Morgunblaðið - 11.02.1989, Blaðsíða 44

*fgtmÞlafe!fe
Aukin þægindi
ofar skýjum
■ír^fV
LAUGARDAGUR 11. FEBRUAR 1989
VERÐ I LAUSASOLU 70 KR.
Sorppökkunarstöðin;
Kynnisferð
til Bretlands
‘afþökkuð
STjþRN Framfarafélags Seláss-
og Árbæjarhverfis hefur ákveðið
að afþakka ferð til Bretlands sem
borgaryfirvöld höfðu boðið ftill-
trúum félagsins í til að þeir gætu
kynnt sér starfsemi sorppökkun-
arstöðva þar í landi. Boð þetta
var tilkomið vegna deilu sem upp
er komin vegna sorppökkunar-
stöðvar sem fyrirhugað er að
reisa austan Árbæjarhverfis.
Davíð Oddsson borgarsfjóri sagði
í samtali við Morgunblaðið í gær
að þessi ákvörðun væri óskiljan-
_leg og líkti andstöðu stjórnar fé-
Iagsins við hópferð bænda til
Reykjavíkur í upphafi aldarinnar
til að mótmæla því að símastreng-
ur yrði lagður hingað til lands.
Benedikt Bogason, formaður
Framfarafélagsins, sagði að stjórn
þess hefði ákveðið að hafna boði
þessu á fundi á miðvikudag. Þótti
sýnt að ekki yrði unnt að svara öllum
þeim spurningum sem vaknað hefðu
í tengslum við fyrirhugaða byggingu
sorppökkunarstöðvarinnar. Stjórn
félagsins teldi slíka kynnisferð til-
"^ngslausa þar eð aðstæður væru
aðrar i Hull og Leeds auk þess sem
fulltrúum íbúanna gæfist tæpast
tækifæri til að meta ýmsa þætti svo
sem umferð og óloft sem fylgdi slíkri
starfsemi.
Davíð Oddsson sagði þessa niður-
stöðu stjórnarinnar koma sér á óvart
og kvað ljóst vera að unnt hefði
reynst að svara fleiri spurningum
en ella hefði slík kynnisferð verið
farin. Bygging sorppökkunarstöðv-
arinnar yrði mikið framfaraspor
enda hefðu Reykvíkingar orðið að
þola opna og illa lyktandi sorphauga
allt of lengi. Engu væri líkara en
stjórn félagsins óttaðist framfarir
og kvaðst borgarstjóri telja að í
jfcmtíðinni yrði þessi afstaða Fram-
farafélagsins litin svipuðum augum
og hópreið bænda til Reykjavíkur
árið 1905 til að mótmæla lagningu
símastrengs til íslands.
I máli þeirra Benedikts Bogasonar
og Davíðs Oddssonar kom fram að
frekari fundir eru ekki fyrirhugaðir
um málið en borgarstjóri hyggst
bjóða fulltrúum ijölmiðla í kynnis-
ferð til Hull og Leeds síðar í þessum
mánuði.
Esjan á strandstað við Hornafjarðarós.
Morgunblaðið/Ólafur Bragason
Höfn, Hornafírði.
Esja strandaði við Hornafjarðarós
Strandferðaskipið Esja strandaði við Hornafjarðarós á föstu-
dagsmorgun er hún var á leið út. Garðey SF-22 og lóðsbáturinn
aðstoðuðu hana og losnaði hún um miðjan dag.
Þetta er þriðja strandið frá áramótum í innsiglingunni til Hafnar.
Fyrir um tveim vikum strandaði Akurey SF og var hún föst í um
hálfan sólahring. Skógey SF sat svo föst í smátíma fyrir um það bil
viku. Engar skemmdir urðu á bátnum og líklegt er talið að Esjan
hafi sloppið án teljandi skemmda. - JGG
Sjávarútvegsráðuneytið:
Smæsta gámaýsan fæst
ekki með löglegum riðli
Skipsljórar togveiðibáta í Vestmannaeyjum segjast ekki nota klæddar vörpur
„ÞAÐ ER augljóst. að smæsta ýs-
an, sem seld er úr gámum í Bret-
landi, fæst ekki í löglegan riðil
og menn virðast vera með ein-
hveijar tilfæringar í trollinu. Það
hefúr verið fyigst með þessu í
Bretlandi að undanförnu en þetta
hefúr ábyggilega verið stundað
mjög lengi,“ sagði Jón B. Jónas-
son, skrifstofustjóri í sjávarút-
vegsráðuneytinu, í samtali við
Morgunblaðið. „Ýsan er aðallega
veidd af togbátum á svæðinu frá
Ingólfshöfða að Skaftárósi. Rann-
sóknaskipið Dröfú hefúr farið
austur til að skoða þetta svæði
og skoðunin getur leitt til þess
að einhverjum svæðum verði lok-
að,“ sagði Jón.
„Menn virðast hafa lagt sig eftir
því að veiða smáýsu og skammsýni
þeirra kemur okkur á óvart,“ sagði
Jón B. Jónasson.
