Morgunblaðið - 08.01.1989, Page 20

68ei flAÚMAl .8 aUOACHMMUg mmmwTBM GiaAJfMUOHOM__________________ a ai
20 ________________MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 8. JANÚAR 1989 ............. .... ............. MÖRGÖNBLÁÐÍÐ SUNNUDAGUR 8.’ JÁNÚÁR 1989 ................. 21
JRtvjpiiifrlafrtfr
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúarritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Krlnglan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuðl innanlands. í lausasölu 70 kr. eintakið.
7,2 milljarðir króna
í nýjar
Aðal þeirrar ríkisstjómar sem
nú situr er að leggja á nýja
skatta og hækka önnur opinber
gjöld. Pálmi Jónsson, oddviti Sjálf-
stæðisflokksins í fjárveitinga-
nefnd Alþingis, komst þannig að
orði í þingræðu á fímmtudag, að
árið 1989 yrði „skattaárið mikla“.
í endursögn Morgunblaðsins af
þessari ræðu segir: „Fjármálaráð-
herra hefði mótmælt því við aðra
umræðu [um fjárlagafrumvarpið]
að áform ríkisstjómarinnar um
nýjar skattaálögur á þessu ári
væru 6,7 milljarðar króna eins og
upplýsingar hefðu verið gefnar
um af Þjóðhagsstofnun. Nú lægi
hins vegar niðurstaða fyrir sam-
kvæmt mati hagdeildar fjármála-
ráðuneytisins sem áætlaði þessar
skattahækkanir samtals rétta 7,2
milljarða."
A föstudag var vakin athygli á
því hér á þessum stað, hvemig
hækkanir ríkisstjómarinnar á
vörugjaldi, bensíngjaldi og inn-
flutningsgjaldi á bfla auk gengis-
breytingarinnar skella á þeim,
sem greiða skuldir með láns-
kjaravísitölu. Með sama hætti
munu hinar nýju opinberu álögur,
7,2 milljarðamir, skella á almenn-
ingi. Olafur Ragnar Grímsson,
fjármálaráðherra, sem talaði dig-
álögur
urbarkalega um það, þegar hann
settist í ráðherrastólinn, að nú
skyldi náð í mennina með „breiðu
bökin“ hefur beitt sér fyrir því
að þrengja að öllum almenningi
með þessum miklu skattahækkun-
um. Það eru hvorki fáir einstakl-
ingar né fyrirtæki sem standa
undir auknum álögum af þessu
tagi. Þetta snertir pyngju hvers
og eins.
Ef marka má tölur frá OECD,
Efnahags- og framfarastofnun-
inni, er íslandi eina aðildarríki
hennar, þar sem spáð er sam-
drætti í efnahagslífinu á þessu
ári, alls staðar annars staðar verð-
ur hagvöxtur. í ísrael hafa stjóm-
völd áhyggjur vegna efnahags-
lægðar. Þar bregst íjármálaráð-
herrann Shimon Peres ekki við á
þann veg að hækka útgjöld ríkis-
ins og skatta heldur leggur hann
til stórfelldan niðurskurð. Þar
meta menn stöðuna þannig að
minni ríkisumsvif samhliða lækk-
un verðbólgu sé besta leiðin til
að örva efnahagslífíð. Raunar hef-
ur hið sama verið kjaminn í tillög-
um allra annarra hér en þeirra
sem með stjóm ríkisfjármálanna
fara. Nú er þeirri stefnu einfald-
lega fylgt í Qármálaráðuneytinu,
að fyrst skuli útgjöldin ráðin og
svo skattamir eftir því sem þurfa
þykir.
