Morgunblaðið - 20.10.1989, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 1989
Minninff:
Margrét Friðriksdótt-
ir fráEfri-Hólum
Ég get ekki látið hjá líða að minn-
ast með örfáum orðum elskulegrar
mágkonu minnar, Margrétar Frið-
riksdóttur frá Efri-Hólum, en hún
lest í Landspítalanum þann 9. þ.m.
Ég var stödd erlendis þegar mér
barst fregnin um andlát hennar,
kannski kom það mér ekki svo mjög
á óvart, ég fékk undarlegt hugboð
þá um nóttina. En mig setti hljóða
og minningar streymdu fram í huga
mínum, minningar um yndislega
manneskju, skemmtilega og góða.
Milli foreldra minna og foreldra
hennar var mikil vinátta og sam-
gangur. Guðrún móðir Möggu var
ljósmóðir í sveitinni og tók á móti
mér. Því var, að ég kallaði hana
aldrei annað en Ljósu. Ég hafði þau
sérréttindi að mega koma og dvelja
í Efri-Hóium, því ágæta heimili,
hvenær sem ég óskaði og aðstæður
leyfðu, þrátt fyrir miklar annir og
stórt heimili, börnin voru 10. Hjón-
in hofðu einstakt lag á að stjórna
hópnum og láta alla finna að þeir
voru ómissandi við heimilisstörfin
almennt og að kvöldi kom alltaf
hrósyrði frá Friðrik húsbónda.
Yngstu systkini Möggu og ég
vorum miklir vinir og þarna í Efri-
Hólum átti ég ógleymanlegar
stundir.
En svo líður tíminn og Þórhallur
bróðir minn og Magga fara að
draga sig saman.
Þá var litla systir afbrýðisöm, ég
vildi alls ekki láta taka hana frá
mér.
En svo fór að þau giftu sig árið
1931 og er mér óhætt að fullyrða
að fá hjón hafa verið samrýmdari
í gegnum tíðina. Ég verð að segja
að Magga var einstök manneskja,
myndarleg, skemmtileg, góð og
hvers manns hugljúfi. Það var ekki
alltaf auðvelt að stjórna stóra
barnahópnum þeirra, þau voru 9,
en mér virtist þetta ganga alltaf
svo vel hjá henni. Það var eitthvað
sérstakt lag sem hún hafði, hún
talaði svo skemmtilega til þeirra.
Ég gat alltaf dáðst að henni þá.
Og gerði það alltaf síðan.
Ég veit að aðrir hafa ijallað um
ættir hennar og afkomendur og
geri það því ekki hér.
Að' lokum vil ég þakka eisku
Möggu fyrir samfylgdina, allar
skemmtilegu samverustundirnar og
allt það sem hún hefur verið mér.
Þér Þórhallur minn og ykkur allri
fjölskyldunni sendum við Bjarni,
systkini mín og fjölskyldur inni-
legustu samúðarkveðjur.
Megi hún hvíla í friði.
Dúdúa
Núna þegar Margi'ét Friðriks-
dóttir er öll, langar mig til að skrifa
nokkur orð um móðurina, ömmuna
og langömmuna.
Þar sem ég er elsta barnabarn
hennar og Þórhalls Björnssonar,
hefur mér oft fundist ég vera þeirra
yngsti sonur og Reynir sonur minn
ESAB
RAFSUÐUVÉLAR
vírogfylgihlutir
HEÐINN
VÉLAVERSLUN SlMI 624260
SÉRFRÆÐIÞJÓNUSTA - LAGER
er einn af þeirra barnabarnabörn-
um, þess vegna spannar tilfinning
mín til afa og ömmu þijá ættliði
afkomenda þeirra.
Amma naut sín í öllum þessum
hlutverkum. Hún unni okkur öllum
jafnt og vissi alltaf hvað okkur leið.
Þetta var ekkert einfalt mál því við
erum ekki aðeins stór fjölskylda
heldur dreifð samtök með fulltrúa
víða, s.s. á meginlandi Evrópu og
í Bandaríkjunum. Amma þekkti
persónuleika okkar, styrk okkar,
veikleika og sögu.
Þó að ég hafi mestallt lífið búið
í Bandaríkjunum, eða síðan ég var
fjögurra ára, hafa amma og afí allt-
af haldið sambandi við mig, eins
og öll hin börnin, hvar svo sem við
höfum verið niður komin. Þegar ég
var yngri kom eg oft og var hjá
þeim á sumrin. Á seinni árum hafa
þau komið til mín einnig.
