Morgunblaðið - 03.03.1989, Blaðsíða 23

22
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. MARZ 1989
MORGUNBI-ADIÐ FÖSTÚDAGUR 3. MARZ 1989

Útgefandi Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aðstoðarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fróttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst IngiJónsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Askriftargjald 900 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 80 kr. eintakið.
Takturinn í Evrópu
þingi Norðurlanda-
• ráðs lýkur í Stokk-
hólmi í dag. Merkasta mál
þingsins er svokölluð efna-
hagsáætlun Norðurlanda, sem
gildir til ársins 1992, en sér-
stakri birtu hefur verið varpað
á það ártal vegna áforma Evr-
ópubandalagsins (EB) um sam-
eiginlegan markað aðildarríkj-
anna tólf, sem bundin eru þessu
ári. Sömu daga og ráðherrar
og þingmenn Norðurlanda fun-
duðu í Stokkhólmi bárust þær
fréttir frá Noregi, að þeir sem
þar vinna að því að undirbúa
fund forsætisráðherra EFTA-
ríkjanna, er haldinn verður í
Osló 14. og 15. mars, hefðu í
smíðum tillögur„er miða að
hindrunarlausum viðskiptum
milli EFTA-ríkja og EB-ríkja
með tollabandalagi og frjálsum
viðskiptum á sviði vöru, þjón-
ustu, Qármagns og vinnuafls
auk þess sem löggjöf yrði sam-
ræmd. Þar með yrði innan-
gengt á milli EFTA og Evrópu-
bandalagsins. Þótt þessar frétt-
ir hafí ekki fengist staðfestar
sýna þær hvaða hugmyndir eru
ofarlega á baugi í forystusveit
ríkjanna sex sem mynda EFTA
(Austurríkis, Finnlands, ís-
lands, Noregs, Sviss og Sví-
þjóðar).
Efnahagsáætlun Norður-
landanna til fjögurra ára er nú
samþykkt í annað sinn. Fyrri
áætlunin er frá 1985 og var
kjörorð hennar: „Norðurlönd á
vaxtarbraut; áætlun um bætta
efnahagsþróun og fulla at-
vinnu." Kjörorð áætlunarinnar
sem samþykkt var í Stokkhólmi
er „Sterkari Norðurlönd".
Áætlunin tekur mið af því, sem
er að gerast á vettvangi Evr-
ópubandalagsins. Henni er ætl-
að styrkja efnahagslíf Norður-
landanna og stöðu þeirra meðal
ríkja heims. Hraða á afnámi
viðskiptahindrana, létta skal
hömlum af flæði vöru, þjónustu
og fjármagns milli Norðurland-
anna. Aflétta skal hömlum á
gjaldeyrisverslun og fíár-
magnsmarkaði landanna á að
opna fyrir erlendri samkeppni.
í stuttu máli var ákveðið á þingi
Norðurlandaráðs í Stokkhólmi
að stíga stór skref til að laga
efnahags- og atvinnustarfsemi
ríkjanna að stefnu og markmið-
um Evrópubandalagsins.
Efnahagsáætlunin var sam-
þykkt með miklum meirihluta
á fundi Norðurlandaráðs; þeir
sem settu sig upp á mófí henni,
vinstrisósíalistar, völdu ekki
þann kost að greiða atkvæði
gegn áætluninni heldur sátu
hjá við afgreiðslu hennar. Þessi
samþykkt Norðurlandaráðs er
í anda fréttanna frá Noregi um
áformin á fundi forsætisráð-
herra EFTA-ríkjanna. Aðild að
EB er ekki á dagskrá hjá ríkis-
stjórnum Norðurlandanna fjög-
urra sem eru í EFTA, á hinn
bóginn eru þær leynt eða ljóst
að taka stefnuna í sömu átt
og EB.
Ríkisstjóm íslands hefur
gert fyrirvara við þann kafla
efnahagsáætlunar Norðurland-
anna, þar sem mælt er fyrir
um fíjálsar fjármagnshreyfing-
ar. Var þetta gert í tíð þeirrar
ríkisstjómar sem nú situr, eftir
að Ólafur Ragnar Grímsson
varð Ijármálaráðherra. í yfír-
lýsingu ríkisstjómarinnar um
efnahagsmál frá 6. febrúar
síðastliðnum er hins vegar
orðalag, sem þykir gefa til
kynna, að ríkisstjómin hafí fall-
ið frá eða kunni að falla frá
fyrirvara sínum. Á Alþingi er
beðið svara forsætisráðherra
um það atriði.
