgang
Rekstrarafgangur samkvæmt
þessu fmmvarpi verður ríflega 1,9
milljarðar króna og eignabreytinga-
gjöld hækka um 43,9% frá áætlaðri
útkomu síðasta árs. Af heildarfjár-
hæð eignabreytingargjalda verður
tæplega 1.262 milljónum króna var-
ið til byggingaframkvæmda.
Kostnaður við skólabyggingar í
heild er áætlaður liðlega 290 milljón-
ir króna. Þar af er hlutur ríkisins
225,5 milljónir króna, en endur-
greiðslur ríkissjóðs samtals 67,5
Morgunblaðið/Sverrir
Davíð Oddsson, borgarstjóri, flytur framsöguræðu sína á fundi borgarstjórnar á fimmtudag.
Alltaf á laugardögum! Upplýsingasími: 685111
en áhersla á þann málaflokk hefur
vaxið mjög hjá borgarstjóm
Reykjavíkur á síðustu ámm.“
Tekjur borgarsjóðs
Samkvæmt fjárhagsáætlun er
gert ráð fyrir því að heildartekjur
borgarsjóðs verði 7.671.3 milljónir
króna, eða 34,8% meira en á fyrra
ári. Um aðaltekjustofn borgarinnar,
útsvörin, sagði Davíð, að gangi eftir
innheimta útsvara í staðgreiðslu,
ætti það að verða borginni til hags-
bóta, enda fylgi útsvörin þá meira
þróun kaupgjalds og verði þannig
meira í tengslum við breytingar á
verðlagi hveiju sinni.
Útsvarsprósentan verður að þessu
sinni 6,7%. Davíð sagði að útreikn-
ingar sýndu, að til þess að þrengja
ekki svigrúm sveitarfélaga til ák-
vörðunar á útsvarsprósentu, sem var
11% samkvæmt eldri lögum, þyrfti
álagningarhlutfallið í staðgreiðslu
að vera allt að 7,6%, en hámarkið
samkvæmt hinum nýju lögum er
7,5%. Sagði Davíð að tillögur Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga um
7,5% hefðu byggt á þessu svigrúms-
loforði stjómvalda, en þrátt fyrir það
hefði félagsmálaráðherra ákveðið
6,7% útsvar af staðgreiðslustofni og
6% vanhaldafrádrátt.
Jöfnunarsjóður skertur
Framlag úr Jöfnunarsjóði sveitar-
félaga til Reykjavíkur er samkvæmt
áætlun 450 milljónir króna. Um
þetta sagði Davíð að allt frá árinu
1984 hefðu framlög úr sjóðnum ver-
ið skert. Skerðingin þá, sem fylla
hefði átt fjárlagagat sem þá upp-
götvaðist, hefði átt að vera tíma-
bundin, en yfírlýsingar þær
gleymdust fljótt við fjárlagagerð.
Benti hann og á að minna hefði
verið drepð úr skerðingu sjóðsins
fyrir næsta ár en kveðið var á um
í greinargerð með Qárlögum.
Davíð ræddi um frumvarp ríkis-
stjómarinnar breytingu á lögum um
tekjustofna sveitarfélaga, þar sem
Yfirlit um gialdaliði borgarsióðs
Fjárhags- Útkomu-
áxtlun spá Frumvarp
1987 x) 1987 1988 %
Stjórn borgarinnar 249.303.490 269.301.113 345.596.721 28.3
Bruna- og almannavamir 32.086.761 36.688.693 40.203.913 9.6
153.023.293 166.007.687 208.185.152 25.4
483.000.613 514.680.516 625.414.600 21.5
ifskulýðs- , tómstunda- og
186.750.240 200.008.198 245.293.946 22.6
Heilbrigðismál 163.689.718 176.543.220 223.297.881 26.5
Félagsmál og almanna-
1.542.497.045 1.610.205.274 2.013.702.433 25.0
32.250.978 40.270.500 34.979.000 -13.1
147.600.000 177.000.000 231.000.000 30.5
Götur, sameiginlcgur kostn. 33.000.000 42.000.000 51.590.000 22.8
469.200.000 498.000.000 960.700.000 92.9
Viðhald og fasteignakaup 248.100.000 277.000.000 431.100.000 55.6
6.665.000 10.000.000 11.036.013 10.4
Hreinlaetisraál 149.683.815 164.395.503 203.258.503 23.6
Hreinlatismál, gatna-
78.987.000 88.245.000 0 0
116.770.823 134.483.419 101.718.000 -24.4
4.092.608.776 4.404.829.123 * 5.727.076.162 29.8
Áxtlaðar breytingar milli
37.165.066
5.764.241.228 30.9
F*rt á eignabreytingar 1.451.830.485 1.287.599.138 1.907.100.000 48.1
5.544.439.261 5.692.428.261 7.671.341.228 34.8
x) Að aukafjáxrveitingum meðtöldum, alls kr. 32.920.000.
með auknu þéttbýlisvegafé og nema
samkvæmt fmmvarpinu 5.764.2
milljónum króna. Davíð kvað óhjá-
kvæmilegt að hafa allan fyrirvara á
þessum tölum sem öðmm í fmm-
varpinu, vegna mikillar óvissu í
efnahagsmálum um þessar mundir.
„Verðsveiflur í kauphallarviðskipt-
um um allan heim og flöktandi gengi
Bandaríkjadollars gera allar umræð-
ur um stöðugt gengi íslenskrar
krónu marklitlar í bili. Allt er því á
huldu um þróun verðlags á næstu
mánuðum og þar við bætist að ósa-
mið er um laun á almennum vinnu-
markaði," sagði Davíö og taldi að
reikna mætti með 20—30%- verð-
bólgu á næstu misserum í ljósi allra
aðstæðna og stefnumála ríkisstjóm-
arinnar. „Hún gæti jafnvel orðið
hærri, ef stjóminni mistekst að halda
skattahækkunum í skeQum, eða ef
hún nær ekki nægilegum tökum á
stjóm peningamála." Er í frumvarpi
til fyárhagsáætlunar gert ráð fyrir
milljónir. Gera á Vesturbæjarskóla
kennsluhæfan næsta haust, svo og
aðra áfanga Foldaskóla og Selás-
skóla, auk þess að ljúka fram-
kvæmdum við sundlaug Öldusels-
skóla. Ljúka á frágangi við
Grandaskóla, Seljaskóla, Artúns-
skóla og víðar, auk þess sem hafnar
verða framkvæmdir við íþróttahús
Fjölbrautaskólans í Breiðholti.
Áætlað er að veija 8 milljónum
króna til framkvæmda í sambandi
við félagsmiðstöðvar og æskulýðs-
starfsemi á vegum Iþrótta- og
tómstundaráðs. Farajiar af 6 millj-
ónir til endurbóta á Árseli. Heildar-
kostnaður við gerð íþróttamann-
virkja er'áætlaður 49 milljónir króna
og hækkar um 9 milljónir frá fyrra
ári.
Fjárveiti’ngar til umhverfis- og
útivistarverkefna í heild em áætlað-
ar 113 milljónir króna og hækka um
þriðjung. Munar þar mest um fram-
kvæmdimar við útivistarevæðið í