Morgunblaðið - 08.04.1989, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. APRÍL 1989
"T'l m V í H1 1/UI'U;> 1/, (<■!?;•
Minning:
*
Astríður Stefáns-
dóttir - Litlíi-Hvammi
Fædd 14. september 1903
Dáin 30. mars 1989
Við gröf er lífsins lokaþáttur
og leiðarendi þeim, sem fer.
Því byltir enginn bænarmáttur
né breytir því, sem komið er.
Þar kveður hver í hinsta sinn
til heimanferðar vininn sinn.
(Stefán Hannesson höf.)
Nú kveðjum við hinstu kveðju
sómakonuna Ástríði Stefánsdóttur.
Hún var dóttir Stefáns Hannesson-
ar fyrrum kennara í Mýrdal og
konu hans Steinunnar Helgu Áma-
dóttur og var elst átta systkina.
Hún fæddist á Hvoli í Dyrhóla-
hrepp, en fluttist þriggja vikna
gömul með foreldrum sínum í
Litla-Hvamm í sama hreppi, en þar
höfðu foreldrar hennar nýlokið við
að reisa sér bæ og má segja að þar
hafí hún svo búið mestajla sína
ævi. 25. maí 1924 giftist Ásta, en
það var hún alltaf kölluð, Sigurði
Bjama Gunnarssyni frá Steig, en
hann lést árið 1973. Framtíðar-
heimili þeirra varð svo í Litla-
Hvammi, þar sem þau eignuðust
sín flögur böm en þau em: Gunn-
ar, búsettur í Litla-Hvammi, Helga,
húsmóðir, búsett í Njarðvík, Stefán
Jón, búsettur í Litla-Hvammi, og
Sigþór, búsettur í Litla-Hvammi,
vestari bænum. Einnig ólu þau
hjónin upp dótturson sinn, Sigurð
Ámason.
Nú kveð ég mína kæm vinkonu,
„ömmu mína i Litla-Hvammi“, en
þangað kom ég 10 ára gömul telpa
úr bæ. Varla var ég komin inn um
bæjardymar þegar ég var farin að
kalla hana ömmu mína og fannst
þá Sigurði alveg eins að ég ætti
að kalla hann afa. Afi minn og
amma hafa þau verið síðan. Þegar
ég svo eltist og fór ekki lengur í
sveitina fómm við amma að skrif-
ast á, en skriftir vom hennar tóm-
stundagaman og man ég vel eftir
kössum fullum af bréfum sem hún
geymdi. Pabbi hennar var mikill
hagyrðingur og samdi hann mikið
af ljóðum, svo og smásögum. Amma
erfði þessa eiginleika hans því hún
samdi smásögur aðallega þó sjálfri
sér til gamans.
Bærinn Litli-Hvammur stendur
við Skeiðflatarkirkju { Dyrhóla-
hrepp og eins og nærri má geta var
oft annasamt hjá húsmóðurinni
þar. En alltaf var búrið hennar
ömmu fullt af nýju og góðu bak-
kelsi.
Amma var mjög trúuð kona og
unni kirkjunni sinni mjög. Hún var
afar hæfur organisti og stjórnaði
kirkjukómum á staðnum ásamt
orgelleiknum á meðan henni entist
heilsa til. Á sumrin hélt hún til
Skálholts ásamt öðrum organistum
og dvaldist þar í um viku í hvert
sinn. Þetta voru hennar bestu frí
og naut hún þeirra mjög mikið.
Amma helgaði líf sitt heimili sínu
kirkjunni og trú sinni á guð, spor
hennar sjást víða.
Fyrir um það bil þrem árum
veiktist hún svo að hún þurfti að
gangast undir uppskurð. Aðgerð
eins og hún þurfti á að halda hafði
aldrei verið framkvæmd hér heima,
en í samráði við hana og læknana
varð þess freistað að framkvæma
hana hér heima og þar sem þetta
var aðgerð upp á líf og dauða finnst
mér hún amma hafa sýnt í verki
hversu hughraust hún var og einlæg
í trú sinni. Þegar ég heimsótti hana
eftir aðgerðina var hún svo vongóð
og þakklát, því aðgerðin virtist hafa
tekist vel. En svo varð afturför.
