Morgunblaðið - 14.09.1988, Page 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. SEPTEMBER 1988
f
,ÍTA\'
fh
Barnaskólinnl
Suðurveri - Hraunbergi
Jazzba/lett er líka fyrir börn.
Hvað lærir barnið?
Markvissa þjálfun - skemmtilega dansa.
6-8 ára: Skemmtilegt og þroskandi áhugamál sem veitir barn-
inu útrás og hvetur sköpunarþörf þess.
9-11 ára: Markviss þjálfun sem skilar árangri, veitir barninu
gleði og sjálfsöryggi.
Kennarar í vetur: Bára Magnúsdóttir og Anna Norðdahl.
Innritun og upplýsingar í síma 83730 og 79988.
00 cín cci An íci cm
FID. FELAG ISLENSKRA DANSKENNARA.
Fundur stjómar og formanna aðildarfélaga BSRB:
Gegn kj arasker ðingu
Símar 35408 og 83033
Kársnesbraut 7-71
Austurgerði
Wftet&mMábib
eftír Kristfán
Thorlacius
Til þessa fundar er boðað til að
fjalla um kjaramálin og þá alveg
sérstaklega þá umræðu um lausn á
efnahagsvandamálunum, sem af
hálfu stjómvalda byggir fyrst og
fremst á því að skert verði kjör
launafólks.
Niðurfærsla
Niðurfærsluleiðin margumtalaða
byggist á þvi, að samningsbundin
laun lækki um 9% en verðlag og
vextir lækki í kjölfarið, verðlags-
lækkanir hafa af stjömvöldum verið
áætlaðar 2-3% á 2-3 mánuðum og
vaxtalækkunaráætlanir þeirra eru
mjög á reiki. Nú hefur 2*/2% kaup-
hækkun, sem átti að koma 1. sept-
ember, verið frestað. Önnur hækk-
un, 1V2%, á samkvæmt samningum
að koma 1. desember.
Þetta eru nokkrir megindrættir
í þeim hugmyndum sem ráðgjafar-
nefnd ríkisstjómarinnar setti fram.
Rétt er að hafa í huga, að af-
staða þeirra stjómmálafokka sem
standa að ríkisstjóminni virðist ekki
vera alveg hin sama. ,
Það er þó erfitt að átta sig á
einstökum tilbrigðum í því efni. Um
eitt em þeir allir sammála — stór-
fellda tekjulækkun þorra launa-
fólks.
Samkvæmt hugmyndum ráðgjaf-
amefndar ríkisstjómarinnar yrðu
opinberir starfsmenn ömgglega
meðal þeirra landsmanna, sem
dæmdir yrðu til mestra fjáírhags-
legra fóma.
En hvað um efnahagsástandið?
Efnahagsvandinn
«
Er almennur efnahagsvandi svo
mikill að til stórfelldrar kjaraskerð-
ingar þurfi að koma?
Við skulum ekki detta f þann
pytt að fullyrða, að hér sé enginn
vandi á ferðum.
Það em stórfelld fjárhagsvanda-
mál hjá útgerðar- og fiskvinnslufyr-
irtækjunum — en þau em mismik-
il. Þjóðhagsstofnun telur meðaltals-
tap á fiskvinnslu á ári 8% og á
sama hátt reiknað 6% hjá útgerð-
inni.
Þjóðhagsstofnun hefur ekki enn
getað gefið svör við, hvemig áætlað
tap skiptist á frystihúsin. Allt bend-
ir til að mest af hallarekstrinum
muni vera á 10-20 frystihúsum.
Til að rétta við rekstur frystihús-
anna telur Þjóðhagsstofnun að þurfi
1,3 milljarð, miðað við eitt ár. En
9% launalækkun þýddi að 12 millj-
arðar yrðu færðir frá launafólki til
launagreiðenda, þar með talin fyrir-
tæki sem hafa góðan hagnað — þar
á meðal er allur atvinnurekstur í
landinu.
Bemm þessar tölur saman: 12
milljarðar í launalækkun til að
bjargavið 1,3 milljarða taprekstri.
Við veltum vöngum yfír hvað
veldur þessum skyndilegu vanda-
málum hjá hluta af atvinnufyrir-
tækjum landsmanna.