Þau vildu líklega ekki kannast
við það sjálf, en þau hafa miðlað
okkur því, sem er óendanlega dýr-
mætt, nokkru sem þau ein gátu
gefið okkur, og það er verðmæta-
mat þeirra, æðruleysi, sjálfsagi,
hjartagæska og kjarkur ásamt
skilningi þeirra á réttu og röngu.
Allt þetta hafa þau kennt okkur
með sinni eigin breytni.
Afi sagði mér einu sinni, að þeg-
ar hann var yngri, hefði honum
fundist óþarfi að leggja á minnið
ýmsa „smávægilega" hluti — að
þeim væri best að gleyma og muna
einungis það sem væri „mikilvægt".
En þegar hann þroskaðist hefði
hann skipt um skoðun. Maður skyldi
muna, að það sem virtist lítilvægt
í dag gæti á morgun/í framtíðinni,
reynst mjög mikilvægt. Þegar ég
ri§a upp í dag nokkur smáatvik um
ömmu, spyr ég sjálfan mig hvað
ég geti af þeim lært. Fyrsta minn-
érstakt tilboð á Alanda rúmi
Alanda rúmið, er hannað af hinum þekkta
ítalska hönnuði Paolo Piva. Það hefur vakið
mikla athygli, fyrir þægindi og sérlega
glæsilegt útlit. Rúmið er hægt að sérpanta í
tveimur stærðum, 165 x 200 cm og 195 x 200
cm, yfirdekkt með leðri eða bómullarefni
sem til eru í mörgum litum og gerðum. •
VIO ENGJATEIG, SlMI 689155
ingin, sem ég hef er frá 1954, um
jólin heima í Sandhólum. Þar var
margt fólk, stórt jólatré, fallega
skreytt. Mikið var sungið, dansað,
spilað og leikið sér. Alltaf var það
hugsunin að menn skemmtu sér á
góðum stundum. Ömmu var lagið
að fá mann til að gefa af sjálfum
sér. Það að fjölskyldan hittist var
henni mikilvægt. Söngur var snar
þáttur í þessum fjölskyldufundum.
Amma söng oft, í bílnum á milli
staða, heima, í beijamó og hvenær
sem var. Ég á góðar minningar um
beijaferðir með henni, aðra heil-
brigða útiveru og margþætta snert-
ingu við náttúruna.
Forystuhlutverkið sem hún
gegndi, við að reka stórt heimili á
Kópaskeri, er saga út af fyrir sig.
Það var eins og hlutirnir gerðust
af sjálfu sér — þar kom áreiðanlega
til hennar frábæra skipulagsgáfa.
Amma leiðrétti íslenskuna hjá
mér, því að hún talaði og skrifaði
bæði rétt og vel. Hún hafði mikla
kennarahæfileika. Alit sem hún
gerði var hnitmiðað. Hún þuldi upp
úr sér sögur, þulur og ljóð fyrir
okkur á meðan hún var að sauma,
pijóna, vefa, fást við mat eða eitt-
hvað annað.
Þegar hún kom í fyrsta skipti til
Ameríku sagði hún að þar væri
góður appelsínusafi, þeir kölluðu
hann „screwdriver“. Kímnigáfa
hennar var næm og hún gerði
óspart grín að sjálfri sér. Ég sá
hana í anda vera að stilla bindið á
afa svo að það sæti nú nákvæmlega
á réttum stað! Hún gerði sér far
um að líta alltaf vel út, það bar
vott um stolt hennar, sjálfsaga og
virðingu fyrir þeim sem hún um-
gekkst. Einhvern tíma þegar við
hittumst sagði hún að nú þyrfti ég
að láta klippa mig, svona liti ég
ekki nógu vel út! Núna, þegar ég
var svo að búa mig til þess að fylgja
henni síðasta spölinn, lét ég auðvit-
að klippa mig!
Ef hún taldi okkur hafa gott af,
hafði hún lag á að fá okkur til að
gera ósjálfrátt það sem jafnvel var
okkut' á móti skapi, eins og t.d. að
fá okkur Guðbjörgu til- að taka lýs-
ið á morgnana.
Amma var skólabókardæmi um
jákvæða hugsun. Neikvæð hugsun
var henni framandi, sýndi henni
einungis að ekki var hugsað til
hlítar.
Lífsspeki hennar skilur eftir sig
spor, sem eru merkjanleg hjá öllum
hennar afkomendum. Það er það,
sem stendur eftir, lifir áfram. Við
höldum áfram að læra af henni í
gegn um minninguna.
Nú kveð ég ömmu mína hinsta
sinni. Hafi hún heila þökk fyrir allt
og allt.