Togveiðiskipstjórar á bátum frá
Vestmannaeyjum funduðu um þetta
mál í gær. „Skipstjóranir mótmæla
því að þeir hafi notað klæddar vörp-
uði. mjög lengi,“ sagði Jón B. Jónas- að einhverjum svæðum verði lok- því að þeir hafi notí
^kusölufyrirtækin vildu ekki lækka taxta vegna fískvinnslunnar:
Ríkið niðurgreiðir raforkuna
Niðurgreiðsluaðferðin kemur bara þeim stærstu til góða, segir rafveitustj órinn á Austurlandi
NÚ ER á lokastigi endanleg útfærsla afsláttar á raforkuverði til fisk-
vinnslu samkvæmt ákvörðun sem núverandi ríkisstjórn tók er hún var
mynduð í haust. Er þar gert ráð fyrir því að kostnaður vegna afslátt-
arins nemi um 100 milljónum og komi það fé úr ríkissjóði. Um er að
ræða afslátt á afltaxta miðað við ákveðna lágmarksnýtingu. Með því
móti getur afsláttur fallið í hlut saltfískverkunar, rækjuvinnslu og
loðnubræðslu auk frystingarinnar, sem njóta mun afsláttarins mest.
Talað er um 25% afslátt að meðaltali, sem minnki útgjöld vinnslunnar
um 0,5%.
Halldór Ásgrímsson, sjávarút-
,vegsráðherra, sagði í samtali við
Morgunblaðið, að fyrst í stað hefði
iðnaðarráðuneytið lagt fram tillögur
um framkvæmd afsláttarins. Við
þær hefðu verið gerðar nokkrar at-
hugasemdir og nú væri þetta á loka-
stigi. Gert hefði verið ráð fyrir því
að meðatalslækkun til fiskvinnslunn-
ar yrði 25%, en þó breytileg eftir
nffingu raforkunnar. „Upphaflega
val gert ráð fyrir því, að hægt væri
að semja við orkufyrirtækin um
lækkun á töxtum þeirra. Það hefur
ekki reynzt unnt og því gert ráð
fyrir því að féð komi frá ríkissjóði,
allt að 100 milljónir króna. Þetta
mun væntanlega nægja til að ná
þeim markmiðum, sem stefnt er að.
Verði lækkun að meðaltali um 25%
á raforkuverði í fiskvinnslunni, þýðir
það 0,5% í afkomubata," sagði Hall-
dór.
Nákvæmar upplýsingar um fyrir-
komulag náðust ekki í gær, en sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
mun ekki koma til greiðslu þessa
afsláttar fyrr en tilskilinni lágmarks-
notkun raforku er náð og nýtingar-
.tímanum 2.500 stundum. Afsláttur-
inn verður reiknaður sem stigvax-
andi hlutfall af nýtingartíma aflsins.
Þannig getur hann reiknast frá núlli
og upp í 35% við beztu nýtingu.
Fyrstu greiðslu hans er tæpast að
vænta fyrr en með vorinu.
Erling Garðar Jónasson, rafveitu-
stjóri Rafmagnsveitna ríkisins á
Austurlandi, sagðist í samtali við
Morgunblaðið algjörlega andvígur
þeim aðferðum sem beitt væri við
útreikning afsláttarins og í raun
andvígur því að gefa þennan af-
slátt. Á veitusvæði hans næmu út-
gjöld frystihúsa vegna notkunar raf-
orku um 1,5% af heildarútgjöldum
og fjórðungur af því skipti í raun
engu máli. Hefði ætlunin hjá stjórn-
völdum verið að bæta hag vinnslunn-
ar hefði verið nær að gera það svo
um munaði. Erling sagði að útreikn-
ingur afsláttarins með þeim hætti,
sem ákveðinn hefði verið, væri mjög
erfiður og kostnaðarsamur, nær
jafnkostnaðarsamur og afslátturinn
sjálfur. „Það hefði verið miklu nær
að gefa ákveðinn afslátt á afltaxta.
Þannig hefði hann komið öllum til
góða, ekki bara þeim stærstu eins
og raunin verður nú. Fulltrúar
RARIK lögðu fram ákveðnar hug-
myndir í þessa átt, en á okkur var
ekki hlustað. Þetta virðist unnið af
einhveijum, sem lítið þekkja til hlut-
anna,“ sagði Erling.
ur. Þeir viðurkenna hins vegar að
hafa flutt út undirmálsfisk, enda eru
þeir skyldugir til að koma með allan
fisk að landi. Þegar mikill fiskur
kemur í trollið geta möskvarnir lok-
ast og þá kemst smáfiskurinn ekki
út úr því aftur," sagði Hilmar Rós-
mundsson, formaður Útvegsbænda-
félags Vestmannaeyja.
„Árið 1988 seldum við um þijú
þúsund tonn af ýsu úr gámum. Þar
af var smáýsa 31%, milliýsa 34% og
stór ýsa 33%. Sumir bátanna setja
hins vegar eingöngu smáýsuna í
gáma, þannig að þessi hlutföll gefa
ekki rétta mynd af aflasamsetning-
unni. Það hefur fengist yfir 100 kr.
meðalverð fyrir smáýsuna í Bret-
landi eftir áramótin," sagði Helgi
Már Reynisson hjá Gámavinum sf.
í Vestmannaeyjum.
„Við höfum orðið varir við mikið
af smáýsu kringum landið á undan-
förnum árum en það er ólíklegt að
þeir spádómar okkar rætist að ýsu-
veiðar geti aukist á næstu árum ef
menn eru að flytja út mikið af ýsu
sem er svipað að stærð og síld,“
sagði Jakob Jakobsson, forstjóri
Hafrannsóknastofnunar.
„í sumum tilfellum er ýsan í gám-
unum næstum því öll smá en í öðrum
tilfellum er mjög lítið af smáýsu í
þeim. Þessi ýsa gefur hins vegar ef
til vill ekki rétta mynd af aflasam-
setningunni þar sem fiskurinn er
flokkaður áður en hann er settur í
gámana. Við teljum ýsuna vera smáa
ef hún er undir 45 sentímetrum,"
sagði Jón B. Jónasson.