Morgunblaðið - 22.09.1989, Qupperneq 11
I
i
<
MORGUNBLAÐIÐ FÓSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1989
11
TiT
Erum við ein-
ir í heiminum?
eftir Halldór Jónsson
Þegar þetta er ritað að kvöldi
20. september eru 6 klukkustundir
þar til að verkfall skellur á í
Straumsvík. Skyldu menn þar .ætla
að þessi aðgerð verði til þess að
laða þá aðila til landsins, sem
hyggja á fjárfestingu í orkufrekri
stóriðju?
Mér finnst umræðan um stóriðju
af okkar hálfu líkt og þar tali hin
fegursta brúður í heimi. Biðlarnir
standi í röðum við dyrnar. Brúðurin
getur hins vegar ekki ákveðið sig
hvaða skilyrði hún setur. Þeir verði
því að bíða eins lengi og henni hent-
ar. En það er bara svo um margar
fríðar konur, að þær hafa piprað
vegna þess að enginn biðillinn upp-
fyllti allar kröfurnar. Biómi þeirra
fölnaði meðan þær hugsuðu sig um.
Mér barst í hendur úrklippa úr
blaðinu Forum frá 18. september
sl., en það er gefið út í Montreal.
í þeirri borg stendur nú yfir Al-
þjóðlega Orkuþingið 1989.
John Ciaccia er orkumálaráð-
herra Kanada. Hann segir í viðtali
við blaðið:
„Allur þungi orkustefnu okkar
beinist að því að gera hana að burð-
arási efnahagsþróunar landsins."
Þetta sést af því, að á síðustu
mánuðum hefur verið tilkynnt um
fjárfestingu, sem nemur þremur
billjónum kanadadollara í nýjum
álverksmiðjum sem byggja á vatns-
„Er allt óumbreytan-
legt á íslandi? Hags-
munir Sturlunga skuli
ávallt fremri öllu öðru.
Hvern varðar um þjóð-
arhag?“
orkuvirkjunum, segir blaðið til
áréttingar orðum ráðherrans.
„Við hyggjumst einnig styrkja
orkuöflun okkar frá vesturhéruðum
Kanada til þess að endurbyggja
olíuiðnað okkar,“ segir ráðherrann
ennfremur.
Blaðið heldur áfram: „Fyrr í
mánuðinum tilkynnti Ciaccia að
fjármögnun gasleiðslu til iðnaðarins
í Montreal væri tryggð. Quebec er
einnig að leita nýrra leiða í orkumál-
um. Fylkið er í samstarfi við EBE
við rannsóknir á fljótandi vetni, sem
getur leitt til verksmiðjuiðnaðar í
Quebec.
Ciaccia vonar að Alþjóða Orku-
þingið í Montreal muni kynna
möguleika orkuiðnaðar Quebec.
Ekki aðeins á sviði vatnsorku, held-
ur einnig á verkfræðiþjónustu og
tækjaiðnaði, sem slíku fylgir, nýjum
sjónarmiðum í olíuiðnaði og rann-
sóknum á nýjum orkugjöfum.
Á meðan verkfallsmenn í
Straumsvík standa vörð um hinn
heilaga samningsrétt íslensks
verkafólks getur biðillinn fríði verið
að taka saman pjönkur sínar og
sem tekur svo málið að sér. Þessi
skipan hefur gefist vel. Mér finnst
rangt í umræðu um þessi mál að
útmála það svo að sá sem lendir í
að vera misnotaður sé nánast glatað-
ur einstaklingur. Miklu frekar ætti
að leggja áherslu á að það er hægt
að komast yfir öll áföll með góðri
hjálp og staðföstum vilja, auðvitað
eiga sér allir viðreisnar von þó illa
sé farið með þá um tíma. Það er
brýnt að tala vel við börn sem lenda
í svona málum og hlusta á og virða
þeirra skoðanir.