Sigurði dóttursyni sínum unni
hún mjög og í veikindum sínum
reyndist hann henni alveg sérlega
vel. Amma sagði mér frá því að
hann hafi ekki látið sig muna um
að koma við á sjúkrahúsinu hjá sér
þrisvar á dag.
Ég er þakklát fyrir það að hafa
kynnst þessari góðu konu, sem átt
hefur sinn þátt í að móta mig sem
persónu. Minningarnar eru svo
margar og fallegar frá veru minni
í Litla-Hvammi. Tveir sona minna
fengu að kynnast henni og fannst
þeim mikið til þess koma að eiga
langömmu í sveitinni, enda gleymd-
ust þeir aldrei og fengu þeir sokka
og vettlinga ásamt einhverju góð-
gæti frá henni á jólum eins og hin
ömmu og langömmubömin hennar.
Hér kveð ég nú mína kærustu
vinkonu.
Hafi hún þökk fyrir allt og allt.
Auður Ingvarsdóttir
Ástarfaðir himin hæða,
heyr þú bama þinna kvak,
en í dag og alla daga
í þinn náðarfaðm mig tak.
(Stgr. Thorst.)
Guð gefur og guð tekur, en hann
huggar líka. Þegar ég fæddi litla
drenginn minn á 85 afmælisdegin-
um Ástríðar fannst mér ég hafa
fært henni bestu gjöf sem hægt er
að gefa. En við fengum aðeins að
hafa hann hjá okkur skamma hríð.
Guð gaf og hann tók. I samskiptum
okkar við lífið og dauðann skiptir
aldur engu máli. Nú hefur hann
einnig kallað hana til sín, það er
mér mikil harmabót að vita hana
hjá Ástþóri litla, ég veit að hún
gætir hans og annast fyrir mig.
Þegar við töluðum síðast saman
sagði amma að það yrði einhver að
verða fyrir þessu fyrst að þetta
þyrfti að skei Og þá rifjaðist upp
fyrir mér að hún sagðir oft við mig
þegar ég var bam, að ég ætti aldr-
ei að óska öðrum ills. „Hugsaðu
fyrst, hvort þú vildir verða fyrir því
sjálf“. Þessi orð þín hafa orðið mér
verðugt veganesti í lífinu. Alltaf var
gott að koma til hennar, þó kannski
sérstaklega þegar eitthvað bjátaði
á, þá var ekki sneitt hjá vandanum
heldur tekist á við hann af skilningi
og fullri hreinskilni. Þó svo að mik-
ill aldursmunur væri á okkur gekk
henni vel að setja sig í mín spor.
Sterkur persónuleiki hennar mótaði
mig mikið strax sem bam og áfram
til fullorðinsára. Hún talaði oft við
mig um trúna á Guð og innrættir
mér öðmm fremur kristilegt hugar-
far, enda skipaði þjónusta hennar
í kirkjunni heima stóran sess í lífi
hennar. Trúin er ómetanlegur
stuðningur þegar maður verður fyr-
ir áföllum í lífinu.
Með þessum fáu orðum kveð ég
elsku ömmu í hinsta sinn, með
þakklæti fyrir allar okkar sam-
verustundir og bið góðan Guð að
geyma hana.
Mjög erfitt reynist oft að skilja
guðs orð í sorg og kvðl og þraut
en treystu drottins yaldfog vijja
og visku og ást’á þymibraut.
Það stoðar, lægir storm og qó.
Guð stjómar öllu. - Það er nóg.
(Á valdi vorsins, Ritsafii Stefáns Hannessonar.)
Ásta, Helgi
og börn.
Þegar frændur og vinir kveðja,
streyma minningar fram í hugann,
ótal atvik frá liðnum ámm. Ástríður
föðursystir mín var elst átta barna
þeirra Steinunnar Helgu Árnadótt-
ur og Stefáns Hannessonar kennara
og bónda i Litla-Hvammi. Ung gift-
ist hún Sigurði Bjarna Gunnarssyni
frá Steig. Bjuggu þau í Steig sín
fyrstu búskaparár en fluttust síðar
að Litla-Hvammi sem varð þeirra
framtíðarheimili.
