Morgunblaðið - 15.07.1989, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. JÚLÍ 1989
ísrael:
Dönsku
stúlkunni
vísað úr
landi
Tel Aviv. Reuter.
Danskri stúlku, Ullu Lyngs-
by, sem var handtekin á Ben
Gúríon-flugvelli í Tel Aviv fyr-
ir að reyna að smygla fjármun-
um til palestínskra hryðju-
verkamanna fyrir viku, var í
gær vísað úr landi í ísrael.
Að sögn öryggisvarða flugvall-
arins, fundust 75.000 Banda-
ríkjadalir í farangri hennar,
innpakkaðir sem danskur
gæðaostur.
Stúlkunni var fylgt um borð
í SAS-vél á leið tii Kaup-
mannahafnar í gær. Frétta-
menn spurðu hvort vel hefði
verið farið með hana og kink-
aði hún kolli, en sagði ekkert.
Ulla Lyngsby er 25 ára
gömul og er kvænt Palestínu-
araba í Danmörku. Hún hefur
verið virk í vináttufélagi Pa-
lestínuaraba í Danmörku.
Þrír knatt-
spyrnumenn
flýja land
Stokkhólmi. Reuter.
Talið er að þrír austur-
þýskir knattspyrnumenn hafi
flúið til Vestur-Þýskalands frá
Svíþjóð á miðvikudag. Menn-
irnir komu ekki til leiks þegar
þeir áttu að keppa við sænska
liðið Orgryte í Gautaborg á
miðvikudag. Þeir hafa ekki
beðist hælis í Sviþjóð og er
talið að þeir hafi flúið til Vest-
ur-Þýskalands.
Kafbátsforingi:
Dæmdur fyr-
ir manndráp
af gáleysi
Kaupmannahöíh. Frá N. J. Bruun,
fréttaritara Morgnnblaðsins.
Kviðdómur í Kíl í Vestur-
Þýskalandi hefur dæmt skip-
herrann á þýskum kafbáti,
sem dró danskan fiskibát
ásamt þriggja manna áhöfn
niður í djúpið fyrir norðan
Skagen fýrir fimm árum, fyrir
manndráp af gáleysi.
Kviðdómurinn dæmdi skip-
stjóra og fyrsta stýrimann á
leiðsöguskipi kafbátsins í sekt-
ir fyrir „að stofna almennri
skipaumferð í hættu“.
Grænland:
Fækka hrein-
dýrum vegna
beitarskorts
Kaupmannahöfh. Frá N. J. Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
Tömdum hreindýrum verður
slátrað í fyrsta sinn í slátur-
húsinu í Narssaq á Suður-
Grænlandi í haust. Eini hrein-
dýrabóndinn á Grænlandi, Ole
Kristiansen, kemur þá með
1.000 dýr til sláturhússins.
Hreindýr voru fyrst rekin á
fjall í nágrenni Narssaq fyrir
tíu árum, en nú hefur stofninn
vaxið svo mjög, að dýrin eru
líklega orðin um 2.000 talsins.
Fjölgunin hefur leitt af sér
ofbeit á svæðinu og hefur því
verið ráðist í slátrun þeirra. A
komandi árum verður um 300
dýrum slátrað á ári til innan-
landsneyslu.
Sovéska þingið:
Yfirmaður KGB yfirheyrður
um hlutverk stofiiunarinnar
Moskvu. Reuter.
VLADÍMÍR Krjútsjkov tryggði sér stuðning sovéska þingsins við áfram-
haldandi setu sína í embætti yfírmanns leyniþjónustunnar, KGB, eftir
að þingmenn höfðu spurt hann spjörunum úr um hlutverk stofnunarinn'-
ar í sovésku samfélagi í nútíð og fortíð.
Vladímír Krjútsjkov.
Tveir þeirra fjögurra, sem teknir
voru af lífí í gær, voru háttsettir í
innanríkisráðuneytinu, en tíu yfir-
menn aðrir úr ráðuneytinu sluppu
með langa fangelsisdóma.
Mennimir voru skotnir í sólaruppr-
ás á fimmtudag eftir að þeir höfðu
Meðal þeirra þingmanna, sem létu
spurningamar dynja á Kijútsjkov,
var Borís Jeltsín, sem fyrrum átti
sæti í stjómmálaráði sovéska komm-
únistaflokksins, og sakaði hann KGB
verið sekir fundnir um eiturlyfja-
smygl og spillingu, en sakborning-
arnir játuðu allir sekt sína fyrir her-
rétti. Hæstiréttur landsins og ríkisr-
áðið undir forsæti Fídels Kastrós
höfnuðu bæði náðunarbeiðni mann-
anna fjögurra.
um að hafa á sínum snærum her
uppljóstrara, sem yllu sovésku sam-
félagi „miklum siðferðilegum skaða“.