Um það er ekki deilt, að
enginn stjómmálaflokkanna
hefur aðild íslands að Evrópu-
bandalaginu á stefnuskrá sinni.
Raunar er það mál ekki heldur
á dagskrá. Hins vegar hlýtur
að vera á dagskrá að taka af
skarið um það, hvort við ætlum
að vera virkir þátttakendur í
efnahagssamstaifr Norður-
landa og í EFTA. Við verðum
það ekki með því að fylgja í
raun svipaðri stefnu og vinstri-
sósíalistar á þingi Norðurland-
aráðs að sitja hjá til að láta í
ljós vanþóknun okkar. Um mitt
ár er komið að okkur að veita
EFTA-samstarfínu pólitíska
forystu í sex mánuði. Sé stefna
ríkisstjómar íslands sú að
skapa sér sérstöðu innan EFTA
verður hún að skýra frá því á
forsætisráðherrafundinum í
Osló.
Samþykkt efnahagsáætlun-
ar Norðurlanda á eftir að færa
þau enn nánar saman í efna-
hags- og atvinnumálum.
Stuðningsmenn áætlunarinnar,
þingmenn af öllum Norðurlönd-
unum, telja hana styrkja þjóð-
imar á alþjóðavettvangi. Aætl-
unin er í takt við almenna þró-
un í Vestur-Evrópu. Það þarf
sterkari rök en fram hafa kom-
ið til að standa gegn því að við
fylgjum þessum takti.
23
37. þing Norðurlandaráðs
Sátt þrátt fyrir seli
Myndin er tekin í Stokkhólmi í tengslum við þing Norðurlandaráðs og sýnir Karl Gústaf Svíakonung og
Gro Harlem Brundtland, forsætisráðherra Noregs, heilsast. Þetta þótti sögulegt handtak vegna þeirra
sterku orða sem konungur lét falla í garð Norðmanna í tilefni af nýlegri sjónvarpsmynd um seladráp þeirra.
Nýting auðlinda hafsins:
Loðnufriðun hugsanleg til að
nýta þorskstofninn sem bezt
— segir Halldór Asgrímsson sjávarútvegsráðherra
Stokkhólmi. Frá ólafi Þ. Stephensen, blaðamanni Morgunbiaðsins.
HALLDOR Ásgrímsson, sjávar-
Kostnaður við
norrænt samstarf:
5,4 milljarðar
á þessu ári
Á ÞESSU ári nemur kostnaðurinn
við norrænt samstarf um 611
milþónum danskra króna, eða um
5,4 milljörðum íslenzkra króna.
Þar af greiða íslendingar 1%,
Danir 20,5%, Finnar 20%, Norð-
menn 21,5% og Svíar 37,3%.
Kostnaðartölur fjárhagsáætlunar
Norðurlandaráðs hafa hækkað um
46 milljónir danskra króna á síðasta
ári. Þessi hækkun er meðal annars
til komin vegna hinnar nýju efna-
hagsáætlunar Norðurlanda, en til
hennar eru ætlaðar 60_milljónir dan-
skra króna á árinu. Á móti kemur
hins vegar niðurskurður á framlög-
um til iðnaðar- og verzlunarsam-
starfs.
Hlutur hvers ríkis um sig í kostn-
aðinum er reiknaður út frá hlutdeild
þess í samanlagðri þjóðarframleiðslu
Norðurlandanna. Hlutur íslendinga
hefur stækkað um 10% síðan í fyrra,
en þá greiddum við 0,9% af kostnað-
inum við starf Norðurlandaráðs,
stofnana þess og verkefna á þeirra
vegum.
Ymsir hafa orðið til þess að gagn-
fyna kostnað og umfang við starf
Norðurlandaráðs.
