Morgunblaðið - 27.03.1988, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. MARZ 1988
Mike Douglas i hlutverki Gordons Gekko í Wall Street.
M I K E
DOUGLAS
AFBURÐA FJÖLHÆFUR
LIST AMAÐUR
Gekko flytur hluthöfum lofsöng um græðgina.
Kvikmyndaleikarinn,
leikstjórinn og
framleiðandinn Michael
(Mike) Douglas hefur verið
vel kynntur hér á landi að
undanfomu. Tvær mynda
hans hafa gengið í
kvikmyndahúsum í
Reykjavík og sú þriðja var
sýnd í sjónvarpi (á Stöð 2).
Þetta eru myndimar Fatal
Attraction (Hættuleg
kynni, Háskólabíó), Wall
Street (Bíóborgin) og Jewel
of the Nile
(Nflargimsteinninn, Stöð 2
19. marz, endursýnd 29.
marz).
yndimar
Fatal
Attraction
og Wall
Street hafa
báðar verið
tilnefndar
til Óskars-
verðlauna, og er það ekki nýtt
fyrir Mike Douglas sem nú er 43
ára. Hann var framleiðandi mynd-
arinnar One Flew Over the Cucko-
o’s Nest (Gaukshreiðrið), sem
hlaut fímm Óskarsverðlaun árið
1975, meðal annars sem bezta
mynd ársins. Fjórum árum síðar
sló önnur mynd sem hann fram-
leiddi verulega í gegn. Það var
myndin The China Syndrome
(Kjamaleiðsla til Kína) sem fjall-
aði um slys í kjamorkuveri. Sú
mynd kom einmitt á markað
nokkmm vikum fyrir slysið í
kjamorkuverinu á Three Mile Is-
land í Pennsylvaníu 28. marz árið
1979.
í byijun níunda áratugarins
mat Mike Douglas rétt ríkjandi
tíðaranda og sneri sér að gerð
tveggja gamanmynda þar sem
hann lék aðalhlutverkin í á móti
Kathleen Tumer og var jafnframt
einn framleiðenda. Þetta voru
myndimar Romancing the Stone
(Ævintýrasteinninn) og Jewel of
the Nile (Nflargimsteinninn), sem
báðar urðu afburða vinsælar.
Einnig var hann á þessum árum
einn framleiðenda myndarinnar
Starman ásamt Jeff Bridges og
Karen Allen. En þegar hér var
komið gerði hann hlé á fram-
leiðslu mynda og sneri sér alfarið
að kvikmyndaleik með frábærum
árangri. Arangurinn varð mynd-
imar tvær sem að ofan getur,
Hættuleg kynni (Fatal Attraction)
og Wall Street, sem bandarískir
gagnrýnendur telja tvær af beztu
myndum síðasta árs.
Ekkialltaf
dans á rósum
Á ýmsu hefur gengið í lífi Mike
Douglas. Hann er annar tveggja
sona kvikmyndastjömunnar Kirk
Douglas og fyrri konu hans,
brezku leikkonunnar Diana Dill.
Foreldramir skildu þegar Mike
var átta ára, og fluttist hann þá
með móður sinni þvert yfír Banda-
ríkin til Westport í Connecticut.
Þar stundaði hann undirbúnings-
nám í virtum einkaskóla, en dvald-
ist á sumrin hjá föður sínum í
Hollywood og Santa Barbara þar
sem hann fylgdist með kvik-
myndagerðinni.
Þegar kom að háskólanámi
valdi Mike að fara í Kalifomíuhá-
skóla frekar en Yale og réðu þar
úrslitum bæklingar frá fyrmefnda
skólanum með myndum af bikini-
klæddum skólastúlkum á sólar-
strönd. En hann entist ekki nema
árið við háskólanám og sneri þá
heim til Westport þar sem hann
fékk vinnu við bensínafgreiðslu
(og vann til fyrstu verðlaunanna
sem starfsmaður mánaðarins hjá
Mobil olíufélaginu). Ekki undi
hann sér heldur þar og hélt á ný
til föður síns í Santa Barbara. Þar
eyddi hann tímanum með „blóma-
bömum" sjöunda áratugarins við
söng, hugleiðslu, stjómmálaum-
ræður og flótta undan herþjón-
ustu í kommúnulífí þessa „sumars
ástarinnar".
Mike Douglas sneri sér að leik-
listinni af því hann gat ekki fund-
ið sér neitt 'annað að gera. Hann
fór á leiklistamámskeið í Santa
Barbara, en hélt síðan til New
York þar sem hann lék um tíma
hjá smærri leikhúsum fjarri Bro-
adway og vingaðist við yngri leik-
ritaskáld eins og Sam Shepard
(höfund leikritsins Hugarburðar,
sem nú er sýnt í Þjóðleikhúsinu).
Einnig fékk hann þá hlutverk í
nokkrum kvikmyndum, meðal
annars í myndinni Hail Hero sem
flytur boðskap andstæðinga styij-
alda.