„Vissi ekki betur en foreldr-
amir mættu beija hann“
Oft er hægt að hjálpa börnum að
lifa við erfiðar ástæður sem illmögu-
legt er að breyta. Andlegt ofbeldi
t.d birtist oft í mynd afskiptaleysis
eða niðurlægingar. Mörg börn búa
við mikið afskiptaleysi. Sum börn
eru látin sjá um sig sjálf þó ekki séu
þau gömul. Sum hafa lykla en önnur
mega jafnvel ekki fara inn til sín.
Þau verða að bíða úti þar til foreldr-
ar þeirra koma heim úr vinnu. Mað-
ur spyr sig af hveiju fólki geri
þetta. Til þess liggja vafalaust marg-
ar ástæður. En þetta ástand hefur
oft hræðilegar afleiðingar. Böm
hafa hvorki þrek né þroska til þess
að þola þetta. Þegar fram í sækir
lenda þau oft í óreglu og vondum
félagskap vegna einstæðingsskapar
og leiðinda.
Ef þjóðfélagið þarf á foreldrum
að halda í vinnu verður það að sjá
til þess að börnin líði ekki fyrir það.
Það hefnir sín að hugsa ekki um
börn og unglinga. Því miður eru
börn yfirleitt ekki ofarlega á for-
gangslistanum í umhugsun og í sum-
um tilvikum eru þau þar alls ekki.
Foreldrar gera oft miklar kröfur til
barna sinna, þau eiga að sýna mik-
;nn árangur í námi, vera ofboðslega
klár og þau eiga að vera í góðum
félagsskap. Hvað býður heimilið
þeim á móti svo þetta geti orðið?
Alltof oft skortir börn bæði hlýju,
öryggi og umhugsun og án þessa
verður árangur þeirra sjaldnast mik-
ill. Þeir sem fara illa með börn koma
úr öllum stéttum þjóðfélagsins en
betur stæða fólkið getur oft falið
betur hve illa er komið fyrir barninu.
Mér finnst of lítið gert af því í
skólum og á sumum heimilum að
innræta börnum jákvæð viðhorf til
náungans. í skólunum er nánast öll
áherslan lögð á námið sjálft en
minna hugað að því hvernig börnun-
um liður. Það e’r alltaf eitthvað um
að börnum sé strítt svo þau líði veru-
lega fyrir það. Sum börn hafa eitt-
hvað við sig sem býður þessu heim.
Stundum er um að kenna van-
rækslu, svo sem skorti á hreinlæti.
Ég hef séð hér börn sem nánst eru
grómtekin af óhreinindum og lykta
því illa. Ég hef reynt að fá foreldra
viðkomandi barns til þess að laga
þetta en árangurinn er oft sorgiega
lítill. Svo mega þessi börn sitja áfram
samanhnipruð úti í horni meðan hin
börnin spotta þau og hæðast að
þeim fyrir ólyktina. Svona getur
vanræksla af ýmsu tagi valdið litlu
barni mikilli óhamingju. Hin börnin
sem stríða eiga líka um sárt að
binda. Þeim hefur oft ekki verið
kennt að bera virðingu fyrir náung-
anum. Sum þeirra hljóta þau örlög
að verða með aldrinum illa þokkuð
fyrir ógeðfellda framkomu.
Það þyrfti að leggja meiri áherslu
á hinar mannlegu hliðar kennslunar
þegar verið er að mennta kennara.
Alltof fáir kennarar ræða við börn
um hvers vænst sé af þeim sem
manneskjum og hvers þau geti
vænst af öðrum. Mér þótti sárt að
fá hingað til mín ungling sem vildi
ræða það hvort foreldrar hans
mættu betja hann með herðatijám
eða beltum. Hann vissi ekki betur
en foreldrarnir mættu beija hann.
Hann kveinkaði sér aðeins undan
aðferðum þeirra. Ekkert barn ætti
að vita svo lítið um rétt sinn, það
ætti skólinn að sjá um.
Magnús R. Jónasson heilsugæslu-
læknir í Fossvogi gerir á námsstefnu
Hjúkrunarfélagsins grein fyrir könn-
un sem skólalæknir og skólahjúk-
runarfræðingur í Fossvogsskóla
gerðu á aðstæðum níu ára barna
1986 til 1987. í ljós kom í þessari
könnun að 34 prósent níu ára barna
í skólanum voru ein allan daginn eða
hluta úr degi eftir að skóla lauk.