Curt-Steffan Giesecke, formaður
samtaka iðnrekenda og fjármála-
manna, sem vinna að sterkari hluta-
bréfamarkaði á Norðurlöndum og
sameiginlegum aðgerðum landanna
til að mæta innri markaði EB, ritaði
grein í tilefni setningar Norðurland-
aráðsþings, sem dreift var um öll
Norðurlönd. „Þing Norðurlandaráðs
er risavaxið að öllu öðru leyti en því
að það getur ekki náð áþreifanlegum
árangri í mikilvægum málum fyrir
þjóðir Norðurlanda, Við Norður-
landabúar höfum aldrei haft svo
mörgum að þakka fyrir svo lítið,“
skrifar Giesecke.
ÞING N orður landaráðs sam-
þykkti I gær tillögu um eftirlit
verði hert með því að Norðurlönd
standi við viðskiptabannið, sem
þau hafa öll lagt á Suður-Afríku.
Samþykkt var að stofna sérstaka
undirbúningsnefiid um málið,
þrátt fyrir að ráðuneyti þau, sem
fara með utanríkisviðskipti í Finn-
landi, Svíþjóð, Noregi og Dan-
mörku telji lögunum um viðskipta-
bann framfylgt. Danska og
finnska ráðuneytið lögðust sér-
staklega gegn stofiiun nefiidar-
innar og eftirliti umfram það, sem
opinberir aðilar i löndunum hafa
þegar með höndum. íslenzka ut-
anríkisráðuneytið tjáði sig ekki
um tillöguna.
í greinargerð með tillögunni, sem
samþykkt var, segir að lögin um við-
skiptabann á Suður-Afrfku séu oft
brotin á Norðurlöndunum og einnig
sé oft farið í kring um þau með því
að norræn fyrirtæki verzli við Suð-
ur-Afríku í gegn um þriðja aðila.
Ráðuneyti, sem fara með utanríki-
sviðskipti á Norðurlöndum, voru í
ágúst beðin að segja álit sitt á tillög-
unni. íslenzka utanríkisráðuneytið,
sem þá var undir stjóm Steingríms
Hermannssonar, gerði engar athuga-
semdir, norska og Bænska ráðuneytið
tóku ekki afstöðu til tillögunnar, en
finnska og danska ráðuneytið lögð-
ust gegn henni. Engu að síður var
tillagan samþykkt með miklum
meirihluta atkvæða þingfulltrúa frá
öllum Norðurlöndum.
Þingmenn íhaldsflokka í ráðinu,
þar á meðal sjálfstæðismenn, lögðu
til að vegna álits ráðuneytanna yrði
ekki aðhafzt í málinu og tillagan
ekki samþykkt. íhaldsmennimir töp-
útvegsráðherra, sagði í umræð-
uðu atkvæðagreiðslunni með 17 at-
kvæðum gegn 59.
Tillaga um aðild
Eystrasaltsríkja felld
Tillaga danska þingmannsins
Kristens Poulsgaards, um að athug-
að verði hvort ekki sé hægt að breyta
lögum um norrænt samstarf þannig
að Eystrasaltsríkin geti fengið aðild
að Norðurlandaráði, var felld í gær
með miklum meirihluta atkvæða.
Laganefnd ráðsins hafði lagt til að
ráðið aðhefðist ekki í málinu. Pouls-
gaard sagði afstöðu nefndarinnar til
komna af flandskap gegn sér og
danska Framfaraflokknum.
Þingmannahópur vinstrisósíal-
ista á þingi Norðurlandaráðs er
ákaflega sár yfir slæmu gengi
sínu á þinginu. Hópurinn missti
eina fulltrúa sinn í forsætisnefhd
ráðsins og þingmenn hans voru
einmana í andstödu sinni við efha-
hagsáætlun Norðurlanda 1989-
1992, en þeir sátu þjá er greidd
voru atkvæði um áætlunina.
