Morgunblaðið - 25.02.1989, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. FEBRÚAR 1989
Hversu lengi...?
eftir Sverrí Pálsson
Þegar Cicero átti fyrr á dögum
í höggi við Catilinu í öldungaráðinu
í Róm, hóf hann eina ræðu sína á
þessum orðum: „Hversu lengi ætlar
þú, Catilina, að misnota þolinmæði
vora?“ — Þessi orð hafa oft komið
í hug mér frá því á jólaföstu, er
Sverrir Hermannsson, núverandi
bankastjóri, en fyrrverandi alþing-
ismaður og æðsti yfírmaður mennta
og menningar á Islandi, tók enn á
ný til við að opinbera ritsnilld sína
í blaðagreinum um „fræðslustjóra-
málið", — mál, sem flestir aðrir
héldu, að væri útkljáð og umsamið
og komið í sómasamlega höfn.
Skammdegið virðist fara illa í
suma. Auk þess sem þeim hættir
til að ruglast í dagsetningum, verða
þeir í meira lagi úfnir í skapi, stygg-
ir og viðskotaillir, heiftúðugir og
hafa allt á homum sér. Látum nú
vera, þótt þeir beiji á nærtækum
stjómmálamönnum, sem hafa það
að hlutastarfí að stunda skylming-
ar. Jám virðast hvort sem er bíta
þá menn lítt eða ekki. En hitt er
verra, þegar þessir skapofsamenn
taka til við að ofsækja fólk, sem
þeir léku grátt áður, gengu þá
nærri heilsu þess og mannorði og
sáust lítt fyrir í heift, hatri og rang-
indum. Aðrir hafa að vísu síðar
orðið til að reisa það við og láta
það njóta sannmælis og sanngimi,
en það hefír þessum Kveldúlfum
einnig sámað illilega.
Menntamálaráðherrann fyrrver-
andi, sem flokkur hans keypti út
af þingi með biðlaunum og banka-
stjórastöðu til þess að hann ynni
ekki frekari spjöll á fylgi flokksins
en orðið var, hefír sjaldan verið stór-
virkari í pólitísku vopnaskaki en
eftir að hann átti að vera hættur í
pólitík. Ástæðan er sú, að hann
þoldi ekki, að eftirmaður hans,
Svavar Gestsson, með atbeina nú-
verandi fjármálaráðherra, skyldi
reyna að bæta fyrir embættisafglöp
Sverris Hermannssonar sjálfs, er
hann vísaði Sturlu Kristjánssyni úr
starfí fræðslustjóra í Norðurlands-
umdæmi eystra fyrir tveimur árum
á hvatvíslegan, gerræðisfullan og
ólögmætan hátt. Sverrir hefír hins
vegar af einhveijum ástæðum var-
ast eins og heitan eldinn að nefna
á nafn, að Birgir ísleifur Gunnars-
son, sem tók við embætti mennta-
málaráðherra af honum sjálfum,
var langt kominn við að semja við
Sturlu á svipuðum nótum og Svavar
gerði, þegar stjómarskiptin urðu í
haust.
Það er alkunna, að margir taka
að hatast við og ofsækja þá, sem
Sverrir Pálsson
„Síendurtekin barsmíð
á mannorði fyrrverandi
yfirmanns okkar,
Sturlu Kristjánssonar,
er farin aðganga fram
af okkur. Ollu lengur
er ekki hægt „að mis-
nota þolinmæði vora“.“
þeir hafa áður komið illa fram við
og beitt rangindum. Hér sannast
það enn. Sverri nægir ekki að beija
þá Svavar og Ólaf Ragnar, heldur
verður hann að beija Sturlu líka í
leiðinni og það svo um munar og
helst til óbóta. Og hann er ekki
einn í leik. Hann fær í lið með sér
nokkra grjótdráttarmenn, sem hver
um annan þveran hamast við að
skrifa níð og óhróður um Sturlu í
blöð, hvort sem þeir eru einfaldlega
að þjóna eðli sínu eða þeir ala þá
von í bijósti, að slett verði í þá bita
eða beini fyrir vikið. Einhveiju sinni
voru nefndir „voldugir húsbændur,
hundar á vörð og hópur af mörkuð-
um þrælum", og nú glefsa þeir og
hælbíta fólk um leið og þeir gjamma
að þeim núverandi ráðherrum, sem
bæta vildu fyrir fólskuverk annarra.
