Morgunblaðið - 26.04.1988, Qupperneq 1

88 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
93. tbl. 76. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 26. APRÍL 1988
Prentsmiðja Morgrtnblaðsins
Bandaríkin:
Dukakis
spáð ör-
uggum
sigri
Philadelphia. Reuter.
MICHAEL Dukakis, ríkisstjóra í
Massachusetts, er spáð öruggum
sigri í forkosningum demókrata
í Pennsylvaniu í dag og fær sam-
kvæmt skoðanakönnunum 30%
meira fylgi en Jesse Jackson. Þá
sýna kannanir einnig, að hann
sigraði George Bush, væntanleg-
an frambjóðanda repúblikana,
ef forsetakosningar færu fram
nú.
Dukakis hefur verið mjög vel
tekið á kosningaferðalagi um Penn-
sylvaniu en ríkið sendir 178 fulltrúa
á flokksþing demókrata síðar á ár-
inu. Dukakis hefur nú 1.065 full-
trúa að baki sér, Jackson 859 en
2.082 þarf til að forsetaframbjóð-
andi sé rétt kjörinn. í skoðanakönn-
un, sem birtist á sunnudag í tímarit-
inu Time, kemur fram, að Dukakis
ynni öruggan sigur á Bush ef nú
yrði kosið, fengi 50% atkvæða á
móti 39%, og var það án tillits til
hvem hann veldi sem varaforseta-
efni, Albert Gore eða Jesse Jackson.
Jackson hefur ekki sagt af eðá
á um hvort hann sækist eftir þvi
að verða varaforsetaefni demókrata
en innan flokksins óttast margir,
að verði hann ekki valinn muni
blökkumenn sitja heima en þeir
hafa löngum verið dyggustu stuðn-
ingsmenn Demókrataflokksins.
Grænland:
Afengis-
skatturinn
hækkaður
Nuuk. Frá NJ. Bruun, fréttaritara Morg-
unblaðsins. »
Grænlenska landsþingid sam-
þykkti um helgina að hækka
skatta á sterku öli og á víni, jafnt
léttu sem sterku, í þeirri von, að
neyslan flyttist meira yf ir á veika
ölið, pilsnerölið svokallaða.
Á síðasta hausti vom skattamir
hækkaðir á veika ölinu með þeim
afleiðingum, að neysla sterkari teg-
unda stóijókst, en nú á að reyna
að snúa þeirri þróun við. Þá vakir
það einnig fyrir þinginu að greiða
fyrir sölu pilsneröls frá fyrstu
átöppunarverksmiðjunni í Græn-
landi en hún er í eigu landsstjómar-
innar og danskra bmgghúsa.
Af hverri flösku af sterku öli fær
nú landsstjómin í sinn hlut rúmar
33 kr. ísl., af lítra af sterku víni
frá 900 upp í 1.200 kr. og af lítra
af léttu vfni frá 100 kr. upp í 140.
Jean-Marie Le Pen, frambjóðandi Þjóðemisfylkingarinnar, sem er
lengst til hægri í frönskum stjórnmálum, faðmar að sér dóttur sina,
Marine, þegar ljóst var, að hann hafði unnið mikinn sigur í fyrri
umferð forsetakosninganna.
Fyrri umferð frönsku forsetakosninganna:
Sovétmenn um Miðjarðarhaf:
Vilja minnka
flotaumsvif
Moskvu, Reuter. ,
ÆÐSTI yfirmaður sovéska flotans, Vladimir Tsjemavín, lagði til í
g^ær að Sovétmenn og Bandaríkjamenn minnkuðu flota sína á Miðjarð-
arhafi í 15 herskip og 10 fylgiskip. Bandaríkjamenn hafa hafnað
tillögunni og segjast ekki vi\ja láta Sovétmenn gefa fyrirmæli um
stefnu NATO.
Tillaga Tsjemavins, sem Tass
fréttastofan greindi frá í gær, bygg-
ir á áætlun sem Míkhaíl Gorb-
atsjov, leiðtogi Sovétríkjanna,
kynnti í síðasta mánuði, en henni
var ætlað að draga úr spennu á
Miðjarðarhafinu. Tsjemavin sagði
að tillagan gæti leitt til þess að
stórveldin gerðu með sér samning
um fastan fjölda herskip? á Mið-
jarðarhafi. Hann sagði aó í tillög-
unni væri gert ráð fyrir að
bandarísk flugvélamóðurskip færu
af Miðjarðarhafi, auk bandarískra
kjamorkukafbáta búnum skot-
flaugum, sem hann sagði draga úr
jafnvægi á svæðinu. Hann sagði
að NATO-ríkin hefðu fleiri herskip
á Miðjarðarhafi en ríki Varsjár-
bandalagsins og Bandaríkjamenn
ættu 75 prósent vestrænu herskip-
anna þar.
