Morgunblaðið - 11.03.1989, Qupperneq 3

MORGÍJttBLÁÐÍÐ LÁtíGARDAGUR 11. MARZ 1989
3
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
Unnið að viðgerð á strengnum. Rafmagn var skammtað í Eyjum,
en nú er allt komið í eðlilegt horf á ný.
Vestmannaeyjar:
Viðgerðinni á raf-
strengnum lokið
Vestmannaeyjum.
VIÐGERÐ á rafstrengnum til
Vestmannaeyja lauk um kl. 3 í
fyrrinótt. Er því fullt rafinagn
komið á í Eyjum á ný og íbúar
að vonum ánægðir með það. Ekki
tókst að koma rafinagni á frá
landi til Vestmannaeyja miðviku-
dagsmorgun eins og vonir höfðu
Tveir í gæslu
vegna bflþjófti-
aða og innbrota
TVEIR menn á þrítugsaldri silja
nú i gæsluvarðhaldi grunaðir
um fjölda bílþjófiiaða og inn-
brota.
Mennimir hafa áður komið við
sögu lögreglu vegna svipaðra
brota. Jón Snorrason deildarstjóri
hjá RLR varðist að öðru leyti frétta
af rannsókn málsins.
verið bundnar við. Þegar gert
hafði verið við bilun þá er fannst
á strengnum, og straumi var
hleypt á, brann hann í sundur á
ný-
Eiríkur Bogason, veitustjóri,
sagði í samtali við Morgunblaðið
að þegar búið var að skeyta streng-
inn saman aðfaranótt fimmtudags-
ins hafi straumi verið hleypt á, en
það hefði slegið strax út á ný. í
ljós hafi komið að strengurinn var
skemmdur á mun lengri kafla en
álitið var í fyrstu, og því hafi verið
ákveðið að skipta um 15 metra
langan kafla af honum.
Eiríkur sagði að vonir hefðu stað-
ið til að ljúka mætti viðgerð í fyrri-
nótt og það hefði gengið upp.
Rafmagn var skammtað í Eyjum
á fimmtudag , eins og undanfama
daga, og voru nánast öll íbúðar-
hverfi rafmagnslaus frá því
snemma um daginn og fram á nótt.
Grímur
Haftiargörður:
Sló í brýnu milli
Grænlendinga
og Norðmanna
Þrír Norðmenn í sjúkrahús
ÞRÍR norskir sjómenn voru fluttir slasaðir í sjúkrahús frá Hafiiar-
Ijarðarhöfn í fyrrinótt. Tveir voru meðvitundarlausir eftir slags-
mál við sex grænlenska sjómenn, en sá þriðji féll milli skips og
bryggju og mjaðmargrindarbrotnaði þegar hann var á leið frá
skipi sínu til að hjálpa félögum sínum að eiga við Grænlendingana.
Þegar lögreglan kom á staðinn
voru Grænlendingarnir á bak og
burt en Norðmennimir tveir lágu
meðvitundarlausir á bakkanum við
Suðurgarð.
Norsk og grænlensk skip voru í
Hafnarfjarðarhöfn í fyrrinótt og var
talsverð ölvun um borð í báðum.
Þrír Norðmenn voru á leið um borð
í grænlenska skipið þegar Græn-
lendingamir urðu á vegi þeirra á
bakkanum og kom þá til átaka.
Einn Norðmannanna hljóp um borð
í skip sitt eftir aðstoð. Einn aðstoð-
armannanna datt i höfnina jmilli
skips og bryggju. Hann mjaðmar-
grindarbrotnaði og var orðinn mjög
þrekaður þegar hann náðist upp.
Norðmennimir voru allir fluttir á
slysadeild og í framhaldi af því í
sjúkrahús. Sá sem féll milli skips
og bryggju liggur enn í sjúkrahúsi
enda mikið slasaður en hinir fengu
að fara til skips í gærmorgun.
Áverkar þeirra voru ekki alvarlegir.
Norðmennina og Grænlendingana
greinir á um hvorir hafi átt upptök
að átökunum. Grænlendingarnir
voru yfirheyrðir í gær en eru nú
farnir til veiða með skipi sínu.