Allt er þetta gert í nafni réttvísi,
Iöghlýðni og lögspeki. Sumum virð-
ist ekki klígjugamt.
Hvað sem segja má um efnistök
og orðaval Sverris Hermannssonar
í ræðum hans og skrifum um
„fræðslustjóramálið", má hann vel
njóta þess sannmælis, að hann hef-
ir aldrei, svo að ég viti, borið Sturlu
Kristjánssyni á brýn óráðvendni,
enda hefði slíkt verið óhæfa og
augljóst skrök, eins og allir vita,
sem eitthvað þekkja til Sturlu, og
engum til framdráttar að bera slíkt
á borð. Hins vegar varð „bráðgáfað-
ur skólamaður", Bárður Halldórs-
son, fyrstur til þess í grein í Morg-
unblaðinu 8. desember 1988. Þar
segir hann, að Sturla hafí verið
„dæmdur... í undirrétti fyrir fjár-
málamisferli". Það orð verður varla
misskilið og merkir í hugum vénju-
LITGREINING
MEO
CROSFIELO
ER
LYKILLINN
AÐ VANDAÐRI
LITPRENTUN
MYNDAMÓT HF
mnrettmaar
VERKSTÆÐI OG SYNINGARSALUR
Siðumúli 32 Simi: 680624.
Eftiroþnunartíma 667556.
Éidhúsinnréttingar,
fatáskápar og bað-
ijrihréttingar i fjöl-
breyttu úrvali. Með
öllum innréttingum
sem keyptar eru i
febrúar er uppsetn-
ing frí. Nú er rétti
timinn til að gera
góð innréttingakaup.
Lítið inn og skoðið
það sem við bjóðum
upp á. Veitum fólki
úti á landi lika sér-
staka þjónustu.
Viö erum vió hliðina á Álnabæ i
Siöumúla.
Opið 9-18 alla virka
daga.
Laugardaga 11-16.
Sunnudaga 13-16.
FYRIRTÆKI 0G STOFNANIR
UMHVERFISMÁL í BRENNIDEPLI
KAPITOLA
50 lítra
OMNIPOL
35 lítra 55 lítra
90 lítra rusladallur á
stöpli.
Opnaður m/fótstigi
i lll
Ifl'
fM f í ■ 5 i ;/ | B ; \ 1 i
i
. 1
f %
Pokahaldari
m/loki - á vegg
Eintök til sýnis í heildversluninni
virka daga kl. 10-17.
íe.
UNNUR OG SIF SF.
Klapparstíg 26, 3. h.
Sími: 91-18866
100 lítra
ruslaskápur
fyrir plast-
poka
33-88
lítra
frístand-
andi
ruslafata
Allt gæðavara úr
galvaníseruðu járni.
legs fólks ekkert annað en auðgun-
arbrot eða þjófnaður fjármuna,
enda skýrir íslensk orðabók Menn-
ingarsjóðs orðið „misferli" sem
„óheiðarleiki". „Dómstólar fara
með dómsvaldið,“ segir Bárður
réttilega. En hvaðan kemur honum
sjálfum vald til að dæma æru og
mannorð af mönnum með sleggju-
dómum og staðlausum fullyrðing-
um? Hversu lengi á honum að hald-
ast það uppi? Er ekki refsivert að
þjófkenna fólk opinberlega og það
að tilefnislausu? Og sæmir Bárði
Halldórssyni að kalla annan mann
„vesaling", jafnvel þótt sá hinn sami
hafí lent í hakkavél Sverris Her-
mannssonar? Svo er því við að
bæta Bárði tii glöggvunar, áður en
hann heldur lengra út á hálar braut-
ir lögvísinda, að það var ekki
Sturla, sem dæmdur var í undir-
rétti, heldur fjármálaráðherra,
sem gert var að bæta Sturlu
óréttmæta og ólöglega brottvís-
un úr starfí fyrir tilverknað
Sverris Hermannssonar, fyrrver-
andi menntamálaráðherra. — Það
var von, að dr. Gunnlaugur Þórðar-
son fengi ofbirtu í augun, þegar
hann sá loks „ljósa blettinn" á Norð-
urlandi eystra.