Um allan heim er verið að leita
leiða til að minnka skatta og opin-
berar álögur vegna þess að hvar-
vetna er ljóst, að ríkissjóður er
óþarfur milliliður við ráðstöfun á
fjármagni og flest starfsemi er
betur komin í höndum annarra
en ríkisins. Annað er uppi á ten-
ingnum hér, þar sem ríkisstjóm
hefur einfaldlega ákveðið að fara
ekki vestrænar leiðir heldur kjósa
hina, þar sem ríkið, fjárþörf þess
og umsvif sitja í fyrirrúmi. Skatt-
greiðendur em búnir að fá fyrsta
7,2 milljarða króna reikninginn.
Ólík viðbrögð
útvarps-
stöðva
Einkaeigendur útvarps- og
sjónvarpsstöðva standa
frammi fyrir verulegum vanda
vegna kostnaðar og fjárfest-
inga. Hjá þeim eins og mörgum
öðrum er erfítt að ná endum
saman. í viðskiptablaði Morg-
unblaðsins var á fimmtudag
skýrt frá því, hvemig stjórn-
endur Bylgjunnar og Stjöm-
unnar bregðast við þessum
vanda. Þá hefur athyglin beinst
að Stöð 2 og þeim ráðagerðum,
sem þar em uppi til hagræð-
ingar og spamaðar. Starfsfólki
er fækkað og dregið úr kostn-
aði við gerð dagskrár. Stöðv-
amar eiga allt sitt undir áhuga
hlustenda eða áhorfenda.
Ríkisútvarpið er eins og
ríkið, það fær sínar telq'ur hvað
sem tautar og raular. Ríkisút-
varpið bregst einnig við flár-
hagserfíðleikum á svipaðan
hátt og ríkið. Látið er eins og
hvergi sé unnt að spara og
spanna verði allt svið fjölmiðl-
unar, þótt einkastöðvar gætu
auðveldlega tekið margan
baggann af ríkinu.
I samræmi við þá stefnu
ríkisstjómarinnar að leysa
vanda ríkissjóðs með því að
hækka skatta er nú boðað, að
hækka eigi afnotagjald
Ríkisútvarpsins um 28,2% mið-
að við núverandi útvarpsgjald.
Lokaþáttur sjónleiks
| ALDURINN ■■
(FÆRist yfír. Það
er einsog að upplifa
sirkus fullorðinn. Og
maður veit honum er
að ljúka. Það er dregið
aftrúðunum. Samt einhver línudans
eftir. Maður situr og bíður; án eftir-
væntingar. Og það sezt að manni
einhver kvíði yfír línudönsurunum.
Þannig færist ellin yfír og draum-
amir breytast. Þeir verða alvarlegri
skírskotun en áður. Samt dreymir
mann einn og einn sirkusdraum.
Einsog þegar málarinn elti konuna
mína í draumnum, ég náði honum
og barði hann. Og ég sem hef aldr-
ei barið nokkum mann! Ellin er sem
lokaþáttur sjónleiks, segir Ciceró.
Og Aristóteles notar líkingu þegar
hann talar um ellina og kallar hana
ævikvöld sem er e.k. kenning. Við
sjáum fyrir okkur þessa mildu kyrrð
í mjúkri birtu kvöldsins. Þegar
maður eldist hvarflar hugurinn æ
oftar til Metúsalems. Hann er
áminning um gildi ellinnar. Hann
kemur inní sirkusinn einsog beina-
ber spænskur dansari með skalla
og hár niður á herðar. En maður
vorkennir stúlkunum sem eru að
reyna að dansa við hann einhvers
konar flamingó. Það er hugmynd
Spánverjans um mann í gervi fugls.
Og guð kemur málinu ekkert við.
Og flamingó fer Metúsalem illa. Það
er allt og sumt sem gerist þegar
líður á ævina og ellin vitjar manns,
hægt, hægt, einsog þegar vindurinn
tínir laufíð af tijánum. Án þess
vindurinn sé að hugsa sérstaklega
um tréð. Og hann tínir laufíð hægt
HELGI
spjall
9 «
og sígandi og það hverf-
ur með vindinum. Og
það hverfur í jörðina án
þess tréð viti.