Forsætisnefnd Norðurlandaráðs
var að mestu leyti endurkjörin við
þingsetninguna á mánudag, með
þeirri undantekningu þó að kjör-
nefndin gerði tillögu um að Ivar
Hansen, þingmaður danska Venstre
flokksins, tæki sæti Margarete Au-
ken, þingmanns Sósialíska þjóðar-
flokksins í Danmörku. Auken var
eini fulltrúi þingmannahóps vinstri-
sósíalista í nefndinni, og fulltrúar
þeirra reiddust tillögu kjömefndar-
innar ákaflega. Lars Wemer, for-
um um samvmnuverkefhi Norð-
urlandanna á sviði sjávarútvegs
og fiskveiða, sem samþykkt var
á Norðurlandaráðsþingi á mið-
vikudag að í framtíðinni myndu
menn íhuga í alvöru að friða
loðnustofninn til þess að geta
nýtt þorskstofhinn sem bezt. í
tillögum ráðherranefiidarinnar
og áliti efiiahagsmálanefiidar
ráðsins er lögð sérstök áherzla á
hagkvæma nýtingu auðlinda
hafsins og baráttu gegn sjávar-
mengun. Sjávarútvegsráðherra
sagði þetta framtak mikið gleði-
efiii fyrir íslendinga.
Sjávarútvegsráðherra sagði í
ræðu sinni að á komandi árum
þyrfti að koma til nýr hugsunar-
háttur hvað nýtingu auðlinda hafs-
ins varðaði. Taka þyrfti tillit til
samspils tegundanna í hafmu og
hvemig nýta mætti hveija auðlind
sem bezt með tilliti til áhrifa á aðra
þætti vistkerfísins.
„Sem dæmi um tvær verðmætar
tegundir, sem eru mjög hvor ann-
arri háðar, má nefna þorsk og
loðnu. í framtíðinni munu menn
velta því fyrir sér í alvöru að friða
maður Vinstriflokks kommúnista í
Svíþjóð, gekk svo langt að kalla hana
heimskulega. Vinstrisósíalistar
gerðu kröfu um að fá að minnsta
kosti einn nefndarformann í ráðinu
í sárabætur, en biðu enn lægri hlut.
Á blaðamannafundi, sem þing-
menn vinstri sósíalista héldu í gær
til að tjá vonbrigði sín, sagði Theo
Koritzinsky, þingmaður Sósíalíska
vinstriflokksins í Noregi, að vinstri-
sósíalistar væru ekki ánægðir með
hvemig stefnan gagnvart EB hefði
verið rekin á þinginu. Vinstrisósíal-
istar vildu styrkja Norðurlönd sjálf,
sérstaklega velferðarkerfi þeirra, til
þess að þau hefðu sterkari stöðu í
samskiptum við EB. Koritzinsky
sagði að gangur mála á þinginu
myndi leiða til þess að vinstrisósíal-
istar yrðu nú tregari i taumi í nor-
rænu samstarfi, þeir myndu gera
fleiri fyrirvara um eitt og annað og
loðnuna til þess að ná sem mestu
út úr þorskstofninum. Það mætti
líka hugsa sér að menn vildu halda
báðum stofnunum sem stærstum
til að ná sem beztri sameiginlegri
nýtingu."
Meðal verkefna sem Norðurlönd-
in munu takast sameiginlega á
hendur, eru rannsóknir á vistkerfi
sjávarins á norðurslóðum í sam-
vinnu við Alþjóðlega hafrannsókna-
ráðið (ICFS), samvinna um varð-
veizlu fískstofna og aukið samstarf
í fískeldi, einkum á sviði rannsókna.
Ráðherranefndin lítur einnig á
rannsóknir á bættum veiði- og
vinnsluaðferðum til að bæta gæði
sjávarafurða sem forgangsverkefni.
Þá verður gert átak í markaðsrann-
sóknum. Loks leggur ráðherra-
nefndin áherzlu á að niðurstöðum
rannsókna og sjónarmiðum Norður-
landanna í sjávarútvegsmálum
verði komið á framfæri á alþjóða-
vettvangi, sérstaklega í OECD,
ICFS og FAO. Samstarfsverkefnið
er til fímm ára, en verður endur-
skoðað eftir þrjú ár.
vera tilbúnari til átaka.
