Morgunblaðið - 05.07.1988, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. JÚLÍ 1988
Kvóti á ferskfiskútflutnin
SIGURÐUR EINARSSON,
ÚTGERÐARMAÐUR:
Kvótinn breytir
engn til eða frá
„MÉR finnst þetta tiltölulega
lítið mál og min persónulega
skoðun er sú, að þetta breyti
engu hvorki til eða frá“, sagði
Sigurður Einarsson hjá Hrað-
frystistöð Vestmannaeyja, þegar
hann var inntur álits á takmörk-
unum á útflutningi ferskfisks.
Að sögn Sigurðar er eingöngu
unninn fiskur frá eigin bátum í
Hraðfrystistöðinni, og svo fiskur
sem keyptur er á Fiskmarkaði
Vestmannaeyja.
„Það þarf að koma einhveiju
skipulagi á útflutninginn og menn
þurfa ekki að vera neitt hissa á því
að reglur séu settar," sagði Sigurð-
ur. Hann sagði að frá Hraðfrysti-
stöðinni hafi aðallega verið sendur
út smár fiskur sem illa hefði hentað
til vinoslu, eða þá að sendur hafí
verið út fískur þegar von hafí verið
á mjög góðu verði ytra.
Sigurður Einarsson, útgerðar-
maður.
„Magn til vinnslu eykst eitthvað
við þetta, og það gæti kannski orð-
ið erfítt fyrir vinnslustöðvamar að
taka við auknum afla, en það fer
eftir fískiríinu hvemig þetta verður.
Hér er nóg af fólki til að vinna
aflann, þannig að ég held að þetta
verði ekkert vandamál."
ÞÓRÐUR RAFN SIGURÐS-
SON, SKIPSTJÓRI;
Höfum aldrei
þurft að borga
með f iskinum
„RÁÐUNEYTIÐ verður að sjá
að sér og hætta svona rugli,“
sagði Þórður Rafn Sigurðsson
skipstjóri á Dala-Rafni. Hann
hefur flutt út ferskfisk frá 1980,
fyrst sigldu bátamir, en síðan í
gámum.
„Við komum til með að missa
um 30 prósent af aflaverðmæti
vegna þessara aðgerða, og spum-
ingin er hvað við eigum að segja
við mannskapinn á bátunum okkar.
Eigum við kannski að segja þeim
að nú verðum við að stoppa og
þeir verði að fara heim til sín? Ég
held að ríkisvaldið Verði þá bara
að borga mannskapnum kaup ef til
þess kemur."
Þórður sagðist vera þess fullviss
að í Vestmannaeyjum gætu menn
vel stjómað framboði á ferskfíski
með veiðunum. „Annars fáum við
það hátt verð að jafnaði fyrir okkar
físk að við verðum að taka áhætt-
una á því að fá lágt verð við og
ÚTVEGSBÆNDAFÉLAG
VESTMANNAEYJA;
„Einhverja
stjórnun - ekki
svona vitleysu“
„VIÐ getum veríð sammála þvi
að einhver skynsamleg stjórnun
þurfi að vera á útflutningnum,
en ekki svona vitleysa," sagði
Hilmar Rósmundsson, formaður
Útvegsbændafélags Vestmanna-
eyja. „Við vorum tilbúnir til þess
að skera þorskinn niður um
helming miðað við júlí og ágúst
í fyrra, en síðan er ýsunni bætt
við og miðað við september líka,
og það gerir þetta öllu verra
fyrir útgerðarmenn og sjó-
menn.“
„Það er algjört rugl að krefjast
þess að sótt sé um útflutningsleyfi
með þriggja mánaða fyrirvara. Það
segir sig sjálft að enginn getur sagt.
til um það fyrirfram af nokkru viti
hvaða afla hann kemur til með að
fá, það spila allt of margir óvissu-
þættir þar inn í.“
Hilmar sagðist gera ráð fyrir að
viðbótaraflinn sem bærist í land
yrði að öllum líkindum boðinn á
Fiskmarkaðinum, en sagðist ekki
vita hvað kæmi til með að eiga sér
stað ef enginn kæmi og keypti
hann. „Fiskvinnslan getur ekki tek-
Þórður Rafn Sigurðsson, skip-
stjórí.
við, en hér í Eyjum höfum við samt
aldrei þurft að borga með fískinum.