Fjögur prósent þessara barna þurftu
að auki að sjá um yngri systkini sín
þennan tíma. Að sögn Magnúsar
kom í ljós í sömu könnun að 40
prósent af níu ára börnum tilreiddu
sjálf morgunmat sinn og 6 prósent
barnanna sáu sjálf um hádegismat
sinn.
Texti:
Guðrún Guðlaugsdóttir
Steinkassi - elliheimili
eftir Gísla
Sigurbjömsson
Halldór Jónsson
leita bónorðs annars staðar. Eftir
situr Fjallkonan og piprar.
Höfum við ráð á að láta 400
verkalýðsfélög, öll með stöðvunar-
vald í þjóðfélaginu, stunda kjara-
baráttu á hinum örlitla íslenzka
vinnumarkaði? Var þetta ekki nógu
erfitt fyrir?
Er allt óumbreytanlegt á íslandi?
Hagsmunir Sturlunga skuli ávallt
fremri öllu öðru. Hvern varðar um
þjóðarhag?
HöRindur er annar afforstjórum
Steypustöðvarinnar hf.
Gísli Sigurbjörnsson
K Ármúla 29 símar 38640 - 686100
£ ÞORGRÍMSSON & C0
Armstrong LOFTAPLÖTUR
KORKQPIA5T GÓLFFLÍSAR
r^iRMAPLAST EINANGRUN
GLERULL STEINULL
Sökum lasleika um nokkurt skeið
hef ég ekki skrifað í blöðin um elli-
málin, enda þótt af mörgu sé að
taka.
Nýlega barst mér bréf erlendis
frá. „Ætlarðu ekki að svara þeim
um steinkassana," spurði íslending-
ur, sem þar dvaldist.
„Jú, ég mun ræða um steinkassa
og annað, þegar þar að kemur.“
í steinkassanum hjá okkur á
Grund dveljast nálægt_300 manns
og fyrir austan, í Ási/Ásbyrgi, um
130. Hrafnista hefur nálægt 560
manns í sínum steinkössúm og
nokkrir fleiri steinkassar eru víðs
vegar um landið.
Við erum mörg talin úr leik —
en svo mun ekki reynast.
Höfundur er forstjóri
Elliheimilisins Grundar.
^Aúglýsinga-
síminn er 2 24 80
Við komum fljúgandi
Við lyftum okkur til flugs frá
Reykjavíkurflugvelli og hefj-
um sérstakt kynningarátak
utan borgar á starfseminni
og ferðum þeim sem við
höfum að bjóða.
Við komum á Dornier-vélinni
okkar sem jafnframt verður
til sýnis að utan og innan á
meðan á hverri heimsókn
stendur.
Vetraráætlun okkar
Við ætlum að kynna fyrir-
tækið, vetraráætlun okkar,
borgirnar sem við fljúgum til
og ferðamöguleika út frá
þeim. Auk sölufólks verða á
staðnum tveir flugmenn og
ein flugfreyja sem ætla að
kynna störf sín.
Frúin f llamborg
Sú ágæta frú verður með í
för og mun hefja upp raust
sína og syngja fyrir við-
stadda og eflaust gera
eitthvað fleira óvænt og
skemmtilegt. Henni til að-
stoðar verður stúlka afyngri
kynslóðinni.
Ferðatilboð - ferðagetraun
Við gerum ykkur líka sér-
stakt ferðatilboð sem gildir
aðeins þann dag sem kynn-
ingin stendur. Þar að auki
efnum við einnig til ferða-
getraunar á öllum sjö
stöðunum með farmiðum tit
Amsterdam í vinning.
Við komum í heimsókn
Flugvellinum
24. september
Kl. 11:00-12:00
Ferðamiðstöð
Austurlands
24. september
Kl. 15:30-18:30
Spnte
ARNARFLUG
Spnte
Lágmúla 7, simi 84477