Hjörleifur Guttormsson, þingmað-
ur Alþýðubandalagsins, sagði að ein
af ástæðunum fyrir hjásetu vinstrisó-
síalista er efnahagsáætlunin var af-
greidd, væru fréttir af nýjum áform-
um um að gera EFTA að einhvers
konar litlu Evrópubandalagi. Þá
hefðu þingmennimir orðið fyrir von-
brigðum með að felld hefði verið til-
lagan um að samstarf stéttarfélaga
og áhrif launþega yrðu lögfest á
Norðurlöndum. „Það er mótsögn að
opna fyrir fjármagnsflæði milli Norð-
urlandanna en neita samstarfi laun-
a milli landa,“ sagði Hjörleifur.
þingmannahópi vinstrisósíalista
er, auk Alþýðubandalagsins og syst-
urflokka þess í Skandinavíu, Finnska
lýðræðisbandalagið. Aðrir þing-
mannahópar í Norðurlandaráði eru
íhaldsmenn, sósíaldemókratar og
miðjumenn.
Viðskiptabannið á S-Afríku:
Norðurlöndin herða
eftirlit með efndunum
Utanríkisráðuneyti Dana og Finna
lögðust gegn tillögunni
Vinstrisósíalistar einangraðir og sárir
Öll stjórnborðs-
síða Alfta fellsins
var upp úr sjónum
- segir formaður björgunarsveitar-
innar á Neskaupstað
„OLL stjórnborssíða Álftafellsins var upp úr sjónum þegar við kom-
um að skipinu við Norðfjarðarhom," sagði Tómas Zoega, formaður
björgunarsveitarinnar Gerpis á Neskaupstað, í samtali við Morgun-
blaðið. Togarinn Álftafell var nær sokkinn við Norðfjarðarhorn á
miðvikudagskvöld en þá fór hann frá Fáskrúðsfirði til Neskaupstað-
ar þar sem taka á skipið í slipp. Togarinn strandaði við mynni Fá-
skrúðsfíarðar á mánudagskvöld og að sögn Lindbergs Þorsteinsson-
ar kafara, sem þétti skipið til bráðabirgða á Fáskrúðsfirði er ein
2,5 metra löng rifa á skipinu og önnur eins til tveggja metra löng.
Bjami Sveinsson, skipstjóri á
loðnuskipinu Pétri Jónssyni RE,
sagði að skipið hefði verið á leið frá
Þórshöfn suður með_ landinu þegar
það hefði mætt Álftafellinu og
Kambaröstinni skammt frá Norð-
fjarðarhomi en togarinn Kambaröst
fylgdi Álftafellinu frá Fáskrúðsfirði
til Neskaupstaðar. „Við vomm
komnir fjórar sjómflur fram hjá
Álftafellinu þegar við heyrðum að
það var í vandræðum,“ sagði Bjami.
„Við vomm með loðnudælu og
Álftafellið bað um að við flýttum
okkur eins og við gætum en Kamba-
röstin var ekki með neina auka-
dælu. Álftafellið var búið að keyra
nokkrar mflur áður en við komum
að því um klukkan 22. Þá var hell-
ingsslagsíða á skipinu en við kom-
um loðnudælunni niður í skipið og
gátum dælt úr því. Við vomm ein-
ungis rétt byijaðir að lóna inn þeg-
ar endinn á milli skipanna að fram-
an slitnaði og tmkkslangan gaf
sig,“ sagði Bjami Sveinsson.
Tómas Zoega, slökkviliðsstjóri á
Neskaupstað og formaður Gerpis,
björgunarsveitar Slysavamarfélags
íslan'ds á Neskaupstað, sagði að
Álftafellið hefði beðið um dælu um
klukkan 21 en rétt á eftir hefði það
einnig beðið um gúmbáta. „Við fór-
um út á tveimur gúmbátum og
Gullfaxa sem er 20 tonna bátur,“
sagði Tómas. „Við komum að Álfta-
fellinu um eina sjómílu frá Norð-
fjarðarhömi í töluverðum sjó um
klukkan 22. Þá vatnaði upp á dekk
á skipinu bakborðsmegin og öll
stjómborðssíða þess var upp úr
sjónum. Menn þurftu því að halda
sér til að geta staðið á dekkinu.
Álftafellið var með tvær slökkvidæl-
ur sem biluðu báðar,“ sagði Tómas.
