Morgunblaðið - 01.09.1989, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 1. SEPTEMBER 1989
Frábær afrek íslensku
spj ótkastaranna
RÍKISSKÓLI -
EINKASKÓLI
eftir Örn Eiðsson
Iðkun íþrótta svo og umræða
um þær, bæði manna á meðal og
ekki síður í fjölmiðlum, eru mjög
vinsælt mál. Stundum nær íslenskt
íþróttafólk góðum og jafnvel frá-
bærum árangri og þá eru dregnar
fram stóru fyrirsagnirnar í blöðun-
um og ljósvakamiðlarnir eru
ósparir á lýsingarorðin. Nærtæk-
ast er að nefna glæsilegt afrek
okkar manna í handknattieik og
knattspyrnu undanfarna mánuði
og misseri. Fjölmiðlafólk fylgist
með hverri hreyfingu afreksfólks-
ins og fréttamenn eru sendir á
vettvang vítt og breitt um heiminn
til að miðla glóðvolgum fréttum.
Viðtöl og myndir fylla fjölmargar
síður blaðanna og ekki eru sjón-
varpsstöðvar og hljóðvarp neinir
eftirbátar kolleganna á blöðunum
með sínar beinu útsendingar og
lýsingar. Ekkert skal að slíku
fundið hér nema síður sé og
ánægjulegt er að horfa á og lesa
um, þegar landinn vinnur mikil
afrek í íþróttum í keppni við æsku-
fólk annarra þjóða. En nóg um
það.
Tilefni þessa greinarkorns er
hinsvegar að vekja athygli á stór-
kostlegum afrekum tveggja ís-
lendinga í spjótkasti á þessu
sumri. Hér er um að ræða þá Sig-
urð Einarsson og Einar Vilhjálms-
son, sem keppt hafa á fjölmörgum
Grand Prix-mótum Alþjóðafijáls-
íþróttasambandsins. A þessum
mótum keppa ávallt bestu menn
heims hver í sinni grein og ávinna
sér stig. Átta bestu menn keppa
síðan til úrslita. Að þessu sinni
verður úrslitakeppnin háð í Món-
akó 1. september nk. Grand Prix-
keppnin er með svipuðu sniði og
heimsbikarkeppnin í skíðaíþrótt-
um á hveijum vetri og vekur gjarn-
an mikla athygli.
Undirritaður telur að afrek
þessara tveggja íþróttamanna
okkar hafi ekki hlotið verðskul-
daða athygli í okkar ágætu ijöl-
miðlum. Þeir Sigurður og Einar
hafa tekið þátt í fjölda Grand
Prix-móta í allt sumar og att kappi
við bestu menn í heimi og nær
alltaf verið á verðlaunapalli. Sér-
staklega eru ánægjulegar fram-
farir Sigurðar Einarssonar. Nú
þegar úrslitakeppnin ein er eftir
eru þeir félagar i þriðja og fjórða
sæti í stigakeppnini og m.a.
ólympíumeistarinn, heimsmeistar-
inn og heimsmethafinn á eftir
þeim. Það gerir afrekin enn glæsi-
legri þegar haft er íhuga, að íþrótt
þeirra er iðkuð í öllum löndum
heims, aðildarþjóðir Alþjóðafijáls-
íþróttasambandsins (IÁAF) eru
183, eða fleiri en í nokkru heims-
sambandi íþrótta. Þrátt fyrir þetta
allt hefur það oft gerst, að fjöl-
miðlar hafa tæpast og stundum
alls ekki getið um þessi miklu af-
rek.
Við komu þeirra til landsins
fyrir skemmstu eftir síðustu sigur-
för sendi aðeins einn fjölmiðill
þ.e.a.s. Morgunblaðið, ljósmynd-
ara út á Keflavíkurflugvöll og skal
Örn Eiðsson
„Þrátt fyrir þetta allt
hefur það oft gerst, að
fjölmiðlar hafa tæpast
og stundum alls ekki
getið um þessi miklu
afirek.“
það þakkað. Þar voru engir sjón-
varps- eða útvarþsmenn.
Ánægjulegt er til þess að vita
að sjónvarpið verður með beina
útsendingu frá úrslitakeppni
Grand Prix-mótanna í Mónakó 1.
september nk. Útsending hefst kl.
16.30.
Með þökk fyrir birtinguna.
Höftmdur er fyrrverandi
formaður Frjálsíþróttasambands
Islands.
eftir Kristínu H.
Traustadóttur
Aðbúnaður grunnskólaném-
enda er vissulega áhyggjuefni,
eins og Sigrún Gísladóttir skóla-
stjóri bendir réttilega á í Morgun-
blaðinu 22. ágúst sl.