GAMALL MAÐUR FER í
i gervi fugls sem fer illa á svið-
inu einsog þegar Grikkir hjuggu
guðina í marmara og notuðu sjálfa
sig sem fyrirmynd. Gyðingar gengu
lengra. Þeim hætti til að skapa guð
í sinni mynd. Þá blöskraði guði.
Honum var nóg boðið og orðið varð
hold. Og hann gekk á meðal vor
sem maður.
Q
o*i
ANNARS LÍKAR MÉR
illa þegar guð er hafður í
flimtingum. Það verkar á mig eins-
og fímmaurabrandari sem enginn
hlær að. Það getur verið ámátleg
upplifun; vandræðaleg.
4 1
GUÐ, ÞETTA ORÐ EITT
fyllir himnana von og fogn-
uði. Hljómur þessa orðs bergmálar
tómið og fyllir það tilgangi einsog
merkileg hugsun fyllir vitundina
gleði og eftirvæntingu. Við sjáum
hvemig þessi eftirvænting birtist í
áþreifanlegu efni guðshúsa og ann-
arrar mikillar listar í kristsmynd; í
endalausum draumi mannsins um
guðsmóður.
5MÉR ÞYKIR ÞAÐ ÁGÆTT
• sem Singer segir um ellina;
að hún komi bara. Barasta, einsog
bömin segja svo heimspekilega; svo
sakleysislega. Rómverska heims-
veldið féll vegna þess það var kom-
ið til ára sinna. Það var gengið sér
til húðar einsog fólk gerir. Og nátt-
úran. Jafnvel sumarið gengur sér
til húðar. Þannig getur veturinn
sem er í ætt við dauðann verið
mikilvæg endumýjun. Og þannig
geta draumamir einnig elzt. Og
stjömur þreytast á að vera stjöm-
ur, verða gamlar og hætta að vera
stjömur. Samt er ljós þeirra enn
að berast okkur löngu eftir að þær
eru hættar að skína. Þannig höfum
við einnig upplifað merka lista-
menn, ekki alla en suma. Dauðinn
er athvarf þeirra einsog myrkrið
er athvarf stjamanna. En mér líkar
hitt ver þegar Singer er að lýsa
guði í Shosha, þar sem hann situr
í hásæti sínu í sjöunda himni og
veltir því fyrir sér hver hann sé,
hvemig hann hafí orðið til, hvort
hann hafí skapað sjálfan sig, hver
hafí gefíð honum valdið, því ekki
hafí hann getað verið til frá upp-
hafí. Hvers vegna ekki? Eða var
hann einungis til á því andartaki
þegar við hugsuðum til hans? Er
hann kannski draumur sem annan
dreymir? Eða á hann eftir að vakna
af löngum draumi um okkur? Nú
er ég orðinn sekur um það sama
og Singer og kannski er bezt að fá
sér glas af koníaki. Jafn gömlu og
Metúsalem. Og þó gengur það ekki.
Ég er löngu hættur að drekka kon-
íak. Einsog Metúsalem.
M.
(meira næsta sunnudag)
REYKJAVÍKURBRÉF
Laugardagur 7. janúar
Mannréttindi ber ekki
oft á góma, þegar
rætt er um innanrík-
ismál okkar íslend-
inga. Við lítum al-
mennt þannig á, að
þau séu hér í heiðri
höfð. Stjómarskrá okkar og löggjöf sé
þannig úr garði gerð, að grundvallarrétt-
indi manna eigi að vera tryggð. Bjáti eitt-
hvað á í þessum efnum hafí menn tök á
að veija sig og hagsmuni sína með tilstyrk
dómstóla. Þar að auki eigi íslenska ríkið
aðild að mannréttindasáttmálum og yfír-
lýsingum, sem tryggi rétt okkar, ef í harð-
bakka slær.