Dan Howard, talsmaður bahda-
ríska vamarmálaráðuneytisins,
sagði í samtali við fréttamann Reut-
ers í gær að Bandaríkjamenn hefðu
mikilla hagsmuna að gæta á Mið-
jarðarhafi og nokkrar þjóðir á svæð-
inu væru í NATO og því banda-
menn Bandaríkjamanna. „Við ætl-
um ekki að takmarka flota okkar
á Miðjarðarhafínu eða láta Sovét-
menn gefa fyrirmæli um stefnu
NATO.“
Le Pen talinn hafa lyk-
ilinn að forsetahöllinni
Nevers. Frá Steingnrími Sigurgeirssyni, blaðamanni Morgnnblaðsins.
EFTIR fyrri umferð forsetakosninganna í Frakklandi á sunnudag
er ljóst, að það verða þeir Francois Mitterrand Frakklandsforseti
og Jacques Chirac forsætisráðherra, sem takast á í síðari umferð-
inni 8. mai næstkomandi. Mitterrand fékk 33,9% atkvæða, Chirac
19,7% og Raymond Barre, fyrrverandi forsætisráðherra, 16,5%.
Það, sem hefur þó vakið mesta athygli, er hve mikið fylgi öfgamaður-
inn Jean-Marie Le Pen hlaut. Honum höfðu verið spáð 10-12% en
hann fékk 14,6% atkvæða.
Hryðjuverkin á Nýju Kaledóníu
og á Korsíku settu mikinn svip á
andrúmsloftið rétt fyrir kosningam-
ar og hefur Le Pen, sem er helsti
talsmaður „öflugs Frakklands",
eflaust hagnast á því. Le Pen er
nú talinn hafa lykilinn að forseta-
höllinni því að hvorki Mitterrand
né Chirac geta náð þeim 50%, sem
til þarf í síðan umferðinni, án stuðn-
ings kjósenda Le Pens.
Le Pen var sá frambjóðandi, sem
fékk flest atkvæði í næststærstu
borg Frakklands, Marseilles, og
kvaðst hann í gær ætla að stefna
að því að vera borgarstjóri þar
næstu árin. Flpkkur hans, Front
National, Þjóðemisfylkingin, og
kommúnistaflokkurinn fengu svip-
að fylgi í þingkosningunum 1986
en Le Pen fékk nú rúmlega helm-
ingi fleiri atkvæði en Andre Lajo-
inie, frambjóðandi kommúnista.
Fékk Lajoinie 6,8%, sem er það
minnsta, sem kommúnistaflokkur-
inn hefur fengið í kosningum frá
upphafi.
Chirac og Mitterrand munu nú
hefja baráttuna fyrir síðari um-
ferðina og í gær var ákveðið, að
sjónvarpseinvígi þeirra færi fram á
fimmtudag. Mun það eflaust ráða
miklu um framhaldið. Raymond
Baite og flokkur hans, UDF, hafa
lýst yfir stuðningi við Chirac og
formaður flokksins sagði í gær, að
mikilvægt væri, að Chirac tæki til-
lit til stefnumála Barres og mynduð
yrði ný, sameiginleg stefnuskrá fyr-
ir síðari umferð kosninganna.
Sjá aðrar fréttir af frönsku
kosningunum á bls. 30.
Liðhlaupi faldi sig
í kjallara í 44 ár
Moskvu, Reuter.
LIÐHLAUPI úr sovéska hern-
um faldi sig i 44 ár i kjallara
á heimili konu sinnar i þorpi í
Úkraínu. Hann strauk úr hern-
um í byrjun heimsstyijaldar-
innar síðari og yfirgaf felustað-
inn aðeins stöku sinnum að
nóttu til eftir það.
Sovéska dagblaðið Stroitelnaja
Gazeta greindi frá því á sunnudag
að lögreglán hefði ftindið manninn
í lok janúar þegar hún hefði verið
að rannsaka bruna í þorpinu
Shevtsjenkovo. Hann hefði verið
hraustur 25 ára gamall maður
þegar hann hefði fyrst falið sig í
kjallaranum, en verið gráhærður,
með gráguggið andlit og bogið
bak þegar hann hefði fundist.
Blaðið skýrði frá því að maður-
inn hefði fyrst gerst liðhlaupi
haustið 1941, skömmu eftir inn-
rás nasista f Sovétríkin, og falið
sig þegar Þjóðveijar hefðu haft
bæinn á sínu valdi. Þegar Sovét-
menn hefðu náð þorpinu árið 1943
hefði honum verið veitt tækifæri
til að bæta fyrir glæpinn og verið
sendur á vígstöðvamar. Hann
hefði síðan gerst liðhlaupi aftur
innan tveggja vikna og snúið
heim.
Reutcr
Mesta járnbrautarslys í 20 ár
ÁTTA MANNS létust og að minnsta kosti 72 slösuðust í jámbrautar-
slysi, sem varð í gær við bæinn Sórey rétt við Kaupmannahöfn. Var
lestin á leið þangað frá Fredericia, en fór út af teinunum þegar hún
þurfti að skipta um spor. Hvolfdi fjórum vögnum af sex, en með lest-
inni voru 300 farþegar. Ekki er enn vitað nákvæmlega hvað olli slys-
inu, sem er það mesta frá árinu 1967, en þá fómst 11 manns í járn-
brautarslysi við Óðinsvé.