Njörður
Steinunn Guðmunds-
dóttir - Minning
Fædd 5. október 1897
Dáin 11. október 1989
Hún elsku Steina ömmusystir
okkar er dáin. Hún lést á heimili
sínu, Hvassaleiti 95, aðfaranótt 11.
október, 92 ára að aldri. Kveðju-
stundin er runnin upp og erfitt er
að sjá á eftir þessari yndislegu og
kærleiksríku frænku okkar. Við
munum ávallt minnast hennar með
söknuðu í hjarta.
Hún.var fædd 5. október 1897 í
Múlakoti í Fljótshlíð. Foreldrar
hennar voru Guðmundur Jónsson
frá Eyvindarmúla í Fljótshlíð og
Þórunn Ólafsdóttir frá Múlakoti.
Steina var næstelst fjögurra systk-
ina. Elst var Ingibjörg, þá Steina,
síðan Ágerður og yngstur var Guð-
mundur. Þau eru nú öll látin nema
Ásgerður amma okkar, sem varð
níræð í vor. Faðir þeirra lést þegar
Steina var 3 ára. Síðar giftist móð-
ir hennar Árna Einarssyni frá
Stóru-Mörk undir Eyjaíjöllum.
Þeim varð ekki barna auðið. Upp-
eldisárin í Múlakoti voru erfið eins
og gerðist á þeim tíma, heimilis-
haldið lagðist þungt á Steinu, þar
sem móðir hennar var heilsulítil síð-
ustu ár ævi sinnar. Eftir lát móður
sinnar flutti Steina síðan til Reykja-
víkur 1937. Hún vann við afgreiðsl-
ustörf í mjólkurbúð og síðan við
pijónaskap og fatasaum.
Hún var alla tíð nátengd fjöl-
skyldu systur sinnar, ömmu okkar
Ásgerði og aðstoðaði hana á sinn
óeigingjarna hátt við uppeldi bama
hennar. Faðir okkar var mjög
hændur að henni og var húi) honum
sem önnur móðir. Steina flutti síðan
á heimili foreldra okkar fyrir 30
árum og bjó þar til dauðadags.
Steina reyndist foreldrum okkar
mjög vel við uppeldi okkar systkin-
anna, en við erum fimm að tölu;
Óskar, Stefán, Örn, Steinunn og
Ása Hrönn. Við hændumst öll mjög
að henni. Margar ánægjustundir og
góðar minningar eigum við um hana
Steinu okkar, þar sem við höfum
fengið að njóta hennar frá því að
við fæddumst.
Hún var okkur sem önnur amma
og góður vinur og var geysilega
stór þáttur í lífi okkar. Hún var
gædd ótrúlegri þolinmæði, hlýleika
og kærleika í garð okkar barnanna.
Alltaf hafði hún tíma til að gantast
við okkur, segja sögur og syngja
fyrir okkur þegar við vorum börn.
Steina var alltaf létt í lund og
smitaði okkur af kátínu og glettni
sinni alveg fram til síðasta dags.
Hún bar hag okkar hinna fyrir
bijósti umfram sinn eigin, og var
alltaf svo þakklát fyrir allt sem
gert var fyrir hana, hversu lítið sem
það var..
Enga mannveru vitum við hafa
verið traustari og óeigingjarnari og
eigum við henni ótal margt að
þakka á liðnum árum. Hún var föð-
ur okkar og systkinum einnig stoð
og stytta á þeim sorgartímum þeg-
ar móðir okkar dó fyrir 8 árum.
Öll þau æviár sem við þekktum
Steinu fóru í það að hlúa að okkur
systkinunum og fengu okkar börn
einnig að njóta góðvildar hennar
þó að hún væri komin á níræðisald-
ur og orðin heilsulítil. Þá lék hún
sér við litlu börnin og spilaði við
þau, og þeim þótti einnig óskaplega
vænt um hana.
Svo fór að dimma í huga okkar,
Steina fékk hjartaáfall fyrir ári, en
með ótrúlegum viljastyrk lifði hún
það af. Þetta síðasta ár var henni
mjög erfitt, en samt sem áður
sýndi hún áfram sína óvenjulegu
hugarró og kærleiksríku lund.
Við viljum biðja góðan Guð að
styrkja elsku ömmu okkar, pabba
og systkini hans og alla aðra að-
standendur við fráfall Steinu.
Fyrir hönd okkar systkinanna
viljum við þakka Steinu okkar fyrir
allar þær samverustundir sem við
höfum átt með henni.
Steinunn Sæmundsdóttir,
Ása Hrönn Sæmundsdóttir.