Á þetta er minnst vegna tveggja frétta
sem birtust í Morgunblaðinu skömmu fyr-
ir jól. I fyrri fréttinni var sagt frá því, að
meirihluti Hæstaréttar hefði ómerkt þá
ákvörðun umsjónamefndar leigubifreiða,
sem staðfest var af samgönguráðherra og
með dómi undirréttar, að afturkalla at-
vinnuleyfí leigubílstjóra, sem neitaði að
greiða gjöld til Bifreiðastjórafélagsins
Frama eða teljast til félagsmanna þess.
Var ákvörðun umsjónamefndarinnar reist
á reglugerð um takmörkun leigubifreiða í
Reykjavík og ráðstöfun atvinnuleyfa.
Meirihluti Hæstaréttar taldi að samkvæmt
69. grein stjómarskrárinnar þyrfti ótví-
ræða heimild í settum lögum frá Alþingi
til að leggja bönd á atvinnufrelsi manna,
reglugerðarákvæði nægði þar ekki. Sé
lagaheimild til að takmarka mannréttindi
ekki ótvíræð beri að túlka þau einstaklingi
í hag enda séu mannréttindaákvæði sett
til vemdar einstaklingum en ekki stjóm-
völdum. Taldi meirihlutinn að brostið hefði
heimild í lögum um leigubifreiðar til að
ákveða með reglugerð að þátttaka í stétt-
arfélagi skyldi vera skilyrði atvinnuleyfís.
Hafí því verið óheimilt að svipta bifreiða-
stjórann atvinnuleyfí er hann hætti að
greiða félagsgjöld og sagði sig úr félaginu.
Þessi frétt sem hér er vitnað til birtist
í Morgunblaðinu 20. desember. Tveimur
dögum síðar birtist frétt sem var höfð
eftir lögfræðingi samgönguráðuneytisins.
Þar kom fram að unnið hafði verið að því
að endurskoða lögin um leigubifreiðar og
yrði frumvarp væntanlega lagt fram strax
eftir að þing kemur saman. Síðan er haft
orðrétt eftir lögfræðingnum: „í lagafrum-
varpinu verður skýrt kveðið á um þetta
sem Hæstiréttur er að fetta fíngur út í
um að reglugerðarákvæði nægi ekki, og í
þeim verða tekin af öll tvímæli um þetta.
Miðað við niðurstöðu dómsins segir sig
sjálft að þessi ákvæði verður að hafa í
lögum, en dómurinn virðist ekki gera ráð
fyrir því að óheimilt sé að gera aðild að
félaginu að skyldu séu um það ákvæði í
lögum.“
Áður en lengra er Kaldið er ástæða til
að víkja sérstaklega að lokaorðunum í
umsögn lögfræðings samgönguráðuneytis-
ins. Samkvæmt frásögn Morgunblaðsins
sagði Hæstiréttur, að til að takmarka
mannréttindi þyrfti ótvíræða lagaheimild.
Um takmörkun mannréttinda talar lög-
fræðingurinn eins og sjálfsagt sé að grípa
til þeirra og auðvelt að fá skerðinguna
afgreidda á Alþingi íslendinga. Hæstirétt-
ur tók þó í sjálfu sér ekki afstöðu til þess
hvort réttlætanlegt væri að takmarka
mannréttindi með lögum til að setja skorð-
ur við því, hverjir aka leigubílum; hann
sagði aðeins að það væri ekki unnt að
gera það með reglugerð.