Hann sagði að ein laus rafmagns-
dæla og lensa skipsins hefðu ekki
haft undan að dæla sjónum úr því.
„Við vomm með eina dælu frá
slökkviliðinu og gátum notað hana
til að dæla úr skipinu. Það var svo
settur endi úr Kambaröstinni yfír í
Álftafellið og skipin sigldu bundin
saman inn að bryggju á Neskaup-
stað. Þau vom komin þangað um
miðnættið," sagði Tómas Zoega.
Lindberg Þorsteinsson kafari,
sem þétti Álftafellið á Fáskrúðs-
fírði, sagði að kjölurinn á skipinu
Morgunblaðið/Sigurður Þorgeirsson
Álftafell SU 100 frá Stöðvarfirði við bryggju á Fáskrúðsfirði á
þriðjudaginn. Skipið strandaði við mynni Fáskrúðsfjarðar á mánu-
dagskvöld og var aftur nær sokkið við Norðfíarðarhorn á miðviku-
dagskvöld.
Við strándið kom ein 2,5 metra löng rifa á Álftafellið og önnur eins
til tveggja metra löng.
væri rifinn frá stefni og aftur að
vélarrúmi. Skrokkur skipsins hefði
gengið inn um 40 til 50 sentímetra
á fímm metra löngum kafla á fram-
anverðri bakborðssíðunni og á þess-
ari beyglu væri 2,5 metra löng rifa.
Á bakborðssíðunni miðri væri eins
til tveggja metra löng rifa. Einnig
hefði botnstykki fyrir fískileitartæki
farið af skipinu og þar gengi sjór
inn í skipið. Svo til ekkert sæi hins
vegar á skipinu stjómborðsmegin.
Stjórn Lánasjóðs íslenskra námsmanna:
Ástæðulaust að hækka námslánin
Gæti þýtt 50 til 60 millj. í aukafjárveitingu á árinu
MENNTAMÁLARÁÐHERRA
hefúr ákveðið að hækka námslán
um 7,5% 1. mars næstkomandi
og auk þess boðað 5% hækkun
1. september. í frétt frá Sigur-
bimi Magnússyni stjómarform-
anni Lánasjóðsins kemur fram
að engin ástæða hafi verið fyrir
ríkisstjómina að hækka námslán-
in á sama tima og hún telji að
ekki sé svigrúm til launahækk-
ana. Ljóst sé að Alþingi verði að
samþykkja veralegar aukafíár-
veitingar allt að 50 til 60 mil(j.
til Lánasjóðsins síðar á árin eigi
þessi stefna að ná fram að ganga.
Þá segir að stjóm Lánasjóðsins
standi fast við þá skoðun sína að
framfærsluviðmiðanir sjóðsins hafí
verið fullnægjandi og ekki hafi ver-
ið ástæða fyrir ríkisstjónina að stór-
hækka námslán. Námslán hafí
hækkað um 20% frá því í maí með-
an laun hafi einungis hækkað um
10% vegna launafrystingar.
„Menntamálaráðherra hefur með
þessari ákvörðun gengið freklega
framhjá stjóm LÍN, sem samkvæmt
lögum ber að taka ákvarðanir sem
þessar. Stjóm LÍN hefur einungis
gefíð faglega umsögn um tillögur
vinnuhóps ráðherra enda ekki verið
farið fram á annað.“
Bent er á að samkvæmt yfirlýs-
ingum ráðherra megi búast við enn
frekari hækkun í janúar 1990 eða
að minnsta kosti um 6,3%. Þessar
hækkanir þýða um 137 millj. í út-
gjaldaauka fyrir sjóðinn á þessu ári
og gætu þýtt um 50 til 60 millj.
aukafjárveitingu til sjóðsins síðar á
árinu.
„Það sem er enn alvarlegra við
þessar hækkanir er að þær þýða
um 377 millj. útgjaldaauka fyrir
sjóðinn árið 1990, til viðbótar við
þær 2800 millj. sem sjóðurinn hefur
til ráðstöfunar á þessu ári. Sé ekki
gert ráð fyrir hækkun í janúar þýð-
ir 12,5% hækkun á þessu ári um
243 millj. hækkun á útgjöldum
sjóðsins á næsta ári.“
Sem dæmi um núverandi fram-
færsluviðmiðanir og áhrif boðaðra
hækkana þá fær einstaklingur í
leiguhúsnæði kr. 34.916 í febrúar
en 1. mars 7,5% hækkun eða kr.
