Morgunblaðið - 08.04.1989, Blaðsíða 10

10
MOrÍgUNBLÁÐIÐ ‘ÍáÍJGÁRDAGUR 8. APRÍL 1989
Háskólakórinn
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Háskólakórinn, undir stjóm
Áma Harðarsonar, hétt. tónleika
í Langholtskirig'u sl. miðvikudag
og flutti tónverk eftir stjómand-
ann, Hjálmar H. Ragnarsson, og
Áskel Másson og raddsetningar
eftir Hjálmar og Ama á íslenskum
þjóðlögum og einnig á fjórum lög-
um eftir Ingunni Bjamadóttur
eftir Hróðmar Sigurbjömsson. Af
erlendri tónlist var með minna
móti, sem gerist á kórtónleikum,
aðeins þrír spænskir madrigalar
frá 16. öld.
Söngur kórsins var mjög góður
í heild, hreinn, hljómfagur og
líflegur. Ámi Harðarson er frábær
og einstaklega fjörmikill stjóm-
andi og öll uppfærsla kórsins var
sérlega ömgg, svo að hvergi var
veikan punkt að fínna.
Tónleikamir hófust á þremur
stemmum úr Disneyrímum er
Ami samdi í fyrra og flutt vom
í Ijamabíói. Vakti sú uppfærsla
mikla athygli og var verkið bæði
gefíð út á hljómdiski og sýnt í
sjónvarpinu. Kórinn fór á síðasta
ári til Spánar og hafði þaðan með
sér heim nokkra madrigala og
söng þijá og m.a. einn eftir Juan
Vásquez, prest og tónsmið (d.
1960) er var „maestro de capilla"
við dómkirkjuna í Badajoz og gaf
út tvö hefti af „villancicos“-lögum.
Spænsku madrigalamir em ein-
föld en falleg tónlist og vom mjög
vel sungnir.
Söngvar úr Jermu, sem Hjálm-
ar H. Ragnarsson samdi við samn-
efnt leikrit eftir Garcia Lorca, í
þýðingu Karls Guðmundssonar
leikara, er skemmtileg tónlist og
naut sfn mjög vel í fjörugri upp-
færslu kórsins með aðstoð Péturs
Grétarssonar á slagverk.
Fyrir nokkmm áratugum þótti
það „ófín sérviska" að útselja
íslensk þjóðlög en ungu tónsmið-
imir okkar hafa snúist gegn slíkri
„hugmynda-forritun" og tekið til
við að endurskapa þessa fomu
erfð samkvæmt sínum smekk og
tekist að gera það á þann hátt
að nýnæmi er í og þar með gefíð
lögunum nýtt inntak. Þetta á
einnig við um lagasmíði alþýðu-
fólks, eins og Ingunnar Bjama-
dóttur er samdi mörg sérlega fal-
leg lög, án þess að hafa notið
menntunar á sviði tónlistar. Dótt-
ursonur Ingunnar, Hróðmar Sig-
urbjömsson, hefur raddsett íjögur
lög Ingunnar og gert það mjög
vel, sérstaklega var raddsetningin
á Glókollur og sumartunglið fal-
lega unnin.
Grafskriftin hans Klemenzar í
útfærslu Hjálmars er að verða
„klassík" og margt í raddsetning-
um Áma er bráðsmellið, t.d. í lag-
inu Það var bam í dalnum og
Tíminn líður. Lokaverkið á tón-
leikunum var Fjörg úr Völuspá
eftir Áskel Másson. Verkið er á
köflum áhrifamikið og notkun
slagverkshljóðfæranna sérstak-
lega, sem Pétur Grétarsson lék á
af mikilli list. Tónskipan verksins
er í heild nokkuð mikið byggð á
„lestónun" en minna á lagferlis-
hugmyndum og gefur það verkinu
blæ „framsagnar“, sem var eins
og fyrr segir áhrifamikil. Með
þessum tónleikum hefur Háskóla-
kórinn staðfest gæðastöðu sína
og trúlega aldrei sungið betur, er
segir nokkuð til um ágæti Áma
Harðarsonar sem kórstjóra.
Sýning
a sumarhusum
laugardag og sunnudag
(kl. 10-17)
• snHStívsii3H • sohsoiws • snHuvwns • snHsoiws •
_________________________fcœfeft oupífl
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 481. þáttur
Góða menn bið ég enn forláts
á því, hve seint mér gengur að
svara bréfum. Þau eru alltaf
jafn vel þegin. Sú.er huggunin
helst í seinlætinu, að efni bréf-
anna er yfírleitt ekki mjög tíma-
bundið.