í öllum orðaflaum-
inum sem yfir okk-
ur flæðir gera menn
hugsjónir alltof lítið af því að
brjóta mál til
mergjar og ræða
þær grunnhugmyndir sem að baki yfírlýs-
ingum búa eða réttindin sem nauðsynlegt
er að virða. í sjálfu sér kann ýmsum að
þykja það léttvægt að hreyfa mannréttind-
um, þegar um það er að ræða, hvort menn
eigi að hafa leyfi til að aka leigubíl í
Reykjavík eða ekki. Málið sem var fyrir
Hæstarétti snýst raunar um annað og
og réttindi
Tekist á um
meira, sem sé það, hvort unnt er að neyða
menn til að vera í einhverju félagi og
greiða til þess gjöld vilji þeir stunda
ákveðna atvinnu. Eitt er að hafa opinbert
eftirlit með því, hverjir stunda akstur leigu-
bifreiða og gefa út leyfi til þess, annað
að skylda þá, sem slíkt leyfi fá til að ganga
í eitthvert ákveðið félag. Formaður Bif-
reiðastjórafélagsins Frama færir að vísu
fram þau rök, að félaginu hafí hingað til
verið skylt að halda uppi settum reglum
um akstur leigubifreiða samkvæmt reglu-
gerð frá samgönguráðuneytinu, og það
geti verið erfítt að gera það sé mönnum
ekki skylt að vera í félaginu. Ef til vill á
að túlka þessi orð á þann veg, að félagið
sé einskonar deild í ráðuneytinu er sinni
opinberu eftirliti.
Hvað sem Frama líður er eftirfarandi
ákvæði að finna í mannréttindayfírlýsingu
Sameinuðu þjóðanna frá 1948 20. grein
2. lið: „Engan mann má neyða til að vera
í'félagi." Setning þessi kemur vitaskuld
til álita, þegar skylduaðild að hvers kyns
félögum er metin. Mannréttindayfírlýsing
SÞ hefur hvorki þjóðréttarlegt gildi né
lagagildi, en ísland er aðili að henni og
einnig Mannréttindasamningi Evrópuráðs-
ins og hefur viðurkennt lögsögu Mannrétt-
indadómstóls Evrópu. 13. ágúst 1981 kvað
sá dómstóll upp dóm, þar sem þvingun til
aðildar að stéttarfélagi var talin brjóta í
bága við 11. grein mannréttindasamnings-
ins, þar sem segir orðrétt: „Rétt skal
mönnum að koma saman með friðsömum
hætti og mynda félög með öðrum, þar á
meðal að stofna og ganga í stéttarfélög
til vemdar hagsmunum sínum.“
Þessi dómur snerist um svokallað
„closed shop“ kerfi á breska vinnumarkað-
inum, sem byggist á því að skilyrði fyrir
atvinnu er að vera í einhverju stéttarfé-
lagi. Dómurinn svarar ekki afdráttarlaust
þeirri spumingu, hvort 11. grein Mannrétt-
indasamnings Evrópu veiji rétt manna til
að standa utan félaga (neikvætt félaga-
frelsi) en hann hefur á hinn bóginn verið
túlkaður þannig af ýmsum sbr. greinina
Er félagafrelsi fótum troðið? eftir Gunnar
Jóhann Birgisson, lögfræðing, í tímaritinu
Frelsi 3. hefti 1986.
Ljóst er að íslenska vinnulöggjöfin
skerðir rétt manna til að standa utan fé-
laga. Þá hafa íslenskir dómstólar ekki vilj-
að viðurkenna að forgangsréttar- og aðild-
arskylduákvæði kjarasamninga bijóti í
bága við 73. gr. stjómarskrárinnar en
samkvæmt henni eiga menn rétt á að
stofna félög í sérhveijum löglegum til-
gangi, án þess að sækja þurfí um leyfi til
þess. í dóminum vegna leigubílstjórans
sem vitnað var til í upphafi vísaði Hæsti-
réttur ekki til þessarar greinar stjómar-
skrárinnar heldur hinnar 69. um að engin
bönd megi leggja á atvinnufrelsi manna,
nema almenningsheill krefji, enda þurfí
lagaboð til.
Alþingis bíður að fjalla um frumvarpið
frá samgönguráðuneytinu, þar sem með
lagaboði er ætlunin að skerða mannrétt-
indi þeirra sem fá opinbert leyfi til að aka
leigubifreiðum. Þótt það sé úrlausnarefnið
snýst málið eins og áður segir í raun um
grundvallaratriði og hugsjónir, sem eiga
lítið skylt við atvinnuréttindi leigubifreiða-
stjóra. Ætli frumvarpið fljúgi ekki í gegn-
um þingið?