37.534, eftir 1. september, 5%
hækkun eða kr. 39.910, og eftir
1. janúar 1990, 6,3% hækkun eða
kr. 41.893.
Hjón í námi með eitt bam, fá í
febrúar kr. 87.290, en 1. mars, 7,5%
hækkun eða kr. 93.835, eftir 1,
september, 5% hækkun eða kr.
98.525 ogeftir 1. janúar 1990, 6,3%
eða kr. 104.732.
Einstætt foreldri með eitt bam,
fær kr. 52.374 í febrúar, en 1.
mars, 7,5% hækkun eða kr. 56.301,
eftir 1. september, 5% hækkun eða
kr. 59.115 og eftir 1. janúar 1990,
6,3% eða kr. 62.839.
Formaður Stúdentaráðs um hækkun námslána;
Arangur í baráttu stúdenta
„ÉG FAGNA hækkun námslána
frá og með. 1. mars. Hækkunin
er afrakstur hinnar miklu vinnu
stúdenta gegnum árin og þrýst-
ings þeirra á ráðherra í vetur
um að efha loforð sín um afnám
frystingar námslána frá 1986,“
sagði Sveinn Andri Sveinsson,
formaður Stúdentaráðs, þegar
Morgunblaðið spurði hann álits,
á nýrri reglugerð menntamála-
ráðherra, um hækkun á fram-
færslugrunni Lánasjóðs
íslenskra námsmanna. Sveinn
Andri sagði að þegar stúdentar
hefðu hafið þessa baráttu sl.
haust hefðu fáir trúað þvf að hún
ætti eftir skila þvi sem hún hefði
nú gert. Hann sagðist einnig te(ja
að formaður stjórnar Lánasjóðs-
ins ætti að samþykkja þessar til-
lögur eða segja af sér ella.
Samhliða því að námslán vora
hækkuð 1. mars var tekjutillit auk-
ið úr 35% í 50%. Þá er gert ráð
fyrir því að námslán hækki á ný í
september og október og skerðingin
verði þá að fullu afnumin. Sveinn
Andri sagði að hann hefði frekar
kosið að tekjutillitið hefði ekki verið
hækkað fyrr en hinar hækkanimar
á námslánunum væra komnar til
framkvæmda. „Okkar skiptimynt
fyrir hækkun námslána hefur verið
aukið tekjutillit. Helst vildum við
hafa það óbreytt en við getum sætt
okkur við hækkun þess ef námslán-
in hækka samhliða. Námsmenn
telja þó að tekjutillitið megi ekki
vera meira en 50%.“
Um álitsgerð vinnuhóps mennta-
málaráðherra, um Lánasjóð
íslenskra námsmanna, sagði Svemn
Andri, að enn væri verið að skoða
það mál, en reiknaði hann með þvl
að Stúdentaráð myndi hafa fyrir-
vara á þeim hluta álitsins þar sem
vakin er athygli fjármögnunarleið
fyrir Lánasjóðinn að skattleggja
þau fyrirtæki sem nýta menntað
vinnuafl.
Þegar formaður Stúdentaráðs
var spurður álits á andstöðu form-
anns stjómar LÍN gegn hækkuninni
1. mars sagði hann það ljóst, að
ráðherra menntamála bæri pólitíska
ábyrgð á lánasjóðnum og það væri
á hans ábyrgð, að sjá sjóðnum fyr-
ir nægilegu fíármagni, til að ná
vilja sínum í gegn. „Ef fulltrúar
ráðherra í stjóm Lánasjóðsins
treysta sér ekki til að framkvæma
vilja ráðherra þá hljóta þeir að segja
af sér sem hans sérstöku trúnaðar-
menn. Ég mun leggja það til við
Stúdentaráð að það beini því til
formanns stjómar LÍN að hann
samþykki tillögur ráðherra möglun-
arlaust en segi af sér ella,“ sagði
Sveinn Andri að lokum.