Sjómennimir hafa ekki
kynnt sér öryggismál
- segir Hálfdán Henrysson, deildarstjóri SVFÍ
„ÞAÐ SEM vekur fyrst og fremst athygli mína er að sjómenn-
imir hafii ekki kynnt sér öryggismál eða fengið fræðslu um
þau, þrátt fyrir að mikil áhersla hafí verið lögð á það undan-
farin ár,“ sagði Hálfdán Henrysson, deildarstjóri hjá Slysa-
varnafélagi Islands. Hann var inntur álits á ummælum skip-
veija á Sæborgu SH 377, um að þeir hafí ekki vitað hvemig
nota ætti gúmbát rétt og að ýmsum öryggisbúnaði í honum
hafí verið áfiitt.
Sæborg sökk á Breiðafírði á
þriðjudagskvöld og komust sjö
skipverjar um borð í gúmbjörgun-
arbát. Þeir sögðu í viðtali við
Morgunblaðið í gær að þeir hefðu
aldrei séð uppblásinn björgunar-
bát áður og því tæpast vitað
hvemig þeir áttu að bera sig að.
Hálfdán sagði, að sjómenn ættu
að kynna sér reglur um notkun
gúmbjörgunarbáta, til dæmis
bækling frá Siglingamálastofnun,
sem ætti að vera um borð í öllum
skipum, ásamt veggspjaldi um
notkun björgunarbáta. Þá lánar
Myndabandabanki sjómanna
myndband þar sem notkun bá-
tanna er útskýrð. „Sjómenn eiga
líka kost á ókeypis námskeiðum
Slysavamafélagsins og við hvetj-
um þá til að notfæra sér þau. Það
er ekki hægt að skylda sjómenn
til að kynna sér öryggismál, þeir
verða að bera sig eftir fræðsl-
unni,“ sagði Hálfdán.
Sjómennimir gagnrýndu einnig
búnaðinn í björgunarbátnum, til
dæmis hníf, sem nota á til að
skera bátinn lausan frá sökkvandi
skipinu. Hann sögðu þeir hafa
verið afar bitlítinn og sagði Hálf-
dán að þetta atriði þyrfti vissulega
að kanna. Hann var einnig sam-
mála sjómönnunum um nauðsyn
vinnuflotgalla um borð. „Það em
til sérstakir flotgallar, sem menn
eiga að fara 'í þegar þeir þurfa
að yfírgefa skipið, en það vinnst
ekki alltaf tími til þess. Þess vegna
eru vinnuflotgallamir mjög hent-
ugir. Þeir hindra menn ekkert við
störf, en þeir halda hita á þeim í
sjó og halda þeim á floti. Áður
var mikið barist fyrir að sjómenn,
til dæmis við vinnu í skutrennu,
hefðu á sér björgunarbelti, en
þessir gallar henta mjög vel við
slík skilyrði. Ef menn íalla út-
byrðis em miklu meiri líkur á að
þeir haldi lífí í köldum sjónum á
meðan skipinu er snúið til að leita
að þeim. Þá er hins vegar spum-
ing hvort ekki eigi að koma fyrir
einhvers konar ljósum á þessum
búningum," sagði Hálfdán Henr-
ysson.
Hálfdán tók fram, að allar at-
hugasemdir skipbrotsmannanna
sjö þyrfti að athuga mjög vel og
fá hjá þeim ábendingar um hvað
betur megi fara.
Sjómenn missa laun
farist skip þeirra
LÖGUM samkvæmt eiga sjómenn ekki rétt á launum, farist
skip þeirra. Þá er litið svo á að skiprúmssamningi sé síitið og
fá skipveijar þá aðeins greidd laun og dvalarkostnað á meðan
sjóferðaskýrsla er tekin. Þeir fá ekki greidd laun í lengri tíma,
eins og ef um uppsögn væri að ræða.
Jónas Haraldsson, lögfræðing- verði af óviðráðanlegum ástæðum
ur Landssambands íslenskra út-
vegsmanna, sagði að ákvæði um
þetta væri að finna í sjómannalög-
um. „Þarna er um almenna reglu
að ræða, enda litið svo á að þegar
skip ferst sé það jafnt tjón útgerð-
ar og sjómannanna. Útgerðin get-
ur ekki talist ábyrg fyrir slíkum
slysum," sagði hann.