Þær fréttir berast
nú frá Bretlandi að
eggjaneysla hafí
herra að færst í fyrra horf
gjjjj eftir að Edwina
Currie varð að
segja af sér embætti aðstoðar-heilbrigðis-
málaráðherra vegna óvarlegra orða, er hún
lét falla um hættu á matareitrun vegna
eggjaáts. Skömmu fyrir áramót var sagt
frá því hér í blaðinu, að í Bretlandi teldu
fjölmiðlar að Currie hefði sloppið fyrir
hom, ef hún hefði sagt að „mörg" (much)
egg væru „því miður sýkt af salmonellu"
en ekki „flest“ (most).
Ef litið er til íslenskra stjómmálaum-
ræðna í þessu ljósi, mætti ef til vill í fyrsta
Eitt orð ráð-
Morgunblaðið/Bjarni
lagi spyija, hvort nokkur hefði kippt sér
upp við það, þótt einhver ráðherra okkar
hefði látið svipuð orð falla. Hvort áhrifin
hefðu almennt orðið merkjanleg í neyslu
á eggjum. í Bretlandi hræddust svo marg-
ir eggin að ríkisstjómin varð að leggja
fram rúmlega einn og hálfan milljarð króna
meðal annars til að koma þeim boðskap á
framfæri að óhætt væri að leggja sér egg
til munns, þrátt fyrir orð aðstoðar-ráð-
herrans.
í öðru lagi er full ástæða til að velta
því fyrir sér, hvort íslenskum ráðherra
hefði dottið í hug að segja af sér af tilefni
sem þessu. Umræðumar hefðu líklega far-
ið á víð og dreif, eins og þegar menn fóm
einkum að ræða um fjandskap við sauð-
kindina, þegar viðskiptaráðherra fetaði á
sinn hátt í fótspor grænfriðunga og mælti
með viðskiptabanni á landbúnaðarafurðir
í þágu gróðurvemdar. Það mál gufaði ein-
hvem veginn upp í hefðbundinni orðasennu
um viðhorf í garð dreifbýlis. Sumir fyllt-
ust af heift í garð ráðherrans aðrir sögðu:
Þetta var gott hjá honum. Áhuginn virtist
minnstur á því að komast að raun um
hvaða leiðir menn gætu helst sameinast
um til að spoma gegn því að sauðkindin
breytti landinu í flakandi sár.
I breskum blöðum má sjá iýsingar á
því, að það hafi ekki allt verið ákaflega
málefnalegt sem sagt var eftir eggja-
ummæli Edwinu Currie. Sjálf er hún kunn-
ur orðhákur og kannski samdauna því, að
fjölmiðlar slá því gjaman mest upp sem
djarfast er sagt eða hæpnast er. Bendir
margt til að það hafí komið henni í opna
skjöldu, hve harkaleg viðbrögð urðu við
orðum hennar um salmonelluna. Þá virðist
það hafa verið notað gegn henni, að hún
er af gyðingaættum. Er víða grunnt á
málflutningi af því tagi, þegar út af bregð-
ur. Loks segir breska vikuritið Economist,
að það hafi komið mörgum ungum þing-
mönnum íhaldsflokksins, flokks Thacther
og Currie, á óvart, hve mikil áhrif þrýsti-
samtök bænda hafi enn á íhaldsflokkinn,
flokkinn sem þeir töldu helstu vömina
gegn sérhagsmununum.
Nú hefur verið boð-
Svpiflnr frá að’ að þeir flokks'
övemur ira formennimir Jón
einum Baldvin Hannibals-
flokkitil son Ólafur
Ragnar Gnmsson
annars ætli að efna til
funda víða um land til að kanna viðhorfíð
til þess, að þeir flokkar sem hafa valið þá
til forystu verði lagðir niður í núverandi
mynd og einn flokkur taki við af þeim.