Minni bátamir héma hafa raun-
verulega bjargað sér á þessum út-
flutningi, ogþað væri 10—15 bátum
færra Kéma, og við værum þar að
auki með úreltan flota ef útflutning-
urinn hefði ekki komið til. Þetta
hefur gert mönnum kleift að við-
halda skipunum og endurbæta þau“
Hilmar Rósmundsson, formaður
Útvegsbændafélags Vestmanna-
eyja.
ið við þessu héma, allra síst á þess-
um árstíma."
„Við vorum tilbúnir til þess að
láta skammta okkur útflutning
þessar 2—3 vikur sem eru vanda-
mál, en þegar til kastanna kemur
þá er ekkert talað við þá sem em
í forsvari fyrir útflutningi hér eða
umboðsmennina erlendis, en það
em einmitt þessir aðilar sem hafa
eitthvað vit á þessum málum.“
Almenn óánægja í
Vestmannaejrj um
REGLUGERÐ um útflutning á ferskfiski var
gefin út fyrir síðustu helgi, og er með henni
ætlað að koma í veg fyrir offramboð á
erlendum mörkuðum á næstu mánuðum.
Utanríkisráðuneytið telur að óhjákvæmilegt
sé að reyna að koma skipulagi á útf lutning
á ferskfiski yf ir sumarmánuðina, því
verðhrun hafi orðið hvað eftir annað á
erlendum mörkuðum upp á síðkastið.
Blaðamaður Morgunblaðsins var á ferð í
Vestmannaeyjum síðastliðinn f östudag og
ræddi þar við ýmsa aðila sem mál þetta
varðar. Eins o g fram kemur í samtölunum,
þá virðist ríkja almenn óánægja með
reglugerðina, og það hvemig að setningu
hennar var staðið.á meðal þeirra sem flytja
út ferskfisk frá Vestmannaeyjum. Það skal
tekið fram að þegar samtölin áttu sér stað
hafði reglugerðin ekki enn verið gefin út,
þannig að þeim sem rætt var við var ekki
að fullu kunnugt um efni hennar í
smáatriðum. - HÞ
GUÐMUNDUR INGI
GUÐMUNDSSON,
SKIPSTJÓRI:
Stórtap
fyrirsjáanlegt
HUGINN VE 55 var nýkominn
úr söluferð frá Hull þegar rætt
var við Guðmund Inga Guð-
mundsson skipstjóra. Meðalverð-
ið sem fékkst fyrír aflann var
að hans sögn tæpar 75 krónur
fyrir kílóið. Þetta er í þríðja
skiptið I sumar sem Huginn sigl-
ir með aflann.
„Fiskvinnslan héma í Eyjum kemur
aldrei til með að geta annað því að
vinna úr öllum aflanum og þá þarf
að leggja einhveiju af bátunum
héma. Það er varla að þeir geti
tekið á móti öllum aflanum úr tog-
urunum núna, hvað þá þegar allt
hitt kemur til viðbótar nú yfír sum-
artímann," sagði Guðmundur Ingi.
Guðmundur Ingi Guðmundsson,
skipstjórí.
„Það er fyrirsjáanlegt stórtap
vegna þessara aðgerða, og þá sér-
staklega hjá minni bátunum, sem
stunda þetta og hafa lítinn kvóta
sem þeir hafa ætlað að nýta sem
best með því að fiytja fískinn út í
gámum. Þessar aðgerðir virðast
bara vera í þágu frystihúsanna sem
eru að ásælast þennan afla.“
Guðmundur Ingi sagðist telja að
útflutningur á gámafíski frá Vest-
mannaeyjum hefði komið mjög vel
út þegar á heildina væri litið. „Þetta
em árvisst 2—3 vikur á ári sem
verðið er lágt, og það ætti að vera
hægt að koma í veg fyrir það. Mér
fínnst hastarlegt að skera niður um
helming út á þetta, þar sem nóg
væri að skera bara niður þessar
vikur."
„Þetta er þriðji túrinn sem við
höfum siglt núna f sumar, en undan-
farin 2—3 ár höfum við landað í
gáma og selt megnið þannig," sagði
Guðmundur Ingi. „Ég fæ ekki séð
hvemig það á að vera hægt að
áætla langt fram í tímann hvemig
veiðarnar koma til með að ganga,
en auðvitað verður maður að reyna
að selja aflann þar sem líkur em á
mestu verði fyrir hann hveiju
sinni."