★
Halldór Kristjánsson frá
Kirkjubóli hafði fleira að segja
en eftir honum var haft fyrir
skemmstu. Gefur umsjónarmað-
ur honum orðið um sinn:
„í morgun [19. des.] heyrði
ég fréttamann ríkisútvarpsins
tala um kosningar í gríska þing-
inu í sambandi við fjárlagaaf-
greiðslu. Það höfum við kallað
atkvæðagreiðslu, sagt að at-
kvæði hafí verið greidd um
frumvarp en ekki að kosið hafí
verið um það. Ég kann ekki við
þetta nýja orðafar. [Umsjónar-
maður ekki heldur.]
Það er orðið alsiða að tala um
að einhver sé „skilinn út und-
an“. Aldrei kann ég við það.
[Umsjm. ekki heldur.] Það þótti
ekki gott að skilja einhvern
eftir þegar útbýtt var glaðningi
en væri það venja sögðu menn
að sá, sem jafnan var skilinn
eftir, væri hafður út undan.
En aldrei þótti til sóma að mis-
muna bömum eða fólki sínu
þannig. Ég var að lesa bamabók
eftir Sigrúnu Eldjám og gladdist
við málfar hennar og tungutak.
Mér þótti greinilegt að hún vildi
kenna lesendum sínum íslensku
og nefndi fley og öndvegis-
fiigia t.d. En verra þótti mér
þegar spurt var hvað væri verið
að gera „ofan í moldinni" eða
„ofan í sjónum". Verðum við þá
að sætta okkur við að við séum
ofan I því sem við fórum ofan
í?“ Umsjónarmaður segir nei og
vísar til þátta 418 og 282.
★
Bjami Sigtryggsson í
Reykjavík skrifar svo og er m.a.
að svara þeim hluta í bréfí Hall-
dórs frá Kirkjubóli sem birtist í
473. þætti. Ég þakka Bjama
kærlega upplýsingamar og hlý-
leg orð sem fylgdu að öðm leyti:
^Kæri Gísli.
Eg sé að orðið jólaglögg er
komið til umræðu í íslenskuþátt-
um þínum í Morgunblaðinu, og
einkum glímt við að fínna því
kyn.
I heimildum, sem ég hef því
miður ekki handbærar lengur,
fann ég uppruna þessa dryklg'ar
úr fomu norrænu máli sem
„glödg“ og þýðir nánast sama
og glóð. Hótel Saga hefur um
nokkurra ára skeið notað þetta
heiti í auglýsingum sínum.
Þessi drykkur er sagður hafa
verið drukkinn við kirkjuferðir
um jól í Svíþjóð, þegar farið var
á sleðum og gott þótti að fá
glóðheitan drykk til að ná hrolli
úr fólki eftir ferðalagið.
Mér fínnst heitið jólaglóð
óneitanlega fallegra en glögg,
sem er hinn sænski ritháttur í
dag, þótt glögg falli ágætlega
að íslensku máli og sitji þar vel
við sama borð og lögg. Svo nýr
er þessi innflutti siður hér á
landi, að orðið fínnst ekki í
íslenskum orðabókum. Orðið
lögg táknar, eins og flestir
eflaust vita, gróp þá í tunnustöf-
um, sem botninn smellur í, og
þaðan er komið heitið lögg í
merkingunni „smávægilegur
dreitill". Þess má reyndar geta,
Halldóri frá Kirkjubóli til
glöggvunar, að það færist í vöxt
að bera á borð óáfenga jóla-
glóð, krydda ávaxtasafa eða
óáfengt rauðvín á sama hátt og
venjulega glóð. Og rétt mun
vera hjá Halldóri að enginn verð-
ur gleggri af því að drekka of
mikið af „sullinu". Ein krús er
við hæfí, jafnvel aðeins lögg.
En hvort heldur þessara orða
verður endanlega fyrir valinu,
fer varla hjá því að um kven-
kynsorð er að ræða...“
★
Sögnin að sííra merkin væla,
veina; nöldra, nauða, jagast;
kvarta. Hún er skyld sef, engil-
saxn. seiferen = leka, dijúpa;
no. sipla = leka í dropatali;
dönsku sive = seytla; nýno. sípa
= orga, skæla; þýsku Seifel =
hráki, Seife = sápa, nýno. máll.
sipa = setja skeifu, fá grátvipr-
ur. Fjarskylt sepi.
★
Úr ljóðabréfí frá Vilfríði vest-
an:
Henni Tobbu hans Trausta á Hólsá
varð tlðgengið ofan í Bólsgjl
Hún var ungmenni þrákær,
enda alveg hreint frábær
að leita sér líknar og skjóls hjá.
★
Karlmannsnafnið Bóas hefur
ofurlítið tíðkast hér á landi. Það
mun vera komið úr hebresku
Boaz og merkir víst einna helst
máttugur. Boaz var auðugur
landeigandi í Betlehem.