Það virðist einkenna Jón Baldvin Hanni-
balsson, að hann tekur miklar pólitískar
dýfur og sveiflast þá milli flokka eins og
ekkert sé, en það hefur hingað til verið
sérgrein forystumanna Framsóknarflokks-
ins. í fyrstu var það viðreisn, sem átti hug
hans allan, það er samstarf við Sjálfstæðis-
flokkinn. Allir vita hvemig síðasta ríkis-
stjóm endaði, þegar hnífurinn gekk ekki
á milli þeirra Jóns Baldvins og Steingríms
Hermannssonar. Ekki em nema fáeinar
vikur síðan þeir heimsóttu hvor annan á
flokksþingum og skiptust á gjöfum. Nú
er það hins vegar Ólafur Ragnar Grímsson
og Alþýðubandalagið, sem á hug Jóns
Baldvins allan „á rauðu ljósi", þótt engum
detti í hug að hér sé um annað og meira
að ræða en pólitískt „smáskot", eða
pólitiskt hagsmunatilhlaup eins og verða
vill. Hugur margra alþýðuflokksmanna
stendur til annarra ævintýra en gleðileikja
með allaböllum.
Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæð-
isflokksins, minnti rækilega á það í ára-
mótagrein sinni hér S blaðinu, hve mikil-
vægu hlutverki Alþýðubandalagið gegnir
í núverandi ríkisstjóm. Hann sagði að
málefnalegur ágreiningur sjálfstæðis-
manna við ríkisstjómina lyti einmitt að
efnahags- og atvinnumálum, þar sem Al-
þýðubandalagið hefði augljóslega fengið
að ráða ferðinni. Þar með hefðu verið dreg-
in skarpari skil í stjómmálabaráttuna.
Ágreiningurinn milli þeirra sem fylgja
fijálsræði og hinna sem fylgja opinberri
forsjárstefnu hljóti við aðstæður sem þess-
ar að bijótast fram í snörpum átökum.
„ Atvinnulífið hefur veikst en Alþýðubanda-
lagið hefur styrkst. Það er árangurinn af
stjómarslitum Alþýðuflokks og Framsókn-
arflokks."
Enginn þarf að efast um að auglýsinga-
mennskan verður mikil í kringum þessa
fundi þeirra Jóns Baldvins og Ólafs Ragn-
ars og líklega er það einmitt megintilgang-
urinn með bægslaganginum að skjóta öðr-
um stjómmálaflokkum og mönnum ref
fyrir rass í næsta innantómri keppni um
athygli fjölmiðla. Ef að líkum lætur heyra
þeir félagar ekki mikið í grasrótinni fyrir
eigin ræðuhöldum. Hvort þessi bræðingur
auðveldar ríkisstjóminni að breytast úr
fjórflokka-stjóm í fímmflokka-stjóm skal
ósagt látið. Miklu líklegra er að hann ýti
undir sundmngu. Síst af öllu verður til-
hlaupið til þess að tveggja flokka stjórn
Framsóknarflokks og sameinaðs AA-
flokks fæðist. Það fer líka hrollur um
marga alþýðubandalagsmenn, þegar á
slíkt er minnst.
Fundaherferð þeirra tvímenninganna er
til marks um það sem vikið hefur verið
að áður í þessu Reylqavíkurbréfi, að hug-
sjónir og grundvallarviðhorf mega sín alls
staðar lítils í íslenskum stjómmálum þessa
stundina. Allt kapp er lagt á völd og
áhrif. Kynni það að vera undirrótin að
því, hvernig komið er í landsstjórninni?
„Fundaherferð
þeirra tvímenn-
inganna er til
marks um það
sem vikið hefur
verið að áður í
þessu Reykjavík-
urbréfi, að hug-
sjónir og grund-
vallarviðhorf
mega sín ails stað-
ar lítils í íslensk-
um stjórnmálum
þessa stundina.
Allt kapp er lagt
á völd og áhrif.
Kynni það að vera
undirrótin að því,
hvernig komið er
í landsstjórn-
inni?“