En menn geta ekki stungið höfð-
inu í sandinn og sagt: Þetta kemur
mér ekki við. Þess vegna hafa okk-
ar samtök aldrei neitað að ræða
efnahagsmál við stjómvöld, ef eftir
því hefur verið leitað. Það hefur
ekki verið gert nú.
Ég fullyrði að almennt er staða
efnahagsmála þjóðarinnar þannig
nú, að engin ástæða er til almennr-
ar kjaraskerðingar hjá launafólki.
Ég byggi þessar fullyrðingar m.a.
á opinbemm tölum Þjóðhagsstofn-
unar.
Ástandið 1983 og nú
Ef gerður er samanburður á
ástandinu 1982—1983, þegar kjör
launafólks vom skert um 25—30%
og efnahagsaðstæðum nú, kemur
þetta í ljós:
Á árínu 1983 varð samdráttur í
öllum gmndvallarþáttum þjóðarbú-
skapar okkar.
Þjóðarframleiðslan minnkaði um
4,7%.
Þjóðartekjur urðu 3,3% minni
1983 en 1982.
Útflutningsframleiðsla dróst
saman um 3,3% og sjávarfram-
leiðsla minnkaði um 6,6%.
Það er ekkert sem bendir til þess,
að sambærilegt ástand sé að skap-
ast nú.
Þjóðhagsstofnun gerir ráð fyrir,
að þjóðarframleiðsla 1988 haldist
óbreytt frá 1987.
Gert er ráð fyrir að þjóðartekjur
minnki um */*%, útflutningsfram-
leiðslan aukist um 2% og sjávar-
vömframleiðslan aukist um 1,5% á
þessu ári frá því sem hún var 1987.
Ég vil taka skýrt fram, að ég er
ekki með þessu að mæla kjara-
skerðingunni 1983 bót.
Samkvæmt þessu er ekkert sem
bendir til þess að verulegur sam-
dráttur sé í aðsigi.
Þvert á móti bendir allt til þess
að heildarstaða þjóðarbúsins á
þessu ári verði svipuð og í fyrra,
en þá framleiddi íslenska þjóðin
meira en nokkm sinni áður.
Það sem er að gerast í þjóðfélagi
okkar er hefðbundin barátta at-
vinnurekenda til að ná sem mestu
af afrakstri þjóðarbúsins til sín.
Atvinnurekendur vilja allir njóta
góðs af því að rétta þarf hlut þeirra
atvinnufyrirtækja vítt um landið,
sem hafa farið halloka fjárhags-
lega, einkum vegna óhæfílegs fjár-
magnskostnaðar.
Þeim fyrirtækjum, sem heil
byggðarlög byggjast á, verður að
bjarga.
Kristján Thorlacius
„Gerum okkur grein
fyrir því aö þó svoköll-
uð niðurfærsluleið virð-
ist eiga færri formæl-
endur síðustu daga, þá
er kjaraskerðing launa-
fólks enn á dagskrá.“
En þær tölur Þjóðhagsstofnunar,
sem ég nefndi áðan, sýna, að það
er engin ástæða fyrir launafólk að
láta traðka á sér með launalækkun.
Aðför að launafólki
Þær umræður, sem nú em í gangi
um stórfellda aðför að kjömm
launafólks, ættu að Sýna mönnum
fram á, að gmndvallaratriði í kjara-
baráttu launafólks er að móta heild-
arstefnu í kjaramálum og standa
fast saman um hana. Þetta á við
um alla þætti kjaramála, launin
sjálf, starfsréttindi, lífeyrismál og
fjölda annarra þátta, sem varða
beint lífskjör fólks.
Mönnum hættir til að sökkva sér
niður í launaflokkaröðun og leggja
þá minni áherslu á heildarmynd
ltfskjaranna, sem við höfum því
aðeins einhver áhrif á, að við stönd-
um þétt saman um að almenn
lífskjör séu sem best.
Síðustu kjarasamningar banda-
lagsfélaganna gáfu félagsmönnum
að meðaltali um 12% kaupmáttar-
aukningu.
Síðan hefur sífellt sigið á ógæfu-
hlið í kjaramálum.
Kjarasamningamir 1986 og 1987
byggðust á loforðum ríkisstjómar-
innar um að halda verðlagi stöðugu
m.a. með stöðugu gengi.
Þegar söluskattur var lagður á
matvæli á sl. ári gengu stjómvöld
AUSTURBÆR
KÓPAVOGUR