Og fleiri hafa orðið til að taka
þátt í barsmíðinni á Sturlu Krist-
jánssyni og skreyta sig þá gjama
með lögmannsnafnbót og jafnvel
doktorsgráðu í lögum. Magnús
Óskarsson, fyrrverandi Akur-
eyringur, lætur sér sæma að setja
saman a.m.k. tvær blaðagreinar í
þessu skyni, þyrlar þar í kringum
sig ranghugmyndum og orðalepp-
um og dregur ekki af sér. — Nú
síðast ryðst Gunnlaugur Þórðarson,
dr. juris, tvo daga í röð fram á rit-
völlinn og lætur ganga sleggjur
feita letursins, þar sem honum
þykja hnefamir og granna letrið
ekki duga til. Það er engu líkara
en hann sé að beija harðfísk. Illt
er til þess að vita, að þessir lögspek-
ingar virðast engan veginn átta sig
á, fremur en Bárður, hver vann
undirréttarmálið og hveijir vom
dæmdir til að greiða fébætur.
Þeir virðast heldur ekki gera sér
grein fyrir, að Sturla Kristjánsson
er kominn út úr þessu máli og á
kröfu til þess að mega vera í friði
fyrir fólki, sem virðist vera haldið
einhverri óviðráðanlegri og næstum
sjúklegri þörf á að lumbra á honum
og sparka í hann, þar sem hann
liggur særður eftir harkalega með-
ferð ofsækjenda sinna fyrir þá sök
eina, að vilja rækja embætti sitt
af kostgæfni, alúð og samviskusemi
og kosta kapps um að hiynna að
hagsmunum þeirra einstaklinga í
umdæmi sínu, sem höllustum fæti
standa og fæsta eiga formælendur.
Þessi meðferð minnir sterklega á
framkomu vel vopnaðra ísraels-
hermanna við vamarlaus palestfnsk
ungmenni, sem verða að sæta
vægðarlausum barsmíðum og lim-
lestingum, eins og við höfum hvað
eftir annað fengið að sjá í sjón-
varpsfréttum okkur til hryllings og
blöskmnar. Hvenær eru menn full-
barðir? Hvar er persónu- og mann-
orðsöryggi einstaklingsins? Hvar er
réttarríkið ísland? Hversu lengi á
að misnota þolinmæði okkar, sem
stöndum álengdar og horfum á að-
farimar? Hlýtur hún ekki að vera
senn á þrotum?
Og hvemig er háttað þolinmæði
lögmanna, sem ætla verður, að séu
gæddir næmari réttlætisvitund en
sauðsvartur almúginn? Ég þykist
þess fullviss, að þeir muni svara
með orðum dr. Gunnlaugs: „Slíku
athæfí mega lögmenn, undir engum
kringumstæðum, láta ómótmælt,
að ekki sé meira sagt.“
Sá gmnur læðist óneitanlega að
ýmsum, að ógæfa Sverris Her-
mannssonar í máli þessu stafi hugs-
anlega af því, að hann hafí á
óheillastundum gerst of auðtrúa og
talhlýðinn við ótiltekna önnunga
sína og undirmenn, sem hann hafði
vissulega ástæðu til að halda, að
hann gæti treyst, og átti að geta
treyst. Getur hugsast, að einhveijir
Hildiríðarsynir í Menntamálaráðu-
neytinu hafi tekið að hjala í eyru
honum illmæli og ósönn orð um
Sturlu Kristjánsson, sem þeim kann
að hafa verið í nöp við fyrir að segja
sannleikann upphátt og fylgja mál-
um sínum fram af einurð? Eftir að
(
I
<
(
(
i
í
í
4
4