Sundurlausar stundatöflur,
breytilegur byijunartími, mislang-
ir skóladagar, stuttur daglegur
skólatími, eitt árið fyrir hádegi,
það næsta eftir hádegi, eru hlutir
sem flestir íslenskir foreldrar
þekkja af eigin raun. Það er eins
og skólastarf sé ekki tekið alvar-
lega. Þarfir grunnskólans fyrir
aukið fjármagn til að geta veitt
nemendum sínum þann aðbúnað
og menntun sem hentar best í
nútíma þjóðfélagi hafa verið van-
ræktar alltof lengi.
Hugmyndin að Miðskólanum er
því vel skiljanleg. Almenningur
er orðinn langþreyttur á að bíða
eftir umbótum í grunnskólanum.
Síðasti niðurskurður, 4%, sem
kemur til framkvæmda nú í haust
og felur m.a. í sér að skorin verð-
ur 1 kennslustund af stundaskrá
allra grunnskólanemenda í
landinu, er ekki til þess fallinn
að efla trú fólks á að bjartari tímar
séu framundan í grunnskólum
landsins.
Hver er skoðun foreldra?
Frá því Miðskólinn var nefndur
í fjölmiðlum og þar til hann var
nánast fullbókaður, liðu aðeins 4
sólarhringar. Sýnir þetta aðeins
eitt: Foreldrar vilja það skólaskipu-
lag sem áformað var í Miðskólan-
um, þ.e. einsetinn skóla, samfelldan
skóladag með heitri máltíð i há-
degi, fjölbreyttari og persónulegri
kennslu.
En á þetta aðeins að bjóðast
í einkaskólum?
Viljum við að skólakerfið í
landinu verði tvöfalt, þ.e. af tveim
gæðastigum? Annars vegar einka-
skólar sem koma til móts við kröfur
nútímans og hins vegar ríkisskólar
sem geta það ekki vegna fjársveltis
og dragast smám saman lengra og
lengra aftur úr einkaskólum.
Viljum við þá þurfa að gera upp
á milli barna okkar og kosta sum
í einkaskóla til að tryggja þeim
góða menntun, en önnur ekki?
Viljum við að þannig vaxi upp
tvenns konar ungmenni í landinu,
þ.e. þau sem hafa gengið í einka-
skóla og hafa framtíðina fyrir sér,
og þau ríkisskólagengnu sem fá
ékki sömu tækifæri vegna lélegri
menntunar? Þetta er alþekkt í
Bandaríkjunum og Bretlandi, þar
sem einkaskólar hafa blómstrað á
kostnað ríkisrekinna skóla.
Einhell
vandaðar vömr
& Ármúla 29 símar 38640 - 686100
Þ Þ0RGRÍMSS0N & C0
Armstrong LDFTAPLDTUR
KOPROPIABT GÓLFFLÍSAR
SfÁRMAmST EINANGRUN
GLERULL STEINULL
Sendu kúna — Sæmundur
eftir Unnar Stefánsson
Eftirfarandi er skrifað eftir
beinni frásögn konu úr Trékyllisvík:
„í grein í Morgunblaðinu 22.
ágúst „Af Ríkey og Sæmundi“, eft-
ir Guðjón Friðriksson m.a. um meint
„siðleysi“ gagnvart þeim hjónum
og þeirri fjölskyldu, og viðskilnað
hennar við Árneshrepp stendur:
„Og hörmungum hennar var ekki
þar með ltkið því að norður á
Ströndum var ekkert að hafa og
ekki blasti annað við en að henni
yrði þar sundrað. í örvæntingu sinni
lagði þessi fátæka fjölskylda af stað
í smábátskel yfir Húnaflóa vorið
1934 og náði við illan leik landi á
Siglufirði. í tilefni af því lýsti
hreppsnefnd Árneshrepps yfir í
bréfi til sýslumanns Strandasýslu
að Sæmundur Guðmundsson og
Ríkey Eiríksdóttir hefðu þar með
fyrirgert rétti sínum til framfærslu
í hreppnum og hún vildi ekkert
framar hafa með þau að gera.“
Sæmundur fór ekki í neinni ör-
væntingu úr Árneshreppi. það var
farið vel með þau á Ströndum og
ekki komið fram við þau sem sveit-
arómaga. Hreppurinn hafði boðið
þeim að búa hvort heldur á Hall-
dórsstöðum eða í Kúvíkum, en á
hvorugnm staðnum vildu þau vera.
Þeim var þá látin í té íbúð í sam-
komuhúsinu í Árnesi. Oddvitinn,
Pétur Guðmundsson í Ófeigsfirði,
hafði látið Sæmúnd hafa kú til þess
að hann hefði mjólk fyrir heimilið.