Tók við af f öðurnum
Árið 1972 var Mike boðið hlut-
verk sem aðstoðarmaður Karls
Maldens í vinsælum sjónvarps-
þáttum um lögregluna í San Fran-
cisco, The Streets of San Francis-
co. Þar var hann í fjögur ár, og
þegar hann hætti var hann orðin
ein af aðalpersónum þáttanna og
hafði leikstýrt mörgum þeirra. En
nú stóð svo á að Kirk faðir hans
var að gefast upp við verkefni,
sem hann hafði lengi gengið með
í maganum, en það var að gera
kvikmynd eftir bók Kens Keseys,
One Flew Over the Cuckoo’s Nest
(Gaukshreiðrið). Mike ákvað að
reyna að hrinda þessum draumi
föðurins í framkvæmd og það
tókst. í myndinni fara Jack Nic-
holson og Louise Fletcher með
aðalhlutverkin og hlaut myndin
fímm Óskarsverðlaun, eins og fyrr
segir. Mike Douglas minnist þess
hve erfítt var að fá peningamenn
til að leggja sitt af mörkum til
gerðar myndarinnar, en þá reyndi
fyrst á samningalipurðina hjá
honum. „Ég fékk minn skerf af
synjunum þegar ég reyndi að fjár-
magna Gaukshreiðrið," segir
Mike Douglas. „En áður en yfír
lauk tókst að vekja tiltrú þeirra
vantrúuðu. Sömu sögu er að segja
nú um kvikmyndaleik minn. Eg
hef það á tilfínningunni að fólk
sé að kyngja efasemdum sínum."
Mike Douglas hefur sjaldan
verið efstur á óskaíista framleið-
enda og leikstjóra þegar verið er
að velja í aðalhlutverk. Einn tals-
maður kvikmyndaiðnaðarins orð-
ar það svo: „í hvert skipti sem
ráðið var í hlutverk stakk ég upp
á honum. Það var farið að gera
grín að mér vegna þess. Ég hélt
því fram að hann væri „sexí“,
fyndinn og aðlaðandi. En þeir
sögðu, „hann er ekki nógu sterk-
ur“. Jafnvel Oliver Stone lenti í
vanda þegar hann var að velja í
hlutverkin í Wall Street. Kvik-
myndaverið vildi þekktari leikara
eins og Warren Beatty, Paul New-
man eða Richard Gere.
Framleiðandinn spillir
fyrir leikaranum
Þótt undarlegt megi teljast hef-
ur velgengni Mike Douglas við
kvikmyndaframleiðslu spillt fyrir
frama hans sem Ieikara. Hann
hefur orð á sér fyrir að vera séður
í viðskiptum og ekki eru allir jafn
ánægðir með það. En Mike Dou-
glas vill ekki hafa á sér einhvem
viðskiptastimpil. „Mér fínnst
margir misskilja velgengni mína
við framleiðslu og fjármögnun
kvikmynda. Ég gerðist framleið-
andi meðal annar til að finna hlut-
verk við mitt hæfi, til að fá ein-
hveiju ráðið um frama minn í leik-
listinni. En mér er ljóst að mörg-
Tim leikstjórum hefur líkað þetta
illa. Sumum fannst þeir geta af-
skrifað mig sem leikara. Við-
brögðin við leik mínum í þessum
tveimur myndum hafa gjörbreytt
því hugarfari.“
Myndin Hættuleg kynni er
gimdin uppmáluð, en í Wall Stre-
et er það græðgin, segir Mike
Douglas. í Wall Street fer hann
með hlutverk Gordons Gekko,
verðbréfasala sem svífst einskis í
viðskiptum. Og hápunktur mynd-
arinnar er lofsöngur Gekkos um
græðgina, sem fram kemur í
ávarpi hans á hluthafafundi.
„Græðgi er góð, græðgi ber ár-
angur, græðgi á rétt á sér,“ segir
Gekko. Margir telja að hlutverkið
sé mjög skylt þeim hlutverkum
sem skópu frægð föður hans.
„Það er stórkostlegt að fara með
hlutverk sem talið er standast
samanburð við það bezta sem fað-
ir minn hefur gert. Ég er mikill
aðdáandi hans. Hann hefur leikið
12 hlutverk sem segja má að séu
ódauðleg. En ég reyni þó að forð-
ast það að vera einhver eftirlíking
hans. Nú er sagt, „hann hefur
þessa hæfileika föðurins, en hann
getur einnig farið með hlutverk í
léttum gamanleikjum, ieikið
áhrifagjama unga menn eða
hörkutól". Allt í einu er farið að
skipa mér í fremsta flokk kvik-
myndaleikara og ég kemst ekki
hjá því að segja við sjálfan mig:
Jæja, þetta getur orðið gam-
an . . .“
Þótt Wall Street hafi gengið
hér í Bíóborginni í margar vikur
verður myndin ekki fmmsýnd í
London fyrr en 28. apríl.
Heímíld: The Observer Magazine.