GÍSLI SIGMARSSON,
SKIPSTJÓRI:
Það er slæmt
hljóð í mönnum
„Mér líst nyög illa á þessar að-
gerðir og tel að þetta sé ein-
göngu gert fyrír fiskvinnslu-
stöðvamar," sagði Gísli Sigmars-
son skipstjóri á Katrínu. „Ég
veit samt ekki hvernig f ósköpun-
um stöðvamar ætla að fara að
því að vinna þennan viðbótarafla
sem kemur, því þær virðast hafa
alveg yfirdrifið nóg að gera nú
þegar. Það virðist því sjálfgefið
að bátamir stoppa.“
Gísli sagðist hafa verið töluvert
í útflutningi á físki á síðustu ámm,
en í fyrra hefði skipið verið 8 mán-
uði í slipp vegna breytinga, og því
hefði aflinn á sfðasta ári ekki verið
mikill. „Ef miða á við aflamagn í
fyrra, þá horfír málið illa hjá okkur
ef aðeins má flytja út helming þess
sem veitt var þá.“
„Það er verið að taka þessar
ákvarðanir núna miðað við óeðlilegt
ástand, og það em stöðvamar sem
nýta sér það og fara á fullt með
áróðurinn. Við fáum hæsta mögu-
lega verð fyrir aflann á markaði
úti, og f sfðustu viku seldum við til
dæmis 3 gáma og verðið fór upp í
82 krónur á meðan það var 40 krón-
ur hér heima."
Varðandi leyfísumsóknir fyrir
útflutning á gámafíski, sagði Gísli,
að það hlyti að vera erfítt að segja
til um áætlaðan útflutning, þar sem
menn vissu aldrei fyrirfram hvað
þeir fengju upp úr sjó. „Þétta lítur
alls ekki glæsilega út, og þar sem
ekkert samráð var haft við okkur
hlýtur þessum aðgerðum að verða
mótmælt. Það er slæmt hljóð í
Gísli Sigmarsson, skipstjóri.
mönnum hérna," sagði Gísli Sigm-
arsson skipstjóri.
GÁMAVINAFÉLAGIÐ:
Hefði átt að
skammta út-
flytjendum
ákveðið magn
GÁMAVINAFÉLAGIÐ er sam-
kvæmt Hagtíðindum 18. stærsta
útflutningsfyrírtæki á íslandi.
Það er með rúmlega 30 báta frá
Vestmannaeyjum í föstum við-
skiptum, auk aðkomubáta sem
landa í Eyjum. Jóhannes Kríst-
insson er framkvæmdastjóri fyr-
irtækisins:
„Eina skynsamlega stjómunin
sem ég tel að komi til greina varð-
andi ferskfiskútflutninginn er að
skammta hveijum útflytjanda
ákveðið magn á viku, því þannig
væri hægt að stilla framboðið sam-
an hveiju sinni. Það er óframkvæm-
anlegt að miða við helming þess
Morgunblaðið/KGA
Jóhannes Kristinsson, fram-
kvæmdastjóri.
afla sem hver bátur veiddi í fyrra,
því hann gæti fengið það magn sem
hann fær að flytja út á þessu
þriggja mánaða tfmabilif einum
róðri. Hugsanlega gæti líka farið
svo að allir bátamir öfluðu það
mikið í einu, að þetta kæmi allt
saman í einum pakka og það þýddi
sprengingu á markaðinum þá vik-
una. Síðan yrði allt stopp.“
Jóhannes sagði að fluttir hefðu
verið að jafnaði 20—30 gámar á
viku á vegum Gámavinafélagsins,
og engir „skrautlegir" toppar hefðu
myndast. Hann kvað þó verslunar-
mannahelgina alltaf hafa verið
vandamál, því þá fiskaðist mikið
út um allt land og vinnslan hefði
ekki undan.
„Það hefur verið talað um að
verið sé að eyðileggja saltfiskmark-
aði á Spáni með ferskfiskútflutn-
ingnum, en tölur sýna að 75 pró-
sent af því sem selt er í Bretlandi
fer á neytendamarkað en ekki í
vinnslu. Pundið er líka það sterkt
núna að það er ekki til það land í
heiminum sem ekki flytur fisk
þangað.“