Þegar ég var að alast upp var
mannmargt á bænum sem var
áfastur skólahúsi hreppsins. Afi og
amma, ásamt Baldri, Helgu og Stef-
áni bjuggu í vesturbænum eða vest-
urí eins og við nefndum það,_for-
eldrar mínir í miðhúsunum og Ásta,
Siggi, Helga, Gunnar og Sigþór
austurí. Það er margs að minnast
frá þessum ámm. í þessu litla sam-
félagi rúmuðust margar og ólíkar
skoðanir á mönnum og málefnum.
Þar áttu þrír stjórnmálaflokkar af
fjómm, eldheita stuðningsmenn.
Trúmál, sveitastjórnarmál og skóla-
mál létu menn til sín taka og urðu
oft hressileg og snörp skoðana-
skipti. Var oft erfitt að átta sig á
hver hafði bestan málstað að verja
svo sannfærandi vom rök hvers og
eins. Ekki virtust þessi hvassviðri
sitja í fólkinu og var oft glatt á
hjalla og hlegið dátt enda góðir
húmoristar í hópnum. Svo var sung-
ið, mikið og oft, fallegur raddaður
söngur. Gestir komu og fóm, kaffi
dmkkuð — enda heimilið í þjóð-
braut.
Þegar horft er til þessara ára er
Ásta frænka alls staðar inni í þeirri
mynd. Hún var sterkur persónu-
t Móðir mín, t Eiginkona mín,
ÁGÚSTA SIGURÐARDÓTTIR ÁSGERÐUR ANDRÉSDÓTTIR,
fv. matráðskona, Bugðulæk2,
Bræðraborgarstíg 32, Reykjavfk,
lést í. Borgarspítalanum aðfaranótt 7. apríl. verður jarðsungin frá Fossvogskapellu mánudaginn 10. apríl kl.
Fyrir hönd aðstandenda. 10.30. Þeim, sem vilja minnast hennar, er bent á Krabbameins-
félagið.
Páll Halldórsson.
Jón H. Bárðarson.

t
j d ’
Móðir mín,
GUÐRÚN OLGEIRSSON,
Bankastræti 14,
Reykjavík,
lést á Hrafnistu Hafnarfirði 6. apríl.
Fyrir hönd aðstandenda og annarra vandamanna,
Jón Olgeirsson.
t
Móðir okkar,
ELÍN GUÐJÓNSDÓTTIR,
Höfðagötu 3,
Stykklshólmi,
andaðist í Vífilsstaðaspítala 31. mars sl.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Inga Rúna Sæmundsdóttir,
Birgir Jónsson.
t
Faðir okkar,
BJÖRGVIN FRIÐRIKSSON,
bakarameistari,
Hrefnugötu 7,
Reykjavlk,
er látinn. Útförin hefur farið fram.
Þóra Björgvinsdóttir, Erla Björgvinsdóttir,
Valdis Björgvinsdóttir, Edda Björgvinsdóttir,
Björgvin Björgvinsson.
t
KRISTÍN HALLDÓRSDÓTTIR,
Ljósheimum 4,
veröur jarðsungin frá Langholtskirkju mánudaginn 10. apríl kl.
13.30.
Guömundur Sigurjónsson,
Birgir Guðmundsson,
Nanna Baldursdóttir,
Bjarni Birgisson,
Hrefna Bjarnadóttir,
Guðmundur Kristinn Birgisson.
b/- "Metagawy
leiki, ákveðin í skoðunum og naut
þess að hafa fólk í kring um sig. Á
* seinni ámm áttum við frænkumar
góðar stundir saman, heima í Litla-
Hvammi eða í Garðshorni. Við
þurftum nægan tima því margt var
umræðuefnið. Tókum okkur því
gjarnan óveðtnsdag þegar engu
venjulegu fólki datt í hug að vera
á ferð, svo við höfðum yfirleitt
næði. Trú hennar á Guð var sönn
og einlæg. Hún taldi sína mestu
gæfu að hafa átt góðan mann, börn
og bamabörn sem bám birtu á líf
hennar. Þau Ásta og Sigurður ólu
upp dótturson sinn, Sigurð Áma-
son, sem var þeim sannur sólar-
geisli. Umhyggja hans og ástúð við
ömmu sína alla tíð og nú síðast í
hennar erfiðu veikindum bera hon-
um fagurt vitni.