Enginn Bóas var enn hérlend-
is 1703, en einn árið 1801: Bóas
Sigurðsson í Miðgörðum í
Grímsey, 42 ára. Árið 1845 voru
þeir þrír, einn í ísaQarðarsýslu
og tveir í Suður-Múlasýslu, tíu
árum seinna orðnir fímm og þrír
þeirra í S.-Múl. Árið 1910 voru
þeir átta, fímm þeirra fæddir í
Suður-Múlasýslu.
Árin 1921-50 voru átta svein-
ar skírðir Bóas; í þjóðskrá 1982
eru þeir a.m.k. 17. Enginn var
svo skírður 1982, en einn 1985.
★
í sjónvarpsfréttum nú fyrir
skömmu var þess getið að „mörg
hundruð manns hefðu orðið veð-
urtepptir vegna veðurs“. Hvað
sem öðru líður, verður ekki ann-
að sagt en að þetta séu greinar-
góðar upplýsingar.
Gunnlaugur Jónsson kvað:
Missti bátinn maður sá
mjög í stóru veðri.
Það gekk svo mikil golan á
hann gekk sundur af veðri.
01 Q7n LÁRUS Þ. VALDIMARSSOINJ framkvæmdastjori
C I I UU ‘ L I 0 / W LARUS BJARMASON HDL. L0GG. FASTEIGNASALI
Til sýnis og sölu auk annarra eigna:
Aðalhæð í tvíbýlishúsi
6 herb. um 150 fm nýl. og mjög góð. Allt sér. Rúmg. bflsk. m/kjall-
ara. Húsið stendur á stórri ræktaðri lóð á útsýnisstað neðst í Selja-
hverfi. Teikn. á skrifst.
3ja herb. íbúðir við:
Maríubakka 2. hæð. Meðalstærð. Sérþvottah. Góð sameign.
Reynimel 4. hæð. Ekki stór. Sólsv. Góð sameign. Útsýni.
Hraunbæ 1. hæð mikið endurnýjuð. Útsýni. Laus strax.
Sigluvog efri hæð í tvíb. Mikið endurbætt. Sólsvalir.
Hefurðu lánsloforð?
Ertu vandlátur? Þá getum við boðið þér 3ja og 4ra herb. óvenju rúmg.
íb. í smíðum v/Sporhamra. Hverri ib. fylgir sérþvottah. og bflsk. Sam-
eign verður fullgerð, íb. fullbúnar u. trév. í byrjun næsta árs. Húni sf.
byggir. Viðráðanl. greiðslukj.
Þurfum að útvega fjársterkum kaupendum
4ra herb. góða íb. í lyftuhúsi m/bllsk. Skipti mögul. á nýl., góðu húsi
m/tveimur ib.
Einbhús eða raðh. ekki stórt. Helst í Mosbæ eða Smáíbúðahv. Skipti
mögul. á 4ra herb. hæð í Langholtshverfi.
2ja eða 3ja herb. íb. m/bílsk. eða bílskrétti. Pétt eign verður borguð út.
3ja-4ra herb. íb. í Kóp. eða Hafnarf. Má þarfnast endurbóta.
Einbhús á einni hæð 120-220 fm. Margir mjög fjárst. kaupendur. Einn-
ar hæðar raðh. eða góðar sérhæðir koma tii greina.
Opið í dag laugardag
kl. 10-16.
Fjöldi fjársterkra kaupenda.
AIMENNA
FASTEIGNASA1AN
LAUGAVEG118 SÍMAR 21150 - 21370
m
to ro iO 00 Gódan daginn!
Borgaraleg
ferming
Borgaraleg ferming í Nor-
ræna húsinu sunnudaginn 9.
apríl.
Fermd verða:
Agnar Tryggvi Le’macks,
Equgrund 10.
Baldur Helgason,
Furugrund 52.
Bárður Steinn Róbertsson,
Frostafold 14.
Daði Þorsteinsson,
Lönguhlíð 19.
Drífa Snædal Jónsdóttir,
Eskihlíð lOa.
Erik Stensrud Marstein,
Fjólugötu 17.
Eyjólfur Bergur Eyvindsson,
Holtagerði 43.
Guðjón Kjartansson,
Lynghaga 10.
Gunnlaugur Karlsson,
Fálkagötu 28.
Jóhanna Gísladóttir,
Skipasundi 48.
Katla Einarsdóttir,
Æsufelli 4.
Sigurhans Bollason,
Hólastekk 4.
Skule Stensrud Marstein,
Fjólugötu 17.
Sunna Snædal Jónsdóttir,
Eskihlíð lOa.
Tryggvi Einarsson,
Æsufelli 4.
Þórunn Ingileif Gísladóttir,
Fellsmúla 20..