Aðeins sex þingmenn af 542 voru
andvígir því að fela Kijútsjkov stöðu
Herforingjarnir fyrrverandi játuðu
að hafa aðstoðað Medellín-eiturlyíja-
hringinn alræmda við að smygla sex
tonnum af hreinu kókaíni inn í
Bandaríkin, en þeir þágu að minnsta
kosti 3,4 milljónir Bandaríkjadala í
mútur fyrir vikið.
Ochoa mælti sjálfur með dauðar-
efsingu þegar hann baðst afsökunar
á að hafa svikið „Fídel og bylting-
una“ og bætti við: „Maður geldur
fyrir landráð með lífí sínu.“
yfirmanns KGB. Jeltsín og 25 aðrir
þingmenn sátu hjá við atkvæða-
greiðsluna.
Kijútsjkov, sem gegnt hefur emb-
ætti yfirmanns leyniþjónustunnar frá
því í október á síðasta ári, varði til-
verurétt stofnunarinnar og sagði, að
hún væri ekki lengur sú ógn, sem
hún hefði verið í tíð Jósefs Stalíns.
Hann sagðist styðja umbótastefnu
Mikhaíls Gorbatsjovs og mundi KGB
starfa fullkomlega í anda hennar.
Þá vísaði hann þeim fullyrðingum á
bug, að KGB-menn stunduðu kerfis-
bundnar símhleranir.
Jeltsín sagði, að Kijútsjkov styddi
nauðugur umbótastefnu Gorbatsjovs.
„Á 10 ára ferli mínum í embætti
flokksritara Moskvu-deildar komm-
únistaflokksins vissi ég aldrei til
þess, að KGB tækist að ná einum
einasta njósnara," sagði Yeltsín.
„Þetta er her manns, sem hefur það
hlutverk eitt að fylgjast með því,
hvað um er að vera á hvetjum vinnu-
stað. Slíkt er óviðunandi."
Kijútsjkov er fyrsti yfirmaður
KGB, sem verður að koma fyrir sov-
éska þingið til þess að leita eftir
stuðningi við tilnefningu sína í emb-
ætti og svara spurningum um stofn-
unina.
Sovétríkin:
Kúba:
Mannaskipti í innan ríkisráðu-
neyti eftir aftökur herforingja
FLESTIR hæstsettu yfírmenn innanríkisráðuneytis Kúbu, sem fer með
málefhi lögreglu og leyniþjónustu, hafa sagt af sér. Þessar breytingar
í mannahaldi ráðuneytisins koma aðeins degi eftir að fjórir fyrrver-
andi herforingjar voru teknir af lífi fyrir eiturlyfjasmygl og spillingu,
en meðal þeirra var Arnaldo Ochoa Sanhez, sem var opinber byltingar-
hetja á Kúbu.
Þúsundir beijast á landamær-
um Kírgízíu og Tajíkístan
Moskvu. Reuter.
ÞÚSUNDIR þorpsbúa á landa-
mærum Sovétlýðveldanna
Kírgízíu og Tajíkístan í Mið-Asíu
háðu harða orrustu í fyrrakvöld,
að því er sagði í fréttaskeyti TASS,
hinnar opinberu fréttastofu sovét-
stjórnarinnar, í gær. Sagt var að
barist hefði verið með skotvopn-
um, hnífum og sveðjum, en bar-
daginn er rakinn til ævafornra
deilna um lendur og vatnsrétt-
indi. Útgöngubann hefur verið
sett í þremur héruðum og KGB-
herliðar gæta laga og reglu.
Bardagi þessi átti sér stað í um
100 km frá jaðri Fergana-dals í
Uzbekístan, þar sem meira en hundr-
að manns féllu í átökum í síðasta
mánuði.
Þjóðemiseijur, sem eru einn helsti
Þrándur í Götu umbótaáætlunar
Míkhaíls Gorbatsjovs Sovétforseta,
brutust einnig út í sjálfstjórnarhérað-
inu Nagomo-Karabakh í vikunni, en
þar deila Armenar og Azerbajdz-
hanar um yfirráð héraðsins. Að
minnsta kosti þrír létu lífið.
Reuter
Flugvél bandariska lögfræðingsins brotlendir á Atlantshafi. Flugvélin er lengst til hægri og er að snú-
ast svo að grillir í stél hennar og hægri væng.
Mísstí meðvitund eftir flugtak
Rankaði við sér þegar flugvélin skall á sjónum
Miami. Reuter.
Bandaríski lögmaðurinn Thomas Root þykir hafa sloppið ótrúlega
vel þegar flugvél hans steyptist í Atlantshaf í fyrradag undan Ba-
hamaeyjum. Lifði hann brotlendinguna af og var bjargað úr hafinu.
