Morgunblaðið - 26.04.1989, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÓ MIÐVníUDÁGUR 26. APRIL 1989
Félag Sambandsfískframleiðenda og
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna:
Aðalfiindir haldnir
í skugga taprekstrar
Stefinir 17-10% rekstrartap í frystingu
AÐALFUNDIR Félags Sambands-
fiskframleiðenda og Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna eru
haldnir í þessari viku í skugga
slæmrar afkomu, kjaradeilna og
ótryggrar framtíðar. Formenn
stjórna beggja samtakanna segja
að um töluverðan taprekstur sé
að ræða og ekkert bendi til hækk-
unar afurðaverðs. Taprekstur
frystingarinnar nemur hundruð-
um milljóna og síðasta ár var dótt-
urfyrirtækjunum í Bandaríkjun-
um mjög erfitt og sömu sögu má
segja um Icelandic Freezing
Plants Ltd. í Bretlandi. Skýring
slæmrar afkomu vestan hafs er
fyrst og fremst verðfall á birgðum
á fyrri hluta síðasta árs, en hækk-
andi vextir og fjárfesting í búnaði
og kostnaður við vöruþróOn og
markaðssetningu var IFPL þung-
ur í skauti á síðasta ári.
Jón Ingvarsson, formaður stjómar
SH, sagði stöðuna erfiða um þessar
mundir: „Langvarandi hallarekstur
allt frá árinu 1987 hefur dregið allan
mátt úr rekstri fyrirtækjanna og eru
þau því á engan hátt búin til að
mæta frekari áföllum. í tæplega ár
hefur frystingin verið rekin með
verulegum halla þrátt fyrir 5% verð-
Fiskiðjusamlag Húsavíkur:
Taprekstri mætt með
aukningu hlutafjár
„ÚTKOMAN af rekstri Fiskiðju-
samlags Húsavíkur af rekstri
síðasta árs er ljót. Tap hefúr ver-
ið umtalsvert, einkum í frystingu
og rækjuvinnslu. Við erum því að
vinna að aukningu hlutafjár til að
rétta af taprekstur fyrri ára, en
að öðru leyti vil ég ekki tjá mig
um stöðuna fyrr en að loknum
aðalfundi í maí,“ sagði Tryggvi
Finnsson, framkvæmdastjóri Fisk-
iðjusamlags Húsavíkur, í samtali
við Morgunblaðið.
Tryggvi sagði, að rétta þyrfti af
taprekstur fyrri ára hjá Fiskiðjusam-
laginu og útgerðarfyrirtækinu Höfða
hf. í því skyni væri verið að ræða
við eigendur fyrirtækjanna um aukn-
ingu hlutafjár og jafnframt farið
þess á leit við Atvinnutryggingasjóð
útflutningsgreina að hann iánaði
hluthöfum fé til aukningar hlutafjár.
Reiknað væri með því að lán til þess
fengjust og málin skýrðust því á,
næstunni.
„Reksturinn hefur verið erfiður.
Við skuldum of mikið til of skamms
tíma. Fiskveiðasjóður hefur reyndar
lengt Jánstíma á öllum lánum fisk-
vinnslunnar um helming og við erum
einnig að ræða við aðra lánardrottna
svo sem bankana um lengingu
lánstíma," sagði Tryggvi.
VEÐURYFIRLIT Á HÁDEGI í GÆR
ÞETTA kort er byggt á veðurlýsingu gærdagsins, sent frá Englandi
í gegn um gervihnött og tekið af veðurkortarita hjá Radíómiðun,
Grandagarði, Reykjavík. Vegna verkfalls Félags íslenzkra náttúru-
fræðinga eru ekki gerðar veðurspár hjá Veðurstofu Islands og verða
lesendur Morgunblaðsins því sjálfir að spá í veðrið, eins og þeim er
lagið.
VEÐUR VÍÐA UM HEIM kl. 12:00 í gær að ísl. tíma
Staður
Akureyri kl. 18
Reykjavík kl. 18
hitl veður
■i-3 snjóél
1 léttskýjað
Bergen
Helsinki
Kaupmannah.
Narssarssuaq
Nuuk
Osló
Stokkhólmur
Þórshöfn
15 skýjað
14 rigning
13 skýjað
Aþena
Amsterdam
Berlin
Belgrad
Briissel
Frankfurt
23 léttskýjað
7 rigning
16 rigning
21 skýjað
13 rigning
Staður hitl veður
Genf 15 rigning
Hamborg 7 rigning
Kaíró 35 heiðskírt
Kanarí 16 skúr
London 7 skúr
Madnd 10 skúr
Malaga 14 skúr
Mallorca 16 skúr
Marseille 14 skúr
Moskva 12 léttskýjað
París 8 skúr
Prag 15 rigning
Róm 24 skýjað
Varsjá 16 rigning
Vín 18 skýjað
Ziirich 14 rigning
uppbætur úr Verðjöfnunarsjóði. Út-
litið í dag er vægast sagt mjög dapur-
legt. í marga mánuði höfum við
mátt hlusta á ótímabæra spádóma
ráðherra um verðhækkanir á afurð-
um erlendis, en þær hafa ekki séð
dagsins ljós. Þeir sem bezt til þekkja
á mörkuðum okkar erlendistelja litl-
ar líkur til að um verulegar verð-
breytingar verði að ræða.