Kýrin var í fjósinu í Árnesi og fékk
þar hey eins og hinar kýrnar.
Hreppurinn lét hann hafa nýja eða
nýlega trillu svo hann gæti fiskað
og haft lífsbjörg fyrir heimilið.
Börnin gengu í skóla á Finnboga-
stöðum. Það var því ekkert neyð-
arlíf hjá þeim á Ströndum né „neyð-
arúrræði“ fyrir þau að fara.
Vorið 1934 hafði Ríkey farið í
skemmtiferð til ísaljarðar til þess
að heimsækja vinkonur sínar þar
og hafði með sér dætur sínar nema
eina, sem var í fóstri. Hún ætlaði
að eigin sögn að koma heim úr
ferðalaginu með næstu ferð. Sæ-
mundur var heima með son sinn.
Hjónin höfðu mikil samskipti við
fólkið í Árnesi m.a. til þess að
hlusta á útvarp, því að útvarp, sem
hafði byijað 1930, var í Árnesi, en
ekki hjá Sæmundi.
Þessa dagana fór Sæmundur
þangað heim hvert kvöld til þess
, að hlusta á veðurskeytin, m.a.
kvöldið áður en hann hvarf úr Tré-
kyllisvíkinni. En hann fór þá að
næturlagi með son sinn á trillunni
út víkina, en fyrir utan beið Bjarni
skipstjóri frá Isafirði á vélbáti og
flutti hann til Sigluíjarðar. Bjarni
sagði mér sjálfur'frá því mörgum
árum seinna að hann hefði tekið
Sæmund og flutt hann til Siglu-
Ijarðar — og hafði gaman af.
Og mörgum er eflaust enn í minni
símskeytið, sem oddvita hreppsins
barst frá Siglufirði nokkrum dögum
síðar: „Sendu kúna. Sæmundur."
EFtir það var enginn í vafa um,
hvað orðið hafði um Sæmund. En
svo mikið er víst, að hann fór ekki
í neinu neyðarástandi úr Trékyll-
isvík né heldur „örvæntingu", á
nýrri trillu með veðurskeyti upp á
vasann. Mér er ókunnugt um, hvort
hann skilaði trillunni, enda má það
kyrrt Iiggja, en hreppsnefndin mun
ekki hafa séð ástæðu til að senda
Fynrlesturinn verður haldinn
klukkan 15 sunnudaginn 3. septem-
ber í stofu 101 í Odda og nefnist
„Þýskaland og tildrög síðari heims-
styijaldar" (Germany and the Orig-
ins of the Second World War“). Hann
verður fluttur á ensku og er öllum
á eftir honum kúna né heldur með-
lag til Siglufjarðar.
Engum sögum fór h§ldur af því
á Ströndum, hvernig þeir Bjarni
hafa hagað innsiglingunni á „bát-
skelinni" inn í Sigluijarðarhöfn, og
ég fæ reyndar ekki séð, hvaða til-
gangi það þjónar af „sagnfræðingi"
að vera nú, eftir öll þessi ár, að
skálda upp lýsingu á aðstæðum,
sem menn hafa ekki betri hugmynd
um, hvernig voru, nema ef væri til
þess að sverta minningu mætra
forustuinanna tveggja sveitarfé-
laga, á Isafirði og í Árneshreppi,
vegna skyldustarfa þeirra.
Ég eftirlæt lesendum að bera
þessa frásögn saman við hina til-
vitnuðu málsgrein hér á undan.“
Höfiindur er ritstjóri
Sveitarstjórnarmála.
opinn.
Dr. Bernd Wegner hefur einkum
getið sér orð fyrir rit sitt um Waffen
SS, þ.e. hersveitir SS-liðsins þýska,
en hann vinnur nú að fjölbindaverki
um sögu heimsstyijaldarinnar á veg-
um Hernaðarsögustofnunarinnar.
Tildrög styrjaldarinnar
í TILEFNI af því að nk. sunnudag, 3. september, verður liðin hálf öld
frá því að síðari heimsstyrjöld hófst, flytur dr. Bernd Wegner sagnfræð-
ingur frá Hernaðarsögustofnuninni í Freiburg í Vestur-Þýskalandi
opinberan fyrirlestur í boði Heimspekideildar Háskóla íslands.
Húsgagna-UTSOLUNNI
lýkur á morgun - Opiö 10-16
YONDUÐ
HÚSGÖGN
19 19-19 8 9
■
Greióslukjör vió allra hæfi
KRISUÁN siggeirsson
Hesthálsi v/Vesturlandsveg,
SÍmi 91-672110.