Hafði flugvélina borið 1.300 kílómetra af leið. Það varð honum til
lífs að flugvélina bar inn í loftrými flughersins. Var henni veitfreftir-
fór og í Ijós kom að hann lá meðvitundarlaus fram á stýrin. Að sögn
lögreglu mun hann hafa orðið fyrir skoti.
Root er 36 ára lögmaður í Wash- stýri flugvélarinnar, að sögn flug-
ington, höfuðborg Bandaríkjanna.
Hugðist hann skreppa á einshreyf-
iis Cessna-210 flugvél sinni til bæj-
ar í Norður-Karólínu vegna starfs
síns og fljúga síðan til baka til höf-
uðborgarinnar. Varþað um klukku-
stundar flug hvora leið.
Skömmu eftir að flugtak í Was-
hington tilkynnti hann í talstöðina
að hann hefði verki í lungum og
ætti erfitt með andardrátt. Missti
hann meðvitund og lagðist fram á
manna sem sendir voru á loft til
að fylgja flugvél hans eftir. Flugvél-
in hélt áfram flugi í fimm klukku-
stundir, eða meðan eldsneytið ent-
ist, þar sem hún hafði verið stillt á
sjálfstýringu. Vaknaði Root er flug-
vélin brotlenti á hafinu 14 mílum
undan eynni Eleuthera á Bahama-
eyjaklasanum. Slasaðist hann al-
varlega í brotlendingunni en tókst
samt að komast út úr flugvélinni
og synda frá flakinu rétt áður en
það sökk. Fjórir björgunarmenn
bandarísku strandgæslunnar höfðu
varpað sér út í fallhlíf úr þotu
gæslunnar yfir slysstaðnum og
náðu til Roots. Voru mennimir
stuttu seinna hífðir um borð í þyrlu
strangæslunnar og flaug hún að
sjúkrahúsi í Miami þar sem lögmað-
urinn var lagður inn.
Að sögn bandarísku lögreglunnar
mun Root hafa misst meðvitund
eftir að hafa orðið fyrir skoti. Grun-
ur leikur á að hann hafi reynt að
fremja sjálfsmorð. Kraftaverk þykir
að hann skyldi hafa lifað brotlend-
inguna af. „Það jafnast á við að
hafa fengið þann stóra í lottóinu,"
sagði flugstjóri strandgæsluþotunn-
ar, sem fylgdi flugvél Roots eftir.
Undanfarna mánuði hafa eijur af
þessu tagi ítrekað brotist út í
Kazakhstan, Túrkmeníu, Georgíu og
Armeníu, en Sovétlýðveldi þessi eru
öll sunnarlega í Sovétríkjunum.
Að sögn TASS hafa yfirvöld í
Kírgíziu og Tajíkístan reynt að bera
klæði á vopnin, en íbúar sitt hvoru
megin landamæranna hafa viljað
yrkja hið umdeilda svæði án samráðs
við nágranna sína. Hafa skemmdar-
verk verið tíð fram að þessu, en loks
sló í brýnu á fimmtudagskvöld.
Eins og venja er í Sovétríkjunum
þegar eitthvað ber alverlega út af,
hafa helstu flokksbroddar kommúni-
staflokksins í Sovétlýðveldunum ver-
ið sendir á staðinn.
Færeyjar:
Mikill halli á
fiskvinnslunni
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jörgen Bruun,
fréttaritara Morgunbladsins.
REKSTUR færeyskra fiskvinnslu-
fyrirtækja gekk illa á síðasta ári,
og eiga fyrirtækin í miklu skulda-
basli. Samkvæmt nýrri athugun,
sem íæreyska landstjórnin heftir
látið gera, var halli á rekstri 20
af 24 fiskvinnslufyrirtækjum
landsins á síðasta ári.
Hjá því fyrirtæki, sem best gekk,
nam rekstrarhallinn ríflega hálfri
milljón danskra króna (tæplega 4
millj. ísl. kr.). Þijú fyrirtæki voru
rekin með 10 millj. dkr. halla á árinu
1988, enda þótt þau fengju sömu
upphæð (10 millj. dkr.) í opinberan.
styrk hvert. Samtals fengu fisk-
vinnslufyrirtækin 173 millj. dkr. í
styrk.
Þessi slæma rekstrarafkoma á
síðasta ári átti rætur sínar að rekja
til lágs fískverðs fyrst og fremst, að
því er segir í skýrslu um málið. Auk
þess er skuldabyrði fyrirtækjanna
þungbær. Samtals skulda þau 800
millj. dkr.
Færeyska landstjórnin ræðir
ástandið í fiskvinnslunni í næstu
viku. Vonir standa þó til, að betur
gangi á þessu ári, þar sem fiskverð
fer hækkandi.