Að mánuði liðnum stendur ríkis-
stjórnin frammi fyrir því, að bráða-
birgðaaðgerðir hennar renna út. Þar
með lækka tekjur frystingarinnar um
nálægt 6% og þar við bætist að ósam-
ið er við launafólk á hinum almenna
vinnumarkaði. Samsvarandi launa-
hækkun i fiskvinnslunni og hjá ríkis-
starfsmönnum myndi þýða aukin
útgjöld fyrir frystinguna um 2 til
2,5% og væri rekstrarhallinn þá kom-
inn í 7 til 10% á komandi sumri,“
sagði Jón Ingvarsson.
Tryggvi Finnsson, stjórnarfor-
maður- SAFF, segir að frystingin sé
rekin með tapi og þó tap sem hlut-
fall af tekjum hafi einhvem tíma
verið meira, séu byrðar taprekstrar
síðustu ára þungar og mikil óvissa
framundan. Kjarasamningar séu
ógerðir, óvissa sé um framhald 5%
niðurgreiðslu á gjaldeyri fyrir fryst-
inguna, verðhækkanir á afurðum
erlendis láti standa á sér og 30%
verðbólga innan lands geri meira en
éta upp allan hugsanlegan ávinning
á erlendum mörkuðum. Frystingin
hafi enga burði til að taka á sig inn-
lendu verðbólguna og misgengi verð-
lags hér heima og erlendis sé einn
stærsti þáttur vandans.
Aðalfundur SAFF verður haldinn
í dag, miðvikudag, en fundir sölufyr-
irtækjanna í Evrópu og Bandaríkjun-
um á fimmtudag. Á fundinum í dag
verða meðal annars erindi Halldórs
Ásgrímssonar, sjávarútvegsráð-
herra, Tryggva Finnssonar, form-
anns stjórnar SAFF, og Árna Bene-
diktssonar, framkvæmdastjóra
SAFF, svo og erindi Sigurðar Mar-
kússonar, framkvæmdastjóra Sjáv-
arafurðadeildar Sambandsins.
Aðalfundir Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna og dótturfyrirtækja
hennar verða haldnir á fimmtudag
og föstudag, en dagskrá þeirra er
ekki að fullu frágengin.
Morgunblaðið/Kristófer M. Kristinsson
Uppboðsmarkaðurinn í Zeebrugge er sá eini í Evrópu sem er
tölvuvæddur á gólfínu. Meðfram fiskkössunum er ekið raf-
magnsbíl með stórri uppboðsklukku, vísir telur niður verðið en
viðskiptavinir hafa þráðlausar útstöðvar og kaupa með því að
styðja á hnapp.
Vilja íslenskan físk á
markað í Zeebrugge
Brussel. Fró Kristófer M. Kristinssyni,
fréttaritara Morgunblaðsins.
FULLTRÚI frá fiskmarkaðin-
umí Zeebrugge er væntanlegur
til íslands í vikunni til að kanna
áhuga íslendinga á þvi að sclja
ferskan físk á markaðinum
þar. Markaðurinn i Zeebrugge,
sem er sá stærsti í Belgíu, er
sá eini innan Evrópubandalags-
ins sem er rekinn af einkaaðil-
um.
Að sögn forráðamana fyrirtæk-
isins stefna þeir að því að byggja
upp traust viðskiptatengsl við Is-
lendinga með umtalsverða sölu á
íslenskum fiski í huga. Fyrirtækið
byijár á þessu ári framkvæmdir
við nýjan fiskmarkað sem ætlað
er að uppfylla ýtrustu heilbrigð-
iskröfur Evrópubandalagsins
samkvæmt reglugerð sem að öll-
um líkindum verður lögð fram í
haust. Ástæða þess að leitað er
til íslendinga er sú að Belgar
þekkja vel fisk frá íslandi og er
það ljóst að ef vel er að staðið
stendur enginn honum á sporði í
gæðum. Til að byrja með gera
Belgarnir ráð fyrir því að fara
hægt af stað en líklegt er að í
framtíðinni geti orðið um umtals-
verð viðskipti að ræða hvort held-
ur er með fisk sem fluttur er út
í gámum eða seldur beint upp úr
fiskiskipum.