í sjómannalögum segir, að fa-
rist skip, eða verði það fyrir sjó-
tjóni og sé dæmt óbætandi eða
tekið úr þjónustu útgerðarmanna
um ófyrirsjáanlegan tíma, sé
skipsrúmssamningi slitið, nema
öðruvísi sé um samið. Skipveija
sé þó skylt að taka þátt í björgun-
inni og að vera viðstaddur, er sjó-
ferðaskýrsla er tekin, og á hann
þá rétt á kaupi og dvalarkostnaði
þann tíma, er hann þarf að bíða
á staðnum þess vegna eða hann
þarf að bíða eftir ferð heimleiðis.
Hveljum sjómenn til að
nota flotgalla við vinnu
- segir Magnús Jóhannesson, siglingamálasljóri
„ÞAÐ ER ekki í bígerð að skyl
flotgöllum, en við höfiim hvatt
við vinnu á opnu þilfari,“ sagði
málastjóri.
Tveir af þeim sjö sjómönnum,
sem björguðust þegar Sæborg frá
Ólafsvík sökk á þriðjudagskvöld,
voru í vinnuflotgöllum. Þeir
sögðu, að gallamir hefðu hjálpað
þeim mikið, því þeir voru þeir einu
sem með góðu móti gátu athafnað
sig í gúmbjörgunarbátnum. Fé-
lagar þeirra voru of kaldir til þess.
„Ef menn eru í hættu úti á sjó
eiga þeir að fara í björgunargalla,
da sjómenn til að vera í vinnu-
þá til að vera i slíkum göllum
Magnús Jóhannesson, siglinga-
sem geta haldið hita á mönnum
í sjó í 6 klukkustundir, þegar hita-
stig er við frostmark,“ sagði
Magnús. „Þessir gallar em of
óþjálir til að hægt sé að nota þá
við vinnu um borð og mönnum
gefst ekki alltaf tími til að fara í
þá. Ef svo er ekki þá eru vinnu-
gallamir mjög góðir, þó ekki kom-
ist þeir í hálfkvisti við björgunar-
búningana.“
Magnús sagði að margar gerðir
vinnuflotgalla væm á markaðn-
um. „Siglingamálastofnun er nú
að kynna sér hvaða kröfur em
gerðar til slíkra galla í Kanada
og bera það saman við þá galla
sem em á markaði hérlendis.
Þannig er betur hægt að átta sig
á þeim tegundum sem hér fást.“
Magnús ítrekaði að Siglinga-
málastofnun hvetti sjómenn til að
nota vinnuflotgallana og sagði að
jafnvel þó þeir væm nokkuð dýrir
ættu menn ekki að horfa í pening-
ana þegar líf þeirra gæti legið við.
Agreiningi um laun bænda
var vísað til sáttasemjara
FULLTRÚAR bænda í sexmannanefhd hafa vísað ágreiningi sem
varð um launalið verðlagsgrundvallar sauðfjár- og kúabúa við
verðlagninguna síðastliðin mánaðamót til sáttasemjara ríkisins.
Beri sáttaumleitanir ekki árangur innan tíu daga gengur ágrein-
ingurinn til yfírnefhdar þar sem oddamaður er tilnefhdur af
Hæstarétti.
Við útreikning á launalið verð-
lagsgmndvallar hefur verið tekið
mið af launatöxtum iðnaðarmanna
og verkamanna. Bændur telja að
laun þeirra hafi dregist aftur úr á
undanförnum mánuðum, þannig
að launin séu nú 223 krónur á
tímann en ættu að vera um 300
krónur samkvæmt fyrri viðmiðun.
Hákon Sigurgrímsson fram-
kvæmdastjóri Stéttarsambands
bænda sagði að við verðlagningu
fyrr í vetur hafi verið bókað í sex-
mannanefnd að launaliðurinn yrði
tekinn til skoðunar við verðlagn-
ingu núna. Neytendafulltrúarnir
hefðu hafnað kröfu bænda núna
en lýst sig reiðubúna tií að fara í
heildarendurskoðun á launaliðnum
fyrir 1. september í haust.
Launaliðurinn var hækkaður
um 1,25% um mánaðamótin og
verðlistar gefnir út til bráðabirgða
á meðan skorið er úr ágreiningn-
um.