Morgunblaðið - 28.02.1989, Síða 29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. FEBRÚAR 1989
29
Bjartsýnn á framtíðina
Rætt við Bjarna Stefánsson forstjóra Hljómbæjar
FYRIR 25 árum var ungur Sslenskur útvarpsvirkjameistari á vöru-
sýningu í Gautaborg i Sviþjóð að afla sér viðskiptasambanda. í
farteski sínu heim á Frón hafði hann umboðssamning við jap-
anska fyrirtækið Pioneer, þá óþekkt nafn á íslandi. Útvarpsvirkja-
meistarinn heitir Bjarni Stefánsson og i aldarQórðung hefúr hann
rekið vaxandi fyrirtæki í Reykjavík á sviði hljóm- og skrifstofú-
tækja.
Viðskipti Bjama við Pioneer
hófust með prufusendingu sem
hann fékk frá fyrirtækinu í kjölfar
vörusýningarinnar í Gautaborg.
„Mér gekk vel að selja þessi
hljómtæki og ákvað því að halda
áfram. Þannig byijaði þetta. Fyrst
var ég með verslun við Skóla-
vörðustíginn, en hún gekk ekki
nógu vel. Þá gerði ég samkomulag
við Kamabæ um að þeir seldu
fyrir mig þær vömr er ég flytti
inn. Þeir gerðust svo meðeigendur
í fyrirtækinu."
Salan ævintýri líkust
Fyrirtæki Bjama og Kamabæj-
ar hét Hljómtækjadeild Kamabæj-
ar. Samstarfíð hófst á því að
Kamabær keypti þijár Pioneer-
hljómtækjasamstæður af Bjama.
„Þeir urðu strax hrifnir af þess-
um tækjum og spurðu hvort við
vildum selja Pioneer í gegnum þá.
Þetta varð að samkomulagi og er
skemmst frá því að segja að salan
var ævintýri líkust. Við seldum
fímm sinnum meira magn en áætl-
að hafði verið og hljómtækin seld-
ust um leið ogþau komu í búðina."
Fyrir tíu árum keypti Bjami
Hljómtækjadeild Kamabæjar í fé-
lagi við aðra. Kaupunum fylgdi
réttur til að nota sama nafn áfram
í nokkum tíma. Tveim áram
seinna keypti innflutningsfyrir-
tæki Bjama húseignir Heklu hf.
við Hverfisgötu.
„Fyrirtækið heitir B. Stefáns-
son en áður var fyrirtækið P. Stef-
ánsson til húsa hér. Við hefðum
því getað notað sama fyrirtækja-
skiltið og þeir, það hefði nægt að
breyta P í B!“
Fyrir sex árum var nafni fyrir-
tækisins breytt í Hljómbæ, nafn
sem flestir þekkja í dag.
„Hinum megin við götuna ráku
nokkrir strákar umboðssölu með
notuð hljómtæki og kölluðu versl-
unina Hljómbæ. Mér fannst þetta
prýðilegt nafn og þegar þeir hættu
starfsemi keypti ég nafnið af
þeim.“
Pioneer-hljómtæki vinsæl
Þekktustu vöramerkin á boð-
stólum í Hljómbæ era Pioneer og
Sharp. Viðskiptin við Sharp hófust
fyrir 15 árum og í dag era 90%
af heildarveltu Hljómbæjar vörar
frá Sharp og Pioneer. Af öðram
vörumerkjum má nefna Salora
Luxor, Jamo og Ortofon.
„Við voram smáir í sniðum í
upphafí en nú era starfsmenn fyr-
irtækisins rúmlega þijátíu," sagði
Bjami. „Við skiptum rekstrinum
í þijár einingar. í Hljómbæ fást
hljómtæki, bíltæki og ýmis heimil-
istæki. í Skrifbæ fæst flest til
skrifstofunnar, til dæmis ljósritun-
arvélar, reiknivélar, telefaxtæki
og skrifstofustólar. Verkbær sér
svo um alla viðgerðarþjónustu.“
Aðspurður um hvaða vörar
væra vinsælastar sagði Bjami
hljómtækin frá Pioneer alltaf mjög
vinsæl, enda hefði sala þeirra aldr-
ei bragðist frá uppháfí.