Innan Evrópubandalagsins er
gert ráð fyrir því að ný heilbrigðis-
reglugerð um meðferð á sjávaraf-
urðum muni valda umtalsverðri
fækkun á uppboðsmörkuðum inn-
an bandalagsins. Aðstandendur
fiskmarkaðarins í Zeebrugge
hyggjast taka nýju aðstöðuna í
notkun árið 1991. Markaðurinn
verður sá fullkomnasti í Evrópu
og við hann verður aðstaða til að
taka á móti fiski bæði úr gámum
og skipum. í þeim hluta húsnæðis-
ins sem fiskur kemur í verður
hitastigið á bilinu 0-4 gráður og
stórar kæligeymslur verða notað-
ar til að jafna framboð á markað-
inum. Þetta gerir markaðinum
kleift að taka á móti umtalsverðu
magni i einu og selja það eftir
hendinni á hæsta mögulega verði.
í tengslum við markaðinn verða
rekin fiskvinnslufyrirtæki sem
ætti hvort tveggja í senn að auka
og jafna eftirspurnina.
Benedikt fær ekki biðlaun
Krafan til þeirra fyrnist á flórum árum
BENEDIKT Gröndal sendiherra
fær ekki umbeðin biðlaun sem
hann taldi sig eiga inni frá árinu
1982 er hann lét af starfi þing-
manns og varð sendiherra. Friðrik
Ólafsson skrifstofústjóri Alþingis
segir að krafa Bencdikts til laun-
anna hafi fyrnst á fjórum árum.
Benedikt segir að hann hafi spurst
fyrir um þetta sökum þess að tíðkast
hafi að undanförnu að menn sem
fari af þingi beint í önnur störf fái
sex mánaða biðlaun. „Lagaákvæðið
sem um er að ræða tók gildi 1980
Innflutningur á svínakjöti og kjúklingum:
Sömu ástæður fyrir
banni nú sem fyrr
„ÞAÐ ERU lög í landinu sem
banna innflutning á kjöti og því
er svo sem sama hvaða álit maður
hefúr á þessum hugmyndum um
að flytja inn kjúklinga og svína-
lqöt,“ sagði Páll A. Pálsson yfir-
dýralæknir í samtali við Morgun-
blaðið þegar hann var inntur álits
á þeim umræðum sem verið hafa
undanfarið um innflutning á þess-
um kjöttegundum.
Páll sagði að lögin hafi verið sett
á sínum tíma fyrst og fremst til að
varna því að ýmsir sjúkdómar bær-
ust til landsins. Sömu ástæður giltu
enn þann dag í dag.
„Mörg dæmi eru þess, bæði ný og
gömul, að ýmsir sjúkdómar hafa
borist milíi landa með kjöti og eggj-
um. Og þrátt fyrir að kjöt sé flutt á
milli landa, til dæmis í Evrópu, er
slíkur flutningur alls staðar vissum
takmörkunum háður. Þegar sjúk-
dómar gera vart við sig, svo sem
svínapest eða gin- og klaufaveiki,
þá eru allar reglur hertar.
En í ýmsum löndun eru svipuð lög
um kjötinnflutning og hér, til dæmis
í Noregi og einnig í Nýja Sjálandi
og Ástralíu, en auðviðtað er auðveld-
ast að framfylgja svona lögum á
eylandi eins og Islandi," sagði Páll
A. Pálsson.
og var búið að gilda í hálft anna
ár er ég fór af þingi haustið 1982,
segir Benedikt. „Það hvarflaði ekl
að mér þá að spyija um þetta eð.
neinum öðrum mér vitanlega."
Benedikt sagði að þetta laga
ákvæði hefði á sínum tíma verið set
til að hjálpa til við að eldri þingmem
létu af störfum og að endurnýjui
þingsins yrði eðlileg. „Maður þekki
það vel að þegar þingmenn hafa se
tið lengi er eins óg þeir festist í far
inu og það getur 'orðið efnahagsleg
vandamál að slíta sig frá starfinu
Því eru menn kannski að hamast vii
að þrauka og sitja á þingi fram ai
sjötugu," segir Benedikt. „Þessi
vildum við koma í eðlilegt horf þann
ig að þingmenn ættu Jéttara með ai
hætta þingmennsku."
Benedikt segir að nú sé byijað ac
framkvæma þetta á allt annan hát1
og það sé ástæða þess að hann send
þessa fyrirspurn til Alþingis. Hanr
vilji sitja við sama borð og aðrir
Hins vegar myndi hann, ef hanr
sæti á Alþingi nú, styðja það ac
breyta þessu formi aftur til þess serr
það var upphaflega hugsað.
Friðrik Olafsson segir að þarna
sé um gloppu að ræða í lögunum. í
þefm hafi ekki verið gert ráð fyrir
að þingmenn sem fara beint í önnur
störf fái biðlaun. Orðalag laganna
sé hins vegar þannig að túlka megi
þau á þennan hátt. Frumvarp til
breytinga á þessum lögum liggur nú
fyrir og segir Friðrik æskilegt að það
verði samþykkt á þessu þingi.