Þótt Ásta yrði að dvelja langdvöl-
um á sjúkrahúsi og nú síðastliðið
ár á Kumbaravogi bar hún sig vel
og var mjög þakklát þeim sem
sýndu henni umhyggju og ræktar-
semi. Hún fylgdist með öllum frétt-
um úr Mýrdalnum af lifandi áhuga.
Það er erfitt að hugsa sér Litla-
Hvamm án Ástu frænku, en minn-
ingin lifir, og áfram býr gott fólk
í Hvamminum.
Margrét Steina Gunnarsdóttir
í dag verður til moldar borin
móðursystir mín, Ástríður Stefán-
dóttir frá Litla-Hvammi. Hún fædd-
ist 14. október árið 1903 á Hvoli í
Mýrdal, en fluttist þriggja vikna
gömul með foreldrum sínum, þeim
Steinunni H. Ámadóttur, húsfreyju
og Stefáni Hannessyni kennara að
Litla-Hvammi. Þar dvaldi hún öll
sín æsku- og unglingsár.
Ástríður giftist ung Sigurði B.
Gunnarssyni frá Steig og þar
bjuggu þau fyrstu hjúskaparár sín.
Síðar fluttu þau að Litla-Hvammi
á ný og byggðu sér bæ til austurs
áfastan þeim sem fyrir var svo úr
varð tvíbýli.
Þessu heimili, austurbænum í
Litla-Hvammi, tengjast íjölmargar
æskuminningar mínar enda var ég
þar tíður gestur fyrstu æviárin. I
eldhúsinu hjá Ástu og Sigurði sat
ég í fangi frænda minna, þeirra
Sigþórs eða Gunnars, og fylgdist
með samskiptum heimamanna og
vina þeirra. Ég horfði á Salomon á
Ketilsstöðum kæla kaffið sitt á
undirskálinni og þótti mikið til
koma. Ég hlustaði á tal Jóns Krist-
jánssonar frá Hvoli og fylgdist með
húsbóndanum, „stóra“ Sigga, totta
pípuna sína með stóískri ró.
Í þessu umhverfi man ég Ástu
frænku mína best. Mér finnst sem
ég sjái hana, hressa og málglaða,
sitja teinrétta með bakið upp við
skorsteininn. Annars sat hún
sjaldnast, hún var léttstíg og kvik
í hreyfingum, og taldi ekki eftir sér
sporin við að þjónusta viðstadda.
Ásta var lágvaxin, en sú staðreynd
fór fram hjá mörgum vegna þess
hversu bein og hnarreist hún var.
Ástu var margt gott gefið, hún var
hagmælt, músíkölsk og ritfær vel.
Hún var afskaplega minnug, mikil
félagsvera og hagsýn húsmóðir sem
kunni að gera mikið úr litlu. Hún
setti svo sannarlega svip á menn-
ingarlífið í Mýrdalnum því árum
saman var hún organisti og kór-
stjóri við Skeiðflatarkirkju. Um leið
var hún, ásamt manni sínum, Sig-
urði, gestgjafi kórfélaga og kirkju-
gesta því sérhverri æfingu og
messugjörð lauk með veisluborði á
heimili þeirra hjóna. Á þessum
stundum nýtti Ásta til jafns hæfi-
leika sína á sviði tónlistar og mann-
legra samskipta.
Ásta átti mikið og farsælt starf
að baki þegar hún andaðist þann
30. apríl síðastliðinn eftir erfið og
þungbær veikindi. Undir það
síðasta var líkamsþrótturinn þorr-
inn, en andlegu atgervi sínu hélt
Ásta til hinstu stundar.
Þegar við í dag komum saman í
Skeiðflatarkirkju skulum við minn-
ast þeirra stunda sem við áttum
með Ástu á þessum stað meðan hún
leiddi sönginn af festu og þrótti.
Sigga, Gunnari, _ Sissa, Stebba,
Hellu, systkinum Ástu og öðrum
ástvinum færi ég hugheilar sam-
úðaróskir.
Steinunn Helga