„Við bjóðum þriggja ára full-
komna ábyrgð á vinnu og vara-
hlutum fyrir Pioneer, enda hafa
þessi tæki alltaf verið í sérflokki,
ekki síst bíltækin. En skrifstofu-
tækin hafa stöðugt sótt á og nú
er hlutur Skrifbæjar um 40% af
heildarveltu okkar. Við höfum
eignast stóran og ánægðan við-
skiptahóp á þessu sviði. Stærstur
hluti skrifstofutækjanna er' frá
Sharp og síðastliðið ár seldum við
169 ljósritunarvélar og 300 tele-
faxtæki."
Telefaxtæki má tengja við
hvaða símalínu sem er og með
þeim er hægt að senda bréf eða
myndir á nokkram sekúndum. Að
sögn Bjama era telefaxtæki frá
Sharp mest seld slíkra tækja í
Bandaríkjunum og ljósritunarvél-
ar frá Sharp hafa hlotið alþjóðleg-
ar viðurkenningar fyrir áreiðan-
leika og gæði. „Við seljum líka
afgreiðslukassa og reiknivélar frá
Sharp auk fleiri tækja. Þá höfum
við í tvö ár haft umboð fyrir hina
þekktu Dauphin-skrifstofustóla
frá V-Þýskalandi og bindum mikl-
ar vonir við þá.“
Að sögn Bjama fást hljómtæki
af öllum stærðum og gerðum í
Hljómbæ. „Hljómtækjasalan
byggist upp á Pioneer og við leggj-
um áherslu á að vera með mjög
breiða línu við allra hæfí. Hljóm-
tækjasamstæður era vinsælastar,
til dæmis svokallaðar midi sam-
stæður með fjarstýringu. Geisla-
spilaramir vinna á og era gjaman
keyptir sem hluti af samstæðu.
Svo eru bíltækin auðvitað stór
hluti af sölunni, einkum á sumrin,
enda eru Pioneer mest seldu
bíltækin á íslandi og hafa verið
leiðandi í fjölda ára.“
Myndgeislaspilarar
í febrúar
Ör þróun á sér stað í rafeinda-
búnaði, enda era hljómtæki og
skifstofutæki sífellt að verða full-
komnari og fyrirferðarminni. í
febrúar era væntanlegir í
Hljómbæ myndgeislaspilarar sem
eflaust eiga eftir að vekja mikla
athygli. „Þessir spilarar taka nýja
geisladiska sem rúma heilu kvik-
myndimar auk þess að taka venju-
lega geisladiska. Myndgeislaspil-
aramir eiga eflaust eftir að valda
mikilli byltingu þar sem mynd- og
hljómgasðin era mikil og endingin
nær eilíf. Sem stendur er verðið
nokkuð hátt, en það lækkar vænt-
anlega í framtíðinni."
Fleiri nýjungar era á döfínni á
þeim vöram sem seldar eru í
Hljómbæ. „Það sem manni fínnst
fjarlægt í dag er raunverulegt á
morgun," sagði Bjami. „Á næstu
áram munu koma á markaðinn
sjónvarpssímar og stafræn sjón-
vörp. Fyrirferð þessara tækja er
alltaf að minnka og einnig bilana-
tíðnin. Það hafa orðið stórstígar
framfarir á sviði gervihnattasjón-
varps og segja má að bylting hafi
orðið á sviði fjarskipta með til-
komu telefax-tækninnar. Þetta
sést til dæmis á því að telex er
að verða úrelt í dag.“
Erfiðir tímar
Undanfamir mánuðir hafa verið
samdráttartímar í íslensku þjóð-
félagi, í verslun sem og öðram
greinum. „Ég man varla eftir
svona erfiðum tímum á þeim ald-
aifyórðungi sem ég hef stundað
verslunarrekstur. A slíkum tímum
er hyggilegt að halda að sér hönd-
um og leggja ekki út í stórar fjár-
festingar.
Þrátt fyrir allt hef ég ekki telj-
andi áhyggjur. Við eram með gott
verð og vandaða vöra og eigum
trausta viðskiptavini. Við byggjum
á gamalli reynslu og erum þvi
bjartsýnir á framtíðinna,“ sagði
Bjami Stefánsson, forstjóri Hljóm-
bæjar.
ÞINGBREF STEFÁN FRIÐBJARNARSON
„Náttúmauðlindin ferskvatn“
„Yfirborðsvatn er orpið mengun“
Fyrir skömmu siðan var lögð fram tillaga til þingsályktunar á
Alþingi um skipulag og verndun vatnsbóla. Hún gerir ráð fyrir
þvi „að umhverfí allra byggðakjarna á landinu verði rannsakað
og skipulagt með tilliti til nýtingar og verndunar grunnvatns. —
Á skipulagsuppdráttum þéttbýlisstaða verði sýnd fyrirhuguð þró-
un byggðar, ftiðlýst svæði og önnur landnotkun. — Jaftiframt
verði gert kort af jarðfræði og grunnvatnskerfiim á viðkomandi
svæðum með tilliti til vatnsbóla".
I
Sagt er að framboð og eftir-
spum ráði verði vöru og þjónustu.
Samkvæmt þeirri kenningu er
ferskvatn mjög verðmætt, eða
ætti að vera, á þeim svæðum jarð-
ar þar sem vatnsskortur háir
lífríkinu. ísland er hinsvegar væ-
tunnar land. Úrkoman, regn og
snjór, meiri en sumir eru sáttir
við. Jöklar og vatnasvæði ærin.
Nú er hinsvegar svo komið að
margs konar mengun setur alvar-
legt strik í vatnsreikning íslend-
inga.
Sex þingmenn úr jafn mörgum
þingflokkum hafa séð ástæðu til
að flytja tillögu til þingsályktunar
um skipulag og vemdun vatns-
bóla. Fyrsti flutningsmaður er
Kristín Einarsdóttir (Kvl/Rvk).
Þrátt fyrir þá staðreynd að annar
vökvi en ferskvatn, sum sé bjór-
inn, kunni að vera ofar í hugum
fólks um þessar mundir, þykir
rétt að staldra eilítið við þessa
meir en tímabæra tillögu sex-
menninganna.
II
í greinargerð segir að íslend-
ingar hafi löngum hælt sér að því
að eiga bezta vatn í heimi. Ekki
falli hinsvegar öll byggð ból lands-
ins undir þá lýsingu. „Sums stað-
ar er neyzluvatn jafnvel svo
mengað að talið hefur verið var-
hugavert að nota það óhreinsað",
segir þar. „Yfirborðsvatn er orpið
mengun. Grugg og óhreinindi ber-
ast í það í flóðum og leysingum,
auk þess sem það getur orðið fyr-
ir áfoki. Vatnið er ekki vemdað
fyrir úrgangi, fugladriti og hræj-
um fugla og fénaðar."
Réttilega er bent á það að vatn
verður fyrir mengum af margs
konar völdum: frá byggð, atvinnu-
rekstri, mannvirkjagerð, efni-
stöku, urðun sorps, vélknúnum
farartækjum o.fl. o.fl. Frágangi
vatnsbóla sé og víða ábótavant.
Vatnasvæði era sums staðar men-
guð, víða í hættu, bæði yfírborðs-
vatn og grannvatn.
III
Það er mikilvæg hollustuvemd
að búa að fersku, ómenguðu vatni.
Þar ofan í kaupið eram við fram-
leiðendur matvæla, ekki sízt sjáv-
arvöru, og miklu skiptir að þar
komi ómengað vatn við sögu.
Það er því meir en tímabært
að huga að „hreinleika" yfirborðs-
vatns, sem sums staðar er nýtt
bæði til neyzlu og vinnslu mat-
væla, og ekki síður að mengunar-
vömun þess vatns, er ómengað
telst ennþá.
Það er þessvegna ekki út í hött
þegar tillögumenn tala um nauð-
syn endurskoðunar á löggjöf um
vatnsréttindi, vatnstöku og vatns-
vemd og að samhæfa verði vatns-
nýtingu og vatnsvemd í landinu.
Tillagan felur í stuttu máli í sér
að „skipulega verði aflað þekking-
ar á náttúruauðlindinni ferskvatn
og mótuð stefna um nýtingu
hennar og vemd. Markmiðið er
að tryggja vemdun grunnvatn-
skerfa fyrir mengun svo að þau
geti gefið af sér gott neyzluvatn
fyrir vaxandi byggð".
IV
Það kann að vera gott og bless-
að að þrástagast á hvimieiðum
efnahagsvandanum, sem margur
spekingurinn sníður sér augn-
leppa úr.
Það telst hinsvegar Alþingi til
nokkurra tekna að þar skuli inn-
anhúss menn sem hafa áhyggjur
af náttúruauðlindinni ferskvatn.
Bjórinn er að vísu kominn, eða
svo gott sem, en þjóðin má hins-
vegar ekki gleyma sínum Gvend-
arbranni.